Δύο μεγάλες επενδύσεις της εταιρείας Elpedison στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, των οποίων ο προϋπολογισμός υπερβαίνει το μισό δισεκατομμύριο ευρώ, παραμένουν προς το παρόν στο συρτάρι της επιχείρησης.

Η πρώτη επένδυση αφορά την κατασκευή πλωτής δεξαμενής αποθήκευσης LNG και επαναεριοποίησης, στον Θερμαϊκό κόλπο και η δεύτερη την κατασκευή μιας νέας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής με τη χρήση φυσικού αερίου.

Η νέα αυτή μονάδα ηλεκτροπαραγωγής ισχύος 826 MW έχει χωροθετηθεί στα Διαβατά, δίπλα στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις της εταιρείας, είναι πλήρως αδειοδοτημένη και ο προϋπολογισμός της ανέρχεται περίπου στα 400 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η κατασκευή της έχει παγώσει προς το παρόν, λόγω των μετοχικών συσχετισμών στην Elpedison. Ως γνωστόν, μέτοχοι της Elpedison είναι η εταιρεία HELLENiQ ENERGY (πρώην Ελληνικά Πετρέλαια) και η ιταλική Edison οι οποίες κατέχουν από 50% των μετοχών. Εδώ και αρκετούς μήνες βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία συνεννόησης μεταξύ των δύο μετόχων ώστε να αποκτήσει ένας από τους δύο το σύνολο των μετοχών καθώς έχει γίνει σαφές ότι οι δύο μέτοχοι έχουν διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά τα μελλοντικά σχέδια της εταιρείας.

Ποιος θα πουλήσει;

Η υπόθεση αυτή, όμως, τραβά σε μάκρος. Τόσο η ελληνική όσο και η ιταλική πλευρά δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται να εξαγοράσουν το υπόλοιπο 50%, όμως καμία από τις δύο δεν έχει αποφασίσει ακόμη να πουλήσει το μερίδιό της και να αποχωρήσει από την εταιρεία. Επιπλέον, υπάρχει και το μείζον θέμα του καθορισμού της τιμής πώλησης (άρα και εξαγοράς). Προς τούτο φαίνεται να έχει αποφασιστεί ως τρόπος καθορισμού του τιμήματος η διενέργεια μιας άτυπης δημοπρασίας μεταξύ των δύο ομίλων με την υψηλότερη προσφορά να κατοχυρώνει τον πλήρη έλεγχο της Elpedison.

Εκτός από τη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής, στον πάγο έχει μπει και η επένδυση για την πλωτή μονάδα επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) ανοιχτά του Θερμαϊκού κόλπου, έργο προϋπολογισμού άνω των 150 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η επένδυση αυτή έχει ήδη αδειοδοτηθεί από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) και είναι στην ευχέρεια της Elpedison να την προχωρήσει, υποβάλλοντας τον σχετικό φάκελο για την έκδοση Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) στο αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αυτό επρόκειτο να γίνει εδώ και μήνες, αλλά έχει παγώσει λόγω του προβλήματος με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της εταιρείας.

Η έγκριση από τη ΡΑΑΕΥ

Η αίτηση αδειοδότησης της Elpedison προς τη ΡΑΑΕΥ για τον πλωτό σταθμό LNG είχε υποβληθεί τον Απρίλιο του 2022 και η αρχική άδεια εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους. Στις 24 Απριλίου 2023 η εταιρεία ζήτησε από τη ΡΑΑΕΥ μερική τροποποίηση της αρχικής Άδειας Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ) και συγκεκριμένα, ζήτησε μια μικρή διαφοροποίηση της θέσης στην οποία σχεδιάζεται να κατασκευαστεί η πλωτή δεξαμενή Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, αλλαγή της όδευσης του υποθαλάσσιου αγωγού καθώς και προσθήκη και δεύτερου πλοίου FSU στον Πλωτό Τερματικό Σταθμό LNG. Τον περασμένο Φεβρουάριο η ΡΑΑΕΥ ενέκρινε και τις τρεις αλλαγές τις οποίες ζήτησε η Elpedison.

Κατόπιν αυτών η πλωτή δεξαμενή θα αποτελείται από δύο πλοία δεμένα σε τεχνητή νησίδα, σε μια έκταση περίπου 80 στρεμμάτων (395 m X 204 m). Θα βρίσκεται σε απόσταση 3,45 χιλιομέτρων νότια-νοτιοδυτικά του προβλήτα 6 του Λιμένα της Θεσσαλονίκης και περίπου 3,12 χιλιόμετρα ανατολικά της πλησιέστερης δυτικής ακτογραμμής. Το υγροποιημένο φυσικό αέριο θα έρχεται σε θερμοκρασία -160 βαθμών Κελσίου και θα αεριοποιείται με τη χρήση του θερμότερου θαλασσινού νερού. Εν συνεχεία το αεριοποιημένο φυσικό αέριο θα μεταφέρεται με υποθαλάσσιο αγωγό μήκους περίπου 4,5 χιλιομέτρων στη στεριά και με χερσαίο αγωγό στις εγκαταστάσεις της Elpedison στα Διαβατά.

Η συγκυρία

Πέρα από το πρόβλημα το οποίο υφίσταται με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Elpedison, το μέλλον αυτών των δύο επενδύσεων εξαρτάται και από άλλους παράγοντες που έχουν να κάνουν με τις εξελίξεις, εγχώριες και διεθνείς, στον τομέα της ενέργειας. Για παράδειγμα, η μεγάλη αύξηση του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή που παρατηρείται στην Ελλάδα σε συνδυασμό με τη διεθνή αστάθεια όσον αφορά τις τιμές και την επάρκεια φυσικού αερίου, δημιουργούν νέα δεδομένα σχετικά με την αναγκαιότητα αυτών των δύο επενδύσεων στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με πληροφορίες, και στο θέμα αυτό φαίνεται να υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ των δύο μετόχων της Elpedison.