02/01/2025 07:00
Αφού ολοκληρώθηκε το Μετρό, ένα από τα πιο δύσκολα έργα που υλοποιήθηκαν στη Θεσσαλονίκη, και σίγουρα αυτό με το μεγαλύτερο κόστος, η πόλη μπορεί να έχει βάσιμες προσδοκίες ότι... υπάρχει φως στο τούνελ και για άλλα έργα, λιγότερο σύνθετα και με μικρότερο προϋπολογισμό.
Το Μετρό δεν ήταν το μόνο έργο για το οποίο η αναμονή ήταν βασανιστική. Σχεδόν τρεις δεκαετίες συζητιέται η επέκταση του έκτου προβλήτα και η ανάπλαση της ΔΕΘ, ενώ άλλα μικρότερα και μεγαλύτερα έργα βρίσκονται εδώ και χρόνια σε διαφορετικές φάσεις ωρίμανσης. Το 2025 αναμένεται να είναι χρονιά εξελίξεων για μία σειρά από έργα που θα αναβαθμίσουν τις υποδομές και θα δώσουν αναπτυξιακή πνοή στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή. Πρώτο και καλύτερο... και πάλι το Μετρό.
Μετρό: Η επέκταση της βασικής γραμμής προς την Καλαμαριά αναμένεται να παραδοθεί στα τέλη του 2025. Μεγάλη εκκρεμότητα παραμένει η διαμόρφωση του τερματικού σταθμού της Μίκρας και, κυρίως, η διάνοιξη της οδού Πόντου, για την οποία απαιτούνται απαλλοτριώσεις. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών δεσμεύτηκε ότι χωρίς τη διάνοιξη της οδού Πόντου δεν πρόκειται να παραδοθεί το Μετρό στην Καλαμαριά και ότι το ποσό για τις απαλλοτριώσεις «είναι μαχητό». Η επέκταση προς την Καλαμαριά θα προσθέσει άλλους πέντε σταθμούς στη βασική γραμμή των 13 σταθμών, αυξάνοντας τον αριθμό των συρμών, μειώνοντας τον χρόνο αναμονής και κυρίως εξυπηρετώντας πολύ περισσότερους επιβάτες.
FlyOver: Το έργο της Υπερυψωμένης Ταχείας Λεωφόρου αρχίζει και παίρνει μορφή στους χώρους των εργοταξίων, όπου καθημερινά εργάζονται 300-350 άτομα, ενώ στην κατασκευή του έργου συνδράμουν 100 βαριά μηχανήματα. Σήμερα είναι το μεγαλύτερο εν εξελίξει μεγάλο έργο που υλοποιείται μέσω ΣΔΙΤ. Το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης τοποθετείται τον Μάιο του 2027. Όταν παραδοθεί στην κυκλοφορία η νέα, εσωτερική περιφερειακή οδός θα έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετεί 10.000 οχήματα ανά ώρα, σε σύγκριση με τα 5.000 οχήματα που διέρχονται σήμερα.
Επέκταση έκτου προβλήτα: Είναι ένα έργο που συζητείται τουλάχιστον από τις αρχές του 2000. Μετά από πολλές περιπέτειες ο διαγωνισμός για το μεγάλο έργο επέκτασης του έκτου προβλήτα επαναπροκηρύχτηκε το 2023 και από την άνοιξη του 2024 ο προσωρινός ανάδοχος ΜΕΤΚΑ βρίσκεται σε ετοιμότητα για την έναρξη της κατασκευής. Ωστόσο, για να ξεκινήσει το έργο απαιτείται το Προεδρικό Διάταγμα που θα εγκρίνει το master plan (το οποίο κατατέθηκε πριν από δύο χρόνια!). Εάν επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες και τον Ιανουάριο του 2025 εκδοθεί το ΠΔ, οι κατασκευαστικές εργασίες μπορεί να ξεκινήσουν εντός του 2025 και να ολοκληρωθούν σε τρία χρόνια. Η επέκταση του έκτου προβλήτα θα επιτρέψει στο λιμάνι να δέχεται περισσότερα πλοία κύριων γραμμών, με χωρητικότητα έως 24.000 TEU.
Σημειωτέον ότι το περασμένο φθινόπωρο η Βουλή ενέκρινε την παράταση του χρόνου υλοποίησης των συμβατικών υποχρεώσεων κατά πέντε χρόνια, καθώς αντίστοιχα και το ελληνικό δημόσιο καθυστέρησε την υλοποίηση των συμβατικών του υποχρεώσεων προς τον παραχωρησιούχο.
Σύνδεση λιμένα με ΠΑΘΕ: Η οδική σύνδεση του 6ου προβλήτα του ΟΛΘ με τους αυτοκινητοδρόμους ΠΑΘΕ και Εγνατία Οδό και το οδικό δίκτυο της περιοχής Καλοχωρίου είναι ένα έργο που βρίσκεται σε εκκρεμότητα από τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Μετά δε και την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού αποτελεί συμβατική υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου προς τον παραχωρησιούχο. Παρότι οι κατασκευαστικές εργασίες για το υπολειπόμενο τμήμα του δρόμου είχαν προχωρήσει ως ένα βαθμό, τον τελευταίο χρόνο υπήρχε κώλυμα με τις εναπομείνασες απαλλοτριώσεις. Πλέον, μετά την εκταμίευση των αποζημιώσεων στους δικαιούχους, ανοίγει ο δρόμος για την επανέναρξη των εργασιών εντός του 2025 και την ολοκλήρωσή του το 2026. Ο δρόμος αυτός θα εξυπηρετεί την κίνηση από φορτηγά που θα μεταφέρουν εμπορεύματα από και προς τον έκτο προβλήτα και θα αποσυμφορήσει τη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης.
Σιδηροδρομικά έργα: Μία ακόμη συμβατική υποχρέωση του Ελληνικό Δημοσίου, στο πλαίσιο της σύμβασης παραχώρησης του λιμένα, είναι η νέα Σιδηροδρομική Σύνδεση του 6ου Προβλήτα Λιμένα Θεσσαλονίκης. Θα κατασκευαστεί μία μεγάλη σιδηροδρομική γέφυρα μήκους 1 χλμ. στην περιοχή της Πύλης 16 που θα αντικαθιστά τη σημερινή ισόπεδη σύνδεση του λιμένα από την Πύλη 11.
Ο σχεδιασμός είναι τα εμπορευματικά τρένα να εισέρχονται στο λιμάνι χωρίς να διαταράσσεται η κυκλοφορία στο επίπεδο της οδού, με στόχο η νέα ηλεκτροδοτούμενη γραμμή να συνδέει με γρήγορο και αξιόπιστο τρόπο το λιμάνι με την βαλκανική ενδοχώρα. Το έργο πάει «πακέτο» με τον προαστιακό της δυτικής Θεσσαλονίκης, για τα οποία ο σχετικός διαγωνισμός είχε προκηρυχτεί πριν από τρία χρόνια, τον Νοέμβριο του 2021, και έκτοτε είναι σε εξέλιξη η αργόσυρτη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου.
Το 2025 αναμένεται να βγει «λευκός καπνός, καθώς μέχρι την άνοιξη εκτιμάται ότι θα έχουν κατατεθεί οι προσφορές από τους συμμετέχοντες στη διαδικασία και στη συνέχεια θα προκύψει ο οριστικός ανάδοχος. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που υπάρχει θα χρησιμοποιηθεί το υπάρχον σιδηροδρομικό δίκτυο του ΟΣΕ, για να δημιουργηθεί ένα δίκτυο σταθερής τροχιάς με τρεις γραμμές που θα εξυπηρετεί τη δυτική Θεσσαλονίκη. Ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, Χρήστος Σταϊκούρας, έχει δηλώσει ότι ο προαστιακός θα είναι έτοιμος το 2028.
Τέλος, εντός του 2025 αναμένεται να συνεχιστούν οι εργασίες αναβάθμισης της υφιστάμενης ηλεκτροκινούμενης σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη-Ειδομένη, που οδηγεί στη Βόρεια Μακεδονία. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2026. Πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές διασυνοριακές συνδέσεις προς τις βαλκανικές χώρες και την υπόλοιπη Ευρώπη, που θα δώσει τη δυνατότητα για διεθνή επιβατικά δρομολόγια, κυρίως όμως θα βελτιώσει τις εμπορευματικές μεταφορές προς τα Δυτικά Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη.
Κέντρο Logistics στο Γκόνου: Στην εκπνοή του 2024 έγινε ένα ακόμη βήμα για τη μετατροπή του πρώην στρατοπέδου Γκόνου σε κέντρο εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics). Συγκεκριμένα κατατέθηκε το προκαταρκτικό ενδιαφέρον (σε επίπεδο μη δεσμευτικών προσφορών) από τέσσερις εταιρείες και ενώσεις εταιρειών (Ένωση GoldairCargo-Aktor Όμιλος Εταιρειών, Ένωση Νομικών Προσώπων TRADELOGISTICSAEBE - ΙΝΤΕΡΚΑΤ ΑΕ, ΝΟΒΑΛ ΠΡΟΠΕΡΤΥ και Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης). Στόχος είναι μέσα στο 2025 να αξιολογηθούν οι υποβληθέντες φάκελοι, να προχωρήσει ο ανταγωνιστικός διάλογος και να υποβληθούν οι δεσμευτικές προσφορές, ώστε το 2026 να ανακηρυχτεί ο ανάδοχος που θα αναλάβει για τουλάχιστον 30 έτη την ανάπτυξη και εκμετάλλευση του επιχειρηματικού πάρκου συνολικής έκτασης 672 στρ.
Σε συνδυασμό με τη μελλοντική αναβάθμιση του λιμανιού και του σιδηροδρομικού δικτύου το Κέντρο Logistics αναμένεται να παίξει κομβικό ρόλο στις εμπορευματικές μεταφορές μέσω Θεσσαλονίκης σε όλη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Ογκολογικό νοσοκομείο: Το 2024 έγιναν κάποια σημαντικά βήματα, ώστε να προχωρήσει η κατασκευή του νέου Ογκολογικού Νοσοκομείου σε έκταση εντός του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου. Ολοκληρώθηκε και τυπικά η παραχώρηση της έκτασης των 150 στρεμμάτων από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας στο υπουργείο Υγείας, προχώρησε η μελέτη με βάση την οποία καθορίζονται οι ανάγκες που θα πρέπει να καλύψει το νέο νοσοκομείο και εγκρίθηκε από τη Διυπουργική Επιτροπή Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα η κατασκευή του έργου με ΣΔΙΤ. Εντός του 2025 θα εκπονηθούν οι τεχνικές μελέτες για το κατασκευαστικό κομμάτι, ώστε να προκηρυχτεί ο διαγωνισμός και στη συνέχεια να υπογραφεί η σύμβαση με τον ανάδοχο. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Υγείας, προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2031. Το νοσοκομείο θα είναι δυναμικότητας 425 κλινών, εξοπλισμένο με τελευταίας τεχνολογίας ιατρικά μηχανήματα.
Παιδιατρικό νοσοκομείο: Το 2024 ήταν η χρονιά που άρχισε η κατασκευή του νέου πανεπιστημιακού Παιδιατρικού Νοσοκομείου, που υλοποιείται με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Ολοκληρώθηκαν οι εκσκαφές και άρχισαν οι εργασίες σκυροδέτησης θεμελιώσεων του κεντρικού κτιρίου. Σύμφωνα με το ΙΣΝ η κατασκευή προχωρά σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και το νοσοκομείο θα είναι έτοιμο για άμεση λειτουργία τον Δεκέμβριο του 2026. Σύμφωνα με τον δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη ο σχεδιασμός για την οδική σύνδεση και την υδροδότηση του νοσοκομείου προχωρά εντός χρονοδιαγράμματος, ενώ από πλευράς υπουργείου Υγείας έχουν αρχίσει οι διαδικασίες, για να προκηρυχθούν οι θέσεις του ιατρικού, νοσηλευτικού και διοικητικού προσωπικού.
Το νοσοκομείο θα διαθέτει συνολικά 243 κλίνες, ΜΑΦ και ΜΕΘ, γενικές, παιδιατρικές, παθολογικές/χειρουργικές, μεταξύ των οποίων μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών, μονάδα Λοιμωδών Νοσημάτων.
Επίσης, θα διαθέτει Παρηγορητική Φροντίδα, Κέντρο Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων, μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας, Αιματολογικό/Ογκολογικό και μονάδα Βραχείας Νοσηλείας.
Μητροπολιτικό Πάρκο Π. Μελά: Το φθινόπωρο του 2025 αναμένεται να παραδοθεί στο κοινό το Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά μετά από δύο 12μηνες παρατάσεις. Τα έργα παρουσιάζουν συνολική πρόοδο άνω του 70% και μέχρι το καλοκαίρι του 2025 θα ολοκληρωθούν οι εργασίες της πρώτης φάσης. Στις αρχές του 2026 ολοκληρώνεται η κατασκευή του νέου δημαρχιακού μεγάρου, ενώ παράλληλα περνούν σε φάση υλοποίησης τα μουσεία Αρχαιοτήτων του Μετρό και Προσφυγικού Ελληνισμού, εντός του πάρκου. Προαπαιτούμενο για τη λειτουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου αποτελεί η σύσταση του φορέα διαχείρισης. Στον προϋπολογισμό του δήμου Παύλου Μελά για το 2025 έχουν μπει οι πρώτες 300.000 ευρώ για την χρηματοδότηση της λειτουργίας του φορέα.
Μαρίνα Καλαμαριάς: Για το 2025 μετατίθενται οι σχεδιασμοί του Ταμείου Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) σχετικά με την παραχώρηση της μαρίνας Αρετσούς σε ιδιώτη. Ο πρώτος διαγωνισμός ακυρώθηκε από το ΣτΕ. Μετά την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για τον Γενικό Σχεδιασμό μαρίνας, τον περασμένο Φεβρουάριο, τυπικά άνοιξε ο δρόμος για την επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού, τον οποίο το ΤΑΙΠΕΔ τοποθετούσε αρχικά στο καλοκαίρι του 2024 και στη συνέχεια στο τέλος του έτους. Εκκρεμεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τα λιμενικά έργα και η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργείων Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία θα εξειδικεύει πλήρως τις χρήσεις και τους όρους δόμησης ανά χρήση. Στο μεταξύ στις 15 Ιανουαρίου εκδικάζεται στο ΣτΕ η αίτηση του Δήμου Καλαμαριάς για την ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος που εγκρίνει το Γενικό Σχέδιο για τη μαρίνα.
Εφόσον προχωρήσει ο σχεδιασμός του ΤΑΙΠΕΔ η μαρίνα θα περάσει με σύμβαση μακροχρόνιας παραχώρησης σε ιδιώτη, ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να χτίσει σχεδόν 15.000 τ.μ. σε μία παραλιακή ζώνη φιλέτο.
Ανάπλαση ΔΕΘ: Το 2025 θα είναι η χρονιά που θα ξεκαθαρίσει το τοπίο σε σχέση με την ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου της ΔΕΘ μετά από μία μακρά περίοδο «κυοφορίας» του συγκεκριμένου σχεδίου, που άρχισε... το 2013. Με τη νέα χρονιά ο project manager θα αναλάβει την επικαιροποίηση της χρηματοδοτικής μελέτης, αφού πρώτα προηγηθεί έρευνα αγοράς.
Το μείζον είναι να «κλειδώσει» το χρηματοδοτικό μείγμα μεταξύ ιδιώτη και δημοσίου. Παράλληλα, θα πρέπει να επικαιροποιηθεί η αρχιτεκτονική προμελέτη, ώστε να μικρύνει το συνεδριακό και το επιχειρηματικό κέντρο προς όφελος του πάρκου σε εφαρμογή της συμφωνίας με τον δήμο Θεσσαλονίκης. Εάν δεν υπάρξουν νέες καθυστερήσεις, ο διαγωνισμός για την ανάπλαση της ΔΕΘ με παραχώρηση σε ιδιώτη θα μπορούσε να προκηρυχτεί μέσα στο β’ εξάμηνο του 2025. Προκαταρκτικό ενδιαφέρον για το έργο έχουν εκδηλώσει μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες και εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων. Ο ανάδοχος θα αναλάβει την οριστική μελέτη, την κατασκευή και την μακροχρόνια εκμετάλλευση του ξενοδοχείου και του επιχειρηματικού κέντρου, ενώ μένει να προσδιοριστεί αν θα δοθούν και επιπλέον εκθεσιακές δραστηριότητες στον ιδιώτη.
ThessINTEC: Σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας ανάπτυξης του τεχνολογικού πάρκου ThessINTEC το έργο κινείται εντός χρονοδιαγραμμάτων. Μέσα στο 2025 θα πρέπει να επιλυθούν κάποια πρακτικά θέματα, με σημαντικότερο την απομάκρυνση των αδέσποτων ζώων που βρίσκονται εντός του χώρου και στη συνέχεια να θεσμοθετηθεί το επιχειρηματικό πάρκο.
Εγνατία Οδός: Στην τελική ευθεία, με τα περισσότερα εμπόδια να έχουν υπερπηδηθεί, μπαίνει η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού από το δημόσιο έναντι τιμήματος 1,4 δισ. ευρώ. Με τη νέα χρονιά εκτιμάται πως θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες, ώστε η διαχείριση του αυτοκινητοδρόμου να περάσει στον ιδιώτη παραχωρησιούχο (κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Egis) για 35 χρόνια. Εκκρεμεί ακόμη η αναβάθμιση των 39 σηράγγων και η πιστοποίηση όλου του άξονα.
Εντός πέντε ετών από την έναρξη της παραχώρησης (μέχρι το 2030) θα ολοκληρωθούν σημαντικές επενδύσεις άνω των 420 εκατ. ευρώ για την ανάταξη του οδικού άξονα και την αναβάθμιση των κάθετων αξόνων. Μεταξύ των έργων περιλαμβάνεται η αναβάθμιση του οδικού άξονα Χαλάστρα-Εύζωνοι, ώστε να αποκτήσει τεχνικές προδιαγραφές κλειστού αυτοκινητόδρομου. Κατά τη διάρκεια των 35 ετών της σύμβασης παραχώρησης προβλέπεται να εκτελεστούν εργασίες βαριάς συντήρησης συνολικού κόστους 1,8 δισ. ευρώ. Η Σύμβαση προβλέπει, επίσης, την κατασκευή και 16 Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) και 12 σύγχρονων χώρων στάθμευσης και αναψυχής κατά μήκος του οδικού άξονα.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29.12.2024
Αφού ολοκληρώθηκε το Μετρό, ένα από τα πιο δύσκολα έργα που υλοποιήθηκαν στη Θεσσαλονίκη, και σίγουρα αυτό με το μεγαλύτερο κόστος, η πόλη μπορεί να έχει βάσιμες προσδοκίες ότι... υπάρχει φως στο τούνελ και για άλλα έργα, λιγότερο σύνθετα και με μικρότερο προϋπολογισμό.
Το Μετρό δεν ήταν το μόνο έργο για το οποίο η αναμονή ήταν βασανιστική. Σχεδόν τρεις δεκαετίες συζητιέται η επέκταση του έκτου προβλήτα και η ανάπλαση της ΔΕΘ, ενώ άλλα μικρότερα και μεγαλύτερα έργα βρίσκονται εδώ και χρόνια σε διαφορετικές φάσεις ωρίμανσης. Το 2025 αναμένεται να είναι χρονιά εξελίξεων για μία σειρά από έργα που θα αναβαθμίσουν τις υποδομές και θα δώσουν αναπτυξιακή πνοή στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή. Πρώτο και καλύτερο... και πάλι το Μετρό.
Μετρό: Η επέκταση της βασικής γραμμής προς την Καλαμαριά αναμένεται να παραδοθεί στα τέλη του 2025. Μεγάλη εκκρεμότητα παραμένει η διαμόρφωση του τερματικού σταθμού της Μίκρας και, κυρίως, η διάνοιξη της οδού Πόντου, για την οποία απαιτούνται απαλλοτριώσεις. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών δεσμεύτηκε ότι χωρίς τη διάνοιξη της οδού Πόντου δεν πρόκειται να παραδοθεί το Μετρό στην Καλαμαριά και ότι το ποσό για τις απαλλοτριώσεις «είναι μαχητό». Η επέκταση προς την Καλαμαριά θα προσθέσει άλλους πέντε σταθμούς στη βασική γραμμή των 13 σταθμών, αυξάνοντας τον αριθμό των συρμών, μειώνοντας τον χρόνο αναμονής και κυρίως εξυπηρετώντας πολύ περισσότερους επιβάτες.
FlyOver: Το έργο της Υπερυψωμένης Ταχείας Λεωφόρου αρχίζει και παίρνει μορφή στους χώρους των εργοταξίων, όπου καθημερινά εργάζονται 300-350 άτομα, ενώ στην κατασκευή του έργου συνδράμουν 100 βαριά μηχανήματα. Σήμερα είναι το μεγαλύτερο εν εξελίξει μεγάλο έργο που υλοποιείται μέσω ΣΔΙΤ. Το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης τοποθετείται τον Μάιο του 2027. Όταν παραδοθεί στην κυκλοφορία η νέα, εσωτερική περιφερειακή οδός θα έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετεί 10.000 οχήματα ανά ώρα, σε σύγκριση με τα 5.000 οχήματα που διέρχονται σήμερα.
Επέκταση έκτου προβλήτα: Είναι ένα έργο που συζητείται τουλάχιστον από τις αρχές του 2000. Μετά από πολλές περιπέτειες ο διαγωνισμός για το μεγάλο έργο επέκτασης του έκτου προβλήτα επαναπροκηρύχτηκε το 2023 και από την άνοιξη του 2024 ο προσωρινός ανάδοχος ΜΕΤΚΑ βρίσκεται σε ετοιμότητα για την έναρξη της κατασκευής. Ωστόσο, για να ξεκινήσει το έργο απαιτείται το Προεδρικό Διάταγμα που θα εγκρίνει το master plan (το οποίο κατατέθηκε πριν από δύο χρόνια!). Εάν επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες και τον Ιανουάριο του 2025 εκδοθεί το ΠΔ, οι κατασκευαστικές εργασίες μπορεί να ξεκινήσουν εντός του 2025 και να ολοκληρωθούν σε τρία χρόνια. Η επέκταση του έκτου προβλήτα θα επιτρέψει στο λιμάνι να δέχεται περισσότερα πλοία κύριων γραμμών, με χωρητικότητα έως 24.000 TEU.
Σημειωτέον ότι το περασμένο φθινόπωρο η Βουλή ενέκρινε την παράταση του χρόνου υλοποίησης των συμβατικών υποχρεώσεων κατά πέντε χρόνια, καθώς αντίστοιχα και το ελληνικό δημόσιο καθυστέρησε την υλοποίηση των συμβατικών του υποχρεώσεων προς τον παραχωρησιούχο.
Σύνδεση λιμένα με ΠΑΘΕ: Η οδική σύνδεση του 6ου προβλήτα του ΟΛΘ με τους αυτοκινητοδρόμους ΠΑΘΕ και Εγνατία Οδό και το οδικό δίκτυο της περιοχής Καλοχωρίου είναι ένα έργο που βρίσκεται σε εκκρεμότητα από τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Μετά δε και την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού αποτελεί συμβατική υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου προς τον παραχωρησιούχο. Παρότι οι κατασκευαστικές εργασίες για το υπολειπόμενο τμήμα του δρόμου είχαν προχωρήσει ως ένα βαθμό, τον τελευταίο χρόνο υπήρχε κώλυμα με τις εναπομείνασες απαλλοτριώσεις. Πλέον, μετά την εκταμίευση των αποζημιώσεων στους δικαιούχους, ανοίγει ο δρόμος για την επανέναρξη των εργασιών εντός του 2025 και την ολοκλήρωσή του το 2026. Ο δρόμος αυτός θα εξυπηρετεί την κίνηση από φορτηγά που θα μεταφέρουν εμπορεύματα από και προς τον έκτο προβλήτα και θα αποσυμφορήσει τη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης.
Σιδηροδρομικά έργα: Μία ακόμη συμβατική υποχρέωση του Ελληνικό Δημοσίου, στο πλαίσιο της σύμβασης παραχώρησης του λιμένα, είναι η νέα Σιδηροδρομική Σύνδεση του 6ου Προβλήτα Λιμένα Θεσσαλονίκης. Θα κατασκευαστεί μία μεγάλη σιδηροδρομική γέφυρα μήκους 1 χλμ. στην περιοχή της Πύλης 16 που θα αντικαθιστά τη σημερινή ισόπεδη σύνδεση του λιμένα από την Πύλη 11.
Ο σχεδιασμός είναι τα εμπορευματικά τρένα να εισέρχονται στο λιμάνι χωρίς να διαταράσσεται η κυκλοφορία στο επίπεδο της οδού, με στόχο η νέα ηλεκτροδοτούμενη γραμμή να συνδέει με γρήγορο και αξιόπιστο τρόπο το λιμάνι με την βαλκανική ενδοχώρα. Το έργο πάει «πακέτο» με τον προαστιακό της δυτικής Θεσσαλονίκης, για τα οποία ο σχετικός διαγωνισμός είχε προκηρυχτεί πριν από τρία χρόνια, τον Νοέμβριο του 2021, και έκτοτε είναι σε εξέλιξη η αργόσυρτη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου.
Το 2025 αναμένεται να βγει «λευκός καπνός, καθώς μέχρι την άνοιξη εκτιμάται ότι θα έχουν κατατεθεί οι προσφορές από τους συμμετέχοντες στη διαδικασία και στη συνέχεια θα προκύψει ο οριστικός ανάδοχος. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που υπάρχει θα χρησιμοποιηθεί το υπάρχον σιδηροδρομικό δίκτυο του ΟΣΕ, για να δημιουργηθεί ένα δίκτυο σταθερής τροχιάς με τρεις γραμμές που θα εξυπηρετεί τη δυτική Θεσσαλονίκη. Ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, Χρήστος Σταϊκούρας, έχει δηλώσει ότι ο προαστιακός θα είναι έτοιμος το 2028.
Τέλος, εντός του 2025 αναμένεται να συνεχιστούν οι εργασίες αναβάθμισης της υφιστάμενης ηλεκτροκινούμενης σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη-Ειδομένη, που οδηγεί στη Βόρεια Μακεδονία. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2026. Πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές διασυνοριακές συνδέσεις προς τις βαλκανικές χώρες και την υπόλοιπη Ευρώπη, που θα δώσει τη δυνατότητα για διεθνή επιβατικά δρομολόγια, κυρίως όμως θα βελτιώσει τις εμπορευματικές μεταφορές προς τα Δυτικά Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη.
Κέντρο Logistics στο Γκόνου: Στην εκπνοή του 2024 έγινε ένα ακόμη βήμα για τη μετατροπή του πρώην στρατοπέδου Γκόνου σε κέντρο εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics). Συγκεκριμένα κατατέθηκε το προκαταρκτικό ενδιαφέρον (σε επίπεδο μη δεσμευτικών προσφορών) από τέσσερις εταιρείες και ενώσεις εταιρειών (Ένωση GoldairCargo-Aktor Όμιλος Εταιρειών, Ένωση Νομικών Προσώπων TRADELOGISTICSAEBE - ΙΝΤΕΡΚΑΤ ΑΕ, ΝΟΒΑΛ ΠΡΟΠΕΡΤΥ και Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης). Στόχος είναι μέσα στο 2025 να αξιολογηθούν οι υποβληθέντες φάκελοι, να προχωρήσει ο ανταγωνιστικός διάλογος και να υποβληθούν οι δεσμευτικές προσφορές, ώστε το 2026 να ανακηρυχτεί ο ανάδοχος που θα αναλάβει για τουλάχιστον 30 έτη την ανάπτυξη και εκμετάλλευση του επιχειρηματικού πάρκου συνολικής έκτασης 672 στρ.
Σε συνδυασμό με τη μελλοντική αναβάθμιση του λιμανιού και του σιδηροδρομικού δικτύου το Κέντρο Logistics αναμένεται να παίξει κομβικό ρόλο στις εμπορευματικές μεταφορές μέσω Θεσσαλονίκης σε όλη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Ογκολογικό νοσοκομείο: Το 2024 έγιναν κάποια σημαντικά βήματα, ώστε να προχωρήσει η κατασκευή του νέου Ογκολογικού Νοσοκομείου σε έκταση εντός του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου. Ολοκληρώθηκε και τυπικά η παραχώρηση της έκτασης των 150 στρεμμάτων από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας στο υπουργείο Υγείας, προχώρησε η μελέτη με βάση την οποία καθορίζονται οι ανάγκες που θα πρέπει να καλύψει το νέο νοσοκομείο και εγκρίθηκε από τη Διυπουργική Επιτροπή Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα η κατασκευή του έργου με ΣΔΙΤ. Εντός του 2025 θα εκπονηθούν οι τεχνικές μελέτες για το κατασκευαστικό κομμάτι, ώστε να προκηρυχτεί ο διαγωνισμός και στη συνέχεια να υπογραφεί η σύμβαση με τον ανάδοχο. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Υγείας, προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2031. Το νοσοκομείο θα είναι δυναμικότητας 425 κλινών, εξοπλισμένο με τελευταίας τεχνολογίας ιατρικά μηχανήματα.
Παιδιατρικό νοσοκομείο: Το 2024 ήταν η χρονιά που άρχισε η κατασκευή του νέου πανεπιστημιακού Παιδιατρικού Νοσοκομείου, που υλοποιείται με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Ολοκληρώθηκαν οι εκσκαφές και άρχισαν οι εργασίες σκυροδέτησης θεμελιώσεων του κεντρικού κτιρίου. Σύμφωνα με το ΙΣΝ η κατασκευή προχωρά σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και το νοσοκομείο θα είναι έτοιμο για άμεση λειτουργία τον Δεκέμβριο του 2026. Σύμφωνα με τον δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη ο σχεδιασμός για την οδική σύνδεση και την υδροδότηση του νοσοκομείου προχωρά εντός χρονοδιαγράμματος, ενώ από πλευράς υπουργείου Υγείας έχουν αρχίσει οι διαδικασίες, για να προκηρυχθούν οι θέσεις του ιατρικού, νοσηλευτικού και διοικητικού προσωπικού.
Το νοσοκομείο θα διαθέτει συνολικά 243 κλίνες, ΜΑΦ και ΜΕΘ, γενικές, παιδιατρικές, παθολογικές/χειρουργικές, μεταξύ των οποίων μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών, μονάδα Λοιμωδών Νοσημάτων.
Επίσης, θα διαθέτει Παρηγορητική Φροντίδα, Κέντρο Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων, μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας, Αιματολογικό/Ογκολογικό και μονάδα Βραχείας Νοσηλείας.
Μητροπολιτικό Πάρκο Π. Μελά: Το φθινόπωρο του 2025 αναμένεται να παραδοθεί στο κοινό το Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά μετά από δύο 12μηνες παρατάσεις. Τα έργα παρουσιάζουν συνολική πρόοδο άνω του 70% και μέχρι το καλοκαίρι του 2025 θα ολοκληρωθούν οι εργασίες της πρώτης φάσης. Στις αρχές του 2026 ολοκληρώνεται η κατασκευή του νέου δημαρχιακού μεγάρου, ενώ παράλληλα περνούν σε φάση υλοποίησης τα μουσεία Αρχαιοτήτων του Μετρό και Προσφυγικού Ελληνισμού, εντός του πάρκου. Προαπαιτούμενο για τη λειτουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου αποτελεί η σύσταση του φορέα διαχείρισης. Στον προϋπολογισμό του δήμου Παύλου Μελά για το 2025 έχουν μπει οι πρώτες 300.000 ευρώ για την χρηματοδότηση της λειτουργίας του φορέα.
Μαρίνα Καλαμαριάς: Για το 2025 μετατίθενται οι σχεδιασμοί του Ταμείου Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) σχετικά με την παραχώρηση της μαρίνας Αρετσούς σε ιδιώτη. Ο πρώτος διαγωνισμός ακυρώθηκε από το ΣτΕ. Μετά την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για τον Γενικό Σχεδιασμό μαρίνας, τον περασμένο Φεβρουάριο, τυπικά άνοιξε ο δρόμος για την επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού, τον οποίο το ΤΑΙΠΕΔ τοποθετούσε αρχικά στο καλοκαίρι του 2024 και στη συνέχεια στο τέλος του έτους. Εκκρεμεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τα λιμενικά έργα και η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργείων Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία θα εξειδικεύει πλήρως τις χρήσεις και τους όρους δόμησης ανά χρήση. Στο μεταξύ στις 15 Ιανουαρίου εκδικάζεται στο ΣτΕ η αίτηση του Δήμου Καλαμαριάς για την ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος που εγκρίνει το Γενικό Σχέδιο για τη μαρίνα.
Εφόσον προχωρήσει ο σχεδιασμός του ΤΑΙΠΕΔ η μαρίνα θα περάσει με σύμβαση μακροχρόνιας παραχώρησης σε ιδιώτη, ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να χτίσει σχεδόν 15.000 τ.μ. σε μία παραλιακή ζώνη φιλέτο.
Ανάπλαση ΔΕΘ: Το 2025 θα είναι η χρονιά που θα ξεκαθαρίσει το τοπίο σε σχέση με την ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου της ΔΕΘ μετά από μία μακρά περίοδο «κυοφορίας» του συγκεκριμένου σχεδίου, που άρχισε... το 2013. Με τη νέα χρονιά ο project manager θα αναλάβει την επικαιροποίηση της χρηματοδοτικής μελέτης, αφού πρώτα προηγηθεί έρευνα αγοράς.
Το μείζον είναι να «κλειδώσει» το χρηματοδοτικό μείγμα μεταξύ ιδιώτη και δημοσίου. Παράλληλα, θα πρέπει να επικαιροποιηθεί η αρχιτεκτονική προμελέτη, ώστε να μικρύνει το συνεδριακό και το επιχειρηματικό κέντρο προς όφελος του πάρκου σε εφαρμογή της συμφωνίας με τον δήμο Θεσσαλονίκης. Εάν δεν υπάρξουν νέες καθυστερήσεις, ο διαγωνισμός για την ανάπλαση της ΔΕΘ με παραχώρηση σε ιδιώτη θα μπορούσε να προκηρυχτεί μέσα στο β’ εξάμηνο του 2025. Προκαταρκτικό ενδιαφέρον για το έργο έχουν εκδηλώσει μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες και εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων. Ο ανάδοχος θα αναλάβει την οριστική μελέτη, την κατασκευή και την μακροχρόνια εκμετάλλευση του ξενοδοχείου και του επιχειρηματικού κέντρου, ενώ μένει να προσδιοριστεί αν θα δοθούν και επιπλέον εκθεσιακές δραστηριότητες στον ιδιώτη.
ThessINTEC: Σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας ανάπτυξης του τεχνολογικού πάρκου ThessINTEC το έργο κινείται εντός χρονοδιαγραμμάτων. Μέσα στο 2025 θα πρέπει να επιλυθούν κάποια πρακτικά θέματα, με σημαντικότερο την απομάκρυνση των αδέσποτων ζώων που βρίσκονται εντός του χώρου και στη συνέχεια να θεσμοθετηθεί το επιχειρηματικό πάρκο.
Εγνατία Οδός: Στην τελική ευθεία, με τα περισσότερα εμπόδια να έχουν υπερπηδηθεί, μπαίνει η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού από το δημόσιο έναντι τιμήματος 1,4 δισ. ευρώ. Με τη νέα χρονιά εκτιμάται πως θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες, ώστε η διαχείριση του αυτοκινητοδρόμου να περάσει στον ιδιώτη παραχωρησιούχο (κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Egis) για 35 χρόνια. Εκκρεμεί ακόμη η αναβάθμιση των 39 σηράγγων και η πιστοποίηση όλου του άξονα.
Εντός πέντε ετών από την έναρξη της παραχώρησης (μέχρι το 2030) θα ολοκληρωθούν σημαντικές επενδύσεις άνω των 420 εκατ. ευρώ για την ανάταξη του οδικού άξονα και την αναβάθμιση των κάθετων αξόνων. Μεταξύ των έργων περιλαμβάνεται η αναβάθμιση του οδικού άξονα Χαλάστρα-Εύζωνοι, ώστε να αποκτήσει τεχνικές προδιαγραφές κλειστού αυτοκινητόδρομου. Κατά τη διάρκεια των 35 ετών της σύμβασης παραχώρησης προβλέπεται να εκτελεστούν εργασίες βαριάς συντήρησης συνολικού κόστους 1,8 δισ. ευρώ. Η Σύμβαση προβλέπει, επίσης, την κατασκευή και 16 Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) και 12 σύγχρονων χώρων στάθμευσης και αναψυχής κατά μήκος του οδικού άξονα.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29.12.2024
ΣΧΟΛΙΑ