Στο άκουσμα της λέξης Ραπουνζέλ το μυαλό ταξιδεύει αυτόματα στον κόσμο των παραμυθιών. Εκεί που η ομώνυμη πριγκίπισσα με τα μακριά μαλλιά χρησιμοποιούσε τη ζηλευτή κώμη της για να κατέβει από τον πύργο που την είχαν φυλακισμένη. 

Όμως, η πραγματικότητα απέχει πολύ από τα παραμύθια και η Ραπουνζέλ ήρθε στην επικαιρότητα με τον... δύσκολο τρόπο, μετά την είδηση πως ένα 14χρονο κορίτσι από το Κιλκίς μεταφέρθηκε εσπευσμένα σε κλινική της Θεσσαλονίκης καθώς είχε στο στομάχι της μιας μεγάλη μάζα από τρίχες βάρους 700 γραμμαρίων.

Το σύνδρομο

Η πάθηση, όπως αναφέρει το iatronet.gr περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1968 και είναι πολύ πιο συχνή στις γυναίκες παρά στους άνδρες, και σε περίπου 8 στις 10 περιπτώσεις μεταξύ παιδιών, έφηβων κοριτσιών και νεαρών γυναικών κάτω των 30 ετών.

Είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτή η κατάσταση νωρίς, καθώς μπορεί να περάσουν πολλά χρόνια χωρίς συμπτώματα. Όταν αυτά γίνουν εμφανή η μπάλα μαλλιών είναι συνήθως αρκετά μεγάλη ώστε να χρειάζεται χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθεί.

Η τριχοφαγία είναι μια κατάσταση κατά την οποία κάποιος τρώει επανειλημμένα, μαλλιά. Συχνά σχετίζεται με την τριχοτιλλομανία ή την επιθυμία να τραβήξει τρίχες από το κεφάλι και το σώμα του. Αυτές οι δύο παθήσεις είναι πιθανό να οδηγήσουν σε σύνδρομο Ραπουνζέλ.

Τα μακριά μαλλιά έχουν λεία επιφάνεια που χωνεύεται δύσκολα από το στομάχι. Τα μαλλιά επίσης δεν κινούνται καλά μέσω του πεπτικού συστήματος, κάνοντάς τα να κολλούν στην κοιλότητα του στομάχου. Με την πάροδο του χρόνου, το να τρώει κάποιος τα μαλλιά του μπορεί να σχηματίσει μια μεγάλη μπάλα μαλλιών.

Καθώς η μπάλα αρχίζει να μεγαλώνει σε βάρος και μέγεθος, είναι πιθανό να γίνει μία μάζα με το φαγητό που τρώει και τη βλέννα του στομάχου. Τελικά, η μπάλα μαλλιών φτάνει στα όρια του τοιχώματος του στομάχου. Χωρίς να υπάρχει κάπου να πάει, τα μπερδεμένα μαλλιά μπορεί να αρχίσουν να προεξέχουν από το άνοιγμα του στομάχου και να επεκταθούν στο λεπτό έντερο.

Τα συμπτώματα 

• Πόνος στο στομάχι
• Φούσκωμα
• Απώλεια βάρους
• Ναυτία
• Χαμηλό βάρος και έντονος φόβος αύξησης βάρους (νευρική ανορεξία)
• Εμετός μετά τα γεύματα
• Πόνος ή ενόχληση κάτω από τα πλευρά
• Αποσπασματική απώλεια μαλλιών στο τριχωτό της κεφαλής (αλωπεκία)
• Δυσοσμία του στόματος Συχνές παθήσεις ή καταστάσεις που υπάρχουν παράλληλα:

• Pica (αλλοτριοφαγία, η παρόρμηση να καταπιούμε πράγματα που δεν είναι τροφή)
• Ψυχικές διαταραχές, όπως σχιζοφρένεια και ΔΕΠΥ
• Κατάθλιψη
• Νευρική ανορεξία
• Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
• Περίοδος πένθους
• Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι πολλά άτομα με σύνδρομο Ραπουνζέλ έχουν βιώσει παιδική κακοποίηση ή παραμέληση.

Καθώς η μπάλα τρίχας μεγαλώνει στην κοιλιά, με τον καιρό μπορεί να εμφανιστούν άλλα προβλήματα στο σώμα, όπως:

• Αποφρακτικός ίκτερος
• Φυσική απόφραξη στην κοιλιά ή στο λεπτό έντερο
• Διάβρωση της επένδυσης βλέννας στο στομάχι και το λεπτό έντερο
• Τρύπες μέσα στο λεπτό έντερο
• Περιτονίτιδα
• Οξεία παγκρεατίτιδα

Ο γιατρός μπορεί να προσπαθήσει να αφαιρέσει ενδοσκοπικά την μπάλα με τις τρίχες από το στόμα. Αλλά αν η είναι πολύ μεγάλη, θα χρειαστεί να γίνει χειρουργική επέμβαση. Μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά.

Μετά την αφαίρεση, η ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή για τη διαχείριση των παθήσεων που μπορεί να οδηγούν στην τριχοφαγία μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά να ελαττωθεί και να σταματήσει αυτή η συμπεριφορά.