Περιδιαβαίνοντας το κέντρο της Θεσσαλονίκης, είτε πεζός είτε εποχούμενους, διαπιστώνεις δια γυμνού οφθαλμού ότι μία από τις βασικές αιτίες του σοβαρότατου κυκλοφοριακού προβλήματος, διαχρονικά, είναι τα εκατοντάδες φορτηγάκια τροφοδοσίας της αγοράς τα οποία σταθμεύουν ό,τι ώρα θέλουν, όπου θέλουν, για όση ώρα θέλουν προκειμένου να ξεφορτώσουν τα εμπορεύματά τους. Πέρα από τη βιωματική διαπίστωση, ο εντοπισμός του προβλήματος έχει τεκμηριωθεί και από όλες τις σχετικές μελέτες που έχουν γίνει κατά καιρούς από έγκυρους επιστημονικούς φορείς.

Η συζήτηση για την αλλαγή του ωραρίου φορτοεκφόρτωσης, ώστε η τροφοδοσία της αγοράς να μην γίνεται στη διάρκεια της ημέρας, έχει γίνει κατά το παρελθόν και ήταν εξαντλητική. Ωστόσο, ο ένας μετά τον άλλον, οι δήμαρχοι αρνούνταν να υιοθετήσουν τις τεκμηριωμένες προτάσεις των μελετητών, φοβούμενοι το πολιτικό κόστος, καθώς σημαντική μερίδα εμπόρων και καταστηματαρχών διαφωνούσε. Ώσπου φτάσαμε στη δεύτερη θητεία της διοίκησης Μπουτάρη όταν το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε την αλλαγή του ωραρίου φορτοεκφόρτωσης. Πολύ περιληπτικά η απόφαση έλεγε ότι θα επιτρέπεται η φορτοεκφόρτωση Δευτέρα έως Παρασκευή από 8:30 το βράδυ έως 8:30 το πρωί της επομένης, τα σαββατοκύριακα από 5:00 το απόγευμα του Σαββάτου έως 8:30 το πρωί της Δευτέρας και τις αργίες ελεύθερα. Ειδικά στο κέντρο της πόλης θα απαγορεύεται η διέλευση φορτηγών οχημάτων άνω του 1.5 τόνου, Δευτέρα έως Παρασκευή από 8:30 το πρωί έως 8:30 το βράδυ και σαββατοκύριακα από 8:30 το πρωί έως 5:00 το απόγευμα του Σαββάτου. Επίσης, η φορτοεκφόρτωση θα επιτρέπεται μόνο στις ειδικά διαμορφωμένες θέσεις και θα απαγορεύεται ρητά στις λεωφορειολωρίδες κατά τις ώρες λειτουργίας τους.

Έπειτα από πολλές διαφωνίες, προστριβές με τους εμπόρους και τους καταστηματάρχες η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου εγκρίθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης και εν συνεχεία έγινε νόμος, δημοσιευμένος σε δύο ΦΕΚ (ΦΕΚ 6178/Β/31-12-2018 και ΦΕΚ 1861/Β/26-5-2017). Μ' αυτά και μ' αυτά, φτάσαμε στο 2019, όταν τοποθετήθηκαν οι σχετικές πινακίδες, έγιναν και οι απαραίτητες διαγραμμίσεις, ενημερώθηκαν ο Εμπορικός Σύλλογος και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο, προκειμένου να ξεκινήσει η ισχύς του νέου ωραρίου τροφοδοσίας της αγοράς. Όμως, το νέο αυτό ωράριο δεν εφαρμόστηκε ποτέ από την επόμενη διοίκηση του Κωνσταντίνου Ζέρβα η οποία επέλεξε να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα μικροσυμφέροντα, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις που είχε αυτή η επιλογή της στη λειτουργία της πόλης, στις δημόσιες συγκοινωνίες, στην καθημερινή μετακίνηση δεκάδων χιλιάδων Θεσσαλονικέων.

Η νέα δημοτική αρχή του Στέλιου Αγγελούδη απέφυγε κι αυτή να εφαρμόσει το νόμο και αντ' αυτού ξεκίνησε έναν νέο κύκλο διαβουλεύσεων με τους παράγοντες της αγοράς ο οποίος κατέληξε σε μία πρόταση η οποία δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Περιλαμβάνει, δε, μια σειρά εξαιρέσεων σε σχέση με ό,τι προβλέπουν οι εν ισχύ διατάξεις, ήδη από το 2018. Οι σημαντικότερες εξαιρέσεις αφορούν τη δυνατότητα φορτοεκφόρτωσης με φορτηγά ωφέλιμου φορτίου μέχρι 3,5 τόνους, από Δευτέρα έως Σάββατο, από 10:00 το πρωί έως 12:00 το μεσημέρι, τα οποία θα μπορούν να σταθμεύουν αποκλειστικά και μόνο στις ειδικές θέσεις φορτοεκφόρτωσης. Επίσης, κατ’ εξαίρεση, αποκλειστικά για τη διανομή πάγου θα επιτρέπεται η φορτοεκφόρτωση φορτηγών οχημάτων ωφέλιμου φορτίου μέχρι 3,5 τόνους, από 1η Απριλίου έως 30 Οκτωβρίου, για όλο το 24ωρο.

Η εξέλιξη αυτή προκαλεί ορισμένα ερωτήματα:

1. Έχει υπολογιστεί η κυκλοφοριακή επιβάρυνση που θα υπάρξει εξαιτίας αυτών των εξαιρέσεων; Για παράδειγμα, γνωρίζει η δημοτική αρχή πόσος είναι ο αριθμός των φορτηγών ωφέλιμου φορτίου μέχρι 3,5 τόνους και μέχρι 1,5 τόνο που θα κυκλοφορούν στο κέντρο, συνδυαστικά από τις 10 το πρωί ως τις 2 το μεσημέρι;

2. Επαρκούν οι ειδικές θέσεις για φορτοεκφορτώσεις ώστε να εξυπηρετήσουν το σύνολο αυτών των οχημάτων ή θα διπλοσταθμεύουν όπως συμβαίνει συνήθως, κλείνοντας τους δρόμους;

3. Και ποιος αλήθεια θα ελέγχει εάν ένα φορτηγό παραμένει στις ειδικές αυτές θέσεις φορτοεκφόρτωσης για είκοσι λεπτά όπως προβλέπεται στη νέα πρόταση;

4. Το σημαντικότερο ερώτημα όμως είναι για ποιο λόγο αλήθεια, δεν ξεκίνησε η εφαρμογή όσων προβλέπονται στις σχετικές διατάξεις, κάτι που είναι άλλωστε υποχρεωτικό καθώς πρόκειται πλέον για νόμο, και εφόσον διαπιστωθεί στην πορεία ότι ορισμένες από τις ρυθμίσεις των συγκεκριμένων διατάξεων είναι προβληματικές, να τεθούν τότε προς συζήτηση με σκοπό τη βελτίωσή τους;

Ορισμένοι επικαλούνται και το FlyOver προκειμένου να επιβάλουν την αλλαγή του θεσπισμένου ωραρίου φορτοεκφόρτωσης το οποίο βεβαίως ποτέ δεν εφαρμόστηκε. Απεναντίας, όμως, οι κυκλοφοριακές επιπτώσεις λόγω των έργων στην περιφερειακή επιβάλλουν αυστηροποίηση, αντί για χαλάρωση των μέτρων. Επιβάλλουν η τροφοδοσία της αγοράς να γίνεται κατά τις νυχτερινές ώρες, όπως ακριβώς προσανατολίζεται να πράξει η δημοτική αρχή και για την αποκομιδή των απορριμμάτων.

Πέραν αυτών, η εφαρμογή του θεσπισμένου από το 2018 ωραρίου τροφοδοσίας, εξυπηρετεί και τα συμφέροντα της αγοράς. Μπορεί να δυσκολεύει κάπως τους εμπόρους, κυρίως αυτούς οι οποίοι διαθέτουν μικρά καταστήματα αφού θα πρέπει να μείνουν και μετά το κλείσιμο της αγοράς για να προμηθευτούν εμπορεύματα, διευκολύνει όμως, την προσέλευση των καταναλωτών στα καταστήματά τους, που είναι τελικά και το ζητούμενο.

Τον Δεκέμβριο του 2022 το δημοτικό συμβούλιο του δήμου Αθηναίων, ενέκρινε με ευρεία πλειοψηφία το νέο ωράριο φορτοεκφόρτωσης στο κέντρο της πρωτεύουσας το οποίο προβλέπει πάνω κάτω, ό,τι και αυτό που ισχύει από το 2018 στη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν εφαρμόζεται. “Χρειάζονται καθαρές λύσεις στα πραγματικά προβλήματα που δυσχεραίνουν τη λειτουργία της πόλης” ήταν το επιχείρημα του τότε δημάρχου Κώστα Μπακογιάννη. Αυτά στην Αθήνα. Στη Θεσσαλονίκη έχουμε έτοιμες τις λύσεις, αλλά αρνούμαστε να τις εφαρμόσουμε, έστω και δοκιμαστικά και διαρκώς συζητάμε και συζητάμε και συζητάμε...