Η γρίπη Α είναι ανάμεσα μας, νωρίτερα και εντονότερα από κάθε άλλη χρονιά, με την έξαρση να άρχισε από τις Κυκλάδες και να απλώνεται στα αστικά κέντρα της χώρας. Την ίδια ώρα, το πρόσφατο κύμα του κορονοϊού μπορεί να βρίσκεται σε ύφεση αλλά η πιθανή συνύπαρξη και ταυτόχρονη έξαρση και των δύο στα μέσα του χειμώνα τρομάζει ακόμα και τους ειδικούς, καθώς ο συνδυασμός μπορεί να είναι επώδυνος για τον ανθρώπινο οργανισμό. Από τα τέλη Ιουλίου άρχισαν να απασχολούν έντονα τις υγειονομικές αρχές οι ασθενείς με συμπτώματα που θύμιζαν κορονοϊό αλλά έβγαιναν αρνητικοί στα τεστ. Για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν υπήρχε ενημέρωση για τα συγκεκριμένα κρούσματα, αν και στα κέντρα υγείας των νησιών έφταναν εκατοντάδες -κυρίως νέοι- εβδομαδιαία με την συγκεκριμένη συμπτωματολογία. Η «ΜτΚ» σε εκτενές ρεπορτάζ στα φύλλα στις 13-14 Αυγούστου και στις 21 Αυγούστου, παρουσίασε το ιατρικό φαινόμενο με μαρτυρίες ασθενών αλλά και απόψεις ειδικών όπου κατέληγαν σε δύο συμπεράσματα: πρόκειται για την Γρίπη Α ή για έναν άλλο ιό που δεν έχει ταυτοποιηθεί.

Ο ΕΟΔΥ προχώρησε σε επίσημες ανακοινώσεις στις 5 Σεπτεμβρίου, παρουσιάζοντας τα επίσημα στατιστικά των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων της Γρίπης Α. Από τις 7 Ιουλίου έως τις 31 Αυγούστου, δηλώθηκαν 174 κρούσματα Γρίπης τύπου Α και δύο τύπου Β. Αυτοί οι αριθμοί είναι σχεδόν πέντε φορές υψηλότεροι από τον αριθμό των κρουσμάτων που δηλώθηκαν την ίδια περίοδο το 2019. Αν και σύμφωνα με τους γιατρούς, ο πραγματικός αριθμός κρουσμάτων της Γρίπης Α είναι πολύ μεγαλύτερος.

«Σαφώς δεν είναι μόνο αυτά τα κρούσματα της Γρίπης Α που υπήρχαν αυτό το διάστημα. Αλλά είναι λογικό να μην καταγράφτηκαν όλα, καθώς τα τεστ γρίπης είναι λιγότερο διαδομένα και γίνονται μόνο σε νοσοκομεία, ενώ του κορονοϊού πλέον είναι διασπαρμένα στην κοινωνία» σημειώνει στη «ΜτΚ» ο ομότιμος καθηγητής Πνευμονολογίας και Λιομωξιολογίας του ΑΠΘ, Ιωάννης Κιουμής.

Ενδεικτικό για όσα θα ακολουθήσουν με την Γρίπη Α στη χώρα μας, είναι όσα εξελίσσονται στη μακρινή Αυστραλία, όπου παρατηρήθηκε μεγάλη έξαρση. Μάλιστα, στην νοτιότερη ήπειρο επικράτησε το στέλεχος Η3Ν2, το οποίο έχει μεγαλύτερη νοσηρότητα. «Δεν αναπτύξαμε ανοσία απέναντι στα στελέχη της γρίπης τις δύο προηγούμενες χρονιές και θα δούμε παγκοσμίως να υπάρχει μεγάλη έξαρση φέτος» δηλώνει στη «ΜτΚ» ο καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής στο ΕΚΠΑ Στέλιος Λουκίδης.

Σε συνδυασμό της χαλάρωσης των μέτρων, της μεγάλης τουριστικής εισροής και του συγχρωτισμού στα νησιά η γρίπη φαίνεται πως βρήκε πρόσφορο έδαφος να κάνει την εμφάνισή της πολύ νωρίτερα στη χώρα μας. «Δεν ήταν εποχή της αλλά βρήκε απροετοίμαστους και χωρίς άμυνα οργανισμούς. Είναι αναμενόμενο ότι γίνεται στο νότιο ημισφαίριο να εμφανιστεί ως φαινόμενο και στο βόρειο ημισφαίριο» λέει ο κ. Κιουμής.

Ο άγνωστος «χ»

Ο πυρετός που δεν πέφτει με κανένα αντιπυρετικό και κρατάει για εβδομάδες, όπως λένε μαρτυρίες ασθενών, δεν είναι σύμπτωμα της Γρίπης Α σύμφωνα με τον κ. Λουκίδη. «Η γρίπη έχει συγκεκριμένο αριθμό ημερών νόσησης που είναι από 3 έως 5 ημέρες. Αν συνεχίζει, συνήθως δεν πρόκειται για γρίπη» λέει ο καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής στο ΕΚΠΑ.

Η ιατρική κοινότητα δεν ανησυχεί για την Γρίπη Α, καθώς γνωρίζουν πως πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ο άγνωστος «χ» όμως παραμένει, όπως έχει επιβεβαιώσει στη «ΜτΚ» και η πρόεδρος Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας και Πειραιά Ματίνα Παγώνη, μιλώντας για έναν ιό που ακόμα δεν έχει ταυτοποιηθεί αλλά προκαλεί παρόμοια συμπτώματα με την Γρίπη Α και τον κορονοϊό.

«Πιθανότατα να είναι μία ίωση που μιμείται την γρίπη. Κάθε χρόνο υπάρχουν ιοί με γριπώδη συνδρομή αλλά επειδή δεν υπάρχει τεστ για να ανιχνευθούν, τους βαφτίζουμε γρίπη επειδή έχουν τα ίδια συμπτώματα» εξηγεί ο κ. Κιουμής.

Ο επικίνδυνος συνδυασμός

To τελευταίο κύμα της πανδημία υποχωρεί και η επιδημιολογική εικόνα της χώρας βρίσκεται στα επίπεδα του Ιουνίου, χωρίς να πιέζεται το σύστημα υγείας. «Είμαστε λίγο καλύτερα συγκριτικά με άλλα κύματα. Στη ΜΕΘ έχουμε μόνο τέσσερις ασθενείς με κορονοϊό που ανήκουν στην ηλιακή ομάδα 70-80 ετών. Θέλει προσοχή, ωστόσο, αν αυξηθούν οι εισαγωγές θα έχουμε και πάλι πρόβλημα» τονίζει στη «ΜτΚ» ο διευθυντής του Πνευμονολογικού Τμήματος και συντονιστής διαχείρισης πανδημίας στο Παπανικολάου, Αδαμάντιος Χλωρός.

Θεωρείται βέβαιο πως η καλή επιδημιολογική εικόνα που υπάρχει αυτή την στιγμή θα αλλάξει όσο εισχωρούμε στους χειμερινούς μήνες και το χειρότερο σενάριο για τους γιατρούς είναι η ταυτόχρονη έξαρση γρίπης. «Ο συνδυασμός μας απασχολεί. Είναι δύο διαφορετικές μολύνσεις και μπορούν να συνυπάρχουν ταυτόχρονα. Έχουμε αντιμετωπίσει τέτοια περιστατικά, μάλιστα ο πρώτος ασθενής με κορονοϊό στο Αττικόν τον Μάρτιο του 2020 είχε και γρίπη. Ο συνδυασμός εξαντλεί τον οργανισμό και προκαλεί μεγάλη καταπόνηση» αναφέρει ο Στέλιος Λουκίδης.

Ο συνδυασμός αυτός μπορεί να αποβεί μοιραίος σε μεγαλύτερο ποσοστό για ευπαθείς ομάδες. «Μας ανησυχεί η συνύπαρξη γρίπης και κορονοϊού σε ευπαθή άτομα, είναι βαρύς συνδυασμός με μεγάλους φόβους. Αν το χειμώνα η γρίπη έχει δυναμική παρουσία, τότε θα έχουμε πολλές ανθρώπινες απώλειες. Είναι το δυσμενές σενάριο. Μέχρι στιγμής δεν συμβαίνει αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί» επισημαίνει ο κ. Κιούμης.

«Να αρχίσει νωρίτερα ο εμβολιασμός»

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η λύση για την αντιμετώπιση του εφιαλτικού σεναρίου είναι ο εμβολιασμός για κορονοϊό αλλά και για γρίπη. «Συνήθως για την γρίπη ο εμβολιασμός αρχίζει τον Νοέμβριο, αλλά είναι δεδομένο ότι πρέπει να αρχίσει νωρίτερα από ότι συνήθως» τονίζει ο Στέλιος Λουκίδης.

«Υπάρχει έξαρση σε κρούσματα γρίπης και είμαστε σε συνεννόηση με τις εταιρείες για να έρθουν τα εμβόλια, ώστε να αρχίσει ο εμβολιασμός», δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης, αναφερόμενος στα σενάρια ασφυκτικής πίεσης του ΕΣΥ λόγω γρίπης και κορονοϊού. Προς το παρόν, δεν αναμένεται να κυκλοφορήσει εμβόλιο που θα καλύπτει και τα δύο, γι’ αυτό επανέρχονται ερωτήματα για τα ξεχωριστά εμβόλια της γρίπης και του κορονοϊού. «Μπορούμε να εμβολιαστούμε και για τα δύο ανάμεσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν μπορούμε να εμβολιαστούμε και για τα δύο την ίδια ημέρα. Είναι καλό να υπάρχει διάστημα τουλάχιστον ενός μήνα για να προλάβει ο οργανισμός να αναπτύξει την καλύτερη δυνατή ανοσιακή απάντηση» δηλώνει ο κ. Κιουμής.

Οι διαφορές των επικαιροποιημένων εμβολίων

Στα μέσα της περασμένης εβδομάδας έφτασαν στη χώρα οι πρώτες δόσεις των επικαιροποιημένων εμβολίων της Pfizer που καλύπτουν και τις υποπαραλλαγές της «Όμικρον». Στη Θεσσαλονίκη ο Συνεταιρισμός Φαρμακοποιών, έλαβε τις πρώτες 120.000 δόσεις και ήδη μοιράστηκαν σε 96 εμβολιαστικά κέντρα. Τη Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου θα υπάρχει αναλυτική ενημέρωση από την πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου και τον γ.γ. Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριο Θεμιστοκλέους για το εμβολιαστικό πρόγραμμα και την νέα ενισχυμένη δόση που θα χορηγείται ως αναμνηστική. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ», οι εμβολιασμοί με τα συγκεκριμένα εμβόλια αναμένεται να αρχίσουν την ερχόμενη Τετάρτη.

Τα συγκεκριμένα σκευάσματα, έχουν κάποιες διαφορές με τα προηγούμενα εμβόλια της εταιρείας. Αρχικά έχουν μεγαλύτερη αντοχή σε κανονική ψύξη έως και 10 εβδομάδες, ενώ δεν χρειάζονται αραίωση τα φιαλίδια όπως τα προηγούμενα σκευάσματα.