Με το κλειδί στην πόρτα είναι οι περισσότεροι ιδιοκτήτες καταστημάτων εστίασης, παρακολουθώντας συνεχώς τις εξελίξεις γύρω από τον κλάδο και επιμένοντας σε κρατικές χρηματοδοτήσεις που θα επιτρέψουν τη βιωσιμότητά τους την επόμενη ημέρα. Αν και υπάρχουν συζητήσεις ν’ ανοίξουν νωρίτερα καφετέριες και εστιατόρια, η 1^η Ιουνίου παραμένει η ημέρα έναρξης πλήρης επαναλειτουργίας, φυσικά με μέτρα περιορισμού για την εξάπλωση του COVΙD-19.

Ωστόσο, πολλοί επιχειρηματίες αποφάσισαν να ανοίξουν νωρίτερα καφετέριες, προσφέροντας υπηρεσίες take away. Κρατώντας τις κατάλληλες αποστάσεις, τηρώντας τα απαραίτητα μέτρα και αναδιαμορφώνοντας τους χώρους τους, πωλούν καφέ τα πρωινά και τις απογευματινές ώρες διαθέτουν ποτά και κοκτέιλ, με τους πολίτες να σχηματίζουν ουρές.

Μεμονωμένες περιπτώσεις σε καφέ-μπαρ, όπου υπήρξε συνωστισμός στον εξωτερικό χώρο και μικρά πάρτι με δυνατή μουσική, προκάλεσαν ανησυχία στην Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, με αποτέλεσμα ο Νίκος Χαρδαλιάς να ανακοινώσει πως απαγορεύεται το take away σε ποτά. Γεγονός που προκάλεσε νέους προβληματισμούς και ανάγκασε πολλούς επιχειρηματίες που θ’ άνοιγαν τα μαγαζιά τους για take away να οπισθοχωρήσουν.

«Δεν μπορούν να απαγορεύσουν σε καφετέριες και μπαρ να πωλούν take away ποτά. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει καμία σχετική νομοθετική διάταξη απαγόρευσης» δηλώνει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) και της ΓΣΕΒΒΕ Γιώργος Καββαθάς, τονίζοντας πως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να παραμένουν έξω από τα μαγαζιά οι καταναλωτές.

«Μπορούν να πουλήσουν ό,τι αναγράφει η άδεια λειτουργίας τους και πάντα επιγράφεται η δυνατότητα κατανάλωσης καθήμενων και διερχόμενων» αναφέρει από την πλευρά της η πρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Καταστημάτων Καταναλωτών Εστίασης και Διασκέδασης (ΠΑΣΚΕΔΙ) Νίκη Κωνσταντίνου. «Δεν μπορεί να τους σταματήσει κανείς, αν τηρούν όλα τα μέτρα. Από εκεί και πέρα χρειάζεται υπευθυνότητα και από τους καταναλωτές» σημειώνει η κ. Κωνσταντίνου.

To τοπίο που διαμορφώθηκε την περασμένη εβδομάδα για τα take away σε καφετέριες και μπαρ είναι θολό και αναμένονται περαιτέρω διευκρινήσεις. Πάντως, από την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, ανέφεραν στη «ΜτΚ» ότι δεν επιτρέπεται γενικά το take away για ποτά και θα υπάρχουν προσεχώς ανακοινώσεις για την απαγόρευση. Υπάρχουν πληροφορίες πως μελετούν τη βεβαίωση προστίμων 5.000 ευρώ και άρση της άδειας λειτουργίας των καταστημάτων, όπου θα πωλούν take away ποτά και θα δημιουργείται συνωστισμός.

Πώς λειτουργούν ως… take away

Μέχρι νεοτέρας, καφετέριες και μπαρ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης -και όχι μόνο- συνεχίζουν να προσπαθούν να αναπληρώσουν τα «σπασμένα» του lockdown με την υπηρεσία take away.

Στις καφετέριες που άνοιξαν, έχουν αποκλείσει την είσοδο και όσοι μπόρεσαν μετακίνησαν τα μπαρ τους προς τον εξωτερικό χώρο. Οι πολίτες σχηματίζουν ουρές, κρατώντας τις αποστάσεις και όταν έρθει η σειρά τους, δίνουν την παραγγελία από το παράθυρο. Σε διαφορετική περίπτωση, που ο εργαζόμενος στο μπαρ δεν μπορεί να έχει επαφή με τον πελάτη, υπάρχει ένας ακόμη υπάλληλος που στέκεται στην είσοδο του καταστήματος και λαμβάνει τις παραγγελίες, τις μεταφέρει στο μπαρ και έπειτα δίνει τους καφέδες στον κόσμο που περιμένει έξω.

«Αν δεν υπάρχει πρόβλημα με τα ποτά, μετά τις 5 μ.μ. το απόγευμα θα υπάρχει ένα μικρό τρόλεϊ σαν καντίνα στη βιτρίνα του μαγαζιού και ένας μπάρμαν θα φτιάχνει κοκτέιλ» αναφέρει ιδιοκτήτης καφέ-μπαρ στη λεωφόρο Νίκης, που λειτουργεί με take away μέχρι να στρώσει ξανά τραπεζοκαθίσματα. «Φυσικά, όποιος παίρνει κοκτέιλ ή καφέ θα απομακρύνεται, δεν θα επιτρέπουμε να στέκεται έξω από το μαγαζί» τονίζει.

«Τα μέτρα δημιουργούν επιχειρήσεις δυο ταχυτήτων»

Ο αγώνας για επιπλέον μέτρα στήριξης στα καταστήματα εστίασης συνεχίζεται. Οι φωνές διαμαρτυρίας εισακούστηκαν στην κυβέρνηση, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να συγκαλεί τηλεδιάσκεψη για το ζήτημα. Ο πρωθυπουργός συνομιλώντας με τους αρμόδιους υπουργούς και εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, τους κατεύθυνε σε έκτακτα μέτρα για επέκταση ανοιχτών χώρων που χρησιμοποιούν καταστήματα εστίασης, με προβλέψεις για την διέλευση πεζών και της δημόσιας τάξης, ενώ αναφέρθηκε και σε ρυθμίσεις για τη λειτουργία εσωτερικών χώρων.

Όμως τα μέτρα για διεύρυνση εξωτερικών χώρων και λειτουργία ημιυπαίθριων, δεν ικανοποίησαν πολλούς επιχειρηματίες του κλάδου, που συμμετείχαν και στη συμβολική διαμαρτυρία με τις άδειες καρέκλες την προηγούμενη Τετάρτη. «Πρόκειται για ημίμετρα και φοβάμαι πολύ ότι θα δημιουργήσουν επιχειρήσεις δυο ταχυτήτων. Οι μεν θα κάνουν επέκταση στο χώρο τους και θα έχουν περισσότερους πελάτες και άλλοι δεν θα μπορέσουν ούτε να ανοίξουν. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός» δηλώνει ο πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων Ψητοπωλών Καφέ Μπαρ Γιάννης Φιλοκώστας.

Ο δήμος Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο στήριξης, εξετάζει τις πεζοδρομήσεις σε δρόμους όπως η λεωφόρος Νίκης και η Καρόλου Ντηλ, για συγκεκριμένες ημέρες και ώρες. «Η παραλιακή κλείνει συχνά για εκδηλώσεις, είναι καιρός να κλείσει και για την στήριξη των επιχειρήσεων. Θα βοηθήσει πάρα πολύ αυτό αν γίνει για κάποια Σαββατοκύριακα» αναφέρει ο Βασίλης Βόγιας, υπεύθυνος καφέ-μπαρ στη Λ. Νίκης.

Πολλοί εκφράζουν όμως πως πρέπει να υπάρχουν αναλογικά μέτρα και όχι κινήσεις που θα βοηθήσουν ελάχιστες επιχειρήσεις. «Αυτό που ζητάμε είναι το κόστος του lockdown και των περιοριστικών μέτρων λειτουργίας να το αναλάβει το κράτος με μέτρα στήριξης στα ευρωπαϊκά πρότυπα» σημειώνει ο Νίκος Στεφανίδης, επιχειρηματίας και ιδρυτικό μέλος της «Πρωτοβουλία Εστίασης Θεσσαλονίκης».

Με τα υπάρχοντα δεδομένα, μία στις τρεις επιχειρήσεις εστίασης δεν θα ανοίξει έως το τέλος Αυγούστου, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει η πρόεδρος του ΠΑΣΚΕΔΙ. «Δεν μας αφήνουν να λειτουργήσουμε εσωτερικούς χώρους, ενώ κλειστοί χώροι με τζόγο θα λειτουργούν κανονικά. Επίσης, ακόμα δεν έχουν εκδοθεί ΚΥΑ για δημοπρασίες κοινοχρήστου χώρου σε αιγιαλούς, με αποτέλεσμα επιχειρήσεις να μην προλάβουν να προετοιμαστούν» συμπληρώνει.

Τι εξετάζεται

Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης και ο υφυπουργός Νίκος Παπαθανάσης, μαζί με τον πρόεδρο της ΠΟΕΣΕ Γιώργο Καββαθά πραγματοποίησαν πιλοτική εφαρμογή των μέτρων που ανακοινώθηκαν, ώστε να ελέγξουν τη λειτουργικότητα των καταστημάτων εστίασης. Θέτοντας ως στόχο να λειτουργούν με το 80% της χωρητικότητάς τους, εξετάζεται τελικά η χρήση των εσωτερικών χώρων με προϋποθέσεις τον φυσικό φωτισμό, τον αερισμό και τη δυνατότητα μετατροπής σε ημιυπαίθριο χώρο.

«Πιστεύω πριν την 1^η Ιουνίου θα έχουν αλλάξει κάποια περιοριστικά μέτρα, καθώς αν ένα μαγαζί χάσει το 60% της χωρητικότητάς του, δεν θα έχει βιώσιμη λειτουργία. Ήδη συζητάμε το ενδεχόμενο μια πενταμελής οικογένεια να μπορεί να κάθεται στο ίδιο τραπέζι. Σε κάθε περίπτωση, ο νόμος πρέπει να είναι τόσο λεπτομερής ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα με την επιτήρηση» δηλώνει ο κ. Καββαθάς.

Εκτός από την αλλαγή των περιοριστικών μέτρων λειτουργίας, οι ιδιοκτήτες καταστημάτων εστίασης ζητούν την μείωση του ΦΠΑ στο 4-6%, απευθείας χρηματοδότηση για κεφάλαιο επανεκκίνησης των επιχειρήσεων και την αποπληρωμή ενοικίων.

Δήμος Θεσσαλονίκης: Μειώσεις τελών σε όσους δεν μπορούν να επεκταθούν

Από τα 3.995 καταστήματα που έχουν άδεια υγειονομικού ενδιαφέροντος στον κεντρικό δήμο, μόνο τα 1.850 έχουν δυνατότητα να επεκτείνουν τον εξωτερικό τους χώρο, σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Οικονομικών, Μιχάλη Κούπκα.

Στο πλαίσιο στήριξης, η διοίκηση του δήμου σκέφτεται να μειώσει τα τέλη για την χρήση κοινόχρηστου χώρου σε όσους δεν μπορούν να διευρυνθούν. Ο δήμος αναμένει τις επίσημες αποφάσεις της κυβέρνησης, ώστε να ορίσει την τιμή ανά τ.μ. για τους επιχειρηματίες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την επέκταση χώρου. Επίσης, απαλλάσσει τις επιχειρήσεις από δημοτικά τέλη για το διάστημα που ήταν υποχρεωτικά κλειστές.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 10 Μαΐου 2020