Άνοιξε το πρωί του Σαββάτου (19/10) η αυλαία του 18ου Δημοσιογραφικού Συνεδρίου στη Σαμοθράκη, το οποίο διοργανώνεται από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου σε μία συμβολική ημέρα για το νησί, που γιορτάζει τα 112 χρόνια από την απελευθέρωσή του νησιού μετά από 458 χρόνια σκλαβιάς.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου τέθηκαν επί τάπητος σύγχρονα θέματα που αφορούν στις εξελίξεις στο πεδίο των Μ.Μ.Ε. και στην κοινωνία, με την τεχνητή νοημοσύνη να κατέχει κεντρικό ρόλο στις θεματικές.

Πρώτος πήρε τον λόγο ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Χριστόδουλος Τοψίδης, ο οποίος σημείωσε πως «είμαστε εδώ για το δικαίωμά μας στην ελεύθερη έκφραση που θεσμικά εκφράζεται μέσα από τη δημοσιογραφική πένα. Το 18ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο στη Σαμοθράκη είναι μια χειροπιαστή ένδειξη στήριξης της διοίκησής μας στη δημοσιογραφία. Η προοπτική βελτίωσης είναι πολύ μεγάλη και η διοίκησή μας είναι πρόθυμη να συζητήσει οποιαδήποτε πρόκληση προς αυτήν την κατεύθυνση».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΥ, Σωτήρης Τριανταφύλλου, τόνισε πως είναι «ένα συνέδριο-θεσμός για τον δημοσιογραφικό κόσμο, το αναβίωσε η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης το 2022. Η φετινή, όμως, διοργάνωση είναι σημαντικότερη από την προηγούμενη, καθώς δείχνουμε ότι το συνέδριο καθιερώνεται και πάλι και αποκτά συνέχεια. Στόχος μας είναι να το ενδυναμώσουμε και να διεξάγεται κάθε διετία».

Ο Καθηγητής, Διευθυντής υπολογιστικών συστημάτων Media Lab MIT και Διοικητής της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας, Μιχάλης Μπλέτσας, επεσήμανε ότι «η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα μπορεί να κάνει fact checking γιατί απλά δεν σκέφτεται. Μπορεί όλοι να έχουμε εντυπωσιαστεί από τα αποτελέσματα της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά χρειάζεται προσοχή».

Ο Γιάννης Βοϊτσίδης, Α’ Αντιπρόεδρος της ΠΟΕΣΥ, στάθηκε στο ότι «βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά όπως παλαιότερα που προσπαθούσαμε να κατανοήσουμε το είναι οι υπολογιστές και το διαδίκτυο. Από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης προκύπτουν κρίσιμα ερωτήματα, όπως ‘πώς θα αλλάξει το τοπίο στην ενημέρωση’, ‘ποιες είναι οι προοπτικές και τα προβλήματα στο δημοσιογραφικό επάγγελμα’, ‘πόσο σοβαρός θα είναι ο κίνδυνος παραπληροφόρησης’, ‘τι θα γίνει με τις θέσεις εργασίας’, ‘θα αντέξει ο περιφερειακός Τύπος’».

Η δημοσιογράφος και Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Γιώτα Αντωνοπούλου, αναφέρθηκε στη χρήση του ΑΙ από πολλά και μεγάλα ειδησεογραφικά Μέσα και πρακτορεία, τονίζοντας πως «είναι διττή η ευθύνη των Μέσων στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης» και επισημαίνοντας πως «της λείπουν τα βασικά στοιχεία του δημοσιογραφικού επαγγέλματος, όπως και ένα βασικό στοιχείο, η πραγματική νοημοσύνη».

Ο Ανδρέας Βέγλης, Καθηγητής του Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μ.Μ.Ε. του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στάθηκε στις «συνέπειες της χρήσης του ΑΙ στη δημοσιογραφία όπως είναι η αυτοματοποιημένη συγγραφή, η παραγωγή περιεχομένου για τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, η περίληψη κειμένου» και στην ανάγκη «για συντονισμό των σχολίων, μετασχηματισμό και επαναχρησιμοποίηση περιεχομένου και βελτιστοποίηση μηχανών αναζήτησης (SEO). Συνεπώς, ζητείται να σχεδιάζουμε εργαλεία ΑΙ όπου οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν αυτά τα εργαλεία θα συνεχίσουν να έχουν τον έλεγχο των εργασιών, σχεδιασμό εργαλείων που ενσωματώνουν τις αξίες των ειδήσεων, ώστε τα αποτελέσματα να είναι αξιόπιστα, ενώ είναι σημαντικό τα Μ.Μ.Ε. να διατηρήσουν κάποια σχετική ανεξαρτησία από τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας».

Η Κατερίνα Σωτηράκου, επισκέπτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, έθεσε το ερώτημα «σε τι φάση βρίσκεται η Ελλάδα όσον αφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό και τι μέλλον έχει σε σχέση με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης», τονίζοντας επιπλέον πως «στην Ελλάδα οι περισσότεροι μιντιακοί οργανισμοί ασχολούνται με τη διαφήμιση και δευτερευόντως με το περιεχόμενο που προέρχεται από χορηγίες. Επίσης, δεν γνωρίζουν ποια είναι τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που προσφέρονται και πώς μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν», ενώ στάθηκε και στο ότι «η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα ανάμεσα στις εξεταζόμενες της έρευνας (Κύπρος, Γαλλία, Πορτογαλία) που πρακτικά δεν έχει κάποια στρατηγική αναφορικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό», για να καταλήξει πως «μπορούμε να επωφεληθούμε από την τεχνητή νοημοσύνη, αρκεί να την γνωρίζουμε».

Ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΥ, Σωτήρης Τριανταφύλλου, σχολίασε πως «το επιχειρηματικό μοντέλο στο οποίο στηρίζονταν τα Μ.Μ.Ε. έχει καταρρεύσει και πλέον βλέπουμε τι ευκαιρίες υπάρχουν. Βρισκόμαστε στην 5η βιομηχανική επανάσταση, όπου μιλάμε για τον μετασχηματισμό μιας ολόκληρης κοινωνίας που έχει προκαλέσει η τεχνητή νοημοσύνη» και συμπλήρωσε πως ένα από τα βασικά ηθικά ζητήματα που τίθενται από τη χρήση του ΑΙ είναι η παραγωγή και διανομή ψευδών ειδήσεων. Τέλος, κατέληξε πως είναι αναγκαία η θέσπιση κωδίκων δεοντολογίας για τη χρήση της από τα Μ.Μ.Ε., με την ΠΟΕΣΥ ήδη να έχει κινήσει τις σχετικές διαδικασίες, επισημαίνοντας πως «ο άνθρωπος είναι το επίκεντρο και από τον άνθρωπο εξαρτώνται όλα».

Τέλος, ο Ανδρέας Παναγόπουλος, Οργανωτικός Γραμματέας και συντονιστής επιτροπής Κώδικα Δεοντολογίας Τ/Ν ΠΟΕΣΥ, τόνισε μεταξύ άλλων πόσο σημαντική είναι η προστασία των πηγών των δημοσιογράφων και στο πόσο αναγκαία είναι η εκπαίδευση όλων στα εργαλεία του fact checking.