30/10/2022 11:00
Γερμανικό έγγραφο το οποίο φέρεται να συντάχθηκε τον Δεκέμβριο του 1944 από τους ναζί λίγους μήνες μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης στις 30 Οκτωβρίου από τις δυνάμεις του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, είχε επικαλεστεί το 2014 ο καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας στο ΑΠΘ, Σπύρος Σφέτας, μιλώντας στον δημοσιογράφο Παντελή Σαββίδη.
Σύμφωνα με τον Σ. Σφέτα, οι ναζί υποστηρίζουν στο έγγραφο, ότι στις 12 Οκτωβρίου είχαν αποχωρήσει από τη Θεσσαλονίκη, αφήνοντας όμως πίσω τους δυνάμεις για να καταστρέψουν τις υποδομές της πόλης. Η Θεσσαλονίκη βρισκόταν υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ από τα μέσα Οκτωβρίου έλεγε ο καθηγητής ο οποίος δεν ζει πια.
Σύμφωνα με όσα έλεγε ο Σ. Σφέτας, επικαλούμενος πάντα το έγγραφο των ναζί, οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ και του ΕΑΜ συγκρούονταν με ομάδες αντικομμουνιστών, ενώ ο ΕΛΑΣ έστηνε λαϊκά δικαστήρια δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα εμφυλίου πολέμου, κατά την άποψη του καθηγητή. Επίσης, κανείς Γερμανός ναζί δεν υπέστη ουδεμία φθορά σύμφωνα με το έγγραφο που συνέταξαν οι ίδιοι οι ναζί και επικαλείτο ο Σ. Σφέτας.
«Οι τελευταίοι Γερμανοί φεύγουν στις 29 με 30 του Οκτώβρη, όταν ήδη είχαν επιτελέσει την καταστροφή, χωρίς να υποστούν τίποτα. Τότε μπαίνει ο κύριος όγκος του ΕΛΑΣ πανηγυρικά μέσα στην πόλη. Κατά συνέπεια μάχη δεν δόθηκε με τους Γερμανούς για τη Θεσσαλονίκη. Δυστυχώς, η μάχη για τη Θεσσαλονίκη ήταν μια εμφύλια σύρραξη στο Κιλκίς», ισχυριζόταν ο Σ. Σφέτας.
Στο ερώτημα από πού είναι τα έγγραφα ο καθηγητής είχε απαντήσει ότι είναι ναζιστικά και στα οποία απέκτησε πρόσβαση μέσω ΗΠΑ. Όπως έλεγε ο ίδιος, τα έγγραφα αυτά μπορεί κάποιος να τα βρει, αν ψάξει.
Ο Σ. Σφέτας έκρινε ότι τα εν λόγω έγγραφα είναι αξιόπιστα, παρότι συντάχθηκαν από τους ίδιους τους Γερμανούς ναζί, καθώς «το περιεχόμενο των εγγράφων το συνδυάζουμε και με μαρτυρίες ανθρώπων που ζήσαν τα γεγονότα».
Στον αντίποδα βέβαια, μαρτυρίες ανθρώπων που συμμετείχαν στην αντίσταση κατά τη διάρκεια της κατοχής αλλά και στην απελευθερωτική είσοδο του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ στη Θεσσαλονίκη στις 30 Οκτωβρίου, υποστηρίζουν ότι αυτές οι δυνάμεις περικύκλωσαν τους ναζί και σταμάτησαν την τελευταία στιγμή την ανατίναξη του υδραγωγείου της πόλης.
Δείτε τις δηλώσεις του Σ. Σφέτα:
Γερμανικό έγγραφο το οποίο φέρεται να συντάχθηκε τον Δεκέμβριο του 1944 από τους ναζί λίγους μήνες μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης στις 30 Οκτωβρίου από τις δυνάμεις του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, είχε επικαλεστεί το 2014 ο καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας στο ΑΠΘ, Σπύρος Σφέτας, μιλώντας στον δημοσιογράφο Παντελή Σαββίδη.
Σύμφωνα με τον Σ. Σφέτα, οι ναζί υποστηρίζουν στο έγγραφο, ότι στις 12 Οκτωβρίου είχαν αποχωρήσει από τη Θεσσαλονίκη, αφήνοντας όμως πίσω τους δυνάμεις για να καταστρέψουν τις υποδομές της πόλης. Η Θεσσαλονίκη βρισκόταν υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ από τα μέσα Οκτωβρίου έλεγε ο καθηγητής ο οποίος δεν ζει πια.
Σύμφωνα με όσα έλεγε ο Σ. Σφέτας, επικαλούμενος πάντα το έγγραφο των ναζί, οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ και του ΕΑΜ συγκρούονταν με ομάδες αντικομμουνιστών, ενώ ο ΕΛΑΣ έστηνε λαϊκά δικαστήρια δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα εμφυλίου πολέμου, κατά την άποψη του καθηγητή. Επίσης, κανείς Γερμανός ναζί δεν υπέστη ουδεμία φθορά σύμφωνα με το έγγραφο που συνέταξαν οι ίδιοι οι ναζί και επικαλείτο ο Σ. Σφέτας.
«Οι τελευταίοι Γερμανοί φεύγουν στις 29 με 30 του Οκτώβρη, όταν ήδη είχαν επιτελέσει την καταστροφή, χωρίς να υποστούν τίποτα. Τότε μπαίνει ο κύριος όγκος του ΕΛΑΣ πανηγυρικά μέσα στην πόλη. Κατά συνέπεια μάχη δεν δόθηκε με τους Γερμανούς για τη Θεσσαλονίκη. Δυστυχώς, η μάχη για τη Θεσσαλονίκη ήταν μια εμφύλια σύρραξη στο Κιλκίς», ισχυριζόταν ο Σ. Σφέτας.
Στο ερώτημα από πού είναι τα έγγραφα ο καθηγητής είχε απαντήσει ότι είναι ναζιστικά και στα οποία απέκτησε πρόσβαση μέσω ΗΠΑ. Όπως έλεγε ο ίδιος, τα έγγραφα αυτά μπορεί κάποιος να τα βρει, αν ψάξει.
Ο Σ. Σφέτας έκρινε ότι τα εν λόγω έγγραφα είναι αξιόπιστα, παρότι συντάχθηκαν από τους ίδιους τους Γερμανούς ναζί, καθώς «το περιεχόμενο των εγγράφων το συνδυάζουμε και με μαρτυρίες ανθρώπων που ζήσαν τα γεγονότα».
Στον αντίποδα βέβαια, μαρτυρίες ανθρώπων που συμμετείχαν στην αντίσταση κατά τη διάρκεια της κατοχής αλλά και στην απελευθερωτική είσοδο του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ στη Θεσσαλονίκη στις 30 Οκτωβρίου, υποστηρίζουν ότι αυτές οι δυνάμεις περικύκλωσαν τους ναζί και σταμάτησαν την τελευταία στιγμή την ανατίναξη του υδραγωγείου της πόλης.
Δείτε τις δηλώσεις του Σ. Σφέτα:
ΣΧΟΛΙΑ