Νευρικό κλονισμό προκαλεί στη χειμαζόμενη αγορά της Θεσσαλονίκης το καθεστώς αβεβαιότητας που έχει επιβάλει η COVID με τις επιχειρήσεις να ελπίζουν για το καλύτερο, φοβούμενες όμως το χειρότερο. Με την εξέλιξη της υγειονομικής κρίσης να καθορίζει τα πάντα, τεντώνοντας τα νεύρα και εξαντλώντας την υπομονή των επαγγελματιών, το λιανεμπόριο δείχνει σημάδια ζωής αλλά ένα νέο πισωγύρισμα με ολικό σφράγισμα της αγοράς θα ήταν μοιραίο για το επιχειρείν.

Οι ισορροπίες τρόμου που διαμορφώνονται προβληματίζουν και το οικονομικό επιτελείο το οποίο έχει εναποθέσει τις ελπίδες του στην δυναμική επιστροφή της αγοράς για να «δαμάσει» το τέρας της ύφεσης. Η δομή της ελληνικής οικονομίας (το 99% των επιχειρήσεων είναι μικρομεσαίες) αλλά και το γεγονός πως βασικοί πυλώνες στήριξης του ΑΕΠ (όπως η εστίαση και ο τουρισμός) έχουν τεθεί… εκτός παιχνιδιού, καθιστούν καίριο τον ρόλο του λιανεμπορίου για να «τιθασευτούν» τα χτυπήματα του κορονοϊού στην οικονομική δραστηριότητα.

Με το λιανεμπόριο να μετρά απώλειες 15 δισ. ευρώ το 2020, η αναπλήρωση ενός μέρους από τον τζίρο των 5 δισ. ευρώ την περίοδο των εκπτώσεων είναι βαρύνουσας σημασίας για να κρατηθούν όρθιες οι επιχειρήσεις και να πάρουν ανάσες τα δημόσια ταμεία.

Μετά την επανεκκίνηση της αγοράς το λιανεμπόριο προσπαθεί να βρει τους ρυθμούς του με τα ταμεία των μαγαζιών της πόλης να ζεσταίνονται καθώς οι καταναλωτές προχώρησαν σε μαζικές αγορές τις πρώτες εβδομάδες επαναλειτουργίας της αγοράς. Την ώρα που κάτι δείχνει να κινείται, οι επαγγελματίες ξορκίζουν ένα τρίτο «πάγωμα» της οικονομίας το οποίο θα σήμαινε πως ο δρόμος, προς τη χρεοκοπία, θα ήταν χωρίς επιστροφή για πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Tα αυστηρά lockdown, σύμφωνα και με εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου, κοστίζουν την πραγματική οικονομία, σε απόλυτα νούμερα, περίπου 3 δισ. ευρώ το μήνα. Τα διαδοχικά άνοιξε - κλείσε με τα lockdown «ακορντεόν» σφίγγουν τoν κλοιό στον παραγωγικό ιστό, αυξάνουν το έλλειμμα του προϋπολογισμού (αυξημένες δαπάνες για μέτρα στήριξης, «αιμορραγία» στα κρατικά έσοδα) και το κυριότερο, δεν επιτρέπουν στην οικονομία να λειτουργήσει στοιχειωδώς σε περιβάλλον σταθερότητας. Η αστάθεια και η ανασφάλεια αποτελούν τους μεγαλύτερους εχθρούς της οικονομικής δραστηριότητας.

H «MτΚ» δίνει τον λόγο στους φορείς της τοπικής αγοράς, οι οποίοι επιχειρούν να σκιαγραφήσουν την κατάσταση που διαμορφώνεται εκφράζοντας την αγωνία τους για τις καταιγιστικές συνέπειες ενός νέου lockdown.

Άλμα του τζίρου μετά την επανεκκίνηση της αγοράς

«Ο κλάδος της εστίασης δεν μπορεί να ανοίγει και να κλείνει, δεν μπορεί να λειτουργήσει έτσι, το λιανεμπόριο δεν θέλουμε να κλείνει καθόλου, η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει τον τρόπο να λειτουργήσει με τρόπο ασφαλή η αγορά για όλους», σημειώνει η α’ αντιπρόεδρος του ΕΕΘ, Χρύσα Γεωργιάδου - Γρανούζη.

«Το μέλημά μας είναι να είμαστε ανοιχτοί ακόμα και με click away και click inside, και αυτά είναι καλύτερα από το να κατεβάσουμε ρολά ξανά», προσθέτει. «Ο τζίρος στα μαγαζιά της πόλης, σε σχέση με πέρσι, υπάρχει η εικόνα ότι είναι αυξημένος κατά 50% μετά τις 18 Ιανουαρίου που επαναλειτούργησε η αγορά», επισημαίνει.

Ταυτόχρονα, στέκεται στον αποκλεισμό μεγάλου μέρους των επιχειρήσεων εστίασης από την επιστρεπτέα προκαταβολή 5. «Ζητήσαμε να βγει επιστρεπτέα μόνο για την εστίαση, ο κλάδος είναι κλειστός σχεδόν 8 μήνες μετά το πρώτο lockdown, στο λιανεμπόριο η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη», αναφέρει. Την ίδια στιγμή, θεωρεί ότι ένα εκ νέο κλείσιμο της οικονομίας θα ήταν ολέθριο για το μικρομεσαίο επιχειρείν της Θεσσαλονίκης.

«Κυριαρχούν ο φόβος και η ανασφάλεια»

«Δεν μπορεί να λειτουργήσει σε ένα φυσιολογικό πλαίσιο η αγορά με το ακορντεόν, δεν συμφέρει την οικονομία να λειτουργεί με αυτό το σύστημα», επισημαίνει ο πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Κεντρικής Μακεδονίας Βασίλης Γεωργιάδης.

«Το χειρότερο είναι πως το άνοιξε - κλείσε προκαλεί φόβο και ανασφάλεια, οι πολίτες είναι διστακτικοί να καταναλώσουν και οι επιχειρήσεις διστάζουν να κάνουν ανοίγματα και να προσλάβουν κόσμο», προσθέτει. «Αυτοί που επηρεάζονται περισσότερο από το ακορντεόν είναι οι μικρομεσαίοι, μόνο το 15% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων έχει e-shop», σημειώνει.

Παράλληλα, εκτιμά πως ένα νέο σκληρό lockdown θα αποτελέσει τη χαριστική βολή για πολλές ΜμΕ στην Κεντρική Μακεδονία. Για την επιστρεπτέα προκαταβολή θεωρεί πως το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει καταδεικνύει την επιτυχία του μέτρου αλλά και την ανάγκη της αγοράς για ρευστότητα, προτρέποντας την κυβέρνηση να υιοθετήσει ανάλογα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Μέτρα τριών «ταχυτήτων» για τη στήριξη των επιχειρήσεων έχει θέσει σε ισχύ το οικονομικό επιτελείο, σε μία προσπάθεια να δώσει οξυγόνο ρευστότητας στις πληττόμενες επιχειρήσεις για να μπορέσουν να περάσουν ομαλά και με τις λιγότερες απώλειες την κορονο-κρίση. Μία πιο καθαρή εικόνα των παρεμβάσεων που θα απαιτηθούν για να γίνει η μετάβαση στην μεταπανδημική εποχή όσο το δυνατόν πιο ομαλά θα υπάρχει μετά τον Απρίλιο που λήγουν οι αναστολές πληρωμών φόρων και εισφορών. Προ των πυλών είναι και νέος γύρος επιστρεπτέας προκαταβολής, πιθανότατα τον Μάρτιο, με τον οποίο θα γίνει και μία προσπάθεια διόρθωσης αστοχιών που πέταξαν εκτός πολλές επιχειρήσεις στην πέμπτη φάση της επιστρεπτέας.

Πέρα από την επέκταση της δυνατότητας για μη καταβολή ενοικίων για τις κλειστές επιχειρήσεις τον Φεβρουάριο (θα ισχύσει και τον Μάρτιο), τίθενται σε εφαρμογή και άλλα μέτρα ενίσχυσης.

Επιταγές

Για την εξόφληση των επιταγών προβλέπονται νέες παρατάσεις για να μη «σκάσει» η αγορά. Πιο συγκεκριμένα προβλέπεται παράταση 75 ημερών για την εξόφληση όσων από αυτές που λήγουν μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου. Παράλληλα προβλέπει παράταση άλλες 45 μέρες και για τις επιταγές που έληξαν από 18/11/2020 έως και 31/12/2020.

Ειδικότερα για όσα αξιόγραφα εμφανιστούν από τις 02/01/2021 και μέχρι τη δημοσίευση της διάταξης, δεν θα καταχωρούνται στον «Τειρεσία», εάν εξοφληθούν εντός 75 ημερών από τη σφράγιση ή τη λήξη τους. Παράλληλα, από την ημερομηνία που θα τεθεί σε ισχύ η ρύθμιση, για τα αξιόγραφα που θα έχουν ημερομηνία εμφάνισης, λήξης ή πληρωμής από τη δημοσίευση της διάταξης έως τις 28/02/2021, οι προθεσμίες αυτές θα ανασταλούν κατά 75 ημέρες.

Στη ρύθμιση εντάσσονται επιχειρήσεις που έχουν κλείσει με κρατική εντολή, και των οποίων η δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ που θα καθοριστούν και οι πληττόμενες με μείωση άνω του 40% του τζίρου τους ,για τον τέταρτο τρίμηνο του 2020 και νέες επιχειρήσεις που έχουν ιδρυθεί μετά την 01/01/2020, με μοναδική προϋπόθεση να θεωρούνται πληττόμενες.

Ενίσχυση μη καλυπτόμενων παγίων δαπανών

Μέτρο - σωσίβιο για τις επιχειρήσεις που δεινοπαθούν από την COVID είναι η επιχορήγηση των παγίων δαπανών (το ρεύμα, το νερό, το τηλέφωνο, ενοίκια, προμήθειες).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει το Προσωρινό Πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης, με σκοπό να στηριχθεί η οικονομία κατά τη διάρκεια της έξαρσης του κορονοϊού. Τα κράτη-μέλη δύνανται να χορηγούν ενισχύσεις σε επιχειρήσεις υπό τη μορφή στήριξης για μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες, πραγματοποιηθείσες μεταξύ 1ης Μαρτίου 2020 και 30ής Ιουνίου 2021.

Γενικά, τα προβλεπόμενα -από το Προσωρινό Πλαίσιο- χαρακτηριστικά του εργαλείου της κάλυψης των πάγιων δαπανών των επιχειρήσεων είναι τα εξής:

- Οι επιλέξιμες επιχειρήσεις πρέπει, κατά τη διάρκεια της επιλέξιμης περιόδου, να αντιμετωπίζουν μείωση του κύκλου εργασιών κατά τουλάχιστον 30% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019.

- Το ανώτατο όριο της ενίσχυσης ανά επιχείρηση -για όλη την περίοδο από Μάρτιο 2020 έως Ιούνιο 2021- είναι 3 εκατ. ευρώ, στο οποίο δεν σωρεύονται οι άλλες ενισχύσεις που έχει λάβει η επιχείρηση, οι οποίες όμως δύναται να συνυπολογιστούν στις ανάγκες κάλυψης κάθε επιχείρησης.

- Η ανώτατη ένταση ενίσχυσης της επιχείρησης είναι 70% επί των επιλέξιμων δαπανών, με το ποσοστό αυτό να φτάνει το 90% για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις και το επίπεδο αυτών να διαμορφώνεται ανάλογα με τα δημοσιονομικά δεδομένα.

Η μορφή της ενίσχυσης, οι δικαιούχοι, το μέσο, το ύψος, η μεθοδολογία προσδιορισμού και η ένταση της ενίσχυσης, ο προσδιορισμός των επιλέξιμων παγίων δαπανών, η επιλέξιμη περίοδος πραγματοποίησης των μη καλυπτόμενων παγίων δαπανών, οι προϋποθέσεις χορήγησής της, η διαδικασία υποβολής σχετικής αίτησης, τα απαιτούμενα στοιχεία και δικαιολογητικά, η διαδικασία χορήγησης της ενίσχυσης, οι υποχρεώσεις των δικαιούχων, ο μηχανισμός διασφάλισης μη υπέρβασης της μέγιστης έντασης ενίσχυσης και κάθε άλλο συναφές ζήτημα ότι θα καθορίζονται με κοινή απόφαση των υπουργών οικονομικών και εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μετά από εισήγηση του διοικητή της ΑΑΔΕ.

Εκτιμάται ότι το συγκεκριμένο εργαλείο θα εφαρμοστεί πλήρως μέχρι τον Απρίλιο.

Παρατείνονται οι αναστολές συμβάσεων

Στο πλαίσιο ενίσχυσης των πληττόμενων εργαζομένων ο μηχανισμός «ΣΥΝ-Εργασία» έχει ήδη πάρει παράταση έως τις 28 Φεβρουαρίου 2021. Ο μηχανισμός «ΣΥΝ-Εργασία» έχει τεθεί σε λειτουργία από τον Ιούνιο και σε αυτόν εντάσσονται εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης, σε επιχειρήσεις που έχασαν τουλάχιστον το 20% του τζίρου τους το διάστημα από τον Μάρτιο μέχρι τον Αύγουστο 2020 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα το 2019. Όσοι εργαζόμενοι υποστούν μείωση έως 50% στον μισθό τους, θα λάβουν από το κράτος το 60% της απώλειας τους, ενώ η πολιτεία καλύπτει και το 100% των εισφορών τους (εργοδοτικών και εργατικών).

Παράλληλα το πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου αναμένεται να πληρωθούν οι δικαιούχοι τα 534 ευρώ για τις αναστολές συμβάσεων εργασίας του Ιανουαρίου.

Την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ για τον μήνα Φεβρουάριο θα την λάβουν μόνο οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων που παραμένουν κλειστές με κρατική εντολή.

Οι εργαζόμενοι θα λάβουν αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ για 30 ημέρες αναστολής της σύμβασης εργασίας, ή 17,8 ευρώ για κάθε ημέρα αναστολής.

Τι απαντά ο πρόεδρος των εστιατόρων Θεσσαλονίκης στα περί «μηδενικής στήριξης του κλάδου»

Στο προηγούμενο φύλο της «ΜτΚ» το μέλος της διοίκησης του ΕΕΘ και επιχειρηματίας στο χώρο της εστίασης Λευτέρης Γεωργιάδης είχε κάνει λόγο για ««μηδενική στήριξη και εκπροσώπηση του κλάδου από τον πρόεδρο της ΓΣΕΒΕΕ». Ο Ιωάννης Φιλοκώστας, πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων ψητοπωλών και καφέ μπαρ Νομού Θεσσαλονίκης, απαντώντας αναφέρει: «Αμφισβητώ τα λόγια του κ.Γεωργιάδη, το νόμιμα εκλεγμένο σωματείο του κλάδου και ο κ.Καββαθάς έχουν προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την στήριξη της εστίασης».

Πώς θα αναβαθμίσετε το e-shop της επιχείρησής σας

Την ώρα που η κορονο-κρίση κλονίζει συθέμελα τις παραδοσιακές δομές του εμπορίου, η ταχύτατη προσαρμογή των επιχειρήσεων στα νέα δεδομένα και ο ψηφιακός τους μετασχηματισμός αποτελούν όρο επιβίωσης στη νέα e-εποχή.

Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να «τρέξει» το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ ενισχύσεων για αναβάθμιση e-shop. Πρόκειται για την προκήρυξη της δράσης του ΕΣΠΑ «e-λιανικό» που επιχορηγεί μικρομεσαίες επιχειρήσεις για τη δημιουργία ή την αναβάθμιση ηλεκτρονικού καταστήματος προκειμένου να στηριχθεί η λειτουργία τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας αλλά και να ενισχυθεί ο βαθμός ενσωμάτωσης της ψηφιακής τεχνολογίας. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν μεταξύ άλλων για το πρόγραμμα τα εξής:

1. Το πρόγραμμα θα προβλέπει την επιδότηση έως 5.000 ευρώ για μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του λιανεμπορίου, διατηρούν φυσικό κατάστημα και η λειτουργία τους έχει ανασταλεί για τουλάχιστον μία ημέρα από την Τετάρτη 18 Μαρτίου 2020 και μετά. Οι επιχειρήσεις θα διακρίνονται σε:

- Υφιστάμενες οι οποίες έχουν συσταθεί έως και την 30/9/2019.

- Νεοσύστατες, οι οποίες έχουν συσταθεί από 01/10/2019 και μετά μέχρι τις 07/11/2020.

2. Ως έναρξη επιλεξιμότητας δαπάνης ορίζεται η 18η Μαρτίου 2020, η διάρκεια υποβολής αιτήσεων θα έχει διάρκεια τουλάχιστον 30 ημέρες από την ημέρα που θα ανοίξει η διαδικασία κατάθεσης.

3. Θα χρηματοδοτούνται διακομιστές (server) για τη φιλοξενία εφαρμογών - λογισμικού απαιτούμενου για τη δημιουργία /αναβάθμιση και λειτουργία ηλεκτρονικού καταστήματος, με τα συνοδευτικά στοιχεία του (πληκτρολόγια, οθόνη κ.λπ.) και το απαιτούμενο λειτουργικό σύστημα.