Για μια ακόμη φορά, τα ΚΤΕΛ είναι αυτά που βγάζουν τα κάστανα από τη φωτιά, παρέχοντας υπεραστική δημόσια μεταφορική υπηρεσία εκεί που ο σιδηρόδρομος δεν μπορεί, και μάλιστα με τιμή κομίστρου, που το κράτος  έχει «ξεχάσει» να αναπροσαρμόσει τα τελευταία 12 χρόνια.

Η Ελλάδα διαθέτει και… δεν διαθέτει σιδηροδρομικές επιβατικές μεταφορές, κατάσταση που επιδεινώθηκε τραγικά μετά και τις πλημμύρες στη Θεσσαλία. Τώρα πλέον, οι μετακινήσεις και στο μεγαλύτερο τμήμα του σιδηροδρομικού άξονα Θεσσαλονίκης- Αθήνας, εκτελούνται από τα λεωφορεία των ΚΤΕΛ , με αποτέλεσμα όσοι θέλουν να αποφύγουν την ταλαιπωρία του «ανέβα τρένο, κατέβα τρένο, ανέβα λεωφορείο…» , απλώς κλείνουν εισιτήριο με το ΚΤΕΛ ή με το αεροπλάνο, ανάλογα με το τι μπορεί να πληρώσει το πορτοφόλι τους.

Και πράγματι, τα ΚΤΕΛ ανταποκρίθηκαν στις έκτακτες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί, με αποτέλεσμα τα δρομολόγια στη διαδρομή Αθήνα - Θεσσαλονίκη να έχουν αυξηθεί κατά περίπου 30%. Έτσι, το επιβατικό κοινό εξυπηρετείται μεν, αλλά τα ΚΤΕΛ βλέπουν τα κόστη τους να αυξάνονται ανησυχητικά, σε εποχή αύξησης των τιμών του πετρελαίου κίνησης.

Εισιτήρια σε επίπεδα τιμών 2011

Το 2010, όταν δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ (Β’ τεύχος 2165/31.12.2010) η απόφαση, ότι τα ΚΤΕΛ πρέπει να πουλάνε το εισιτήριο τους με συντελεστή 0,0842 ευρώ/χιλιόμετρο, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, δηλαδή προς 0,0745 ευρώ/χλμ. χωρίς ΦΠΑ, το ντίζελ κίνησης ήταν στα 0,87 ευρώ/λίτρο, με ΦΠΑ. Εχθές, η μέση τιμή του ντίζελ κίνησης στο νομό Θεσσαλονίκης, ήταν 1,834 ευρώ/λίτρο.

Δηλαδή, στη διάρκεια αυτών των πολλών χρόνων, η τιμή του καυσίμου πέταξε στα ουράνια, όπως αυξήθηκαν και οι τιμές στα κάθε είδους ανταλλακτικά και αναλώσιμα, στα οχήματα τα ίδια, ενώ αυξήθηκαν και οι δαπάνες μισθοδοσίας. Από την άλλη πλευρά, το καθαρό κόμιστρο κρατήθηκε χαμηλά, ενώ το εισιτήριο που πληρώνει ο επιβάτης, μειώθηκε, επειδή μειώθηκε ο συντελεστής του ΦΠΑ, σε 13%.

Όταν το κράτος δεν εφαρμόζει το νόμο

Και αυτή η δυσαρμονία συνεχίζεται, επειδή το κράτος, που «έχει το καρπούζι, αλλά έχει και το μαχαίρι», δεν εφαρμόζει τον νόμο Ν.2963, που καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας των ΚΤΕΛ. Αυτός ο νόμος λοιπόν, με το άρθρο 10, σαφώς προβλέπει, ότι «στο τελευταίο τρίμηνο κάθε έτους», ο Υπουργός Μεταφορών, καθορίζει τον «χιλιομετρικό συντελεστή κομίστρου», με βάση τον οποίο διαμορφώνεται η τιμή εισιτηρίου κάθε διαδρομής, ανάλογα με το μήκος της.

Συνεπώς, τα περιθώρια κέρδους, κατέληξαν να είναι εξαιρετικά συμπιεσμένα και κάποιο κέρδος εξασφαλίζεται μόνο όταν οι πληρότητες σε κάθε διαδρομή, είναι πολύ υψηλές. Με συμπιεσμένα τα λειτουργικά κόστη, τα ΚΤΕΛ κατάφερναν να τα βγάζουν πέρα, μέχρι που ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία, στέλνοντας στα ύψη τις τιμές του αργού πετρελαίου.

Φόβος για νέα άνοδο στις τιμές του αργού

Με τις τιμές του αργού να έχουν ξεπεράσει τα 85 δολάρια το βαρέλι και μεγάλους παραγωγούς (OPEC + countries), να περιορίζουν τις ποσότητες με τις οποίες προμηθεύουν τη διεθνή αγορά οι εκτιμήσεις δείχνουν περαιτέρω αύξηση τιμών στο αργό, άρα και στα καύσιμα κίνησης, όπως και σε όλα τα προϊόντα που παράγονται από το πετρέλαιο και, γενικότερα, ενίσχυση των πληθωριστικών τάσεων στην οικονομία.

Παρά λοιπόν τις εξελίξεις, τα ΚΤΕΛ μεταφέρουν τους επιβάτες με φθηνά εισιτήρια, με πάρα πολλούς να πληρώνουν μειωμένο κόμιστρο λόγω ιδιότητας, ηλικίας ή αναπηρίας, ενώ όταν η κράτηση γίνεται ηλεκτρονικά, τα ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης, για παράδειγμα, κάνουν και έκπτωση 10%.

Μέσα στο 2023, τα ΚΤΕΛ σήκωσαν πολύ μεγάλο μερίδιο από τις υπεραστικές μετακινήσεις, λόγω των πολλών προβλημάτων του σιδηροδρόμου, ενώ ειδικά στη Θεσσαλονίκη, τα τελευταία χρόνια έχουν συμβάλλει απολύτως καθοριστικά στη συνέχιση της λειτουργίας και της αστικής συγκοινωνίας, έστω και με απευθείας αναθέσεις.