ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Θεσσαλονίκη: «Θησαυρός» το ερευνητικό έργο του ΙΝΕΒ ΕΚΕΤΑ - Προσελκύει πόρους 8 εκατ., το κράτος δίνει… 500.000 ευρώ

Κόμβος καινοτομίας, έρευνας και γνώσης το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών – Η κλινική έρευνα στον καρκίνο και το έργο MyPal

 18/12/2024 15:04

Θεσσαλονίκη: «Θησαυρός» το ερευνητικό έργο του ΙΝΕΒ ΕΚΕΤΑ - Προσελκύει πόρους 8 εκατ., το κράτος δίνει… 500.000 ευρώ

Στέφανος Μαχτσίρας

Στην αιχμή της πρωτοπορίας βρίσκεται το ΙΝΕΒ ΕΚΕΤΑ με το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη να συμμετέχει σε πλήθος ερευνητικών προγραμμάτων πρωταγωνιστώντας και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την υποχρηματοδότηση όμως και την υποστελέχωση να βάζουν προσκόμματα στο ανεκτίμητης αξίας έργο του.

Είναι ενδεικτικό πως η κρατική χρηματοδότηση που λαμβάνει το ΙΝΕΒ αγγίζει το… συγκλονιστικό ποσό των 500.000 ευρώ την ώρα που η μισθοδοσία, ο εξοπλισμός και τα λειτουργικά έξοδα «απαιτούν» πόρους 5,5 εκατ. ευρώ για να καλυφθούν.

Το Ινστιτούτο ωστόσο με τις συνέργειες που αναπτύσσει και τις συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα καταφέρνει να έχει έσοδα (που χρηματοδοτούν τις πολυδιάστατες δράσεις του), πέριξ των 8 εκατ. ευρώ.

Η συμμετοχή του ΙΝΕΒ σε κορυφαία ερευνητικά προγράμματα και πρωτοβουλίες (εθνικό δίκτυο κλινικής έρευνας, εθνικό δίκτυο ιατρικής ακρίβειας στην ογκολογία, εθνική δράση για τον κορονοιό. κλινική έρευνα στον καρκίνο, δράσεις για βιώσιμα αγροδιατροφικά συστήματα) και οι συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα (Novartis, Astra Zeneca, Δωδώνη, Νιτσιάκος, Κορρές, Unisystems, Ergobyte), καθιστούν το Ινστιτούτο ένα «κόσμημα» για την περιοχή με την καινοτομία θεμέλιο λίθο της πλούσιας δραστηριότητάς του. Στο Ινστιτούτο έχουν επίσης δημιουργηθεί 3 spin offs (τεχνοβλαστοί).

«Λύσεις σε καθημερινές ανάγκες, 145 άτομα προσωπικό, 11 μόνιμοι»

«Προσπαθούμε να βρούμε λύσεις στις καθημερινές ανάγκες των πολιτών, εργάζονται στο Ινστιτούτο μας περίπου 145 άτομα (11 μόνιμοι ερευνητές, η μεγάλη πλειονότητα είναι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και άτομα που κάνουν το μεταπτυχιακό και το διδακτορικό τους). Προσπαθούμε να εξελίσσουμε τον εξοπλισμό μας, σήμερα έχουμε την υποδομή που χρειαζόμαστε, αύριο όμως μπορεί να προκύψουν άλλες ανάγκες», επεσήμανε η Αναστασία Χατζηδημητρίου, διευθύντρια του Ινστιτούτου, σε συνάντηση με δημοσιογράφους.

Γνώση και στρατηγική

«Η βιοανάλυση συνδέει όλους τους επιστήμονες», πρόσθεσε. «Πολλές φορές δεν κάνουμε ελεύθερη έρευνα αλλά οπορτουνιστική λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, στην Ελλάδα πολλές φορές πέρα από τις οικονομικές δυσχέρειες λείπουν η γνώση και η στρατηγική», σημείωσε ο ερευνητής Κώστας Σταματόπουλος.

Βιοιατρική έρευνα και ιατρική ακριβείας

Το Ινστιτούτο εκπονεί έρευνα στις Επιστήμες Ζωής που εκτείνεται από τα μικρόβια στα φυτά, τα ζώα και τον άνθρωπο.

Επιδίωξή του ΙΝΕΒ είναι να προάγει τη βασική έρευνα δίνοντας παράλληλα λύσεις σε σημαντικές κοινωνικές ανάγκες σχετιζόμενες με την υγεία και την ευημερία.

Σε αυτό το πλαίσιο, το ΙΝΕΒ διεξάγει Βιοϊατρική έρευνα και ασχολείται με την ανάπτυξη και αξιολόγηση παρεμβάσεων ψηφιακής υγείας και εξατομικευμένης ιατρικής, ενώ παράλληλα κατέχει ηγετική θέση στην Αγροδιατροφή, αξιοποιώντας σύγχρονες μεθοδολογίες υψηλής απόδοσης, μοριακή βιοτεχνολογία και προσεγγίσεις ‘breeding by design’ με στόχο την ανάπτυξη προϊόντων υψηλής ποιότητας και αξίας.

Ειδικότερα, το ΙΝΕΒ επιδεικνύει ικανότητες σε διάφορες τεχνολογικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις, όπως: (α) αλληλουχία ολόκληρων εξωμάτων, (β) προσδιορισμός αλληλούχισης μεθυλώματος DNA, (γ) ανάλυση μεταγραφώματος (RNA-seq και Ribo-seq), (γ) στοχευμένη αλληλούχιση, (δ) προσεγγίσεις μεταγονιδιωματικής, συμπεριλαμβανομένης της αλληλούχισης αμπλικονίου 16S και 18S, και (ε) μελέτες πρωτεϊνικής, μεταξύ άλλων, που όλες παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά των Μεγάλων Δεδομένων. Μία μελέτη μπορεί να παράγει αρκετές εκατοντάδες Gigabyte δεδομένων, τα οποία κατά συνέπεια απαιτούν την αντίστοιχη υπολογιστική υποδομή, που υπάρχει στο ινστιτούτο, για την επαρκή επεξεργασία που μπορεί να οδηγήσει σε ουσιαστικές και εφαρμόσιμες πληροφορίες.

Η βιοϊατρική έρευνα του ΙΝΕΒ έχει ως βασικό αντικείμενο την κατανόηση της παθογένειας των νοσημάτων και την ανάπτυξη και επικύρωση καινοτόμων μεθοδολογιών, προϊόντων και υπηρεσιών ιατρικού ενδιαφέροντος ώστε να προωθηθεί η μετάβαση από το εργαστήριο στην κλινική πράξη (‘from bench to bedside’), σε συμφωνία με τις αρχές της Ιατρικής Ακριβείας για μεγιστοποίηση του οφέλους και ελαχιστοποίηση του περιττού κόστους και των ανεπιθύμητων ενεργειών.

Κύρια πεδία ενδιαφέροντος

  • μελέτη της παθοφυσιολογίας των χρόνιων μη μεταδιδόμενων νοσημάτων και αναγνώριση νέων προβλεπτικών βιοδεικτών και νέων θεραπευτικών στόχων
  • βελτιωμένη πρόληψη, διάγνωση και διαστρωμάτωση κινδύνου στα χρόνια μη μεταδιδόμενα νοσήματα
  • μοριακή ταυτοποίηση λοιμώξεων και μελέτη της παθογένεσης καρκίνων που σχετίζονται με λοιμώξεις
  • ενοποίηση, ανάλυση και ερμηνεία ετερογενών βιοϊατρικών δεδομένων
  • ανάπτυξη εφαρμογών για την προτυποποιημένη συλλογή δεδομένων σε συνθήκες πραγματικής κλινικής πρακτικής (real world evidence)

Το έργο MyPal

Το έργο Mypal που συντόνισε το ΙΝΕΒ, με χρήση μεθόδων μηχανικής μάθησης και τεχνητής νοημοσύνης, ανέπτυξε καινοτόμες ψηφιακές τεχνολογίες – εφαρμογές και παιχνίδια – που ενσωματώθηκαν σε συστήματα αναφορών (Patient-Ρeported Οutcomes – PRO) για ενήλικες και παιδιά με καρκίνο που χρήζουν υποστηρικτικής φροντίδας. Επιπρόσθετα, αξιολόγησε τις παρεμβάσεις που αναπτύχθηκαν σε δύο κλινικές μελέτες, μία τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη (randomized controlled trial) και μια μελέτη παρατήρησης, για ενήλικες και παιδιά, αντίστοιχα.

OHDSI με το Παπαγεωργίου στην πρώτη γραμμή

O ελληνικός κόμβος OHDSI-GR, για τον οποίο υπεύθυνος στην Ελλάδα είναι το ΙΝΕΒ, αποτελεί μέλος της παγκόσμιας πρωτοβουλίας OHDSI. Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι η δευτερογενής αξιοποίηση δεδομένων πραγματικού κόσμου (Real World Data, RWD) με την χρήση του μοντέλου OMOP-CDM (Observational Medical Outcomes Partnership, OMOP - Common Data Model, CDM).

Το πρόγραμμα Observational Health Data Sciences and Informatics είναι μια πολυσυμμετοχική, διεπιστημονική συνεργασία για την ανάδειξη της αξίας των δεδομένων υγείας μέσω αναλύσεων μεγάλης κλίμακας.

Το πρόγραμμα OHDSI θα αξιοποιήσει δεδομένα από ασθενείς του νοσοκομείου Παπαγεωργίου.

Στην αιχμή της πρωτοπορίας βρίσκεται το ΙΝΕΒ ΕΚΕΤΑ με το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη να συμμετέχει σε πλήθος ερευνητικών προγραμμάτων πρωταγωνιστώντας και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την υποχρηματοδότηση όμως και την υποστελέχωση να βάζουν προσκόμματα στο ανεκτίμητης αξίας έργο του.

Είναι ενδεικτικό πως η κρατική χρηματοδότηση που λαμβάνει το ΙΝΕΒ αγγίζει το… συγκλονιστικό ποσό των 500.000 ευρώ την ώρα που η μισθοδοσία, ο εξοπλισμός και τα λειτουργικά έξοδα «απαιτούν» πόρους 5,5 εκατ. ευρώ για να καλυφθούν.

Το Ινστιτούτο ωστόσο με τις συνέργειες που αναπτύσσει και τις συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα καταφέρνει να έχει έσοδα (που χρηματοδοτούν τις πολυδιάστατες δράσεις του), πέριξ των 8 εκατ. ευρώ.

Η συμμετοχή του ΙΝΕΒ σε κορυφαία ερευνητικά προγράμματα και πρωτοβουλίες (εθνικό δίκτυο κλινικής έρευνας, εθνικό δίκτυο ιατρικής ακρίβειας στην ογκολογία, εθνική δράση για τον κορονοιό. κλινική έρευνα στον καρκίνο, δράσεις για βιώσιμα αγροδιατροφικά συστήματα) και οι συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα (Novartis, Astra Zeneca, Δωδώνη, Νιτσιάκος, Κορρές, Unisystems, Ergobyte), καθιστούν το Ινστιτούτο ένα «κόσμημα» για την περιοχή με την καινοτομία θεμέλιο λίθο της πλούσιας δραστηριότητάς του. Στο Ινστιτούτο έχουν επίσης δημιουργηθεί 3 spin offs (τεχνοβλαστοί).

«Λύσεις σε καθημερινές ανάγκες, 145 άτομα προσωπικό, 11 μόνιμοι»

«Προσπαθούμε να βρούμε λύσεις στις καθημερινές ανάγκες των πολιτών, εργάζονται στο Ινστιτούτο μας περίπου 145 άτομα (11 μόνιμοι ερευνητές, η μεγάλη πλειονότητα είναι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και άτομα που κάνουν το μεταπτυχιακό και το διδακτορικό τους). Προσπαθούμε να εξελίσσουμε τον εξοπλισμό μας, σήμερα έχουμε την υποδομή που χρειαζόμαστε, αύριο όμως μπορεί να προκύψουν άλλες ανάγκες», επεσήμανε η Αναστασία Χατζηδημητρίου, διευθύντρια του Ινστιτούτου, σε συνάντηση με δημοσιογράφους.

Γνώση και στρατηγική

«Η βιοανάλυση συνδέει όλους τους επιστήμονες», πρόσθεσε. «Πολλές φορές δεν κάνουμε ελεύθερη έρευνα αλλά οπορτουνιστική λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, στην Ελλάδα πολλές φορές πέρα από τις οικονομικές δυσχέρειες λείπουν η γνώση και η στρατηγική», σημείωσε ο ερευνητής Κώστας Σταματόπουλος.

Βιοιατρική έρευνα και ιατρική ακριβείας

Το Ινστιτούτο εκπονεί έρευνα στις Επιστήμες Ζωής που εκτείνεται από τα μικρόβια στα φυτά, τα ζώα και τον άνθρωπο.

Επιδίωξή του ΙΝΕΒ είναι να προάγει τη βασική έρευνα δίνοντας παράλληλα λύσεις σε σημαντικές κοινωνικές ανάγκες σχετιζόμενες με την υγεία και την ευημερία.

Σε αυτό το πλαίσιο, το ΙΝΕΒ διεξάγει Βιοϊατρική έρευνα και ασχολείται με την ανάπτυξη και αξιολόγηση παρεμβάσεων ψηφιακής υγείας και εξατομικευμένης ιατρικής, ενώ παράλληλα κατέχει ηγετική θέση στην Αγροδιατροφή, αξιοποιώντας σύγχρονες μεθοδολογίες υψηλής απόδοσης, μοριακή βιοτεχνολογία και προσεγγίσεις ‘breeding by design’ με στόχο την ανάπτυξη προϊόντων υψηλής ποιότητας και αξίας.

Ειδικότερα, το ΙΝΕΒ επιδεικνύει ικανότητες σε διάφορες τεχνολογικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις, όπως: (α) αλληλουχία ολόκληρων εξωμάτων, (β) προσδιορισμός αλληλούχισης μεθυλώματος DNA, (γ) ανάλυση μεταγραφώματος (RNA-seq και Ribo-seq), (γ) στοχευμένη αλληλούχιση, (δ) προσεγγίσεις μεταγονιδιωματικής, συμπεριλαμβανομένης της αλληλούχισης αμπλικονίου 16S και 18S, και (ε) μελέτες πρωτεϊνικής, μεταξύ άλλων, που όλες παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά των Μεγάλων Δεδομένων. Μία μελέτη μπορεί να παράγει αρκετές εκατοντάδες Gigabyte δεδομένων, τα οποία κατά συνέπεια απαιτούν την αντίστοιχη υπολογιστική υποδομή, που υπάρχει στο ινστιτούτο, για την επαρκή επεξεργασία που μπορεί να οδηγήσει σε ουσιαστικές και εφαρμόσιμες πληροφορίες.

Η βιοϊατρική έρευνα του ΙΝΕΒ έχει ως βασικό αντικείμενο την κατανόηση της παθογένειας των νοσημάτων και την ανάπτυξη και επικύρωση καινοτόμων μεθοδολογιών, προϊόντων και υπηρεσιών ιατρικού ενδιαφέροντος ώστε να προωθηθεί η μετάβαση από το εργαστήριο στην κλινική πράξη (‘from bench to bedside’), σε συμφωνία με τις αρχές της Ιατρικής Ακριβείας για μεγιστοποίηση του οφέλους και ελαχιστοποίηση του περιττού κόστους και των ανεπιθύμητων ενεργειών.

Κύρια πεδία ενδιαφέροντος

  • μελέτη της παθοφυσιολογίας των χρόνιων μη μεταδιδόμενων νοσημάτων και αναγνώριση νέων προβλεπτικών βιοδεικτών και νέων θεραπευτικών στόχων
  • βελτιωμένη πρόληψη, διάγνωση και διαστρωμάτωση κινδύνου στα χρόνια μη μεταδιδόμενα νοσήματα
  • μοριακή ταυτοποίηση λοιμώξεων και μελέτη της παθογένεσης καρκίνων που σχετίζονται με λοιμώξεις
  • ενοποίηση, ανάλυση και ερμηνεία ετερογενών βιοϊατρικών δεδομένων
  • ανάπτυξη εφαρμογών για την προτυποποιημένη συλλογή δεδομένων σε συνθήκες πραγματικής κλινικής πρακτικής (real world evidence)

Το έργο MyPal

Το έργο Mypal που συντόνισε το ΙΝΕΒ, με χρήση μεθόδων μηχανικής μάθησης και τεχνητής νοημοσύνης, ανέπτυξε καινοτόμες ψηφιακές τεχνολογίες – εφαρμογές και παιχνίδια – που ενσωματώθηκαν σε συστήματα αναφορών (Patient-Ρeported Οutcomes – PRO) για ενήλικες και παιδιά με καρκίνο που χρήζουν υποστηρικτικής φροντίδας. Επιπρόσθετα, αξιολόγησε τις παρεμβάσεις που αναπτύχθηκαν σε δύο κλινικές μελέτες, μία τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη (randomized controlled trial) και μια μελέτη παρατήρησης, για ενήλικες και παιδιά, αντίστοιχα.

OHDSI με το Παπαγεωργίου στην πρώτη γραμμή

O ελληνικός κόμβος OHDSI-GR, για τον οποίο υπεύθυνος στην Ελλάδα είναι το ΙΝΕΒ, αποτελεί μέλος της παγκόσμιας πρωτοβουλίας OHDSI. Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι η δευτερογενής αξιοποίηση δεδομένων πραγματικού κόσμου (Real World Data, RWD) με την χρήση του μοντέλου OMOP-CDM (Observational Medical Outcomes Partnership, OMOP - Common Data Model, CDM).

Το πρόγραμμα Observational Health Data Sciences and Informatics είναι μια πολυσυμμετοχική, διεπιστημονική συνεργασία για την ανάδειξη της αξίας των δεδομένων υγείας μέσω αναλύσεων μεγάλης κλίμακας.

Το πρόγραμμα OHDSI θα αξιοποιήσει δεδομένα από ασθενείς του νοσοκομείου Παπαγεωργίου.

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία