Η ομάδα του εργαστηρίου Αυτοματοποίησης και Ρομποτικής του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΑΠΘ συντονίζει ένα καινοτόμο πρόγραμμα το οποίο αφορά τη συνεργασία ρομπότ-ανθρώπου, με αποδοτικό και ασφαλή τρόπο. Επικεφαλής της ελληνικής ομάδας του διεθνούς προγράμματος με την ονομασία «CoLLaboratE» είναι η διευθύντρια του εργαστηρίου και καθηγήτρια του ΑΠΘ Ζωή Δουλγέρη, η οποία εξηγεί στη «ΜτΚ» τη σημαντικότητα της συνύπαρξης του ανθρώπου με το ρομπότ στις μεγάλες βιομηχανίες, τονίζοντας πως είναι προς όφελος του εργαζόμενου.

«Η συνύπαρξη είναι πάρα πολύ σημαντική γατί με την καινούργια προοπτική το ρομπότ παύει να είναι ο αντικαταστάτης του ανθρώπου και γίνεται συνεργάτης του. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί πέρα από το θέμα των θέσεων εργασίας, δίνεται στον άνθρωπο η δυνατότητα να έχει ένα πάρα πολύ ισχυρό εργαλείο το οποίο μπορεί να αντιλαμβάνεται το περιβάλλον του, τις προθέσεις του και να τον βοηθάει, όπως θα τον βοηθούσε ένας εργάτης άνθρωπος».

Σύγχρονες ανάγκες

Σύμφωνα με την κ. Δουλγέρη στόχος του «CoLLaboratE» είναι η ανάπτυξη προγραμμάτων που θα δώσει την ικανότητα στα ρομπότ να μαθαίνουν από τον άνθρωπο, χωρίς να χρειάζεται να τα προγραμματίζει. Πως θα γίνει αυτό; Με το να καταλαβαίνει το ρομπότ τις προθέσεις του ανθρώπου. 

«Για παράδειγμα, φανταστείτε ότι θέλετε να μετακινήσετε ένα μεγάλο αντικείμενο με τη βοήθεια ενός άλλου ανθρώπου. Έτσι, θα γίνεται και με το ρομπότ, χωρίς να χρειάζεται να του πούμε τι να κάνει, θα καταλαβαίνει από τις κινήσεις του ανθρώπου και θα προσπαθεί να κάνει το ίδιο πράγμα. Θα δημιουργήσουμε δηλαδή ένα λεξικό χειρονομιών, γιατί η φωνή –λόγω θορύβου- αποφεύγεται στα βιομηχανικά περιβάλλοντα». 

Αυτό σύμφωνα με την ίδια εκτός από αντιληπτική ικανότητα προϋποθέτει και ανεπτυγμένα αισθητήρια στο ρομπότ, έτσι ώστε οι κινήσεις του να είναι αντίστοιχες με αυτές που θα κάνει ο άνθρωπος.

Η ερευνητική ομάδα

Αρχές Αυγούστου, με υψηλές θερμοκρασίες αλλά το εργαστήριο στο πανεπιστήμιο Αυτοματοποίησης και Ρομποτικής, στο κέντρο της πόλης οι ερευνητές δίνουν το παρόν καθημερινά, καθώς όπως εξηγεί η κ. Δουγλέρη, διευθύντρια του Εργαστηρίου Αυτοματοποίησης και Ρομποτικής του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΑΠΘ, μαζί με την ομάδα της εργάζεται πυρετωδώς για το συγκεκριμένο πρόγραμμα.

«Η δουλειά δεν τελειώνει ποτέ. Είναι σημαντικό για εμάς να εξάγουμε αποτελέσματα και μάλιστα εντός καθορισμένων προθεσμιών. Το πρώτο κομμάτι του προγράμματος αφορά τη συλλογή των απαιτήσεων των χρηστών, δηλαδή των βιομηχανικών εταίρων και ταυτόχρονα την προσέγγιση ανθρώπων που δουλεύουν με ρομπότ ή έχουν κάποια εμπειρία, για το τι φαντάζονται ότι θα θέλανε από ένα ρομπότ -βοηθό. 

Ένα δεύτερο κομμάτι των προγράμματος είναι η συλλογή των απαιτήσεων πάνω στις οποίες θα εξαχθούν οι αναγκαίες λειτουργικότητες που πρέπει να έχει το ρομπότ. Στο επόμενο στάδιο, όλοι οι ερευνητικοί εταίροι που έχουμε ήδη αρχίσει να δουλεύουμε παράλληλα, θα εξελίσσουμε και θα προσαρμόσουμε αυτές τις απαιτήσεις και στα συγκεκριμένα παραδείγματα που θα εξεταστούν από τους βιομηχανικούς εταίρους, ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε την τελική επίδειξη στην ΕΕ και να τη δημοσιοποιήσουμε ανάλογα».

Βήματα προόδου

Το συγκεκριμένο εργαστήριο του ΑΠΘ αναπτύσσει επί σειρά ετών ερευνητική δραστηριότητα στον τομέα της Ρομποτικής και του Ελέγχου Συστημάτων και φαίνεται πως αποτελεί την καλύτερη απάντηση στο φαινόμενο της φυγής των νέων στο εξωτερικό. Το πρόγραμμα αυτό έρχεται να προσθέσει όχι μόνο στο κύρος και στο όνομα της ομάδας στο εξωτερικό, αλλά και να ανταγωνιστεί αντίστοιχες διεθνείς ομάδες. «Όχι μόνο συγκρατούμε πολλούς που τελειώνουν το πτυχίο τους και αρχίζουν διδακτορικό, αλά και όσοι ολοκληρώσουν το διδακτορικό τους δουλεύουν εδώ, στο εργαστήριο μας».

Στο πρόγραμμα συμμετέχουν 10 χώρες της Ευρώπης, ενώ η εφαρμογή των αποτελεσμάτων θα γίνει στους βιομηχανικούς εταίρους του προγράμματος που είναι η Ιταλία, Σλοβενία, η Τουρκία και η Ρουμανία. «Ασφαλώς είναι μια μεγάλη επιτυχία και η ομάδα μου έκανε πολύ γρήγορα μεγάλα βήματα προόδου, από τη στιγμή που αγοράσαμε το πρώτο μας ρομπότ νέας γενιά, γιατί στην έρευνα είναι εξαιρετικά σημαντικό να έχεις τη δυνατότητα να δείξεις αυτά που κάνεις σε πραγματικό ρομπότ και όχι σε προσομοιώσεις. 

Είναι θεμελιώδεις αυτό και πρέπει να τονιστεί», τονίζει η κ. Δουλγέρη, που βλέπει τις προσπάθειες της για εξασφάλιση χρηματοδότησης και αγοράς νέων ρομπότ να αποδίδουν, προσθέτοντας στην εικόνα και την ποιότητα της ομάδας της, στην ανάπτυξη των ρομποτικών προγραμμάτων.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 4 Αυγούστου 2019