Από την 1η Ιανουαρίου 2019 όλοι οι ασθενείς που θέλουν έναν ειδικό γιατρό (π.χ. καρδιολόγο, ενδοκρινολόγο, ρευματολόγο) θα πρέπει υποχρεωτικά να περνούν από τον οικογενειακό γιατρό, για να πάρουν παραπεμπτικό. Όμως οι οικογενειακοί γιατροί που έχουν συμβληθεί με τον ΕΟΠΥΥ είναι τόσοι λίγοι, που καλύπτουν μόλις το ένα δέκατο του πληθυσμού της χώρας. Στη Θεσσαλονίκη είναι καλυμμένος μόλις ένας στους τέσσερις ασθενείς.

Από το βήμα της 83ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης χαρακτήρισε τον οικογενειακό ιατρό «εμβληματική μεταρρύθμιση, που εισάγει ένα νέο πρότυπο για την πρωτοβάθμια υγεία». Προς το παρόν πάντως η μεταρρύθμιση χαρακτηρίζεται από εμβληματική αποτυχία.

Σύμφωνα με το νόμο επρόκειτο να δημιουργηθούν 380 τοπικές μονάδες υγείας (ΤΟΜΥ) για να καλυφθούν οι ανάγκες όλης της χώρας. Στην πορεία ο στόχος κατέβηκε περίπου στις 240 μέχρι το τέλος του 2017 και σήμερα λειτουργούν μόλις 100 με στόχο να φτάσουν τις 120 μέχρι το τέλος του έτους. Αυτό σημαίνει ότι καλύπτεται πληθυσμός μόλις 1,2 εκατομμυρίων κατοίκων από έναν πληθυσμό 11 εκατομμυρίων.

Τα νούμερα δεν βγαίνουν

Το σχέδιο για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και τους οικογενειακούς γιατρούς είναι καταδικασμένο να αποτύχει υποστηρίζει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, γιατί πολύ απλά «τα νούμερα δεν βγαίνουν».

Από τους 1.195 γιατρούς που θα στελέχωναν τις ΤΟΜΥ έχουν προσληφθεί μέσω χρηματοδοτικού προγράμματος ΕΣΠΑ -και μετά από δύο προκηρύξεις- 280 γιατροί και άλλοι 220 είναι σε διαδικασία διορισμού. Από τους 2.800 γιατρούς -γενικούς γιατρούς, παθολόγους και παιδιάτρους- που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Υγείας θα συμβάλλονταν με τον ΕΟΠΥΥ για να καλύπτουν τις ανάγκες των ασφαλισμένων έχουν συμβληθεί μόλις 625. Μάλιστα ενώ αρχικά είχαν τεθεί ηλικιακά κριτήρια με αποτέλεσμα να αποκλειστούν γιατροί μεγάλης ηλικίας, στην πορεία αυτό αναθεωρήθηκε ώστε να μπουν και αυτοί στο σύστημα.

Καλυμμένος μόνο ένας στους τέσσερις ασθενείς

Στη Θεσσαλονίκη από τις 12 τοπικές μονάδες υγείας μόλις οι δύο είναι πλήρως στελεχωμένες. Οι ιδιώτες γενικοί γιατροί που εγγράφηκαν στο σύστημα των οικογενειακών ιατρών δεν ξεπερνούν τους 60. Υπενθυμίζεται ότι κάθε οικογενειακός γιατρός πρέπει να έχει πληθυσμό ευθύνης-εγγεγραμμένους 2.250 ενήλικες οι παθολόγοι και οι γενικοί γιατροί και 1.500 παιδιά οι παιδίατροι. Άρα οι 60 ιδιώτες γιατροί μπορούν να καλύψουν 150.000 χιλιάδες ασθενείς και συνολικά 300.000 ασθενείς μαζί με τους γιατρούς των ΤΟΜΥ, από έναν πληθυσμό 1,2 εκατομμυρίων κατοίκων! Δηλαδή οι πιθανότητές να έχει κάποιος κάλυψη από οικογενειακό γιατρό είναι μία στις τέσσερις, όπως σχολιάζει ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Αθανάσιος Εξαδάκτυλος.

Σχεδιάστηκε λάθος

Σύμφωνα με τον ίδιο η προσφερόμενη αμοιβή, οι εργασιακές σχέσεις και οι απαιτήσεις ήταν το απόλυτο αντικίνητρο για να απωθήσουν τους γιατρούς από το νέο σύστημα. Για το τρέχον εξάμηνο η αμοιβή των οικογενειακών γιατρών έχει οριστεί στα 1.800 ευρώ και στη συνέχεια, η μηνιαία αποζημίωση υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας την αποζημίωση βάσης με το πλήθος των εγγεγραμμένων ασθενών που έχει «χρεωθεί» κάθε γιατρός. Σε κάθε περίπτωση, το ανώτατο όριο αποζημίωσης ανά ασθενή ορίζεται στο ένα ευρώ μεικτά.

«Το σύστημα είναι τελείως λάθος στο σχεδιασμό και την εκτέλεσή του. Τα προβλήματα ήταν απολύτως προβλέψιμα, όσο προβλέψιμο είναι ότι τον Δεκέμβριο δεν έχουμε καύσωνες. Και πολύ φοβάμαι ότι με αυτό τον τρόπο θα διασυρθεί τελείως ο θεσμός της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και του οικογενειακού γιατρού. Οποιοσδήποτε θελήσει στο μέλλον να σχεδιάσει αντίστοιχο σύστημα θα ξέρει τι λάθη δεν πρέπει να κάνει» τονίζει στη «ΜτΚ».

Την ώρα που στο νέο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας υπάρχουν τεράστια κενά σε οικογενειακούς γιατρούς, έχουν διακοπεί και οι συμβάσεις με τους περίπου 1.700 συμβεβλημένους γιατρούς με τον ΕΟΠΥΥ ιδιώτες παθολόγους και παιδιάτρους. Επομένως οι ασθενείς είτε πρέπει να πληρώσουν από την τσέπη τους την επίσκεψη στον ιδιώτη γιατρό που μέχρι πρότινος τους παρακολουθούσε, είτε να παίξει με τις πιθανότητες για το αν (και πότε) θα βρει διαθέσιμο οικογενειακό γιατρό.

Από την άλλη οι πολίτες δεν έχουν κατανοήσει ότι πρέπει υποχρεωτικά να εγγραφούν στον οικογενειακό γιατρό. Από τους 10 εκατομμύρια ασφαλισμένους έχουν κάνει εγγραφή σε οικογενειακό γιατρό μόλις 80.000 άτομα!. Η εγγραφή γίνεται ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας rdv.ehealthnet.gr, στην οποία οι ασφαλισμένοι εισέρχονται με κωδικούς Taxisnet και ΑΜΚΑ. Η διαδικασία είναι σχετικά απλή για κάποιον που είναι εξοικειωμένος αλλά οι ηλικιωμένοι προστρέχουν στα παιδιά τους ή στους λογιστές που συμπληρώνουν τη φορολογική τους δήλωση για να τους εγγράψουν στον οικογενειακό γιατρό. Με αυτά τα δεδομένα από την 1/1/2019 οι ασθενείς θα υποστούν για άλλη μια φορά απίστευτη ταλαιπωρία.

Δημοσιεύτηκε στο ένθετο "ΜΕ Υγεία" που κυκλοφόρησε με τη "Μακεδονία της Κυριακής" 7/10/2018