Ο χάρτης του iNaturalist καταγράφει τις παραλίες στις οποίες έχουν εντοπιστεί φέτος το καλοκαίρι. Ανάμεσά τους, δημοφιλείς παραλίες στη Χαλκιδική από την περιοχή της Επανομής και μέχρι το νότιο άκρο της Κασσάνδρας και της Σιθωνίας αλλά και περιοχές της Αττικής και του Σαρωνικού.

Δείτε αναλυτικά τις περιοχές της Χαλκιδικής όπου θα συναντήσουμε τις μωβ μέδουσες

Ο χάρτης όλης της χώρας με τις μωβ μέδουσες

Το φαινόμενο, πριν ενταθούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, παρατηρούνταν κάθε 10 με 12 χρόνια και διαρκούσε το πολύ 2-3 χρόνια. Έτσι, από το 2015 μέχρι και το 2018 υπήρχε έξαρση στον Κορινθιακό Κόλπο και το 2018-2020 στη Μάλτα, όπου φέτος ανέκαμψε. 
Στην Ελλάδα εμφάνιση μωβ μεδουσών έχει παρατηρηθεί σε περιοχές του Αιγαίου και του Ιονίου ακόμη και τον χειμώνα από χειμερινούς κολυμβητές. Το καλοκαίρι ο πληθυσμός τους αυξάνεται καθώς οι συνθήκες αναπαραγωγής, λόγω της ανόδου θερμοκρασίας του νερού της θάλασσας, ευνοούνται. Παράλληλα, η μείωση του πληθυσμού των ψαριών, που είναι κυνηγοί τους αλλά και των πληθυσμών των θαλάσσιων χελωνών -που είναι ο βασικός κυνηγός τους- ευνοεί την περαιτέρω αύξηση του πληθυσμού τους.

Η μωβ μέδουσα έχει διάμετρο έως 10 εκατοστά αλλά το μήκος των πλοκαμιών της μπορεί να φτάσει τα 10 μέτρα. Τρέφεται κυρίως ψμε σάλπες, διάφορα χιτωνοφόρα, πλακτονικά καρκινοειδή και αυγά ψαριών. Οι μεγαλύτεροι φυσικοί θηρευτές της μέδουσας είναι η δερματοχελώνα, η καρέτα καρέτα, ο τόνος, ο ξιφίας και το φεγγαρόψαρο. Όταν είναι νεαρή το χρώμα της είναι πορτοκαλί - καφέ και όταν ενηλικιώνεται παίρνει έντονο πορφυρό-μωβ χρώμα.

Το τσίμπημα της μωβ μέδουσας

Το τσίμπημα προκαλεί κοκκινίλα στο δέρμα, πρήξιμο, κάψιμο και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιοτοξικές και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα. Τα συμπτώματα μετά από επαφή – τσίμπημα από την μέδουσα μπορεί να είναι: Πόνος σαν κάψιμο, έντονο κοκκίνισμα του δέρματος και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος του αποτυπώματος της μέδουσας, ναυτία, πτώση πίεσης, ταχυκαρδία, κεφαλαλγία, εμετός, διάρροια, σπασμός των βρόγχων, δύσπνοια. Σε περίπτωση εμφάνισης συστηματικών συμπτωμάτων (σπάνια) όπως: υπόταση, βράχος φωνής, εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα - εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας - συνείδησης, εμέτος, είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο.

Οι πολίτες καλούνται να προτιμούν παραλίες όπου φυσά αντίθετα από τη φορά της παραλίας, αν δηλαδή έχει θέα προς τον νότο, τότε για να μειώνεται η πιθανότητα να υπάρχουν μέδουσες πρέπει οι άνεμοι να κατεβαίνουν από τον βορρά. Αν σε μια παραλία έχει πλαγκτόν, συνιστάται να αποφεύγουν οι πολίτες να κολυμπάνε. Αν υπάρχει έντονο πρόβλημα με τις μωβ μέδουσες σε μια παραλία τότε συνιστάται οι πολίτες να μην ρισκάρουν να κολυμπήσουν και να φροντίζουν να έχουν πάντα κάποια αντισταμινική κρέμα μαζί τους ή κάποια κορτιζονούχα αλοιφή που μπορούν να προμηθευτούν από οποιοδήποτε φαρμακείο. Για κανέναν λόγο οι πολίτες δεν πρέπει να βγάζουν τις μέδουσες έξω για να τις θάψουν στην άμμο.

Συστάσεις και συμβουλές για πρώτες βοήθειες

Πρώτες Βοήθειες στο τσίμπημα από μωβ μέδουσα είναι οι ακόλουθες:

1. Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό (ΟΧΙ ΓΛΥΚΟ ΝΕΡΟ). Δεν τρίβουμε την περιοχή του τσιμπήματος.

2. Αν είναι διαθέσιμο, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) για δύο λεπτά. Αυτό θα σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου από τα κύτταρα των κεντριών που έχουν μείνει στο δέρμα.

3. Χρησιμοποιούμε μια πλαστική πιστωτική κάρτα (ή ένα αντίστοιχο σκληρό πλαστικό) για να αφαιρέσουμε οποιαδήποτε πλοκάμια έχουν τυχόν μείνει στο δέρμα και το μείγμα της μαγειρικής σόδας. (δεν χρησιμοποιούμε τα χέρια μας γιατί είναι πιθανό να μεταφέρουμε τα τοξικά κεντριά και σε άλλα σημεία).

4. Εφαρμόζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5-15 λεπτά. Ο πάγος θα πρέπει να είναι πάντα καλυμμένος σε πανί/ σακούλα κλπ και όχι σε απευθείας επαφή με το δέρμα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τα gel πάγου (τύπου instant ice) μαζί με λευκή θήκη που τα συνοδεύει.

5. Αν ο πόνος επιμένει, συμβουλευτείτε ένα γιατρό ή ένα φαρμακοποιό για να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες όπως π.χ. 3-4% λιδοκαΐνη ή υδροκορτιζόνη.

6. MHN τυλίγετε το σημείο τσιμπήματος με επιδέσμους, ΜΗΝ χρησιμοποιείτε ξίδι, ΟΥΤΕ γλυκό νερό, ΟΥΤΕ οινόπνευμα, ΟΥΤΕ αμμωνία, γιατί όλα αυτά μπορούν να χειροτερέψουν την κατάσταση.