Ενδείξεις αποκλιμάκωσης του επιδημικού κύματος κορονοϊού και γρίπης Α προκύπτουν από τη συστηματική ανάλυση του ιικού τους φορτίου στα αστικά απόβλητα της Θεσσαλονίκης, στην έρευνα που διεξάγει η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ με την ΕΥΑΘ, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου του ΕΟΔΥ.

Η ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ αναφέρει, ωστόσο, πως «είναι νωρίς για εφησυχασμό και μένει να φανεί τις επόμενες ημέρες, αν η πίεση στα νοσοκομεία της πόλης υποχωρήσει από τα σημερινά υψηλά επίπεδα» καθώς «η κατάσταση στις εισαγωγές και νοσηλείες επιβαρύνεται από την ταυτόχρονη παρουσία πολλών αναπνευστικών λοιμώξεων».

Όπως φαίνεται στα διαγράμματα που παρουσιάζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ (επισυνάπτονται), η μέση εβδομαδιαία τιμή του ιικού φορτίου του SARS-CoV-2 -από Τρίτη 2/1/2024 μέχρι Δευτέρα 8/1/2024- παρέμεινε σταθερή (+1%) σε σχέση με τη μέση τιμή της προηγούμενης εβδομάδας --Τρίτη 26/12/2023 μέχρι Δευτέρα 1/1/2024. Σημειώνεται δε ότι μετά τις 3/1/2024 υπήρξε μια σταδιακή μικρή αποκλιμάκωση των τιμών. Αντίστοιχη ασήμαντη μεταβολή των τιμών υπολογίζεται και για το φορτίο της Γρίπης Α.

«Από το ΑΠΘ το πρώτο μοντέλο στη διεθνή βιβλιογραφία για τη Γρίπη Α»

«Η αλλοίωση του πληθυσμού μέσα στις γιορτές και η απότομη πτώση της θερμοκρασίας αμέσως μετά τις γιορτές απαίτησαν πρόσθετες προσεκτικές αναγωγές κατά τον εξορθολογισμό των μετρήσεων, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα» δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ καθηγητής Θοδωρής Καραπάντσιος, σχολιάζοντας τις δυσκολίες που συνάντησε αυτή την περίοδο η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ στον εξορθολογισμό των μετρήσεων ιικού φορτίου.

Πρόσθεσε δε ότι η ομάδα του ΑΠΘ συνεχίζει να καινοτομεί και για τη Γρίπη Α αναπτύσσοντας ένα πρωτότυπο μοντέλο για τον εξορθολογισμό των μετρήσεων του ιικού της φορτίου της, με βάση τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των λυμάτων. «Το μοντέλο αυτό αποτελεί το πρώτο για τη Γρίπη Α στη διεθνή βιβλιογραφία. Αν και τα φορτία της Γρίπης Α ήταν πολύ μικρότερα από αυτά του κορονοϊού, κατά την περίοδο Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2023, ο εξορθολογισμός των μετρήσεων επέτρεψε τον αξιόπιστο εντοπισμό του ρυθμού διασποράς της Γρίπης Α στον πληθυσμό και επέτρεψε συγκρίσεις με τη διασπορά του κορονοϊού την ίδια περίοδο» εξήγησε ο κ. Καραπάντσιος.

«Καθ' όλο το διάστημα του Δεκεμβρίου εντοπίσαμε σημαντική αύξηση του Sars-CoV-2 αλλά και της γρίπης Α στα λύματα της πόλης, η οποία και για τους δύο ιούς κορυφώθηκε τρεις ημέρες μετά την Πρωτοχρονιά. Το ιικό φορτίο της γρίπης Α προσδιορίσθηκε με νέα αξιόπιστη και ευαίσθητη μοριακή τεχνική που αναπτύχθηκε από την ομάδα μας. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο μεγαλύτερος ρυθμός αύξησης της γρίπης Α, με διπλασιασμό του ιικού φορτίου ανά 7 ημέρες. Όμως, σε απόλυτες τιμές, το ιικό φορτίο της ήταν περίπου 20 φορές μικρότερο από αυτό του Sars-CoV-2 κατά την περίοδο της κοινής κορύφωσης» διευκρίνισε ο καθηγητής Μοριακής Μικροβιολογίας του Τμήματος Κτηνιατρικής ΑΠΘ Χρυσόστομος Δόβας.

«Αυξήθηκαν οι εισαγωγές για νοσηλεία λόγω Covid και Γρίπης Α»

Σε ό,τι αφορά την πίεση του συστήματος υγείας, ο ομότιμος καθηγητής του τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ, Εμμανουήλ Ροηλίδης είπε: «Από τον Οκτώβριο 2023 μέχρι σήμερα υπάρχει μια συνεχής αυξητική τάση στις εισαγωγές για νοσηλεία ασθενών με covid στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, με κορύφωση τον τελευταίο μήνα. Αν και τα λύματα δείχνουν σημάδια ύφεσης, δεν θα είναι τόσο απίθανο, αν η τάση αυτή συνεχισθεί αυξανόμενη και τις επόμενες μέρες λόγω του μεγαλύτερου συγχρωτισμού κατά την περίοδο των εορτών. 

Ο εμβολιασμός και η χρήση μάσκας παραμένουν σημαντικό όπλο πρόληψης. Σχετικά με την γρίπη υπάρχει και εδώ μια σημαντική τάση αύξησης εισαγωγών για νοσηλεία πιο απότομης από αυτήν του covid και στους ενήλικες και στα παιδιά».

Σχετικά με τις μετρήσεις του ιικού φορτίου της Γρίπης Α στα λύματα, η Δρ. Μαρία Πεταλά του Εργαστηρίου Τεχνικής και Σχεδιασμού Περιβάλλοντος του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ σημείωσε ότι η επίδραση της χρονικής μεταβλητότητας των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών των λυμάτων στο ιικό φορτίο των λυμάτων της Θεσσαλονίκης προσδιορίζεται με ακρίβεια από μετρήσεις σε μια σειρά παραμέτρων οι οποίες επιτρέπουν λεπτομερή αποτύπωση της ποιότητας των λυμάτων. «Από τον Νοέμβριο 2023, ξεκινήσαμε σε συνεργασία με την ΕΥΑΘ δοκιμές και βαθμονομήσεις στα λύματα αναφορικά με την επίδραση των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών των λυμάτων στο ιικό φορτίο της Γρίπης Α» σημείωσε.