Σχολεία με υπεράριθμους μαθητές, αίθουσες προκάτ που δεν πληρούν τους κανόνες ασφαλείας, καταστήματα που κακήν κακώς έγιναν διδακτήρια και συντηρήσεις που γίνονται και δεν γίνονται, αντικατοπτρίζουν ως επί το πλείστον την εικόνα του χρόνιου προβλήματος της σχολικής στέγης στη Θεσσαλονίκη. Την περασμένη εβδομάδα μαθητές τριών σχολείων στους δήμους Θεσσαλονίκης, Λαγκαδά και Αμπελοκήπων προχώρησαν σε κατάληψη, διαμαρτυρόμενοι μεταξύ άλλων για τις σχολικές υποδομές.

Την περίοδο 2003-2010, όταν η σχολική στέγη ήταν στην ευθύνη της τότε Νομαρχίας, στο νομό Θεσσαλονίκης έγιναν 125 νέα διδακτήρια, 66 έργα για προσθήκες αιθουσών και 2.500 νέες αίθουσες διδασκαλίας. Από 01/01/2011 το πρόγραμμα της σχολικής στέγης πέρασε στην αρμοδιότητα των δήμων. Ο Λάζαρος Κυρίζογλου, α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης λέει στη «ΜτΚ» ότι την περίοδο 2014-2019, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το πρόγραμμα κατασκευής διδακτηρίων είχε διακοπεί.

«Δραματική μείωση στα κονδύλια ΣΑΤΑ»

Η σημερινή κυβέρνηση, σύμφωνα με τον κ. Κυρίζογλου, ενεργοποίησε εκ νέου το ΣΔΙΤ για την κατασκευή 17 καινούριων σχολείων στον νομό Θεσσαλονίκης, για τα οποία ήδη υπάρχει ανάδοχος. Σε ό,τι αφορά τις επισκευές και συντηρήσεις στα σχολεία, τα λεγόμενα κονδύλια ΣΑΤΑ, λόγω των μνημονίων μειώθηκαν σημαντικά ενώ το ίδιο έγινε και με τα ανάλογα κονδύλια για τους δήμους. «Προ μνημονίων, το 2009-2010, το ποσό που διετίθετο στους δήμους για επισκευές πάσης φύσεως πλην σχολείων, ανερχόταν σε 1,2 δισ. ευρώ και σήμερα το ποσό αυτό ανέρχεται σε μόλις 450 εκατ. ευρώ. Τα δε κονδύλια που δίνονται στη ΣΑΤΑ σχολείων έχουν μειωθεί δραματικά. Οι δήμοι για να μπορέσουν να συντηρήσουν τα σχολεία, αναγκάζονται να μεταφέρουν ίδιους πόρους για να ενισχύσουν τον κωδικό επισκευών και συντηρήσεων των σχολείων», περιγράφει ο κ. Κυρίζογλου.

Ενδεικτικά αναφέρει ότι για τη συνολική συντήρηση των νηπιαγωγείων, δημοτικών, γυμνασίων και λυκείων του δήμου Αμπελοκήπων-Μενεμένης απαιτήθηκαν 500.000 ευρώ. Περιγράφει πως επειδή τα κονδύλια φυσικά δεν επαρκούσαν, ο δήμος διέθεσε 350.000 ευρώ από δικούς του πόρους. «Είναι μεταφερθείσα αρμοδιότητα από το κράτος στους δήμους, το οποίο όμως δεν μετέφερε ταυτόχρονα και τους απαιτούμενους πόρους», παρατηρεί ο κ. Κυρίζογλου. Αναφερόμενος σε σχολεία όπου οι μαθητές κάνουν μάθημα σε kibo (αίθουσες προκάτ), λέει ότι η ευθύνη κατασκευής των σχολείων είναι του κεντρικού κράτους. «Για την κατασκευή ενός 12θέσιου διδακτηρίου ο προϋπολογισμός που απαιτείται είναι της τάξεως των 3 εκατ. ευρώ. Είναι υποχρέωση του κράτους να κατασκευάσει σχολεία. Το πρόβλημα της σχολικής στέγης είναι τεράστιο ιδίως στον Εύοσμο αλλά και σε άλλες περιοχές της Θεσσαλονίκης», τονίζει ο ίδιος.

Ειδικά σχολεία σε αποθήκες και καταστήματα

Ο Θανάσης Κοκονάς, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γονέων Κεντρικής Μακεδονίας περιγράφει πως το μέγεθος του προβλήματος της έλλειψης σχολικής στέγης αναδείχτηκε περίτρανα την περίοδο της πανδημίας όπου δεν υπήρχε η δυνατότητα αερισμού υπόγειων αιθουσών, όπως προέβλεπε ο νόμος και οι περισσότερες σχολικές τάξεις ήταν υπεράριθμες. 

«Στον δήμο Κορδελιού-Ευόσμου υπάρχουν 52 υπόγειες αίθουσες, στον δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη το Ειδικό Σχολείο στεγάζεται σε αποθήκη ιδιώτη δίπλα σε αποθήκες του δήμου Θεσσαλονίκης όπου τοποθετούνται ογκώδη αντικείμενα, το κτίριο έχει κριθεί ακατάλληλο. Ακατάλληλο είναι και το Ειδικό Σχολείο στο Κορδελιό, με μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με ειδικές ανάγκες, όπου δεν υπάρχει αύλειος χώρος, ούτε ασανσέρ και στις εσωτερικές σιδερένιες σκάλες μετακινούνται με δυσκολία ακόμα και οι καθηγητές», λέει. Για το Ειδικό Σχολείο στο Κορδελιό, η Πόπη Σαϊραδάρη, μέλος της Ε’ ΕΛΜΕ λέει πως «με εισαγγελική εντολή πρέπει να απομακρυνθούν οι μαθητές από εκεί». Σύμφωνα με τον κ. Κοκονά αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στο Ειδικό Σχολείο Θέρμης όπου η πρόσβαση των μαθητών γίνεται με δυσκολία καθώς «πρόκειται για ενοικιαζόμενο χώρο που ήταν κατάστημα».

Μεγάλο ζήτημα σε Κορδελιό και Εύοσμο

Η αύξηση του πληθυσμού στους δήμους Κορδελιού-Ευόσμου και Παύλου Μελά, διόγκωσε τα προβλήματα σχολικής στέγης καθώς σύμφωνα με την Πόπη Σαϊραδάρη, μέλος της Ε’ ΕΛΜΕ «οι αίθουσες των περισσότερων σχολείων είναι ασφυκτικά γεμάτες και η προσωρινή λύση των kibo έχει πλέον μονιμοποιηθεί». Προβλήματα αντιμετωπίζει και ο δήμος Λαγκαδά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το 1^ο γυμνάσιο Λαγκαδά όπου «η κατάσταση είναι τραγική. Δεν τηρούνται οι κανόνες υγιεινής υπάρχει δυσοσμία και έλλειψη σε τουαλέτες. Οι δε εκπαιδευτικοί είναι σε χώρο που έχει κριθεί ακατάλληλος και δεν ξέρουμε και σε τι λύση θα προχωρήσουν οι αρμόδιοι», εξηγεί η κ. Σαϊραδάρη.

Η Γιάννα Λαθήρα, πρόεδρος στην Γ’ ΕΛΜΕ περιγράφει πως το πρόβλημα της σχολικής στέγης και στην Ευκαρπία είναι τεράστιο. «Τα περισσότερα σχολεία είναι σε kibo και σε υπόγειες αίθουσες που είναι ακατάλληλες», τονίζει. «Η ανέγερση νέων διδακτηρίων είναι πλέον ζωτικής σημασίας», συμπληρώνει.

Στην ανατολική Θεσσαλονίκη, το 31^ο γυμνάσιο και το 1^ο ΓΕΛ είναι προκάτ χτίστηκαν πριν το 1978 και όπως σημειώνει η Δήμητρα Τραγάκη, πρόεδρος της Α’ ΕΛΜΕ «πρέπει να γίνουν άλλα σχολεία, δεν μιλάμε καν για συντηρήσεις πλέον». Προβλήματα υπάρχουν και στα σχολεία της Σίνδου όπου τα τμήματα είναι πολυπληθή και «δεν γίνονται συντηρήσεις. Στο ΕΠΑΛ και ΓΕΛ Σίνδου, στην κακοκαιρία του Οκτωβρίου κοντέψαμε να πάθουμε ηλεκτροπληξία διότι τα νερά πέρασαν στους ηλεκτρολογικούς πίνακες», περιγράφει η κ. Τραγάκη.

Αναφερόμενος στο πρόσφατο τραγικό περιστατικό όπου μαθητής έχασε τη ζωή του από έκρηξη που σημειώθηκε σε λέβητα σχολείου στις Σέρρες, ο Θανάσης Κοκονάς, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γονέων Κεντρικής Μακεδονίας περιγράφει ότι σε αρκετά σχολεία της Θεσσαλονίκης, όπως το 10^ο δημοτικό Καλοχωρίου, το 19^ο δημοτικό Ευόσμου, μαθητές κάνουν μάθημα δίπλα στα λεβητοστάσιο «με ότι κινδύνους εμπεριέχει αυτό», τονίζει. Ο ίδιος προσθέτει πως λόγω των αυξανόμενων αναγκών για σχολικές αίθουσες, έγιναν κατασκευές με γυψοσανίδες «δίχως να υπάρχουν κατάλληλες άδειες».

Ελλείψεις και κενά στα σχολεία

Ο Θανάσης Κοκονάς, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γονέων Κεντρικής Μακεδονίας περιγράφει ότι παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε σχεδόν στα μισά της φετινής σχολικής χρονιάς, συνεχίζουν να υπάρχουν κενά σε εκπαιδευτικούς που καλύπτουν τις ανάγκες παράλληλης στήριξης. Ίδια εικόνα έχει και η Πόπη Σαϊραδάρη, μέλος της Ε’ ΕΛΜΕ, η ο οποία περιγράφει πως «τα παιδιά δεν παίρνουν τις ώρες που δικαιούνται, γίνονται μπαλώματα και οι καθηγητές μοιράζονται σε τρία παιδιά ενώ θα έπρεπε να έχουν υπό την ευθύνη τους ένα. Επίσης, δεν έχουν εγκριθεί όλα τα τμήματα ένταξης στη δυτική Θεσσαλονίκη, από τις 20 αιτήσεις σχολείων εγκρίθηκε μόλις μία».

Από την πλευρά του ο Αλέξανδρος Κόπτσης, γ.γ. του υπουργείου Παιδείας σημειώνει στη «ΜτΚ» πως φέτος προσελήφθησαν 55.000 εκπαιδευτικοί (αναπληρωτές και διορισμένοι) από τους οποίους περί τους 22.000 μόνο στην Ειδική Αγωγή. «Τα τελευταία δύο χρόνια διορίσαμε περί τους 6.000 εκπαιδευτικούς στην ειδική αγωγή και καλύφθηκαν στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι ανάγκες των ΣΜΕΑΕ. Αν συγκρίνουμε τη φετινή χρονιά με την περίοδο 2017-2018, θα διαπιστώσουμε πως φέτος έχουμε αύξηση των παράλληλων στηρίξεων κατά 95% (από 7.000 σε 14.000), αύξηση των ΕΒΠ κατά 40% (από 900 σε 1.300) και αύξηση 80% σε σχολικούς νοσηλευτές από (1.100 σε 2.000)», περιγράφει ο κ. Κόπτσης.

Για την παράλληλη στήριξη λέει πώς αν και η αύξηση των αιτημάτων ήταν γεωμετρική, «εντούτοις καλύφθηκαν οι μαθητές μας και μάλιστα σε βαθμό που ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους».

Τα έργα που τρέχουν

Ο Θανάσης Γιάνναρης, διευθύνων σύμβουλος στις Κτιριακές Υποδομές Α.Ε. σημειώνει στη ΜτΚ ότι η φιλοσοφία πλέον έχει αλλάξει και υπό τις οδηγίες και κατευθύνσεις του υπουργού υποδομών Κώστα Καραμανλή και του υφυπουργού Γιώργου Καραγιάννη «τα χρονοδιαγράμματα είναι συγκεκριμένα, τηρούνται και τα έργα υλοποιούνται, παρά τα ζητήματα που έχουν προκύψει με τις ανατιμήσεις των υλικών». 

Μιλώντας για το μεγαλύτερο έργο που υλοποιείται από την ΚτΥπ Α.Ε. σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, μέσω ΣΔΙΤ, την ανέγερση 17 σχολείων εκ των οποίων το ένα είναι στην Κατερίνη και τα υπόλοιπα 16 στον νομό Θεσσαλονίκης, προϋπολογισμού 128.400.000 ευρώ λέει ότι πλέον υπάρχει προσωρινός ανάδοχος που είναι η ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ-ΑΤΕΣΕ. «Βρισκόμαστε στο στάδιο οριστικοποίησης της σύμβασης σύμπραξης. Τους επόμενους τέσσερις με πέντε μήνες (διότι πρόκειται για μία γραφειοκρατική διαδικασία) θα έχουμε την υπογραφή της σύμβασης», σημειώνει ο κ. Γιάνναρης. Δεν παραλείπει να τονίσει πως πρόκειται για ένα έργο που «βγήκε στον αέρα» πριν από δέκα χρόνια και «με εντολή Καραμανλή πλέον υλοποιείται». Επισημαίνει δε ότι ο εργολάβος για να αρχίσει να αποπληρώνεται, πρέπει να παραδώσει σε 24 μήνες και τα 17 σχολεία ενώ αναλαμβάνει και τη συντήρησή τους για τα επόμενα 25 χρόνια.

Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Γιάνναρη βρίσκεται σε διαγωνιστική διαδικασία το 25^ο ολοήμερο δημοτικό σχολείο στον Εύοσμο, προϋπολογισμού 4.170.000 ευρώ και τον Απρίλιο θα ξεκινήσει η κατασκευή του. Η ΚτΥπ Α.Ε. αναμένεται άμεσα να παραδώσει τις μελέτες για το 3^ο δημοτικό σχολείο Καλαμαριάς και για το 1^ο και 2^ο διθέσιο σχολείο στην Τριανδρία, όπου σύμφωνα με τον ίδιο «μέσα στον Φεβρουάριο οι μελέτες θα έχουν ολοκληρωθεί».

Από την ΚτΥπ Α.Ε. υλοποιείται η αποκατάσταση των όψεων στο κτήριο της Σχολής Κωφών στο Πανόραμα, προϋπολογισμού 73.444 ευρώ και θα ολοκληρωθεί εντός Φεβρουαρίου. Τον Μάρτιο του ’22 ολοκληρώθηκε το 24^ο δημοτικό σχολείο Ευόσμου, προϋπολογισμού 3.130.000 ευρώ. Το 2020 η ΚτΥπ Α.Ε. παρέδωσε αίθουσες ελαφράς λυόμενης προκατασκευής για τη δίχρονη εκπαίδευση, στο 7^ο νηπιαγωγείο Πυλαίας, στο 3^ο νηπιαγωγείο Ωραιοκάστρου, στο 24^ο νηπιαγωγείο Σταυρούπολης, στο 4^ο, 1^ο και 2^ο νηπιαγωγείο Ευκαρπίας και στο 12^ο νηπιαγωγείο Πολίχνης, συνολικού προϋπολογισμού 471.000 ευρώ.

Τέλος, προκειμένου να δοθεί λύση στο στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν μαθητές δημοτικού στο Λαγκαδά, ο κ. Γιάνναρης λέει ότι εφόσον γίνουν οι κατάλληλες υποδομές από τον δήμο, θα σταλούν άμεσα άλλες δύο αίθουσες (kibo).