Του Τάσου Αποστολίδη

Σοκ σε ντόπιους και επισκέπτες της Θάσου έχουν προκαλέσει οι λιανικές τιμές πώλησης του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου της περιοχής που είναι περιζήτητο για την πολύ χαμηλή του οξύτητα. Η συσκευασία των πέντε λίτρων που είναι και η πιο διαδεδομένη στην τοπική αγορά, έχει φτάσει να πωλείται έως και 72-75 ευρώ, δηλαδή σχεδόν 15 ευρώ ανά λίτρο. Η μέση τιμή στο νησί είναι τα 12 ευρώ ανά λίτρο όταν πρόκειται για πεντάλιτρη συσκευασία ενώ δυσεύρετες είναι πλέον οι συσκευασίες 5 λίτρων που πωλούνται προς 50 ευρώ.

Στους επτά ελαιουργικούς συνεταιρισμούς που λειτουργούν στο νησί υπάρχει έντονος προβληματισμός για το που θα οδηγηθεί η κατάσταση, καθώς είναι πλέον βέβαιο ότι η φετινή μειωμένη παραγωγή δεν θα φτάσει ούτε για την κατανάλωση των νοικοκυριών μέσα στο χειμώνα.

«Υπάρχει περίπτωση φέτος το ελαιοτριβείο μας να μην λειτουργήσει καθόλου, κάτι που έχει να συμβεί από την περίοδο του πολέμου» εξηγεί σε δραματικούς τόνους στη «ΜτΚ» ο Γιάννης Σουρίνης, πρόεδρος του ελαιουργικού συνεταιρισμού Θεολόγου Θάσου. Η ακαρπία των δέντρων στην περιοχή κυμαίνεται από 80% έως 100% λέει και περιγράφει με γλαφυρότητα: «τον χειμώνα θα πούμε το λάδι λαδάκι, οι πελάτες στα σημεία λιανικής αντιδρούν έντονα όταν βλέπουν το πεντάλιτρο να πωλείται προς 60 ευρώ ενώ πέρσι το ίδιο προϊόν κόστιζε 25 ευρώ. Πρέπει να δίνουμε υπογλώσσια στους ηλικιωμένους που έρχονται να αγοράσουν λάδι… Πρέπει να αλλάξουμε ταμπέλες και να γράψουμε ‘φαρμακείο’ γιατί οι τουρίστες νομίζουν ότι αγοράζουν καλλυντικό». Η φετινή ακαρπία, λόγω ήπιου χειμώνα και παρατεταμένης ξηρασίας στη συνέχεια, έρχεται να προστεθεί στους ήδη γνωστούς «εφιάλτες» της ελιάς, τον δάκο και τον πυρηνοτρήτη.

Αντίστοιχο πρόβλημα καταγράφεται και στο βόρειο τμήμα του νησιού, όπου εντοπίζονται και οι περισσότερες επαγγελματικές καλλιέργειες ελιάς. Η ακαρπία εκτιμάται ότι θα φτάσει σε κάποιες περιπτώσεις και το 100% με εξαίρεση όσους αγρότες έκαναν ιδιωτικά δακοκτονία, μιας και οι κρατικές παρεμβάσεις είναι εδώ και χρόνια τελείως ανεπαρκείς. «Δεν υπάρχει καθόλου απόθεμα από την περσινή χρονιά» λέει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του ελαιουργικού συνεταιρισμού Πρίνου Γιώργος Καρκαμάνης σημειώνοντας ότι ήδη από πέρυσι οι έμποροι από όλη τη χώρα «εξαφάνισαν» κάθε ποσότητα λαδιού, ακόμη και αυτών που είναι απλά ελαιόλαδα με υψηλές οξύτητες.

Οι τιμές χονδρικής στη Θάσο ξεπερνούν κατά πολύ ακόμη και αυτές που καταγράφονται σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Ελαφρώς καλύτερη είναι η κατάσταση με τις τιμές στην ηπειρωτική πλευρά του νομού Καβάλας όμως τα προβλήματα με τις καλλιέργειες είναι ίδια, αν όχι χειρότερα. Η ακαρπία στα ελαιόδεντρα είναι στα ίδια ποσοστά, επιβεβαιώνει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του συλλόγου αγροτών Παγγαίου, Γρηγόρης Γρουζίδης και προσθέτει ότι το ίδιο φαινόμενο πλήττει και άλλες καλλιέργειες όπως για παράδειγμα τα αμύγδαλα. Επιπλέον, η περιοχή έχει υποστεί σοβαρότατες απώλειες και στα αμπέλια λόγω των χαλαζοπτώσεων που προηγήθηκαν.

Κι ενώ η ελιά στην Ελλάδα παρουσιάζει πτώση παραγωγής έως και 100%, οι μέσες απώλειες στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζονται στο 40%. Η μέση τιμή χονδρικής στην Ευρώπη τον προηγούμενο μήνα ήταν στα 6 ευρώ ανά κιλό, στην Ελλάδα στα 7,2 ευρώ ανά κιλό. Πλέον στην περιοχή του Παγγαίου ανέρχεται στα 8 ευρώ ανά κιλό και στη Θάσο στα 10 ευρώ ή 12 ευρώ ανά κιλό, ποσό που είναι από 35 έως 50% υψηλότερο από αντίστοιχα λάδια περιοχών της Ισπανίας και της Ιταλίας.

Το plan B για τις ελλείψεις στην ευρωπαϊκή αγορά ήταν η εισαγωγή ποσοτήτων από τρίτες χώρες όπως η Τυνησία και η Τουρκία. Όμως προ ημερών η Τουρκία απαγόρευσε την εξαγωγή ελαιολάδου χύμα και σε βαρέλια μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, ώστε να διασφαλίσει τον εγχώριο εφοδιασμό της.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27.08.2023