Θεσσαλονίκη: Στο “κόκκινο” και πάλι οι ατμοσφαιρικοί ρύποι – Στο Ευρωδικαστήριο η Ελλάδα για τις υπερβάσεις των ορίων
05/12/2020 08:00
05/12/2020 08:00
Βαρύτατο πλήγμα και στο περιβάλλον δέχεται η Θεσσαλονίκη, καθώς εκτός από το υψηλό επιδημιολογικό φορτίο του κορονοϊού, “κόκκινο” χτυπούν και τα αιωρούμενα σωματίδια, σχεδόν σε ολόκληρο το νομό, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην κεντρική θέρμανση (πετρέλαιο), στη βιομηχανία και στην αλόγιστη, πολλές φορές καύση αγροτικών υπολειμμάτων και χρήση λιπασμάτων.
Με βάση τα στοιχεία των αρμοδίων υπηρεσιών της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, αυτές είναι οι κύριες δραστηριότητες που συμβάλλουν στις συνολικές εκπομπές αερίων ρύπων, τόσο στη Θεσσαλονίκη, όσο και ευρύτερα στην περιφέρεια, με αποτέλεσμα να καταγράφονται διαρκώς υπερβάσεις των ορίων στα αιωρούμενα σωματίδια.
Οι υπερβάσεις των ορίων στα αιωρούμενα σωματίδια, αναγκάζουν την ΠΚΜ να λαμβάνει συνεχώς έκτακτα μέτρα για τη αντιμετώπιση του φαινομένου, χωρίς ωστόσο να αποδίδουν αποτελέσματα, ενώ αυτή η αρνητική κατάσταση στο νομό, οδήγησε ήδη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παραπέμψει την Ελλάδα και τη Βουλγαρία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, καθώς και οι δύο χώρες αθέτησαν τους περιορισμούς σε ό,τι αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση παρά τις πολυάριθμες προειδοποιήσεις.
Ειδικότερα, όπως έγινε γνωστό η Κομισιόν θα παραπέμψει την Ελλάδα στο δικαστήριο για υπέρβαση των επιπέδων αιωρούμενων σωματιδίων στην πόλη της Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια όλων των τελευταίων ετών, εκτός από το 2005.
Συνεισφορά των διαφόρων δραστηριοτήτων στις συνολικές εκπομπές αερίων ρύπων στην Θεσσαλονίκη
Η Ε.Ε σημειώνει μάλιστα ότι οι περιπτώσεις της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, ήταν οι πιο πρόσφατες σε μια σειρά από νομικές δράσεις της Ε.Ε. σχετικά με την κακή ποιότητα αέρα, καθώς οι Βρυξέλλες στοχεύουν στο να μειώσουν τις παραβάσεις που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των πολιτών.
Γιουτίκας: “Στην ΠΚΜ δίνουμε μάχη, αλλά δεν μπορούμε να το λύσουμε μόνοι μας”
Μιλώντας στο makthes.gr για το πρόβλημα που αφορά στις υπερβάσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στη Θεσσαλονίκη, και μάλιστα για μια ακόμη φορά, ο αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης, Κώστας Γιουτίκας, παραδέχθηκε ότι οι υπερβάσεις των ορίων στα αιωρούμενα σωματίδια είναι όντως μια αρνητική πραγματικότητα.
«Στην περιφέρεια, δίνουμε στην κυριολεξία μάχη για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, αλλά αν δεν αναλάβουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς ο καθένας την ευθύνη του, δυστυχώς, λυπάμαι που το λέω, αλλά δεν πρόκειται ν΄ αλλάξει τίποτα.
Για να λυθεί το πρόβλημα των υπερβάσεων δια παντός και αν θέλουμε να γλυτώσουμε την «καμπάνα» από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, οφείλουν όλοι οι φορείς που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να αναλάβουν τις ευθύνες τους» υπογράμμισε ο αντιπεριφερειάρχης και πρόσθεσε πως η υπηρεσία αποστέλλει συνεχώς έγγραφα στο Υπουργείο και σε όλους τους αρμόδιους φορείς, επισημαίνοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης, καταθέτει συγκεκριμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση της, ωστόσο το πρόβλημα παραμένει.
Εξήγησε ότι στο πλαίσιο των μέτρων, η υπηρεσία Περιβάλλοντος της ΠΚΜ, έχει ήδη αναβαθμίσει όλους τους Σταθμούς Μέτρησης, εξοπλίζοντας τους με σύγχρονα μηχανήματα, ενώ διαθέτει σημαντικούς πόρους, για να μπει στην καθημερινότητα των πολιτών και να περιοριστεί η εκπομπή καυσαερίων. Παράλληλα, όπως είπε, δρομολογεί την αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων για την αντικατάσταση του στόλου των οχημάτων της ΠΚΜ, ενώ αρκετοί δήμοι, μεταξύ των οποίων και ο δήμος Θεσσαλονίκης, αξιοποιούν τις χρηματοδοτικές δυνατότητες και προχωρούν στην προμήθεια ηλεκτροκίνητων οχημάτων για την κάλυψη των αναγκών τους.
Σχέδιο Δράσης για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Στο μεταξύ η αντιπεριφέρεια Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας ανέλαβε την πρωτοβουλία και προχωρά σε ένα μεγαλόπνοο έργο, ένα ολοκληρωμένο και ορθολογικό προγραμματισμό δράσεων και ενεργειών με στόχο την αντιμετώπιση της ρύπανσης και τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας στη Θεσσαλονίκη.
Το εγχείρημα αυτό που θέτει για πρώτη φορά τις βάσεις για μια πλήρως συγκροτημένη προσπάθεια ανάλυσης και αξιολόγησης των επιπέδων ρύπανσης ανά περιοχή, τον εντοπισμό των πηγών της ρύπανσης και τη λήψη μέτρων για την εξάλειψη της, αποτυπώνεται στην εκπόνηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Θεσσαλονίκη. «Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στην προκήρυξη του διαγωνισμού για την κατάρτιση του Επιχειρησιακού αυτού Σχεδίου που θα εξετάζει πολλές σύνθετες παραμέτρους, θα προσδιορίσει υποπρογράμματα ελέγχου των αέριων ρύπων ανά περιοχή και θα περιλαμβάνει παρεμβάσεις στις τοπικές πηγές ρύπανσης, στη λειτουργία της πόλης, καθώς και στην ανάπτυξη και διαμόρφωση του αστικού και περιαστικού περιβάλλοντος[G1] » ανέφερε ο αντιπεριφερειάρχης κ. Γιουτίκας.
Πιο συγκεκριμένα, όπως είπε, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης προβλέπεται:
* η αποτύπωση καταγραφή και αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης σε ότι αφορά τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά την τελευταία πενταετία, προκειμένου να εκτιμηθεί σε πρώτη φάση το μέγεθος του προβλήματος και οι υπερβάσεις - όπου υπάρχουν - ανά ρύπο, αλλά με τη χρήση γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS) και ανά περιοχή
* Η διερεύνηση πιθανών φαινομένων μεταφοράς ρύπων που συντελούν στην εμφάνιση υψηλών τιμών ρύπανσης, με τη χρήση κατάλληλων υπολογιστικών εργαλείων.
*Η καταγραφή και ανάλυση της λειτουργίας της πόλης (κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, ωράρια, διακίνηση αγαθών κλπ) και εκτίμηση της συμμετοχής αυτών των δραστηριοτήτων στη ρύπανση.
Επιπλέον θα γίνει και πλήρης αποτύπωση των επιπτώσεων που μπορεί να έχει στην ατμοσφαιρική ρύπανση η κατασκευή μεγάλων έργων υποδομής, ή δράσεις μεγάλης εμβέλειας που βρίσκονται σε εξέλιξη ή θα εκτελεστούν το επόμενο διάστημα από Υπουργεία και την Αυτοδιοίκηση.
Στη συνέχεια θα αξιολογηθούν τα μέτρα για τον περιορισμό της ρύπανσης που τυχόν εφαρμόζονται ή έχουν εφαρμοστεί μέχρι σήμερα, ώστε να εκτιμηθεί εάν είναι αποδοτικά, αν χρειάζεται να· επαναπροσδιοριστούν ή να καταργηθούν. Και όλα αυτά μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο όπου θα υποδεικνύεται σε κάθε περίπτωση και για κάθε μέτρο, το περιβαλλοντικό όφελος, το κόστος εφαρμογής σε σχέση με το όφελος, αλλά και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής.
Βαρύτατο πλήγμα και στο περιβάλλον δέχεται η Θεσσαλονίκη, καθώς εκτός από το υψηλό επιδημιολογικό φορτίο του κορονοϊού, “κόκκινο” χτυπούν και τα αιωρούμενα σωματίδια, σχεδόν σε ολόκληρο το νομό, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην κεντρική θέρμανση (πετρέλαιο), στη βιομηχανία και στην αλόγιστη, πολλές φορές καύση αγροτικών υπολειμμάτων και χρήση λιπασμάτων.
Με βάση τα στοιχεία των αρμοδίων υπηρεσιών της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, αυτές είναι οι κύριες δραστηριότητες που συμβάλλουν στις συνολικές εκπομπές αερίων ρύπων, τόσο στη Θεσσαλονίκη, όσο και ευρύτερα στην περιφέρεια, με αποτέλεσμα να καταγράφονται διαρκώς υπερβάσεις των ορίων στα αιωρούμενα σωματίδια.
Οι υπερβάσεις των ορίων στα αιωρούμενα σωματίδια, αναγκάζουν την ΠΚΜ να λαμβάνει συνεχώς έκτακτα μέτρα για τη αντιμετώπιση του φαινομένου, χωρίς ωστόσο να αποδίδουν αποτελέσματα, ενώ αυτή η αρνητική κατάσταση στο νομό, οδήγησε ήδη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παραπέμψει την Ελλάδα και τη Βουλγαρία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, καθώς και οι δύο χώρες αθέτησαν τους περιορισμούς σε ό,τι αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση παρά τις πολυάριθμες προειδοποιήσεις.
Ειδικότερα, όπως έγινε γνωστό η Κομισιόν θα παραπέμψει την Ελλάδα στο δικαστήριο για υπέρβαση των επιπέδων αιωρούμενων σωματιδίων στην πόλη της Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια όλων των τελευταίων ετών, εκτός από το 2005.
Συνεισφορά των διαφόρων δραστηριοτήτων στις συνολικές εκπομπές αερίων ρύπων στην Θεσσαλονίκη
Η Ε.Ε σημειώνει μάλιστα ότι οι περιπτώσεις της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, ήταν οι πιο πρόσφατες σε μια σειρά από νομικές δράσεις της Ε.Ε. σχετικά με την κακή ποιότητα αέρα, καθώς οι Βρυξέλλες στοχεύουν στο να μειώσουν τις παραβάσεις που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των πολιτών.
Γιουτίκας: “Στην ΠΚΜ δίνουμε μάχη, αλλά δεν μπορούμε να το λύσουμε μόνοι μας”
Μιλώντας στο makthes.gr για το πρόβλημα που αφορά στις υπερβάσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στη Θεσσαλονίκη, και μάλιστα για μια ακόμη φορά, ο αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης, Κώστας Γιουτίκας, παραδέχθηκε ότι οι υπερβάσεις των ορίων στα αιωρούμενα σωματίδια είναι όντως μια αρνητική πραγματικότητα.
«Στην περιφέρεια, δίνουμε στην κυριολεξία μάχη για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, αλλά αν δεν αναλάβουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς ο καθένας την ευθύνη του, δυστυχώς, λυπάμαι που το λέω, αλλά δεν πρόκειται ν΄ αλλάξει τίποτα.
Για να λυθεί το πρόβλημα των υπερβάσεων δια παντός και αν θέλουμε να γλυτώσουμε την «καμπάνα» από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, οφείλουν όλοι οι φορείς που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να αναλάβουν τις ευθύνες τους» υπογράμμισε ο αντιπεριφερειάρχης και πρόσθεσε πως η υπηρεσία αποστέλλει συνεχώς έγγραφα στο Υπουργείο και σε όλους τους αρμόδιους φορείς, επισημαίνοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης, καταθέτει συγκεκριμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση της, ωστόσο το πρόβλημα παραμένει.
Εξήγησε ότι στο πλαίσιο των μέτρων, η υπηρεσία Περιβάλλοντος της ΠΚΜ, έχει ήδη αναβαθμίσει όλους τους Σταθμούς Μέτρησης, εξοπλίζοντας τους με σύγχρονα μηχανήματα, ενώ διαθέτει σημαντικούς πόρους, για να μπει στην καθημερινότητα των πολιτών και να περιοριστεί η εκπομπή καυσαερίων. Παράλληλα, όπως είπε, δρομολογεί την αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων για την αντικατάσταση του στόλου των οχημάτων της ΠΚΜ, ενώ αρκετοί δήμοι, μεταξύ των οποίων και ο δήμος Θεσσαλονίκης, αξιοποιούν τις χρηματοδοτικές δυνατότητες και προχωρούν στην προμήθεια ηλεκτροκίνητων οχημάτων για την κάλυψη των αναγκών τους.
Σχέδιο Δράσης για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Στο μεταξύ η αντιπεριφέρεια Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας ανέλαβε την πρωτοβουλία και προχωρά σε ένα μεγαλόπνοο έργο, ένα ολοκληρωμένο και ορθολογικό προγραμματισμό δράσεων και ενεργειών με στόχο την αντιμετώπιση της ρύπανσης και τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας στη Θεσσαλονίκη.
Το εγχείρημα αυτό που θέτει για πρώτη φορά τις βάσεις για μια πλήρως συγκροτημένη προσπάθεια ανάλυσης και αξιολόγησης των επιπέδων ρύπανσης ανά περιοχή, τον εντοπισμό των πηγών της ρύπανσης και τη λήψη μέτρων για την εξάλειψη της, αποτυπώνεται στην εκπόνηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Θεσσαλονίκη. «Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στην προκήρυξη του διαγωνισμού για την κατάρτιση του Επιχειρησιακού αυτού Σχεδίου που θα εξετάζει πολλές σύνθετες παραμέτρους, θα προσδιορίσει υποπρογράμματα ελέγχου των αέριων ρύπων ανά περιοχή και θα περιλαμβάνει παρεμβάσεις στις τοπικές πηγές ρύπανσης, στη λειτουργία της πόλης, καθώς και στην ανάπτυξη και διαμόρφωση του αστικού και περιαστικού περιβάλλοντος[G1] » ανέφερε ο αντιπεριφερειάρχης κ. Γιουτίκας.
Πιο συγκεκριμένα, όπως είπε, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης προβλέπεται:
* η αποτύπωση καταγραφή και αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης σε ότι αφορά τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά την τελευταία πενταετία, προκειμένου να εκτιμηθεί σε πρώτη φάση το μέγεθος του προβλήματος και οι υπερβάσεις - όπου υπάρχουν - ανά ρύπο, αλλά με τη χρήση γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS) και ανά περιοχή
* Η διερεύνηση πιθανών φαινομένων μεταφοράς ρύπων που συντελούν στην εμφάνιση υψηλών τιμών ρύπανσης, με τη χρήση κατάλληλων υπολογιστικών εργαλείων.
*Η καταγραφή και ανάλυση της λειτουργίας της πόλης (κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, ωράρια, διακίνηση αγαθών κλπ) και εκτίμηση της συμμετοχής αυτών των δραστηριοτήτων στη ρύπανση.
Επιπλέον θα γίνει και πλήρης αποτύπωση των επιπτώσεων που μπορεί να έχει στην ατμοσφαιρική ρύπανση η κατασκευή μεγάλων έργων υποδομής, ή δράσεις μεγάλης εμβέλειας που βρίσκονται σε εξέλιξη ή θα εκτελεστούν το επόμενο διάστημα από Υπουργεία και την Αυτοδιοίκηση.
Στη συνέχεια θα αξιολογηθούν τα μέτρα για τον περιορισμό της ρύπανσης που τυχόν εφαρμόζονται ή έχουν εφαρμοστεί μέχρι σήμερα, ώστε να εκτιμηθεί εάν είναι αποδοτικά, αν χρειάζεται να· επαναπροσδιοριστούν ή να καταργηθούν. Και όλα αυτά μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο όπου θα υποδεικνύεται σε κάθε περίπτωση και για κάθε μέτρο, το περιβαλλοντικό όφελος, το κόστος εφαρμογής σε σχέση με το όφελος, αλλά και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής.
ΣΧΟΛΙΑ