Οι διερευνητικές επαφές έχουν παγιωμένο πλαίσιο και δεν είναι ανατολίτικο παζάρι τονίζει ο Τάσος Χατζηβασιλείου για τις συνομιλίες μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας που ξεκινούν στις 25 Ιανουαρίου στην Κωνσταντινούπολη. Ο βουλευτής Σερρών της ΝΔ και Γραμματέας της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων μιλώντας στη «ΜτΚ» σημειώνει ότι η ατζέντα των επαφών περιλαμβάνει ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα και ότι μονομερείς αιτιάσεις της Τουρκίας δεν αποτελούν θέματα συζήτησης. 

«Τα υπόλοιπα που κατά καιρούς προβάλλει η Άγκυρα, ανήκουν στην σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας», σημειώνει και προσθέτει: «Η Ελλάδα στέλνει μήνυμα ότι είναι παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή, επιθυμεί να λύσει χρόνιες εκκρεμότητες με βάση το Διεθνές Δίκαιο και δεν διαπραγματεύεται την κυριαρχία της. Στόχος μας είναι η προσπάθεια εξεύρεσης συμφωνίας. Αν δεν καταστεί εφικτό, τότε την λύση ας δώσει το Διεθνές Δικαστήριο. Δεν θέλουμε διάλογο για τον διάλογο». Όσο για την επέκταση των 12 μιλίων στο Ιόνιο που ξεκίνησε αυτές τις ημέρες στη Βουλή επισημαίνει ότι «για πρώτη φορά μετά το 1947 η Ελλάδα μεγαλώνει. Και ότι η ελληνική εξωτερική πολιτική εγκαταλείπει την αδράνεια.»

Κύριε Χατζηβασιλείου, ο κύβος ερρίφθη και στις 25 Ιανουαρίου αρχίζει ο 61^οςκύκλος των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Είστε αισιόδοξος ότι αυτή τη φορά θα καταλήξουν κάπου;

Η Τουρκία αντιλήφθηκε ότι οι ευρωτουρκικές σχέσεις διέρχονται από την Αθήνα. Μετά τις κυρώσεις των ΗΠΑ για τους S400 και τα μηνύματα αποφασιστικότητας που έλαβε από την Ευρώπη, η Άγκυρα ρίχνει γέφυρες προς την Δύση. Οι σχέσεις Τουρκίας-Ευρώπης είναι το φλέγον θέμα για την Άγκυρα. Στο μεταξύ, η κυβέρνηση πέτυχε τους στόχους της: παύση των ερευνών στην ελληνική ΑΟΖ και αποδοχή της Τουρκίας ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί από εκεί όπου σταμάτησε. Έχουμε μία πρώτη θετική κίνηση εκ μέρους της Τουρκίας. Ας δώσουμε αρχικά χώρο στις συζητήσεις.

Βάλτε μας λίγο στο κλίμα αυτών των συνομιλιών. Πόσο διαρκούν; Που γίνονται; Τι συζητείται; Και ποιοι μετέχουν;

Οι διερευνητικές επαφές είναι άτυπη προδιαλογική διαδικασία, χωρίς δεσμεύσεις. Εκεί καταγράφονται συγκλίσεις και αποκλίσεις. Η διεξαγωγή του 61ου γύρου θα γίνει στην Κωνσταντινούπολη, στις 25 Ιανουαρίου, με την συμμετοχή έμπειρων στελεχών του υπουργείου Εξωτερικών. Η θεματολογία περιλαμβάνει την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Τα υπόλοιπα θέματα που κατά καιρούς προβάλλει η Άγκυρα, ανήκουν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας.

Ποιος είναι ο βασικός στόχος της χώρας μας; Με τι στρατηγική προσερχόμαστε στις συνομιλίες;

Η Ελλάδα προσέρχεται στις διερευνητικές με θάρρος και αυτοπεποίθηση και έχοντας στη φαρέτρα της θετικά κεκτημένα βάσει του Διεθνούς Δικαίου: τις δύο νόμιμες συμφωνίες με Ιταλία και Αίγυπτο, την συνεννόηση με την Αλβανία για παραπομπή του καθορισμού ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στην Χάγη, ισχυρές συμμαχίες μεσογειακά και αραβικά κράτη. Η Ελλάδα στέλνει μήνυμα ότι είναι παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή, επιθυμεί να λύσει χρόνιες εκκρεμότητες με βάση το Διεθνές Δίκαιο και δεν διαπραγματεύεται την κυριαρχία της. Στόχος μας είναι η προσπάθεια εξεύρεσης συμφωνίας. Αν δεν καταστεί εφικτό, τότε την λύση ας δώσει το Διεθνές Δικαστήριο. Δεν θέλουμε διάλογο για τον διάλογο.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι με το που θα καθίσουμε στο τραπέζι των συνομιλιών θα είναι η αρχή μιας συνολικής διαπραγμάτευσης, κάτι που επιθυμεί η τουρκική πλευρά. Τι λέτε επ‘ αυτού;

Η ατζέντα περιλαμβάνει ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα. Οι μονομερείς αιτιάσεις της Τουρκίας δεν αποτελούν θέματα συζήτησης. Οι διερευνητικές επαφές έχουν παγιωμένο πλαίσιο. Δεν είναι ανατολίτικο παζάρι.

Πάντως απαραίτητη προϋπόθεση για να ολοκληρωθεί με επιτυχία μια διαπραγμάτευση είναι στο τέλος να γίνουν και οι συμβιβασμοί. Εμείς τι μπορούμε να προσφέρουμε στην Τουρκία; Και σε τι μπορούμε να προσδοκούμε;

Όπως προανέφερα, οι αμερικανικές κυρώσεις και η ανησυχία για την Σύνοδο της ΕΕ τον Μάρτιο πίεσαν την Τουρκία. Η Άγκυρα, έστω και καθυστερημένα, αποδέχθηκε το πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και έκανε το πρώτο βήμα. Αυτό συνιστά θετική εξέλιξη για όλη την περιοχή. Προσδοκούμε την επίλυση της μοναδικής μας διαφοράς, μέσω διαλόγου.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν εκτίμησε ότι οι συνομιλίες μπορεί να εγκαινιάσουν μία νέα εποχή στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Συμμερίζεστε την αισιοδοξία του;

Δεν περιμένουμε θαύματα. Όμως, παρά τις όποιες κρίσεις, οι δίαυλοι επικοινωνίας πρέπει να παραμένουν ανοιχτοί. Με την Τουρκία είμαστε γείτονες και πρέπει να συνυπάρχουμε αρμονικά για το καλό των λαών μας. Η επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, μετά από 5 χρόνια, δημιουργεί θετικό momentum. Όμως, είναι νωρίς για εκτιμήσεις.

Είναι προφανές από τις μέχρι στιγμής αντιδράσεις ότι τόσο η ΕΕ όσο και ο αμερικανικός παράγοντας βλέπουν θετικά την έναρξη του διαλόγου. Μπορεί να επηρεάσουν θετικά την πορεία των συζητήσεων; Και τι ρόλο μπορεί να διαδραματίσει σε αυτό η νέα αμερικανική ηγεσία;

Το ζητούμενο για ΕΕ και ΗΠΑ είναι η αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο, η μείωση της τουρκικής προκλητικότητας και η προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας. Η νέα αμερικανική ηγεσία έχει δείξει εξαιρετικά αντανακλαστικά στα θέματα των τουρκικών παραβιάσεων. Σίγουρα θα επιχειρήσει την επαναρυμούλκηση της Τουρκίας στο «δυτικό άρμα», αλλά στο τέλος όλα θα εξαρτηθούν από την διάθεση της Άγκυρας να προσαρμοστεί και να αποδεχθεί τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Τι σηματοδοτεί για την εξωτερική πολιτική της χώρας η επέκταση των 12 μιλίων στο Ιόνιο, μια συζήτηση που ξεκίνησε αυτές τις ημέρες στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής;

Πρόκειται αναμφίβολα για ένα ιστορικό νομοσχέδιο. Για πρώτη φορά, μετά το 1947, η Ελλάδα μεγαλώνει. Αυξάνουμε τα χωρικά ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια από το βορειότερο άκρο του Ιονίου ως το ακρωτήριο Ταίναρο. Η ελληνική εξωτερική πολιτική εγκαταλείπει την αδράνεια. Μετά την συμφωνία με την Ιταλία, η κυβέρνηση προχωρά παρακάτω. Δεν αρκείται απλώς στην επίκληση του Διεθνούς Δικαίου. Το αξιοποιεί για να κατοχυρώσει τα δικαιώματα της χώρας. Επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη στο Ιόνιο και επιφυλάσσεται να πράξει το ίδιο και αλλού, όπως και όταν το κρίνει εθνικά ωφέλιμο.

Μία δύσκολη χρονιά ολοκληρώθηκε και μία ακόμη πιο δύσκολη ξεκίνησε. Πως θα τα βγάλετε πέρα; Από τη μία οι πολίτες δείχνουν κουρασμένοι και από την άλλη η κυβέρνηση δεν μπορεί συνέχεια να επιδοτεί και να ενισχύει. Πώς θα γίνει αυτό;

Είναι αλήθεια ότι η χρονιά που πέρασε ήταν δύσκολη. Έχουμε δυστυχώς ακόμη δρόμο μπροστά. Οι πολίτες έχουν κουραστεί από τις πρωτοφανείς συνθήκες που ζούμε. Όμως, η κυβέρνηση αντιμετώπισε την πανδημία υποδειγματικά. Η έλευση των εμβολίων φέρνει την ελπίδα στη χώρα. Η επιχείρηση «Ελευθερία» θα μας βοηθήσει να ξανακερδίσουμε την κανονικότητα. Αρχίζει να φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ. Με υπομονή και εφαρμογή των ιατρικών οδηγιών, θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στην καθημερινή μας ζωή.