Πρόκειται για μια πολύ φιλόδοξη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που προετοιμάζεται τα τελευταία τρία χρόνια από την Εταιρεία Διαχείρισης & Ανάπτυξης Τεχνολογικού Πάρκου Θεσσαλονίκης (ΕΔΑΠ/ΤΠΘ). Το πρότζεκτ συγκεντρώνει την συναίνεση όλων των τοπικών φορέων της Θεσσαλονίκης, ενώ υποστηρίχθηκε τόσο από την προηγούμενη όσο και από την τωρινή κυβέρνηση, η οποία μάλιστα προχώρησε και στις σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις (με τροπολογία στο Ν. 4690/2020, ΦΕΚ104 τχ.Α).

«Στόχος μας είναι να μετατρέψουμε τις ιδέες σε βιομηχανία και η Θεσσαλονίκη να λειτουργήσει ως διεθνής κόμβος νέων τεχνολογιών» λέει στη «ΜτΚ» ο επιχειρηματίας Νίκος Ευθυμιάδης, που είναι η «ψυχή» του όλου εγχειρήματος.

Μια επωφελής συγκατοίκηση

Πριν φτάσουμε στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, προηγήθηκε διεξοδική προεργασία από τη διευθύνουσα σύμβουλος της ΕΔΑΠ/ΤΠΘ ΑΕ Δρ. Γεωργία Αϋφαντοπούλου, που βασίστηκε στη μελέτη έξυπνης ειδίκευσης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και σε έρευνα για τις καλές πρακτικές που ισχύουν διεθνώς. Ο στόχος ήταν να εντοπιστούν οι κλάδοι στους οποίους η πανεπιστημιακή έρευνα ήταν ώριμη, οι επιχειρήσεις της περιοχής δυναμικές και επίσης υπήρχε «χώρος» στην αγορά για την ανάπτυξη καινοτομιών. Η βασική ιδέα είναι η ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ εταιρειών και ακαδημαϊκής κοινότητας, επ’ ωφελεία και των δύο.

Στην πρώτη φάση του εγχειρήματος θα δημιουργηθούν κτιριακές υποδομές όπου θα συστεγαστούν ερευνητικά εργαστήρια με τμήματα έρευνας και ανάπτυξης μεγάλων εταιρειών. Αρχικά έχουν δείξει ενδιαφέρον (με την υπογραφή σχετικών μνημονίων) 70 δυναμικές ελληνικές βιομηχανίες και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, που έχουν συμφωνήσει να εγκαταστήσουν τα τμήματα έρευνας και ανάπτυξης (R&D) εντός του τεχνολογικού πάρκου, με στόχο την ανάπτυξη συγκεκριμένων καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.

Μάλιστα όπως αναφέρει η κ. Αϋφαντοπούλου, κάποια από τα «mega projects» καινοτομίας που θα στεγαστούν μελλοντικά στο Thess INTEC ήδη λειτουργούν, στο επίπεδο της συνεργασίας μεταξύ ερευνητικών εργαστηρίων και βιομηχανιών. «Όταν δυναμικές επιχειρήσεις ‘συγκατοικούν’ με ομάδες έντασης γνώσης και αξιοποιούν κοινές υποδομές έρευνας και καινοτομίας προκύπτουν πολλαπλασιαστές αξίας» τονίζει η ίδια. Το επόμενο διάστημα θα επαναβεβαιωθεί το ενδιαφέρον αυτών των εταιρειών, ενώ το μεγάλο στοίχημα είναι το πάρκο να προσελκύσει μεγάλες εταιρείες από το εξωτερικό.

Τα επόμενα βήματα

Η Εταιρεία Ανάπτυξης Επιχειρηματικού Πάρκου Thess INTEC θα έχει την ευθύνη διαχείρισης και ανάπτυξης του Thess Intec. Θα είναι αυτή που θα βρει τα κεφάλαια και θα θέσει τα κριτήρια για να μπει μια εταιρεία μέσα στο πάρκο.

Η σύνθεσή της ΕΑνΕΠ θα ολοκληρωθεί στις επόμενες δύο εβδομάδες. Πάντως, το 42% θα ελέγχεται από φορείς του δημοσίου όπως η ΑΖΚ, το ΕΚΕΤΑ, τα πανεπιστήμια και η τοπική αυτοδιοίκηση και το 58% από ιδιώτες (παραγωγικούς φορείς όπως ο ΣΒΕ και ο ΣΕΒΕ και επιχειρήσεις). Το σχήμα που ακολουθείται είναι αυτό του Τεχνολογικού Πάρκου Θεσσαλονίκης-ΕΔΑΠ ΑΕ που οδήγησε στην ανάπτυξη των εγκαταστάσεων όπου στεγάζονται τα ινστιτούτα του ΕΚΕΤΑ. Ήδη ο δήμος Θερμαϊκού σκοπεύει να αποκτήσει συμμετοχή 10% στην εταιρεία, θέμα που πρόκειται να συζητηθεί στο προσεχές δημοτικό συμβούλιο. Το αρχικό κεφάλαιο της εταιρείας υπολογίζεται ότι θα είναι 1-1,5 εκατ. ευρώ, χρήματα που θα διατεθούν για να επικαιροποιηθούν οι μελέτες σκοπιμότητας-βιωσιμότητας και να εκπονηθεί η μελέτη του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου.

Ο κ. Ευθυμιάδης εμφανίζεται αισιόδοξος ότι στο τέλος του 2023 το πάρκο θα λειτουργεί, καθώς δύο υφυπουργοί (ο αρμόδιος για την έρευνα και την τεχνολογία Χρίστος Δήμας και ο αρμόδιος για τη χωροταξία και το οικιστικό περιβάλλον Δημήτρης Οικονόμου) έχουν επιφορτιστεί από τον πρωθυπουργό να «τρέξουν» τις διαδικασίες.

«Δεν πρόκειται για real estate»

Το Thess INTEC θα χωροθετηθεί σε παραθαλάσσια έκταση 760 στεμμάτων, στη θέση Τσαΐρια, που παραχωρήθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ στο ελληνικό δημόσιο και τελικά στην Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας (ΑΖΚ), που επίσης είναι δημόσιος οργανισμός. Υπάρχουν τρεις ασφαλιστικές δικλείδες που, κατά τον κ. Ευθυμιάδη, εξασφαλίζουν ότι το Thess INTEC δεν θα εξελιχθεί σε ένα εγχείρημα real estate.

Πρώτον, πρόκειται για παραχώρηση της χρήσης για 99 από την ΑΖΚ στην ΕΑνΕΠ Thess IΝΤΕC και όχι για μεταβίβαση. «Real estate γίνεται σε ιδιόκτητα κτίρια, στην περίπτωσή μας ιδιοκτήτρια της γης παραμένει η ΑΖΚ. Η ΕΑνΕΠ θα έχει δικαίωμα να νοικιάσει αλλά όχι να πουλήσει τα κτίρια της α’ φάσης».

Δεύτερον οι εταιρείες που θα θελήσουν να δημιουργήσουν δικές τους κτιριακές υποδομές εντός του πάρκου (β’ και γ’ φάση ανάπτυξης) θα το κάνουν με δικά τους κεφάλαια και με όρους leasing ως προς τη γη.

Τρίτον, με το τέλος της χρονικής περιόδου των 99 ετών η γη μαζί με τα όποια κτίρια υπάρχουν τότε εκεί, προβλέπεται να επιστραφούν στο ελληνικό δημόσιο.

Η χρηματοδότηση

Υπάρχει και μία ακόμη ρήτρα υπέρ του δημοσίου: η παραχώρηση της έκτασης ανακαλείται εάν μέσα σε δύο χρόνια από τη στιγμή που ολοκληρωθεί το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, η ΕΑΝΕΠ δεν αποδείξει τη βιωσιμότητα του έργου. Ο στόχος είναι εύκολος, με δεδομένο ότι απαιτείται να καλυφθεί τουλάχιστον το 5% του προϋπολογισμού της α’ φάσης του έργου, δηλαδή ένα ποσό της τάξης των 3 εκατ. ευρώ, με δεδομένο ότι ο συνολικός προϋπολογισμός για τα κτίρια της α’ φάσης είναι περί τα 60 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ).

«Δεν υπάρχει ούτε μια στο δισεκατομμύριο να μην βρούμε τα χρήματα» διαβεβαιώνει ο κ. Ευθυμιάδης. Η χρηματοδότηση της α’ φάσης θα προέλθει κυρίως από χορηγίες και δωρεές από ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα της Ελλάδας και της Διασποράς, αλλά και από επιχορηγήσεις μέσω κοινοτικών πόρων, αλλά και δανεισμό, εφόσον χρειαστεί και οι όροι είναι προνομιακοί.

Τα 60 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την α’ φάση που αντιπροσωπεύει το 10% του έργου. Όσο για τις επόμενες φάσεις, αυτές θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από τις εγκατεστημένες εταιρείες που θα θελήσουν να επεκταθούν.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14 Ιουνίου 2020