Η ενδιαφέρουσα είδηση των ημερών ήταν η τροπολογία που πέρασε στην αμερικανική βουλή για επέκταση και στα νησιά της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας.

Από τις στήλες αυτές εκφράστηκαν τρία σενάρια για το τι μπορεί να σημαίνει η τροπολογία αυτή.

Πρώτον, το θετικό σενάριο, να εγκατασταθούν αμερικανικά στρατεύματα στα νησιά αμφισβητώντας de facto την αποστρατιωτικοποίηση, δεύτερον να προτείνουν οι ΗΠΑ στην Αθήνα τα αμερικανικά στρατεύματα να αντικαταστήσουν τα ελληνικά για να ικανοποιηθεί η Τουρκία σε ένα σχέδιο «επίλυσης» κάποιων διαφορών μεταξύ των δύο χωρών και τρίτον να ΝΑΤΟποιηθεί σιγά σιγά η άμυνα (τρόπος του λέγειν άμυνα) των νησιών. Και πάλι προς ικανοποίηση της Τουρκίας.

Αυτά είναι σενάρια, δεν είναι πληροφορίες. Τα κράτη, πλέον, λειτουργούν με σενάρια.

Αργά χθες το βράδυ παρενέβη στην δημοσία συζήτηση ο Άντυ Ζεμενίδης εξέχον στέλεχος της ελληνικής ομογένειας στις ΗΠΑ και δήλωσε πως η τροπολογία ήταν επιτυχία της ομογένειας με σκοπό να πληροφορηθεί το κογκρέσο και η αμερικανική διοίκηση τις επιτυχίες που είχε η ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία, πως η Ελλάδα δεν είναι, απλώς, πυλώνας σταθερότητας αλλά απαραίτητος σύμμαχος των ΗΠΑ και πως η τροπολογία δεν αποσκοπεί σε βάσεις αλλά «να σκεφτούμε τι άλλη επένδυση μπορεί να γίνει».

Δεν πολυκαταλαβαίνω την δήλωση Ζεμενίδη, ιδιαιτέρως στην κατάληξή της «να δούμε τι άλλη επένδυση μπορεί να γίνει» και την διάκρισή της από κάποιο είδος αμερικανικής εγκατάστασης στα νησιά. Γενικώς, κρατάω μια επιφύλαξη ως προς την επιδιωκόμενη σκοπιμότητά της.

Στα 200 χρόνια του βίου της η Ελλάδα δεν κατάφερε να αποκτήσει κάποια βασικά στοιχεία ανεξάρτητης υπόστασης ως κράτους. Η εξωτερική και αμυντική της πολιτική καθορίζεται απολύτως από τους δύο διεθνείς θεσμούς στους οποίους συμμετέχει, την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, δηλαδή, τους Αμερικανούς.

Εάν εξαιρέσει κανείς την περίοδο Ελευθερίου Βενιζέλου κατά την οποία επιχειρήθηκε η διαμόρφωση μιας εθνικής αστικής τάξης και η χώρα είχε ένα υψηλού επιπέδου πολιτικό προσωπικό, οι ελληνικές κυβερνήσεις, η κοινωνία και η αστική τάξη της χώρας κυμαίνονταν γύρω από το μηδέν. Δεν έχομεν χρείαν μαρτύρων περί αυτού, το αποτέλεσμα το επιβεβαιώνει.

Πολύ περισσότερο γύρω από το μηδέν κυμαίνεται η σημερινή πολιτική, οικονομική και κοινωνική τάξη της χώρας.

Άρα, η χώρα για να επιβιώσει, την στιγμή που απειλείται υπαρξιακά από την Τουρκία έχει ανάγκη προστατών. Από τους προσφερόμενους προστάτες ο πιο αξιόπιστος είναι οι ΗΠΑ.

Δεν είμαι, λοιπόν, κατά της παρουσίας των ΗΠΑ στην χώρα. Θα ήμουν αν μπορούσαμε να την υπερασπιστούμε μόνοι μας. Τα γεγονότα και οι εξελίξεις δείχνουν πως δεν μπορούμε.

Άρα, εκείνο που θα πρέπει να επιδιώξει η κυβέρνηση, σε περίπτωση που οι ΗΠΑ θελήσουν να εγκατασταθούν στρατιωτικά σε ελληνικά νησιά είναι η ταυτόχρονη παρουσία ελληνικού στρατού στα νησιά. Δεν φεύγει Έλληνας στρατιώτης από τα νησιά. Οτιδήποτε άλλο υποθηκεύει και υπονομεύει το μέλλον της χώρας.

Δεν είμαι σίγουρος πως ο κ. Μητσοτάκης, εραστής της εξουσίας, είναι διατεθειμένος να επιμείνει σε μια τέτοια θέση δεδομένου ότι η παρουσία του στην κυβέρνηση εξαρτάται απολύτως από την αμερικανική ανοχή.

Υπάρχει και μια άλλη είδηση που αποκαλύπτει πόσο γυμνός είναι ο βασιλιάς στην εξωτερική του πολιτική.

Η Βόρεια Μακεδονία, μαζί με την Ιταλία, τη Βουλγαρία και την Αλβανία ξεκίνησαν την περασμένη εβδομάδα την Πρωτοβουλία 8, η οποία εκτός από τις μεταφορικές και ενεργειακές συνδέσεις κατά μήκος του Διαδρόμου 8, θα έχει επίσης ως στόχο να χρησιμεύσει ως πολιτική πλατφόρμα για την προώθηση της αμοιβαίας συνεργασίας και την εντατικοποίηση των πολιτικών, οικονομικών, πολιτιστικών και κοινωνικών ανταλλαγών.

Εκτός της πρωτοβουλίας αυτής βρίσκεται η Ελλάδα. Δεν της έγινε, προφανώς, πρόταση και παρότι γειτνιάζει με τις τέσσερις χώρες παραβλέφθηκε.

Τέτοια φαινόμενα δεν πρέπει να δημιουργούν νευρικότητα, συμβαίνουν στην διεθνή σκηνή. Αλλά πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από την ελληνική εξωτερική πολιτική και να συνάγονται τα συμπεράσματα.

Η Αθήνα δεν ασχολείται με τα Βαλκάνια. Το mentalité που διαμορφώθηκε στις κυβερνήσεις της είναι η περιφρόνηση των Βαλκανίων, κυρίως, λόγω συμπλεγμάτων ανωτερότητας. Συμπλέγματα ανωτερότητας δημιουργούνται και σ αυτόν που έχει ανάγκη να δείξει ότι είναι σπουδαίος. Η Αθήνα είναι μια παρακμασμένη πρωτεύουσα ενός πελαγοδρομούντος κράτους. Tα σύνδρομα δημιουργούνται στην ηγεσία της- που δυστυχώς είναι και κρατική ηγεσία- κυρίως διότι πρέπει να δείξει πόσο σπουδαία είναι αδιαφορώντας για τα Βαλκάνια.

Τα Βαλκάνια, όμως, εκδικούνται. Η περίπτωση της Πρωτοβουλίας 8 είναι χαρακτηριστική. Μια άλλη περίπτωση είναι ο προκλητικός τρόπος με τον οποίο η ψοφοδεής Αλβανία αντιμετωπίζει την Αθήνα με την υπόθεση Μπελέρη. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δείχνει παντελή γύμνια στην διαχείριση της υπόθεσης. Ακόμη και τα Σκόπια θα πετύχαιναν περισσότερα σε ανάλογη περίπτωση.

Όλα αυτά δείχνουν το εκτόπισμα της αθηναϊκής εξωτερικής πολιτικής.

Έχουμε προτείνει από τις στήλες αυτές πως το βαλκανικό τμήμα του υπουργείου εξωτερικών πρέπει να εγκατασταθεί, μονίμως, στην Θεσσαλονίκη. Και έχοντας επικεφαλής έναν ικανό διπλωμάτη να αναπτύξει λεπτομερή βαλκανική πολιτική.

Δεν πρόκειται τίποτε να γίνει. Για τις αθηναϊκές κυβερνήσεις όλα βαίνουν καλώς. Μέχρι την επόμενη απώλεια κυριαρχίας και το ερχόμενο μνημόνιο. Αλλά και πάλι, έχοντας να διαχειριστούν μια παθητική κοινωνία χωρίς εναλλακτικές λύσεις μπροστά της, θα καταφέρουν να διατηρήσουν την σημερινή δομή ενός αποτυχημένου κράτους, Ενός κράτους προτεκτοράτου το οποίο κανείς δεν σέβεται και κανείς δεν υπολογίζει.