Η βιώσιμη ανάπτυξη των Βαλκανίων στη μεταπανδημική εποχή βρίσκεται στο επίκεντρο του Balkan Forum που πραγματοποιείται σε υβριδική μορφή (διά ζώσης και διαδικτυακά) στο Βελλίδειο, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών.

Στόχος του Forum είναι η αποτύπωση του υφιστάμενου επιπέδου της οικονομικής, πολιτιστικής, τεχνολογικής, περιβαλλοντικής ζωής στα Βαλκάνια με στόχο την ανάπτυξη συνεργασίας για τη βελτίωσή του στη μετά Covid εποχή, οδηγώντας σε μια βιώσιμη ανάπτυξη.

«Οι Έλληνες και οι γειτονικοί λαοί περάσαμε δύσκολα τους τελευταίους μήνες εξαιτίας της πανδημίας, οι οικονομίες καθηλώθηκαν και βυθίστηκαν στην ύφεση. Το τελευταίο διάστημα η ελληνική οικονομία ανέκαμψε, καταγράφοντας υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, δικαιώνοντας έτσι την στρατηγική εξωστρέφειας που ακολουθούμε. Το ίδιο θέλουμε και για τους λαούς της γειτονιάς μας. Η Ελλάδα τάσσεται αταλάντευτα υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής των Βαλκανίων. Στόχος μας είναι ένα διασυνοριακό green deal για το οποίο απαιτείται συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων φορέων», επεσήμανε ο Σταύρος Καλαφάτης, υφυπουργός Εσωτερικών (Τομέα Μακεδονίας και Θράκης).

«Στοχεύουμε σε ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο στο επίκεντρο του οποίου θα είναι η έρευνα, η καινοτομία και η πράσινη οικονομία. Πάνω από το 30% των πόρων του ταμείου ανάκαμψης θα κατευθυνθούν εκεί», πρόσθεσε. «Η μετάβαση στο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας είναι μονόδρομος», είπε.

Στον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν τα Βαλκάνια και στις επενδυτικές ευκαιρίες που αναδύονται αναφέρθηκε ο Μάκης Βορίδης, υπουργός Εσωτερικών ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στην πράσινη οικονομία και στην κλιματική κρίση που απαιτεί συνέργειες για να αντιμετωπιστεί. Ο κ.Βορίδης σημείωσε πως υπάρχει ανάγκη «να αναπτύξουμε κοινό βηματισμό και στην τομέα της ψηφιοποίησης».

Στην βαρύνουσα σημασία της οικονομικής διπλωματίας για την ανάπτυξη της χώρας στάθηκε ο Κώστας Φραγκογιάννης, υφυπουργός Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια. «Η χώρα διαθέτει πολιτική σταθερότητα, οικονομική ανάπτυξη, φροντίζοντας να κάνει τους επενδυτές να νιώσουν ευπρόσδεκτοι. Καίριος είναι ο και ο ρόλος της Θεσσαλονίκης, η Ελλάδα παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην ευρωπαϊκή προοπτική των Βαλκανίων», υποστήριξε.

«Η πανδημία λειτούργησε σαν επιταχυντής για την ψηφιοποίηση της χώρας, η Θεσσαλονίκη πρωτοπορεί στα ζητήματα των τεχνολογικών επενδύσεων», τόνισε ο Γεώργιος Γεωργαντάς, υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης. «Το κράτος πρέπει να πάψει να αποτελεί εμπόδιο στην επιχειρηματικότητα, είναι εδώ για να λύνει λύσεις. Η πανδημία άλλαξε συνολικά την κουλτούρα του κόσμου για την τεχνολογία, όποιος δεν την αξιοποιήσει θα βλέπει το τραίνο της ανάπτυξης από μακριά», κατέληξε.

Δυνητικές επενδύσεις 20 δισ. ευρώ

«Μέσα στην επόμενη δεκαετία από διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία πρόκειται να κινητοποιηθούν δυνητικές επενδύσεις 20 δισ. ευρώ στην περιοχή των Βαλκανίων», ανέφερε ο Γιάννης Σμυρλής, Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας Υπουργείου Εξωτερικών. «Το εθνικό στρατηγικό σχέδιο εξωστρέφειας που περιλαμβάνει τις χώρες στόχους της οικονομικής διπλωματίας είναι ένας πολύτιμος οδικός χάρτης. Για τα δυτικά Βαλκάνια προγραμματίζονται φέτος 54 δράσεις σε τομείς όπως η ενέργεια και το περιβάλλον», επεσήμανε.

Την ανάγκη ενίσχυσης της περιφερειακής συνεργασίας για την αντιμετώπιση των συνεπειών της Covid-19 σε όλες τις χώρες των Βαλκανίων, αλλά και την προσήλωσή τους τόσο στην υλοποίηση των στόχων της Ατζέντας 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη όσο και στην ενταξιακή πορεία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), υπογράμμισαν εκπρόσωποι χωρών και κυβερνήσεων της περιοχής, σε βιντεοσκοπημένα μηνύματά τους.

«Απαιτείται μια ορθολογική, χωρίς αποκλεισμούς και αποτελεσματική περιφερειακή συνεργασία που θα βοηθήσει για να βρούμε λύσεις στον σοβαρό αντίκτυπο της Covid-19», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υφυπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας Ρούμεν Αλεξάντροφ (Rumen Alexandrov), υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η παρούσα κρίση αποτελεί παράλληλα και «μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία για την οικοδόμηση ενός πιο ισότιμου και βιώσιμου κόσμου». Η περιφερειακή συνεργασία έχει αποκτήσει νέα σημασία στο πλαίσιο των κοινών μας προσπαθειών για την αντιμετώπιση της πανδημίας, τόνισε ο Βούλγαρος υφυπουργός Εξωτερικών και πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «μόνο με κοινές προσπάθειες θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο».

«Τα μαθήματα που πήραμε από την Covid-19 έδειξαν πώς πρέπει να εργαζόμαστε από κοινού και σε άλλα σημαντικά ζητήματα της περιοχής μας», σημείωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης, Γιόσιπ Μπρκιτς (Josip Brkic) κι εξέφρασε την ελπίδα να ξεπεραστούν πιο γρήγορα οι συνέπειες της πανδημίας απ' ό,τι αυτές της οικονομικής κρίσης που ταλάνισε τις χώρες της περιοχής τα προηγούμενα χρόνια. Έκανε δε ιδιαίτερη μνεία στην Ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προσπάθεια που γίνεται για την επίτευξη των στόχων που αυτή θέτει, επισημαίνοντας τις δυσκολίες στην παρούσα συγκυρία αλλά κι αυτές που υπήρχαν ακόμη και πριν από την πανδημία. Υπογράμμισε, παράλληλα, την αδήριτη ανάγκη να υπάρξει επιστροφή σε μια δυναμική πορεία για την υλοποίηση της φιλόδοξης αυτής ατζέντας.

Στις προτεραιότητες της σλοβενικής Προεδρίας της ΕΕ, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται η ενταξιακή πορεία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, αναφέρθηκε -μεταξύ άλλων- ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών της Σλοβενίας, Δρ. Στάνισλαβ Ράστσαν (Stanislav Rascan). «Η Σλοβενία έχει πολύ καλές σχέσεις με όλες τις χώρες της περιοχής και στηρίζει σθεναρά την πορεία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ράστσαν. «Η βιώσιμη ανάπτυξη, η σταθερότητα και η ευημερία στην περιοχή είναι ζωτικής σημασίας και προς το στρατηγικό συμφέρον της ΕΕ», τόνισε και στο πλαίσιο αυτό ανέφερε ότι η Λιουμπλιάνα προσβλέπει στην εξασφάλιση μιας ευρωπαϊκής προοπτικής για τις χώρες της περιοχής στη σύνοδο ΕΕ- Δυτικών Βαλκανίων, που πρόκειται να διοργανώσει τον ερχόμενο μήνα. Στο πλαίσιο αυτό, επανέλαβε ότι η Σλοβενία στηρίζει την άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία αλλά και τη συνέχιση της ενταξιακής πορείας και για τις άλλες χώρες της περιοχής.

Στον θετικό αντίκτυπο των πρωτοβουλιών που ελήφθησαν σε περιφερειακό επίπεδο στην παρούσα συγκυρία της πανδημίας αναφέρθηκε, από την πλευρά της η πρέσβης της Αλβανίας στην Ελλάδα, Λουέλα Χαϊνταράγκα (Lulela Hajdaraga), χαιρετίζοντας παράλληλα, όπως και οι προηγούμενοι ομιλητές την ελληνική Προεδρία της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (South-East European Cooperation Process - SEECP). Ο ρόλος της SEECP παραμένει σημαντικός σε ό,τι αφορά τον μετασχηματισμό της περιοχής, τόνισε η κ. Χαϊνταράγκα, ενώ αναφερόμενη στην ενταξιακή πορεία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων υπογράμμισε ότι «η περιοχή ακολουθεί το σωστό μονοπάτι στην επίτευξη των στάνταρτ της ΕΕ».

«Η Βόρεια Μακεδονία στηρίζει σθεναρά τις προτεραιότητες της (ελληνικής) προεδρίας της SEECP», είπε ο πρέσβης Ιγκόρ Πόποφ (Igor Popov), επικεφαλής της Διεύθυνσης Οικονομικής και Δημόσιας Διπλωματίας στο υπουργείο Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας κι ευχαρίστησε την ελληνική πλευρά για το όραμα και τη θετική της ενέργεια για τη διατήρηση κι ενίσχυση του πνεύματος της περιφερειακής συνεργασίας. Τόνισε ακόμη την ανάγκη για συνεργασία για την επίτευξη των στόχων για τη βιώσιμη ανάπτυξη, που είναι ζωτικής σημασίας για τις κοινωνίες και οικονομίες των χωρών της περιοχής.

Την εκτίμηση ότι απαιτείται «συνεργασία για την επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων» προς όφελος όλης της περιοχής αλλά και την υλοποίηση των στόχων που έχει θέσει η Ατζέντα 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, διατύπωσε -μεταξύ άλλων- η πρέσβης του Μαυροβουνίου στην Ελλάδα Άνα Βουκαντίνοβιτς (Ana Vukadinovic), στο δικό της μαγνητοσκοπημένο μήνυμα στο 3ο Balkan Forum, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος, η Αντρέγια Μετέλκο Ζγκόμπιτς (Andreja Metelko-Zgombic), Γενική Γραμματέας στο Υπουργείο Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Κροατίας, υπογράμμισε ότι «οι στόχοι της βιώσιμης ανάπτυξης είναι εφικτό να επιτευχθούν μέσω της περιφερειακής συνεργασίας». Σημείωσε ακόμη πως η Κροατία στηρίζει την ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην «ευρωπαϊκή οικογένεια».