ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών εξακολουθεί να «μένει μυστικό»

Αποτελέσματα και προτάσεις της καμπάνιας του «Χαμόγελου του Παιδιού» - Στα σκαριά κέντρο συνηγορίας κακοποιημένων παιδιών στη Θεσσαλονίκη

 19/11/2018 16:59

 Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών εξακολουθεί να «μένει μυστικό»

Θεολόγος Ηλιού

Μετά την Αθήνα, υπάρχουν σκέψεις να γίνει και στη Θεσσαλονίκη κέντρο συνηγορίας για κακοποιημένα παιδιά. Συγκεκριμένα το «Χαμόγελο του Παιδιού» σε συνάντηση που έγινε με αρμόδιους φορείς, προσέφερε χώρους του οργανισμού στη Θεσσαλονίκη, ώστε να διαμορφωθεί το «κέντρο συνηγορίας του παιδιού». Ο συγκεκριμένος χώρος έχει στόχο την φιλική δικαιοσύνη προς τα παιδιά και την ασφαλή καταγραφή των καταθέσεων τους. Θα πρόκειται για έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο που θα προσφέρει πλήρη προστασία στα θύματα και το παιδί θα μιλά σε ένα μόνο άτομο. Ταυτόχρονα η κατάθεση του θα παρακολουθείτε από ειδικούς που θα είναι πίσω από ένα καθρέφτη του δωματίου.  Στην Αθήνα είναι ήδη έτοιμος αυτός ο χώρος και αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί σύντομα. Μετά την πρόταση από το «Χαμόγελο του Παιδιού», θα μελετηθεί η δημιουργία και η λειτουργία Κέντρου Συνηγορίας του Παιδιού και στη Θεσσαλονίκη. Οι χώροι θα λειτουργούν από συναρμόδιες αρχές δικαστικών, εισαγγελικών και αστυνομικών λειτουργών καθώς και των υγειονομικών από «Το Χαμόγελο του Παιδιού».

Συνεχίζει να «μένει μυστικό» 
Μόνο το 0,3% των καταγγελιών που δέχθηκε η γραμμή Γραμμή SOS 1056 647, αφορούσε περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης το πρώτο δεκάμηνο το 2018. Συγκεκριμένα από τις υποθέσεις 1.186 παιδιών, μόνο οι υποθέσεις τριών παιδιών αφορούσε σεξουαλική παρενόχληση. «Ο κόσμος ενημερώνεται πλέον και γνωρίζει που πρέπει να απευθυνθεί, έτσι γίνονται γνωστά περισσότερα περιστατικά παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης. Ωστόσο, ο βαθμός των καταγγελιών συνεχίζει να μένει χαμηλός, καθώς ακόμα δεν μιλά μεγάλο ποσοστό θυμάτων ή ατόμων που γνωρίζουν» δηλώνει η συντονίστρια  Βόρειας Ελλάδος του οργανισμού "Το Χαμόγελο του Παιδιού", Ιωάννα Μακρή.

Την προτροπή να μιλήσουν τα θύματα και το περιβάλλον τους έχει σκοπό η καμπάνια του «Χαμόγελου του Παιδιού» που πραγματοποιείται για δεύτερη χρονιά. Το 2017 «Το Χαμόγελο του Παιδιού» έλαβε στην Γραμμή SOS 1056 134 αιτήματα για τη φιλοξενία παιδιών θυμάτων κάθε μορφής βίας και τα αιτήματα αφορούσαν σε 218 παιδιά. Η αιτία απομάκρυνσης για 16 παιδιά  ήταν η σεξουαλική κακοποίηση. Φέτος, το πρώτο δεκάμηνο, ο οργανισμός έλαβε στην ίδια γραμμή 124 αιτήματα για φιλοξενία παιδιών θυμάτων κάθε μορφής βίας και η αιτία απομάκρυνσης λόγω σεξουαλικής παρενόχλησης αφορούσε 12 παιδιά (5,5%).

 Δεν υπάρχουν αντιπροσωπευτικά στατιστικά για  παιδιά που δέχονται σεξουαλική παρενόχληση, καθώς τα θύματα δεν μιλούν πάντα. «Επισκεφτήκαμε αρκετά σχολειά για να κάνουμε ενημερώσεις για την σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, καθώς φέτος τα αιτήματα αυξήθηκαν. Κάθε φορά συναντούσα παιδιά που είτε να ξεσπούσαν σε κλάματα την ώρα της παρουσίασης, είτε με πλησίαζαν μετά την παρουσίαση» δηλώνει στο makthes.gr η ψυχολόγος από το «Χαμόγελο του Παιδιού», Ειρήνη Σουργκούνη.

Ένα στα τρία κορίτσια και ένα στα πέντε αγόρια θα κακοποιηθούν σεξουαλικά πριν την ηλικία των 18 ετών, σύμφωνα με τα στοιχεία από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Κάθε χρόνο 150 εκατομμύρια κορίτσια και 73 εκατομμύρια αγόρια σε παγκόσμιο επίπεδο βιάζονται ή πέφτουν θύματα σεξουαλικής , συνήθως από κάποιο άτομο της οικογένειας τους. Τα παιδιά με αναπηρία σε όλο τον κόσμο διατρέχουν 3-4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πέσουν θύματα, αναφέρει η έρευνα του ΟΗΕ, που δεν μπορεί να είναι αντιπροσωπευτική, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών που κακοποιούνται δεν το αναφέρουν ποτέ.

Έπειτα από εργασιακή συνάντηση φορέων και εκπροσώπων από το «Χαμόγελο του Παιδιού», αναλύθηκαν τα στοιχεία της καμπάνια «Μένει Μυστικό». Σήμερα, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη τύπου στη Θεσσαλονίκη, στο Κέντρο Άμεσης Κοινωνικής Επέμβασης Βορείου Ελλάδος του οργανισμού, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα ενάντια στην Κακοποίηση των Παιδιών και παρουσιάστηκαν οι προτάσεις για μέτρα πρόσληψης και αντιμετώπισης της κακοποίησης των παιδιών.

Οι προτάσεις 

Αναλυτικά οι προτάσεις που προέκυψαν από την συνάντηση φορέων:

-Να θεσμοθετηθεί η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Στόχος αφενός να ενημερώνονται τα παιδιά, με έγκυρο τρόπο, για τα σχετικά ζητήματα και αφετέρου να γνωρίζουν τα παιδιά τι πρέπει να αρνούνται, τι να υποψιάζονται και για τι να αναζητούν βοήθεια σε περίπτωση που νιώσουν απειλούμενα.

-Πρόταση Για την πρόσληψη επαγγελματιών σε όλους τους φορείς (δημόσιους και ιδιωτικούς), που έρχονται σε επαφή με παιδιά, θα πρέπει να απαιτείται η προσκόμιση 1) πιστοποιητικού ποινικού μητρώου, 2) πλήρους ψυχιατρικής αξιολόγησης εστιασμένη στην σεξουαλική συμπεριφορά και 3) πιστοποιητικού περί μη άσκησης δίωξης. Τα παραπάνω θα πρέπει να ανανεώνονται ανά διετία.

-Πρόταση Να εκπαιδευτούν οι εμπλεκόμενοι επαγγελματίες ώστε να μπορούν να διαχειρίζονται αποτελεσματικά κάθε περιστατικό (αστυνομικοί, εισαγγελείς, εκπαιδευτικοί, γιατροί, κοινωνικές υπηρεσίες)

- Πρόταση Να προστατεύονται νομικά οι επαγγελματίες (εκπαιδευτικοί και γιατροί) που, ως οφείλουν, καταγγέλλουν περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού. Η άγνοια και ο φόβος αποτελούν τις βασικότερες αιτίες που ένα περιστατικό ουδέποτε καταγγέλλεται στις αρμόδιες αρχές από τους εκπαιδευτικούς και γιατρούς.

- Πρόταση Να προστεθεί στο άρθρο 23 στον υφιστάμενο Νόμο 3500/2006 η υποχρέωση του εκπαιδευτικού να καταγγείλει στις αρμόδιες αρχές περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού καθώς και περιστατικό προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειάς του, όχι μόνο στα πλαίσια της ενδοοικογενειακής βίας.

- Πρόταση Να δημιουργηθούν, και στην Ελλάδα, Κέντρα στα οποία εξειδικευμένη επιστημονική ομάδα θα πλαισιώνει κάθε παιδί θύμα. Στα συγκεκριμένα Κέντρα το παιδί θύμα θα καταθέτει όλα όσα έχει υποστεί ενοποιημένα, μία και μόνη φορά, σε απόλυτα ασφαλές και φιλικό περιβάλλον σε εκπαιδευμένους συνεντευκτές. Στη διαδικασία αυτή θα συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι επαγγελματίες (εισαγγελία, αστυνομία, κοινωνικές υπηρεσίες, υπηρεσίες σωματικής και ψυχικής υγείας).

- Να υπάρχει αυστηρός περιορισμός των δυνατοτήτων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών να καλούν το παιδί – θύμα για περαιτέρω καταθέσεις-συνεντεύξεις ή μαρτυρίες πριν ή μετά αυτή την ενοποιημένη κατάθεσή του. Στόχος να περιοριστεί η δευτερογενής θυματοποίηση των παιδιών που αποκαλύπτουν και να μην αποθαρρύνονται τα «σιωπηλά», μέχρι σήμερα, θύματα στο να αποκαλύψουν και αυτά.

- Τήρηση Πρωτοκόλλου Διερεύνησης, Διάγνωσης και Διαχείρισης της σεξουαλικής Κακοποίησης των Παιδιών από τους εμπλεκόμενους επαγγελματίες.

- Να δημιουργηθεί Πρωτόκολλο που θα περιγράφει την συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων (εισαγγελία, αστυνομία, κοινωνικές υπηρεσίες, υπηρεσίες σωματικής και ψυχικής υγείας) για την διαχείριση κάθε περιστατικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού.

- Να δημιουργηθούν εξειδικευμένα θεραπευτικά Κέντρα για τα παιδιά θύματα σεξουαλικής κακοποίησης.

-Να δημιουργηθούν δομές προστατευμένης φιλοξενίας παιδιών θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης.

-Να επιταχύνονται οι νομικές διαδικασίες και να μην ακολουθούν την συνήθη χρονική ροή. Στις υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών η διαδικασία αργεί εξουθενωτικά για τα παιδιά – θύματα με ολέθρια αποτελέσματα.

-Να είναι αυστηρότερες και παραδειγματικές οι ποινές όσων καταδικάζονται για σεξουαλικά εγκλήματα ενάντια στα παιδιά. Να εκτίουν το σύνολο της ποινής τους, χωρίς καμία ελάφρυνση και να παραμένουν καθόλη τη διάρκεια εγκλεισμού τους σε σωφρονιστικά ιδρύματα υψίστης ασφαλείας. Τέλος, να τηρείται Μητρώο καταγραφής όσων έχουν καταδικαστεί για σεξουαλικά εγκλήματα ενάντια στα παιδιά.

-Να συσταθεί, και στην Ελλάδα, ένας ενιαίος φορέας για την καταγραφή των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και της φύσης αυτών.

- Να υπάρξει διασύνδεση των Εισαγγελιών πανελλαδικά προκειμένου στους φακέλους, που αφορούν σε υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, να έχουν πρόσβαση οι Εισαγγελείς. Αυτό θα συμβάλει στην καλύτερη γνώση και αντιμετώπιση κάθε περιστατικού.

Μετά την Αθήνα, υπάρχουν σκέψεις να γίνει και στη Θεσσαλονίκη κέντρο συνηγορίας για κακοποιημένα παιδιά. Συγκεκριμένα το «Χαμόγελο του Παιδιού» σε συνάντηση που έγινε με αρμόδιους φορείς, προσέφερε χώρους του οργανισμού στη Θεσσαλονίκη, ώστε να διαμορφωθεί το «κέντρο συνηγορίας του παιδιού». Ο συγκεκριμένος χώρος έχει στόχο την φιλική δικαιοσύνη προς τα παιδιά και την ασφαλή καταγραφή των καταθέσεων τους. Θα πρόκειται για έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο που θα προσφέρει πλήρη προστασία στα θύματα και το παιδί θα μιλά σε ένα μόνο άτομο. Ταυτόχρονα η κατάθεση του θα παρακολουθείτε από ειδικούς που θα είναι πίσω από ένα καθρέφτη του δωματίου.  Στην Αθήνα είναι ήδη έτοιμος αυτός ο χώρος και αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί σύντομα. Μετά την πρόταση από το «Χαμόγελο του Παιδιού», θα μελετηθεί η δημιουργία και η λειτουργία Κέντρου Συνηγορίας του Παιδιού και στη Θεσσαλονίκη. Οι χώροι θα λειτουργούν από συναρμόδιες αρχές δικαστικών, εισαγγελικών και αστυνομικών λειτουργών καθώς και των υγειονομικών από «Το Χαμόγελο του Παιδιού».

Συνεχίζει να «μένει μυστικό» 
Μόνο το 0,3% των καταγγελιών που δέχθηκε η γραμμή Γραμμή SOS 1056 647, αφορούσε περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης το πρώτο δεκάμηνο το 2018. Συγκεκριμένα από τις υποθέσεις 1.186 παιδιών, μόνο οι υποθέσεις τριών παιδιών αφορούσε σεξουαλική παρενόχληση. «Ο κόσμος ενημερώνεται πλέον και γνωρίζει που πρέπει να απευθυνθεί, έτσι γίνονται γνωστά περισσότερα περιστατικά παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης. Ωστόσο, ο βαθμός των καταγγελιών συνεχίζει να μένει χαμηλός, καθώς ακόμα δεν μιλά μεγάλο ποσοστό θυμάτων ή ατόμων που γνωρίζουν» δηλώνει η συντονίστρια  Βόρειας Ελλάδος του οργανισμού "Το Χαμόγελο του Παιδιού", Ιωάννα Μακρή.

Την προτροπή να μιλήσουν τα θύματα και το περιβάλλον τους έχει σκοπό η καμπάνια του «Χαμόγελου του Παιδιού» που πραγματοποιείται για δεύτερη χρονιά. Το 2017 «Το Χαμόγελο του Παιδιού» έλαβε στην Γραμμή SOS 1056 134 αιτήματα για τη φιλοξενία παιδιών θυμάτων κάθε μορφής βίας και τα αιτήματα αφορούσαν σε 218 παιδιά. Η αιτία απομάκρυνσης για 16 παιδιά  ήταν η σεξουαλική κακοποίηση. Φέτος, το πρώτο δεκάμηνο, ο οργανισμός έλαβε στην ίδια γραμμή 124 αιτήματα για φιλοξενία παιδιών θυμάτων κάθε μορφής βίας και η αιτία απομάκρυνσης λόγω σεξουαλικής παρενόχλησης αφορούσε 12 παιδιά (5,5%).

 Δεν υπάρχουν αντιπροσωπευτικά στατιστικά για  παιδιά που δέχονται σεξουαλική παρενόχληση, καθώς τα θύματα δεν μιλούν πάντα. «Επισκεφτήκαμε αρκετά σχολειά για να κάνουμε ενημερώσεις για την σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, καθώς φέτος τα αιτήματα αυξήθηκαν. Κάθε φορά συναντούσα παιδιά που είτε να ξεσπούσαν σε κλάματα την ώρα της παρουσίασης, είτε με πλησίαζαν μετά την παρουσίαση» δηλώνει στο makthes.gr η ψυχολόγος από το «Χαμόγελο του Παιδιού», Ειρήνη Σουργκούνη.

Ένα στα τρία κορίτσια και ένα στα πέντε αγόρια θα κακοποιηθούν σεξουαλικά πριν την ηλικία των 18 ετών, σύμφωνα με τα στοιχεία από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Κάθε χρόνο 150 εκατομμύρια κορίτσια και 73 εκατομμύρια αγόρια σε παγκόσμιο επίπεδο βιάζονται ή πέφτουν θύματα σεξουαλικής , συνήθως από κάποιο άτομο της οικογένειας τους. Τα παιδιά με αναπηρία σε όλο τον κόσμο διατρέχουν 3-4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πέσουν θύματα, αναφέρει η έρευνα του ΟΗΕ, που δεν μπορεί να είναι αντιπροσωπευτική, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών που κακοποιούνται δεν το αναφέρουν ποτέ.

Έπειτα από εργασιακή συνάντηση φορέων και εκπροσώπων από το «Χαμόγελο του Παιδιού», αναλύθηκαν τα στοιχεία της καμπάνια «Μένει Μυστικό». Σήμερα, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη τύπου στη Θεσσαλονίκη, στο Κέντρο Άμεσης Κοινωνικής Επέμβασης Βορείου Ελλάδος του οργανισμού, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα ενάντια στην Κακοποίηση των Παιδιών και παρουσιάστηκαν οι προτάσεις για μέτρα πρόσληψης και αντιμετώπισης της κακοποίησης των παιδιών.

Οι προτάσεις 

Αναλυτικά οι προτάσεις που προέκυψαν από την συνάντηση φορέων:

-Να θεσμοθετηθεί η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Στόχος αφενός να ενημερώνονται τα παιδιά, με έγκυρο τρόπο, για τα σχετικά ζητήματα και αφετέρου να γνωρίζουν τα παιδιά τι πρέπει να αρνούνται, τι να υποψιάζονται και για τι να αναζητούν βοήθεια σε περίπτωση που νιώσουν απειλούμενα.

-Πρόταση Για την πρόσληψη επαγγελματιών σε όλους τους φορείς (δημόσιους και ιδιωτικούς), που έρχονται σε επαφή με παιδιά, θα πρέπει να απαιτείται η προσκόμιση 1) πιστοποιητικού ποινικού μητρώου, 2) πλήρους ψυχιατρικής αξιολόγησης εστιασμένη στην σεξουαλική συμπεριφορά και 3) πιστοποιητικού περί μη άσκησης δίωξης. Τα παραπάνω θα πρέπει να ανανεώνονται ανά διετία.

-Πρόταση Να εκπαιδευτούν οι εμπλεκόμενοι επαγγελματίες ώστε να μπορούν να διαχειρίζονται αποτελεσματικά κάθε περιστατικό (αστυνομικοί, εισαγγελείς, εκπαιδευτικοί, γιατροί, κοινωνικές υπηρεσίες)

- Πρόταση Να προστατεύονται νομικά οι επαγγελματίες (εκπαιδευτικοί και γιατροί) που, ως οφείλουν, καταγγέλλουν περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού. Η άγνοια και ο φόβος αποτελούν τις βασικότερες αιτίες που ένα περιστατικό ουδέποτε καταγγέλλεται στις αρμόδιες αρχές από τους εκπαιδευτικούς και γιατρούς.

- Πρόταση Να προστεθεί στο άρθρο 23 στον υφιστάμενο Νόμο 3500/2006 η υποχρέωση του εκπαιδευτικού να καταγγείλει στις αρμόδιες αρχές περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού καθώς και περιστατικό προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειάς του, όχι μόνο στα πλαίσια της ενδοοικογενειακής βίας.

- Πρόταση Να δημιουργηθούν, και στην Ελλάδα, Κέντρα στα οποία εξειδικευμένη επιστημονική ομάδα θα πλαισιώνει κάθε παιδί θύμα. Στα συγκεκριμένα Κέντρα το παιδί θύμα θα καταθέτει όλα όσα έχει υποστεί ενοποιημένα, μία και μόνη φορά, σε απόλυτα ασφαλές και φιλικό περιβάλλον σε εκπαιδευμένους συνεντευκτές. Στη διαδικασία αυτή θα συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι επαγγελματίες (εισαγγελία, αστυνομία, κοινωνικές υπηρεσίες, υπηρεσίες σωματικής και ψυχικής υγείας).

- Να υπάρχει αυστηρός περιορισμός των δυνατοτήτων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών να καλούν το παιδί – θύμα για περαιτέρω καταθέσεις-συνεντεύξεις ή μαρτυρίες πριν ή μετά αυτή την ενοποιημένη κατάθεσή του. Στόχος να περιοριστεί η δευτερογενής θυματοποίηση των παιδιών που αποκαλύπτουν και να μην αποθαρρύνονται τα «σιωπηλά», μέχρι σήμερα, θύματα στο να αποκαλύψουν και αυτά.

- Τήρηση Πρωτοκόλλου Διερεύνησης, Διάγνωσης και Διαχείρισης της σεξουαλικής Κακοποίησης των Παιδιών από τους εμπλεκόμενους επαγγελματίες.

- Να δημιουργηθεί Πρωτόκολλο που θα περιγράφει την συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων (εισαγγελία, αστυνομία, κοινωνικές υπηρεσίες, υπηρεσίες σωματικής και ψυχικής υγείας) για την διαχείριση κάθε περιστατικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού.

- Να δημιουργηθούν εξειδικευμένα θεραπευτικά Κέντρα για τα παιδιά θύματα σεξουαλικής κακοποίησης.

-Να δημιουργηθούν δομές προστατευμένης φιλοξενίας παιδιών θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης.

-Να επιταχύνονται οι νομικές διαδικασίες και να μην ακολουθούν την συνήθη χρονική ροή. Στις υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών η διαδικασία αργεί εξουθενωτικά για τα παιδιά – θύματα με ολέθρια αποτελέσματα.

-Να είναι αυστηρότερες και παραδειγματικές οι ποινές όσων καταδικάζονται για σεξουαλικά εγκλήματα ενάντια στα παιδιά. Να εκτίουν το σύνολο της ποινής τους, χωρίς καμία ελάφρυνση και να παραμένουν καθόλη τη διάρκεια εγκλεισμού τους σε σωφρονιστικά ιδρύματα υψίστης ασφαλείας. Τέλος, να τηρείται Μητρώο καταγραφής όσων έχουν καταδικαστεί για σεξουαλικά εγκλήματα ενάντια στα παιδιά.

-Να συσταθεί, και στην Ελλάδα, ένας ενιαίος φορέας για την καταγραφή των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και της φύσης αυτών.

- Να υπάρξει διασύνδεση των Εισαγγελιών πανελλαδικά προκειμένου στους φακέλους, που αφορούν σε υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, να έχουν πρόσβαση οι Εισαγγελείς. Αυτό θα συμβάλει στην καλύτερη γνώση και αντιμετώπιση κάθε περιστατικού.

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία