Δεν ήταν μόνο υψηλού συμβολισμού το ταξίδι που πραγματοποίησε αυτές τις ημέρες στη χώρα μας η Άνγκελα Μέρκελ στη χώρα μας. Η επίσκεψη της υπηρεσιακής πλέον Γερμανίδας καγκελαρίου, η οποία προήλθε ύστερα από την πρόσκληση που της απηύθυνε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη Σύνοδο ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων στη Σλοβενία, είχε διττό σκοπό. Από τη μία να κάνει έναν απολογισμό των ελληνογερμανικών σχέσεων των τελευταίων χρόνων, αλλά και να αποτελέσει ένα πέρασμα στην επόμενη ημέρα.

Το τάιμινγκ ήταν καλό. Όπως σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης ο απολογισμός γίνεται σε μια στιγμή που τόσο η Ελλάδα όσο και η Ευρώπη έχουν εισέλθει σε μία νέα φάση. Η Ελλάδα του 2021 δεν έχει σχέση με την Ελλάδα του 2015 ή του 2010, ενώ και η Ευρώπη του Ταμείου Ανάκαμψης είναι πλέον διαφορετική.

Στη συνάντηση έγινε επισκόπηση των διμερών σχέσεων, ενώ συζητήθηκαν ζητήματα όπως οι ελληνοτουρκικές και οι ευρωτουρκικές σχέσεις μετά και τις τελευταίες εξελίξεις και τη συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Επί τάπητος τέθηκε και το μεταναστευτικό, η κατάσταση στη Λιβύη αλλά και οι κινήσεις που έχει κάνει η Ελλάδα στο ενεργειακό, με πιο πρόσφατο παράδειγμα την υπογραφή συμφωνίας για την ηλεκτρική διασύνδεση Αιγύπτου-Ελλάδας.

Ακόμη συζητήθηκαν οι διμερείς οικονομικές σχέσεις, αλλά και η ευρωπαϊκή συζήτηση για δημοσιονομικούς κανόνες που θα ανταποκρίνονται στις προκλήσεις της συγκυρίας και στη νέα πανευρωπαϊκή πραγματικότητα που έχει διαμορφώσει η πανδημία.

Φυσικά από το διήμερο της παραμονής της κ. Μέρκελ στην Ελλάδα δεν έλειψαν και οι απολογιστικές αναφορές για τη στάση της Γερμανίας απέναντι στην Ελλάδα τα χρόνια της κρίσης. «Νομίζω ότι τότε ήμασταν όλοι εξαιρετικά σοκαρισμένοι για το πόσο ευάλωτο ήταν το ευρώ από το σπεκουλάρισμα απ’ έξω και αυτό έπληξε τις χώρες που είχαν μεγαλύτερο χρέος και δεν είχαν εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις. Εγώ δεσμεύτηκα πάντα στη διατήρηση της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ, αλλά ξέρω ότι απαίτησα πολλά από τους Έλληνες. Στη σημερινή εποχή δεν πρέπει να είμαστε ευάλωτοι στις αγορές. Η ευελιξία του Συμφώνου Σταθερότητας δεν είναι καθορισμένη. Δείξαμε και με το Ταμείο Ανάκαμψης ότι μπορούμε να βρούμε τις λύσεις», ήταν τα κρίσιμα λόγια της απερχόμενης καγκελαρίου.

Η επόμενη ημέρα βέβαια είναι το ζητούμενο, καθώς την κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ την οποία αποτελούσαν τα συντηρητικά κόμματα των CDU-CSU και η SPD διαδέχεται ένας άλλος κυβερνητικός σχηματισμός και ένας άλλος καγκελάριος. Όπως όλα δείχνουν ο σοσιαλδημοκράτης Όλαφ Σολτς θα είναι ο νέος καγκελάριος και τα κόμματα της SPD, της FDP και των Πρασίνων οι νέοι κυβερνητικοί εταίροι. Όπως σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης η συνεργασία θα είναι εποικοδομητική με τον διάδοχο της κ. Μέρκελ και θα συμπεριλαμβάνει τη συζήτηση για το Σύμφωνο Σταθερότητας, η οποία είναι μία συζήτηση σε επίπεδο ΕΕ. Όπως τόνισε ο πρωθυπουργός η συγκυρία της πανδημίας γέννησε και το Ταμείο Ανάκαμψης. «Θα γίνουν παρεμβάσεις στους πολύ αυστηρούς και τυπικούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας. Δεν θα ξεχάσουμε όμως τι σημαίνει δημοσιονομική πειθαρχία και η αξιοπιστία μας θα δοκιμάζεται στη βάσανο των αγορών. Η Ελλάδα θα μπορεί από το 2023 να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα. Δεν θα επιστρέψουμε σε κακές συνήθειες του παρελθόντος», σημείωσε με νόημα ο κ. Μητσοτάκης.

Ένα κρίσιμο ζήτημα βέβαια θα είναι οι σχέσεις με την Τουρκία. Πολλοί εκτιμούν ότι δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι δραματικά στις βασικές γραμμές της γερμανικής διπλωματίας απέναντι στην Τουρκία, που λόγω της μεγάλης παρουσίας Τούρκων στη Γερμανία θεωρείται για τη χώρα σημαντική σύμμαχος. Παρόλα αυτά πολλά θα κριθούν και από τις λεπτομέρειες. Μια τέτοια είναι το ποιος θα αναλάβει τη θέση του υπουργού Εξωτερικών στη νέα κυβέρνηση της Γερμανίας. Αν αυτός προέρχεται από το κόμμα των Πρασίνων που διατηρεί αρκετές επιφυλάξεις απέναντι στην Τουρκία εξαιτίας της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη γειτονική χώρα οι τόνοι μεταξύ των δύο χωρών μπορεί να ανέβουν. To ίδιο ισχύει αν ο νέος ΥΠΕΞ είναι φιλελεύθερος, καθώς το FDP έχει δηλώσει προεκλογικά ότι μια ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ θα πρέπει να αποκλεισθεί. Αν ο νέος Γερμανός υπουργός εξωτερικών προέρχεται από την SPD οι αλλαγές δε θα είναι μεγάλες σε σχέση μ ε τη σημερινή γερμανική διπλωματία.

«Αγωνίζομαι για να κρατώ πάντα ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία. Φοβάμαι όμως ότι συχνά η δυτική ψυχραιμία ενθαρρύνει την τουρκική αυθαιρεσία. Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους. Η Ελλάδα θέλει μόνο φίλους και το αποδεικνύει υπογράφοντας συμφωνίες συνεργασίας με όλα τα γειτονικά κράτη. Δεν ανεχόμαστε ούτε απειλές ούτε αμφισβητήσεις των δικαιωμάτων μας. Τα ζητήματα αυτά θα απασχολήσουν και τη νέα ηγεσία της Γερμανίας. Μαζί της προσδοκώ να διευρύνω τις σχέσεις μας», σημείωσε σχετικά ο κ. Μητσοτάκης.

Όσον αφορά στις ελληνογερμανικές σχέσεις η διεύρυνσή τους είναι η κοινή επιθυμία και των δύο πλευρών. Ένα τέτοιο βήμα αποτελεί σίγουρα η λειτουργία του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας που έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη και τη Λειψία και προωθεί τις συνεργασίες νέων των δύο χωρών, ένα ίδρυμα στο οποίο αναφέρθηκε και η κ. Μέρκελ στις δηλώσεις της στο Μέγαρο Μαξίμου. Επίσης και στην οικονομία υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες για επενδύσεις που θα αφορούν κυρίως τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Επίσκεψη στo Ριάντ

Προσδοκίες επενδύσεων δημιουργεί και επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού στo Ριάντ, μία επίσκεψη που επιβεβαιώνει και εδραιώνει την στρατηγικού χαρακτήρα σχέση της Ελλάδας με την Σαουδική Αραβία. Κατά την παραμονή του εκεί ο πρωθυπουργός μίλησε στη Σύνοδο Κορυφής της πρωτοβουλίας Middle East Green Initiative, όπου και τόνισε τη δυνατότητα της Ελλάδας να εξελιχθεί σε ενεργειακό κόμβο μεταφοράς καθαρής ενέργειας στην ευρωπαϊκή αγορά, αναφέρθηκε στη συμφωνία με την Αίγυπτο που αφορά στην ηλεκτρική διασύνδεση με την Ελλάδα, ενώ επισήμανε ότι η χώρα μας μπορεί να αποτελέσει το φυσικό σημείο εισόδου για το υγροποιημένο φυσικό αέριο και το υδρογόνο.

Στο περιθώριο της Συνόδου ο πρωθυπουργός είχε συνάντηση με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για το κλίμα John Kerry, συναντήθηκε με τον Πρίγκιπα Διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας και είχε επαφές με επιχειρηματίες της Σαουδικής Αραβίας που δραστηριοποιούνται ή έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να δραστηριοποιηθούν επενδυτικά στην Ελλάδα, ενώ συμμετείχε στο φόρουμ Future Investment Initiative, το οποίο συγκεντρώνει τους σημαντικότερους επενδυτές του Κόλπου.

Δυσκολεύει η μάχη κατά της πανδημίας

Στο εσωτερικό μέτωπο η μάχη κατά της πανδημίας όλο και δυσκολεύει, καθώς η χειμερινή περίοδος κατά την οποία αναμένεται να αυξηθεί η διάδοση του κορονοϊού και άλλων αναπνευστικών ιώσεων, πλησιάζει και δεν προμηνύεται εύκολη. Ήδη η Ελλάδα και η Ευρώπη βρίσκονται αντιμέτωπες με μία πανδημία των ανεμβολίαστων. Ο κίνδυνος λοίμωξης, σοβαρών συμπτωμάτων και θανάτου αυξάνεται κατακόρυφα εάν ο φορέας δεν είναι εμβολιασμένος. Υπενθυμίζεται ότι -σύμφωνα με μελέτη που παρουσίασε ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας την προηγούμενη εβδομάδα- η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έναντι θανάτου από κορονοϊό για τους πλήρως εμβολιασμένους είναι της τάξεως του 91%.

Εντωμεταξύ, παρακολουθώντας τα επιδημιολογικά δεδομένα σε όλη τη χώρα, και ιδιαίτερα στις περιοχές που έχουν αυξημένο ιικό φορτίο, η κυβέρνηση αποφάσισε να επεκτείνει τη συνεργασία του ΕΣΥ με τον ιδιωτικό τομέα. Την Τετάρτη υπογράφηκε συμφωνία με πέντε ιδιωτικές κλινικές, εκ των οποίων η μία είναι στη Θεσσαλονίκη, για τη διάθεση κλινών σε COVID και non-COVID ασθενείς. Ειδικότερα, προστίθενται για τη νοσηλεία ασθενών με COVID-19 200 ιδιωτικές κλίνες στη Θεσσαλονίκη, 20 στο Βόλο και 30 στη Λάρισα.

Τέλος την εφαρμογή προγράμματος για την πρόληψη του καρκίνου με την ονομασία «Φώφη Γεννηματά» ανακοίνωσε την Τετάρτη ο ίδιος ο πρωθυπουργός, τιμώντας τη μνήμη της αείμνηστης πολιτικού. Εντός του 2022 και μέσω πιλοτικού προγράμματος πιλότου όλες οι γυναίκες από 50 έως 69 ετών θα έχουν δωρεάν πρόσβαση σε προσυμπτωματικές εξετάσεις για τον καρκίνο του μαστού. Οι δικαιούχοι θα ειδοποιούνται μέσω sms ώστε να υποβληθούν σε προληπτικές εξετάσεις, όπως η ψηφιακή μαστογραφία, ενώ στις δομές υγείας θα παρέχεται και συμβουλευτική υποστήριξη.