Με τον όρο λαπαροσκόπηση εννοούμε το είδος της επέμβασης, κατά το οποίο διανοίγονται μικρές τομές στο δέρμα της κοιλιακής χώρας (ελάχιστα επεμβατική χειρουργική), μέσω των οποίων εισέρχονται μια ειδική κάμερα, συνήθως σημείο του ομφαλού, καθώς και εξειδικευμένα εργαλεία για την εκτέλεση της εκάστοτε χειρουργικής επέμβασης.

Ποια είναι τα οφέλη της λαπαροσκόπησης;

Τα κυριότερα οφέλη της λαπαροσκόπησης περιλαμβάνουν:

• Γρήγορη ανάρρωση και σύντομη διάρκεια νοσηλείας
• Μειωμένο μετεγχειρητικό πόνο και μικρότερη απώλεια αίματος
• Μειωμένο κίνδυνο επιπλοκών, όπως η π.χ. η δημιουργία συμφύσεων
• Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, λόγω των πολύ μικρών τομών

Πότε επιλέγεται η λαπαροσκόπηση;

Η λαπαροσκόπηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για διαγνωστικούς και για επεμβατικούς σκοπούς.

Η διαγνωστική της διάσταση αξιοποιείται από τον ιατρό για να εξετάσει εάν υπάρχει κάποια παθολογική κατάσταση εντός της κοιλιακής χώρας που δεν μπορεί να ανιχνευθεί με ακρίβεια με άλλη μέθοδο. Επίσης, η λαπαροσκόπηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ελέγξουμε τη βατότητα των σαλπίγγων.

Η επεμβατική λαπαροσκόπηση επιλέγεται για μια σειρά γυναικολογικών επεμβάσεων όπως:

Λαπαροσκοπική υστερεκτομή

Όταν πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις, η αφαίρεση της μήτρας με ή χωρίς τις ωοθήκες μπορεί να πραγματοποιηθεί λαπαροσκοπικά.

Λαπαροσκοπική ινομυωματεκτομή

Με την επέμβαση αυτή επιτυγχάνεται η αφαίρεση των ινομυωμάτων, εφαρμόζεται στα περισσότερα είδη ινομυωμάτων και όταν αυτά πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια.

Λαπαροσκοπική σαλπιγγεκτομή

Είναι η αφαίρεση των σαλπίγγων όταν εμφανίζουν κάποια παθολογία, όπως μετά από φλεγμονή ή σε περίπτωση εξωμητρίου κύησης.

Αφαίρεση κύστεων ωοθήκης

Σε πολλές γυναίκες κατά διαστήματα παρατηρείται η ανάπτυξη κύστεων στις ωοθήκες. Εάν αυτές μεγαλώνουν σε μέγεθος, προκαλούν συμπτώματα, θέτουν σε κίνδυνο την αιμάτωση της ωοθήκης ή είναι ύποπτες για μελλοντική ανάπτυξη κακοήθειας μπορούν να αφαιρεθούν λαπαροσκοπικά.

Λαπαροσκοπική ωοθηκεκτομή

Είναι η επέμβαση κατά την οποία αφαιρείται μία ή και οι δύο ωοθήκες. Αυτό μπορεί να συμβεί για προληπτικούς λόγους σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου ωοθηκών ή σε περίπτωση που υπάρχει μια πολύ μεγάλη ωοθηκική κύστη η οποία δεν αφήνει σχεδόν καθόλου υγειή ωοθηκικό ιστό.

Λαπαροσκοπική λύση συμφύσεων

Η λαπαροσκοπική λύση συμφύσεων αφορά την επέμβαση αφαίρεσης ουλώδους ιστού που εμφανίζεται μετά από προηγούμενα χειρουργεία ή φλεγμονές και μπορεί να προκαλέσει πόνο ή υπογονιμότητα.

Θεραπεία ενδομητρίωσης

Αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησης ο γυναικολόγος μπορεί να καταστρέψει ή να απομακρύνει περιοχές στις οποίες εντοπίζονται αλλοιώσεις ενδομητρίωσης και να αφαιρέσει κύστες ενδομητρίωσης.

Πώς γίνεται η λαπαροσκόπηση;

Η λαπαροσκόπηση απαιτεί γενική αναισθησία και συνίσταται σε μια σειρά βημάτων. Αρχικά, πριν την έναρξη της επέμβασης, πραγματοποιείται κένωση της ουροδόχου κύστης με καθετήρα. Έπειτα, ένα ειδικό εργαλείο τοποθετείται διακολπικά στον τράχηλο για να διευκολύνει τον έλεγχο της μήτρας. Μετά από μια μικρή τομή σχεδόν 1 εκ. κοντά στον ομφαλό, εισάγεται αέριο (διοξείδιο του άνθρακα) για να δημιουργηθεί ο απαραίτητος χώρος και τοποθετείται η κάμερα μέσα στην κοιλιά. Αυτό επιτρέπει στον γυναικολόγο να έχει καθαρή εικόνα των εσωτερικών οργάνων και να πραγματοποιεί τις απαραίτητες ενέργειες με τα λαπαροσκοπικά εργαλεία.

Στη συνέχεια, πραγματοποιούνται 2-3 μικρότερες τομές περιφερειακά, περίπου 5 χιλιοστών, μέσω των οποίων εισάγονται τα λαπαροσκοπικά εργαλεία που απαιτούνται για την επέμβαση.

Όταν ολοκληρωθεί η επέμβαση, και ανάλογα με τη φύση της, τα δείγματα που μπορεί να υπάρχουν αφαιρούνται συνήθως διαμέσου ενός ειδικού σάκου από την τομή στον ομφαλό. Εάν τα δείγματα έχουν μεγάλο μέγεθος, όπως στην περίπτωση των ινομυωμάτων, τότε θα πρέπει πρώτα να τεμαχιστούν σε μικρότερα κομμάτια με τη χρήση ειδικού εργαλείου, προκειμένου να χωρέσουν από τη μικρή τομή στο δέρμα και τελικά να απομακρυνθούν.

Υπάρχουν πιθανές επιπλοκές στη λαπαροσκόπηση;

Όπως σε όλες τις χειρουργικές επεμβάσεις, έτσι και σε αυτήν την περίπτωση υπάρχουν κάποιες επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν. Οι πιθανές επιπλοκές κατά τη διάρκεια μιας λαπαροσκόπησης εξαρτώνται από τον τύπο της επέμβασης και την πολυπλοκότητά της και συνήθως είναι σπάνιες. Οι ήπιες συμβαίνουν μόλις στο 1-2% των επεμβάσεων και περιλαμβάνουν μικρές λοιμώξεις, κοιλιακό πόνο, μικρή αιμορραγία, ναυτία και έμετο. Οι σοβαρές επιπλοκές είναι επίσης σπάνιες καθώς συναντώνται στο 0,2% των περιπτώσεων και αφορούν αποτυχία λαπαροσκοπικής εισόδου στην κοιλιά που οδηγεί στην ανάγκη διενέργειας κανονικής τομής, τραυματισμό του εντέρου, της ουροδόχου κύστης ή κάποιου μεγάλου αγγείου που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, φλεβοθρόμβωση και τέλος σοβαρή αλλεργική αντίδραση σε κάποιο αναισθητικό φάρμακο.

Τι θα πρέπει να γνωρίζω για την ανάρρωση μετά από λαπαροσκόπηση;

Η ανάρρωση μετά τη λαπαροσκόπηση είναι συνήθως άμεση και η έξοδος από την κλινική συμβαίνει την ίδια ημέρα ή την επόμενη. Μπορείτε να κάνετε ντους μετά από 24 ώρες από το χειρουργείο, καθώς και να αφαιρέσετε τα καλύμματα των τομών. Είναι φυσιολογικό να νιώθετε την κοιλιά σας διατεταμένη με ήπιο πόνο για λίγες ημέρες. Μερικές φορές ο πόνος αυτός μπορεί να αντανακλά στην περιοχή του ώμου, αυτό είναι συχνό φαινόμενο και οφείλεται στη χρήση αερίου κατά τη λαπαροσκόπηση. Απλή αναλγησία με παρακεταμόλη και ιμπουπροφένη (εάν δεν υπάρχουν αντενδείξεις) συνήθως επαρκεί. Θα μπορείτε να επιστρέψετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες συνήθως εντός 5 ημερών.

INFO!

Χαρίλαος Χαραλαμπίδης MD, MSc, MRCOG,

Μαιευτήρας – Γυναικολόγος