Ως το πρώτο σοβαρό αυτογκόλ της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη χαρακτηρίζεται από πολλούς η υπόθεση της κατάργησης του προγράμματος τηλεκατάρτισης για τους επιστήμονες, γνωστού και ως voucher. Σε μια συγκυρία που η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός απολαμβάνουν υψηλές δημοτικότητες λόγω της επιτυχημένης στάσης της επίσημης πολιτείας στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού η αστοχία, η βιασύνη και η προχειρότητα που επέδειξε η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας προκάλεσε ένα γκολ σε αγώνα όπου η κυβέρνηση προηγούνταν καθαρά….

Άλλες δύο φορές στους εννέα μήνες της διακυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη η κυβέρνησή του βρέθηκε υπό πίεση. Η πρώτη ήταν τον περασμένο Δεκέμβριο με τον πρώην υφυπουργό Αντώνη Διαματάρη, για τον οποία υπήρξε έντονη αμφισβήτηση του βιογραφικού του, με αποτέλεσμα ο ίδιος τελικά να παραιτηθεί. Η δεύτερη ήρθε ένα μήνα αργότερα και αφορούσε ένα θεσμικό ζήτημα, την επανασύσταση του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής από τον πρωθυπουργό, ένα υπουργείο το οποίο όταν ανακοίνωσε τη σύνθεση της κυβέρνησής του είχε καταργήσει.

Αυτή τη φορά το «γκριζάρισμα» της κυβέρνησης είχε να κάνει με χαρακτηριστικά που δεν είχαν μέχρι στιγμής εμφανισθεί ως κομμάτια του κυβερνητικού DNA. Δηλαδή κακός σχεδιασμός, προχειρότητα και έλλειμμα σωστής αξιολόγησης, ενώ εκφράστηκαν και φωνές που έκαναν λόγο για γκρίζες πτυχές στην υπόθεση των 7 πλατφορμών που θα αναλάμβαναν την υλοποίηση της χρυσοφόρας τηλεκατάρτισης των επιστημόνων που θα έμπαιναν στο πρόγραμμα.

Η κυβέρνηση έδειξε ασυνήθιστη αναποφασιστικότητα για το αν θα δώσει το επίδομα σε έξι κοινωνικές ομάδες επιστημόνων, μεταξύ των οποίων οι δικηγόροι, οι οικονομολόγοι και οι πολιτικοί μηχανικοί. Στη διαδικασία άτυπου διαλόγου και διεκδίκησης που προηγήθηκε η κυβέρνηση έδειξε να μην έχει σαφή γραμμή για το α) αν θα δώσει το επίδομα στους διεκδικούντες και για το β) σε ποιους θα το δώσει. Σημαντική παράμετρος εδώ ήταν το γεγονός ότι όλες αυτές οι κοινωνικές ομάδες ελεύθερων επαγγελματιών θεωρούνται φιλικά προσκείμενες στην κυβέρνηση και είχαν συγκρουστεί σφόδρα για πολλούς λόγους με την προηγούμενη κυβέρνηση. «Χτυπούσαμε το μαλακό υπογάστριο των ψηφοφόρων μας. Ζητώντας τους να συμμετάσχουν σε ένα αστείο πρόγραμμα. Την ίδια στιγμή που επιδοτούσαμε χωρίς προϋποθέσεις άλλες κοινωνικές ομάδες», τονίζει με έμφαση γαλάζιος της Θεσσαλονίκης Έτσι ύστερα από πολλές πιέσεις προς πολλές πλευρές η κυβέρνηση, που στην αρχή επικαλούνται δημοσιονομικά κενά για τη μη ικανοποίηση του αιτήματος υποχώρησε.

Όταν επιλέχτηκε η μορφή της τηλεκατάρτισης και του voucher καταγράφηκε εμφανής προχειρότητα στον τρόπο που θα υλοποιούνταν η σχετική διαδικασία. Με τα παραδείγματα εδώ να είναι πολλά και να αποτυπώνονται στις απροσεξίες που έγιναν κατά τη μετάφραση του κειμένου, με μεταφραστικές πρωτοτυπίες του τύπου «Σκοιλ Ελικικου», να προκαλούν πολύ γέλιο και αρνητικά σχόλια.

Όπως εκτιμάται από πολλές πλευρές οι ευθύνες του όλου εγχειρήματος βαραίνουν πρωτίστως την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και τον ίδιο τον υπουργό Γιάννη Βρούτση που χειρίστηκε μαζί με τη Γενική Γραμματέα Άννα Στρατινάκη την όλη υπόθεση. Ακόμη ακουμπούν και στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων που δια του υπουργού Άδωνη Γεωργιάδη στήριξε με κάθε τρόπο όλο αυτό το διάστημα επικοινωνιακά το εγχείρημα.

Αυτό που επίσης ενόχλησε ήταν και η ταχύτητα με την οποία επιλέχτηκαν οι συγκεκριμένες πλατφόρμες που θα έτρεχαν το πρόγραμμα, καθώς σε αυτές υπήρξαν ενδείξεις για καλές και προνομιακές σχέσεις των ιδιοκτητών τους με την ευρύτερη ΝΔ.

Το Μέγαρο Μαξίμου μάλλον υποτίμησε στην αρχική φάση το πρόβλημα, και έδρασε μόνο όταν το ζήτημα έλαβε ευρύτερες διαστάσεις με τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών και τις έντονες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης. Έτσι παρενέβη ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο οποίος για άλλη μια φορά έδειξε ότι δεν επιθυμεί να κυβερνά αφήνοντας άλυτα υπαρκτά προβλήματα και ότι όταν παραδέχεται όταν γίνονται λάθη ανατρέπει ληφθείσες αποφάσεις. Και αυτό σίγουρα το πιστώνεται.

Σύμφωνα με πληροφορίες ο πρωθυπουργός είχε δύο συναντήσεις με τον αρμόδιο υπουργό Γιάννη Βρούτση για τη διευθέτηση του θέματος. Έτσι, αφού προηγήθηκε σχετική έρευνα με απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο κ. Βρούτσης ανακοίνωσε ότι το πρόγραμμα οικονομικής στήριξης επιστημόνων με τηλεκατάρτιση καταργείται. Ταυτόχρονα οι επιστήμονες, τους οποίους αφορούσε το πρόγραμμα, θα λάβουν κανονικά την ενίσχυση των 600 ευρώ για τον μήνα Απρίλιο χωρίς προϋποθέσεις.

Όσο για τον υπουργό Εργασίας παραδέχθηκε ότι έγινε αστοχία: «Μέσα στην πρωτοφανή υγειονομική κρίση η κυβέρνηση δεν σταματάει τις μεταρρυθμίσεις. Γίνονται σε λίγες μέρες ή εβδομάδες, πράγματα που δεν γίνονταν για χρόνια. Χτίζουμε, όλοι μαζί, ένα αποτελεσματικό Κράτος που εμπνέει εμπιστοσύνη. Τυχόν αστοχίες, όπως έγινε και σε άλλες περιπτώσεις, εντοπίζονται και διορθώνονται», σημείωσε.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε όλη την τελική φάση δεν υπήρξε δημόσια παρέμβαση του πρωθυπουργού για το θέμα, ενώ τις τελικές αποφάσεις για την κατάργηση της τηλεκατάρτισης τις ανακοίνωσε ο ίδιος ο κ. Βρούτσης. Για το θέμα τοποθετήθηκε στο τελευταίο briefing ο κυβερνηστικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας. «Όταν λαμβάνονται τόσο πολλά μέτρα σε τόσο μεγάλη πίεση χρόνου μπορεί να γίνονται και αστοχίες. Σημασία έχει οι αστοχίες να εντοπίζονται, να αναγνωρίζονται και να διορθώνονται. Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης το έκανε. Ταυτόχρονα, έδωσε εντολή να ξεκινήσει αξιολόγηση των Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης μέσω ενδελεχούς ελέγχου της ποιότητας των προγραμμάτων κατάρτισης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού. Πράγμα που δεν συνέβη, δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια», είπε ο κ. Πέτσας.

«Όσον αφορά τα χρήματα που θα δοθούν στους επιστήμονες, αυτά θα καταβληθούν αρχικά από το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, υπάρχει πρόνοια να μπορέσει να καλυφθεί και με συγχρηματοδοτούμενους πόρους», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και σημείωσε ότι το πρόγραμμα τηλεκατάρτισης είχε διαμορφωθεί από το τέλος Μαρτίου. «Έκτοτε κάναμε πολλές ενέργειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου οι προτάσεις να μπορούν να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση και από την Ε.Ε. κάτι το οποίο το επιτύχαμε αργότερα μέσα στον Απρίλιο. Επομένως θα διεκδικήσουμε και τα 600 ευρώ που θα δοθούν στους επιστήμονες να μπορέσουν να τύχουν συγχρηματοδότησης από τους ευρωπαϊκούς πόρους», ανέφερε.

Μένει ή φεύγει ο Βρούτσης;

Όσο για το αν ο κ. Βρούτσης απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του πρωθυπουργού ο κ. Πέτσας απάντησε μονολεκτικά λέγοντας «Ναι». Το αν η υπόθεση του voucher χάλασε τη χημεία που υπήρχε μεταξύ του πρωθυπουργού και του υπουργού Εργασίας μένει να φανεί. Γαλάζιοι παράγοντας θύμιζαν ότι δεν είναι η πρώτη φορά που κατά τη σημερινή υπουργική θητεία Βρούτση καταγράφονται δυσλειτουργίες, παραπέμποντας και στις εντάσεις που είχε ο υπουργός Εργασίας με τον τότε υφυπουργό του Νότη Μηταράκη. Άλλοι πάλι υπενθύμιζαν με νόημα ότι ο πρωθυπουργός λειτουργεί με το μότο ότι «ένα λάθος διορθώνεται, αλλά πάντοτε χρεώνεται. Τώρα έγινε η διόρθωση. Η χρέωση θα έρθει στην ώρα της και όταν η παράμετρος του χρόνου το επιτρέψει»….

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 26 Απριλίου 2020