Πλάι στο αρνάκι έβλεπες κόσμο που έκρυβε την κούρασή του από το κλίμα της πρωτόγνωρης πόλωσης και τους καθημερινούς μικρούς διχασμούς που ζει στη δουλειά, στο φιλικό περιβάλλον ή και μέσα στην ίδια την οικογένεια. 

Οι πιο θαρραλέοι πετούσαν και καμιά «σπόντα», για να ανάψει πολιτική συζήτηση, η οποία αν δεν έσβηνε σύντομα -αφού ο καθένας μας μιλά σε «ώρα μη ακουόντων»- γρήγορα πήγαινε σε ανώδυνα, στερεότυπα θέματα, ας πούμε κοινής αποδοχής. Τα τελευταία βέβαια τελειώνουν σιγά σιγά, αφού και για τις εξετάσεις των παιδιών λ.χ. αν μιλήσεις, αμέσως θα θυμώσουν οι γονείς που αναρωτιούνται πότε ο Γαβρόγλου θα μας πει με τι σύστημα θα γράψουν τα παιδιά.

Δεν ξέρω για σας, αλλά για μένα είναι θλιβερό να βλέπεις παλιούς φίλους, που τους έδεσαν άπαξ και διά παντός κοινές μνήμες και βιώματα στα γράμματα, στα κοινά, στον πολιτισμό, στις πνευματικές αναζητήσεις, να περιορίζονται σε κοινοτυπίες (συζήτηση για τον καιρό, για το αμάξι και για τα… γεράματα), για να μη μαλώσουν. Φυσιολογική εξέλιξη, αφού πια δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε τον Καμμένο από το σοσιαλισμό, τον Πολάκη από την Οξφόρδη και τους Podemos από το ΠΑΣΟΚ!

Όλοι σχεδόν έχουν πεισθεί ότι τους επόμενους μήνες έχουν να δουν πολλά τα μάτια μας. Ούτως ή άλλως οι Έλληνες ήμασταν σχεδόν πάντοτε επιρρεπείς στην τερατολογία και στην πόλωση, και στο να φορτώνουμε τις ευθύνες στους όποιους άλλους. Έρχεται τώρα και η τεχνολογία με τα social media να φιλοξενούν και να διαδίδουν σε καταιγιστικούς ρυθμούς ψεύτικες ειδήσεις, θεωρίες για «ψεκασμένους» και πρόχειρα και βλακωδώς στημένες σκευωρίες, και έδεσε το γλυκό.

Μέσα σ’ αυτό το «μακελειό» ξεχωρίζεις εύκολα την τάση των πολιτικών να μιλούν με εύληπτες ατάκες -αναπόφευκτα γεμάτες υπεραπλουστεύσεις και υπερβολές- και να αποδεικνύουν με αυτόν τον τρόπο πως η γνώμη τους για τον πολίτη δεν είναι και η καλύτερη, και ότι οι ανώριμοι, οι αμαθείς και οι ευκολοπίστευτοι είναι η πλειοψηφία.

Είναι τουλάχιστον θλιβερό όμως και αδικεί το επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης στη χώρα μας αλλά και τον αναγκαίο διάλογο για την Ευρώπη -που αλλάζει δίχως να κοιτάζει τη δικιά μας μελαγχολία- να κόβουμε και να ράβουμε τα πολυδιάστατα συμπεράσματα από τις εκλογές στην Ισπανία στα μέτρα του «τι συμφέρει» στα δικά μας κόμματα και το αν ο Αλέξης Τσίπρας ξέχασε τους Podemos, τους οποίους «εξέθεσε», και ξαφνικά αγάπησε τον Pedro Sanchez.

Τα μηνύματα της ισπανικής κάλπης αναλύονται ήδη, διότι έρχονται από μία μεγάλη χώρα λίγες εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές. Το πρώτο μας θυμίζει το «Τhe economy, stupid» («Η οικονομία, ηλίθιε»), φράση την οποία χρησιμοποίησε ο James Carville, που είχε χαράξει το 1992 την επιτυχημένη προεκλογική εκστρατεία του Μπιλ Κλίντον εναντίον του προέδρου Τζορτζ Μπους (πατρός).

Τα άλλα δύο μηνύματα που συμπλήρωναν το πρώτο για την οικονομία ήταν «Αλλαγή εναντίον του… μία από ίδια» και «Μην ξεχνάτε την υγειονομική περίθαλψη». Σκόπευσε διάνα! Ο Κλίντον νίκησε.

«Στην Ισπανία, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, οι ψηφοφόροι επικεντρώνονται στα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, όχι τόσο στη μετανάστευση» διαβάζουμε στο editorial του «Observer». Το συμπέρασμα αυτό επικυρώνει το Κέντρο Κοινωνιολογικών Ερευνών της Ισπανίας (Centre for Sociological Research).

Η έρευνα κατέληξε στο ότι το πιο σημαντικό θέμα που βασάνιζε το μυαλό των ψηφοφόρων είναι η ανεργία, που συμπυκνώνει τις ευρύτερες ανησυχίες για την οικονομία. Η διαφθορά και η απάτη κατέχουν τη δεύτερη θέση. Αναμφίβολα, πολλοί ψηφοφόροι, ψηφίζοντας, είχαν κατά νου τα σκάνδαλα που συγκλόνισαν και συρρίκνωσαν το κόμμα του Mariano Rajoy.

Όπως συμβαίνει και με τις ακροδεξιές ομάδες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το Vox, το νεοσύστατο λαϊκιστικό-εθνικιστικό κόμμα της Ισπανίας, χρησιμοποίησε το φάσμα της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης στην προεκλογική του καμπάνια. Ωστόσο οι δημοσκοπήσεις δείχνει ότι μόνο το 9% των Ισπανών λέει ότι αυτή είναι η μεγαλύτερη ανησυχία τους. Το εύρημα αυτό αντικατοπτρίζει μία πανευρωπαϊκή έρευνα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR). Διαπίστωσε ότι μόνο το 15% των ψηφοφόρων της Ε.Ε. είδαν τη μετανάστευση ως το πιο σοβαρό ζήτημα. Όπως στην Ισπανία, η οικονομία αξιολογήθηκε πολύ υψηλότερα.

Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι το 67% των Ισπανών έχει θετική άποψη για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόνο οι Πολωνοί είναι πιο ενθουσιώδεις, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Pew Research Center. Αλλά οι ισπανοί ψηφοφόροι δεν έχουν εντυπωσιαστεί εξίσου από τους εθνικούς ηγέτες τους. Σχεδόν το 30% των πολιτών βλέπει την πολιτική, τους πολιτικούς και τα κόμματα ως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα.

Ίσως να είναι έτσι. Η πολιτική ζωή στην Ισπανία ήταν πάντα ένας αγώνας ανάμεσα στην πρόοδο και την αντίδραση, ανάμεσα στον απολυταρχισμό και τον πλουραλισμό.

Οι μέρες περνούν, οι ευρωεκλογές έρχονται αλλά, σε αντίθεση με τη συζήτηση που συνεχίζεται για το μέλλον της Ευρώπης σε άλλες χώρες, εμείς κόβουμε και ράβουμε στα μέτρα του κοντόφθαλμου κομματικού συμφέροντος. Και πανηγυρίζουμε με τη νίκη των άλλων…

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 5 Μαΐου 2019