23/05/2021 08:00
Να βοηθήσει, εξατομικευμένα, τους ανθρώπους που πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια και το άσθμα, έχει ως στόχο το έργο Take-A-Breath του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης.
Πρόκειται για ένα ευφυές σύστημα αυτοδιαχείρισης και υποστήριξης ασθενών με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, όπως ενημερώνει το ΕΚΕΤΑ στη σχετική ανακοίνωσή του.
Μιλώντας στο makthes.gr, ο Αντώνιος Λάλας, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών του ΕΚΕΤΑ, εξηγεί ότι το σύστημα αποτελείται από δύο σκέλη: τις συσκευές (σ.σ. hardware) και το λογισμικό (σ.σ. software).
Οι συσκευές και η λειτουργία τους
Το hardware αποτελείται και αυτό με τη σειρά του από δύο συσκευές. Η μία συσκευή είναι το λεγόμενο add on (σ.σ. πρόσθετο) το οποίο μέσω αισθητήρων μετρά «κρίσιμες παραμέτρους για να αξιολογήσουμε αν ο ασθενής κάνει σωστή χρήση του φαρμάκου», λέει ο κ. Λάλας. Διαθέτει «αξελερόμετρο για να μετράμε επιταχύνσεις, μικρόφωνο για να καταγράφουμε τον ήχο όταν εισπνέει και παίρνει το φάρμακό του και αισθητήρες που μετρούν την τρέχουσα περιβαλλοντική κατάσταση: θερμοκρασία, υγρασία», συνεχίζει ο ερευνητής.
Η δεύτερη συσκευή, η Air Quality Monitor, αξιολογεί «περιβαλλοντικές συνθήκες μέσα στον χώρο όπου μένει ο ασθενής. Είτε εκεί που μένει, είτε στη δουλειά του. Μετράει θερμοκρασία, υγρασία, συγκεντρώσεις αερίων, σωματιδίων και πτητικών ενώσεων», αναφέρει ο επιστήμονας. Τονίζει, δε, ότι αυτές οι μετρήσεις είναι κρίσιμες, ώστε «να αξιολογήσουμε για έναν ασθενή αν κινδυνεύει να πάθει μία κρίση. Άρα να δώσουμε την κατάλληλη οδηγία προκειμένου να αποφευχθεί αυτό. Όπως να ανοίξει το παράθυρο, ή να επισκεφθεί τον γιατρό του».
Το «νοήμον» λογισμικό
Σε ό,τι αφορά το λογισμικό, περιλαμβάνει αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης που αξιολογούν το ακουστικό σήμα για να αξιολογήσουν αν ο ασθενής λαμβάνει σωστά το φάρμακό του, σημειώνει ο κ. Λάλας.
Το λογισμικό αποτελείται από μία εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, στην οποία όλες οι μετρήσεις των συσκευών του hardware είναι διαθέσιμες, μέσω της εφαρμογής, στον χρήστη. Στο επόμενο σκέλος του λογισμικού, οι μετρήσεις αποστέλλονται στην πλατφόρμα ιατρικής συμπερασματολογίας και λήψης αποφάσεων. «Με την εφαρμογή ο ασθενής έχει άμεση επαφή με το τι συμβαίνει. Παίρνει ένα σκορ για την αποτελεσματικότητα της εισπνοής του και ενημερώνεται για το τι έκανε λάθος. Με διαδοχικές χρήσεις του συστήματος, μαθαίνει και βελτιώνεται», στη χρήση των εισπνευστικών συσκευών, διευκρινίζει ο κ. Λάλας. Παρατηρεί, δε, ότι «λάθη στη χρήση των συσκευών κάνουν σχεδόν όλοι οι ασθενείς».
Οι δυνατότητες της πλατφόρμας
Πέραν αυτών, ο ασθενής μπορεί, μέσω της πλατφόρμας, να παρακολουθήσει εκπαιδευτικά βίντεο, ενώ διατίθεται και σύστημα καθοδήγησης βήμα-βήμα για τη χρήση της εισπνευστικής συσκευής. Ακόμη, ο ασθενής μπορεί να χρησιμοποιήσει την κάμερα του κινητού τηλεφώνου του, ώστε η εφαρμογή να αξιολογήσει, εάν κρατάει σωστά τη συσκευή στο χέρι του, προσθέτει ο κ. Λάλας.
«Πρώτο βήμα αξιολόγησης είναι η ορθή θέση της συσκευής μέσω της κάμερας, το δεύτερο είναι μέσω των ακουστικών αισθητήρων και το τρίτο είναι μέσω της κίνησης που κάνει ο ασθενής την ώρα που παίρνει το φάρμακο», συνοψίζει ο κ. Λάλας και υπογραμμίζει ότι οι ακουστικοί αισθητήρες που λειτουργούν με αλγόριθμους είναι αυτοί που δίνουν την περισσότερη και κρισιμότερη πληροφορία.
Στη συνέχεια, ο συνδυασμός όλων των μετρήσεων μπορεί να δώσει προσωποποιημένα συμπεράσματα και πληροφορίες για τον ασθενή.
Μείζονος σημασίας είναι το γεγονός ότι και ο γιατρός μπορεί να έχει κατευθείαν πρόσβαση στο σύστημα και συγκεκριμένα στην πλατφόρμα, από την οποία θα λαμβάνει ειδοποιήσεις για τις επιδόσεις του ασθενούς του, ή και για ενδεχόμενη κρίση. Η εφαρμογή στο κινητό δίνει βέβαια πρόσβαση μόνο στον ασθενή.
Στο πρακτικό κομμάτι, να σημειωθεί ότι η εφαρμογή μπορεί να λειτουργήσει και όταν το κινητό είναι εκτός διαδικτύου, ωστόσο για να περάσουν τα δεδομένα στην πλατφόρμα, ο ασθενής πρέπει κάποια στιγμή να συνδεθεί στο διαδίκτυο, είτε μέσω του δικτύου κινητής τηλεφωνίας, είτε μέσω Wifi.
Παιχνίδια για τα παιδιά και... 3D για όλους
Ένα άλλο χαρακτηριστικό του Take A Breath, είναι η παιχνιδοποίηση. Αφορά, κυρίως, τα παιδιά διότι πολλοί γονείς αντιμετωπίζουν πρόβλημα στη χορήγηση του εισπνεόμενου φαρμάκου στα παιδιά τους, επισημαίνει ο κ. Λάλας. Έτσι, οι επιστήμονες σκέφτηκαν πως αυτή η διαδικασία θα γίνει ευκολότερη εάν τα παιδιά παίζουν ένα παιχνίδι, στο οποίο μαζεύοντας πόντους, εξοικειώνονται με τη διαδικασία της λήψης του φαρμάκου.
Παράλληλα, όλοι οι χρήστες της πλατφόρμας και της εφαρμογής μπορούν να δουν και σε virtual reality τη σωστή χρήση των εισπνεόμενων φαρμάκων, αποκαλύπτει ο ερευνητής του ΕΚΕΤΑ. Μπορεί να γυρίσει την κάμερα, να πάει γύρω από αυτόν/ην που χρησιμοποιεί το φάρμακο και να κάνει ζουμ στις λεπτομέρειες που πρέπει να προσέξει, περιγράφει ο κ. Λάλας.
Αυτή τη στιγμή το Take A Breath βρίσκεται στο στάδιο μαζικής παραγωγής για πιλοτικές δοκιμές. Στον επόμενο μήνα θα κατασκευαστούν συσκευές για τους εθελοντές-ασθενείς που θα συμμετάσχουν. Καθώς ένας από τους εταίρους του έργου είναι η Πνευμονολογική κλινική του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, αρκετές θέσεις έχουν, ήδη, καλυφθεί από εκεί. Ωστόσο, αν κάποιος ασθενής θέλει να συμμετάσχει στις πιλοτικές δοκιμές, μπορεί να επικοινωνήσει με το ΕΚΕΤΑ και συγκεκριμένα με τον κ. Λάλα, είτε στο τηλ: 6932367909, είτε με e-mail στη διεύθυνση: lalas@iti.gr, διαμηνύει ο ερευνητής του έργου.
Όταν ολοκληρωθεί το έργο και ληφθούν υπ' όψιν οι παρατηρήσεις γιατρών και ασθενών, το σύστημα θα μπορεί να εμπορευματοποιηθεί και να κυκλοφορήσει, καταλήγει ο κ. Λάλας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ειδικά η ΧΑΠ και το άσθμα, θεωρούνται από τα μεγαλύτερα προβλήματα υγείας της σύγχρονης εποχής. Είναι χαρακτηριστικό πως η ΧΑΠ αποτελεί την τέταρτη αιτία θανάτου στις ΗΠΑ, ενώ προβλέπεται να «σκαρφαλώσει» στην τρίτη θέση μέσα στα επόμενα τέσσερα με πέντε χρόνια. Επίσης, στην Ελλάδα οι στατιστικές δείχνουν ότι το 8,5% του πληθυσμού πάσχει από ΧΑΠ, ενώ από το 2011 έχουν αναφερθεί, παγκοσμίως, 300 εκατ. κρούσματα άσθματος, συμπεριλαμβανομένων και 250.000 θανάτων, υπενθυμίζει το ΕΚΕΤΑ στη σχετική ανακοίνωσή του.
Δείτε φωτογραφίες και βίντεο που παραχώρησαν ο κ. Λάλας και το ΕΚΕΤΑ στο makthes.gr:
Δείτε και τα σχετικά βίντεο που έχει ετοιμάσει η ερευνητική ομάδα του ΕΚΕΤΑ:
Παρουσίαση της κινητής εφαρμογής Take-A-Breath για εισπνευστική συσκευή, συγκεκριμένης μάρκας. Σενάρια χρήσης και εντοπισμός κοινών λαθών των ασθενών:
Εκπαιδευτικό υλικό για την ορθή χρήση συγκεκριμένης εισπνευστικής συσκευής:
Εκπαιδευτικό υλικό για την ορθή χρήση συγκεκριμένης εισπνευστικής συσκευής:
Στο κανάλι του Take-A-Breath, θα μπορείτε να βρείτε και άλλα χρήσιμα βίντεο στο εγγύς μέλλον.
Τέλος, να σημειωθεί, ότι τo έργο Take-A-Breath συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικούς πόρους, μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία, υπό την πρόσκληση ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ (Κωδικός: Τ1ΕΔΚ-03832).
Να βοηθήσει, εξατομικευμένα, τους ανθρώπους που πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια και το άσθμα, έχει ως στόχο το έργο Take-A-Breath του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης.
Πρόκειται για ένα ευφυές σύστημα αυτοδιαχείρισης και υποστήριξης ασθενών με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, όπως ενημερώνει το ΕΚΕΤΑ στη σχετική ανακοίνωσή του.
Μιλώντας στο makthes.gr, ο Αντώνιος Λάλας, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών του ΕΚΕΤΑ, εξηγεί ότι το σύστημα αποτελείται από δύο σκέλη: τις συσκευές (σ.σ. hardware) και το λογισμικό (σ.σ. software).
Οι συσκευές και η λειτουργία τους
Το hardware αποτελείται και αυτό με τη σειρά του από δύο συσκευές. Η μία συσκευή είναι το λεγόμενο add on (σ.σ. πρόσθετο) το οποίο μέσω αισθητήρων μετρά «κρίσιμες παραμέτρους για να αξιολογήσουμε αν ο ασθενής κάνει σωστή χρήση του φαρμάκου», λέει ο κ. Λάλας. Διαθέτει «αξελερόμετρο για να μετράμε επιταχύνσεις, μικρόφωνο για να καταγράφουμε τον ήχο όταν εισπνέει και παίρνει το φάρμακό του και αισθητήρες που μετρούν την τρέχουσα περιβαλλοντική κατάσταση: θερμοκρασία, υγρασία», συνεχίζει ο ερευνητής.
Η δεύτερη συσκευή, η Air Quality Monitor, αξιολογεί «περιβαλλοντικές συνθήκες μέσα στον χώρο όπου μένει ο ασθενής. Είτε εκεί που μένει, είτε στη δουλειά του. Μετράει θερμοκρασία, υγρασία, συγκεντρώσεις αερίων, σωματιδίων και πτητικών ενώσεων», αναφέρει ο επιστήμονας. Τονίζει, δε, ότι αυτές οι μετρήσεις είναι κρίσιμες, ώστε «να αξιολογήσουμε για έναν ασθενή αν κινδυνεύει να πάθει μία κρίση. Άρα να δώσουμε την κατάλληλη οδηγία προκειμένου να αποφευχθεί αυτό. Όπως να ανοίξει το παράθυρο, ή να επισκεφθεί τον γιατρό του».
Το «νοήμον» λογισμικό
Σε ό,τι αφορά το λογισμικό, περιλαμβάνει αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης που αξιολογούν το ακουστικό σήμα για να αξιολογήσουν αν ο ασθενής λαμβάνει σωστά το φάρμακό του, σημειώνει ο κ. Λάλας.
Το λογισμικό αποτελείται από μία εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, στην οποία όλες οι μετρήσεις των συσκευών του hardware είναι διαθέσιμες, μέσω της εφαρμογής, στον χρήστη. Στο επόμενο σκέλος του λογισμικού, οι μετρήσεις αποστέλλονται στην πλατφόρμα ιατρικής συμπερασματολογίας και λήψης αποφάσεων. «Με την εφαρμογή ο ασθενής έχει άμεση επαφή με το τι συμβαίνει. Παίρνει ένα σκορ για την αποτελεσματικότητα της εισπνοής του και ενημερώνεται για το τι έκανε λάθος. Με διαδοχικές χρήσεις του συστήματος, μαθαίνει και βελτιώνεται», στη χρήση των εισπνευστικών συσκευών, διευκρινίζει ο κ. Λάλας. Παρατηρεί, δε, ότι «λάθη στη χρήση των συσκευών κάνουν σχεδόν όλοι οι ασθενείς».
Οι δυνατότητες της πλατφόρμας
Πέραν αυτών, ο ασθενής μπορεί, μέσω της πλατφόρμας, να παρακολουθήσει εκπαιδευτικά βίντεο, ενώ διατίθεται και σύστημα καθοδήγησης βήμα-βήμα για τη χρήση της εισπνευστικής συσκευής. Ακόμη, ο ασθενής μπορεί να χρησιμοποιήσει την κάμερα του κινητού τηλεφώνου του, ώστε η εφαρμογή να αξιολογήσει, εάν κρατάει σωστά τη συσκευή στο χέρι του, προσθέτει ο κ. Λάλας.
«Πρώτο βήμα αξιολόγησης είναι η ορθή θέση της συσκευής μέσω της κάμερας, το δεύτερο είναι μέσω των ακουστικών αισθητήρων και το τρίτο είναι μέσω της κίνησης που κάνει ο ασθενής την ώρα που παίρνει το φάρμακο», συνοψίζει ο κ. Λάλας και υπογραμμίζει ότι οι ακουστικοί αισθητήρες που λειτουργούν με αλγόριθμους είναι αυτοί που δίνουν την περισσότερη και κρισιμότερη πληροφορία.
Στη συνέχεια, ο συνδυασμός όλων των μετρήσεων μπορεί να δώσει προσωποποιημένα συμπεράσματα και πληροφορίες για τον ασθενή.
Μείζονος σημασίας είναι το γεγονός ότι και ο γιατρός μπορεί να έχει κατευθείαν πρόσβαση στο σύστημα και συγκεκριμένα στην πλατφόρμα, από την οποία θα λαμβάνει ειδοποιήσεις για τις επιδόσεις του ασθενούς του, ή και για ενδεχόμενη κρίση. Η εφαρμογή στο κινητό δίνει βέβαια πρόσβαση μόνο στον ασθενή.
Στο πρακτικό κομμάτι, να σημειωθεί ότι η εφαρμογή μπορεί να λειτουργήσει και όταν το κινητό είναι εκτός διαδικτύου, ωστόσο για να περάσουν τα δεδομένα στην πλατφόρμα, ο ασθενής πρέπει κάποια στιγμή να συνδεθεί στο διαδίκτυο, είτε μέσω του δικτύου κινητής τηλεφωνίας, είτε μέσω Wifi.
Παιχνίδια για τα παιδιά και... 3D για όλους
Ένα άλλο χαρακτηριστικό του Take A Breath, είναι η παιχνιδοποίηση. Αφορά, κυρίως, τα παιδιά διότι πολλοί γονείς αντιμετωπίζουν πρόβλημα στη χορήγηση του εισπνεόμενου φαρμάκου στα παιδιά τους, επισημαίνει ο κ. Λάλας. Έτσι, οι επιστήμονες σκέφτηκαν πως αυτή η διαδικασία θα γίνει ευκολότερη εάν τα παιδιά παίζουν ένα παιχνίδι, στο οποίο μαζεύοντας πόντους, εξοικειώνονται με τη διαδικασία της λήψης του φαρμάκου.
Παράλληλα, όλοι οι χρήστες της πλατφόρμας και της εφαρμογής μπορούν να δουν και σε virtual reality τη σωστή χρήση των εισπνεόμενων φαρμάκων, αποκαλύπτει ο ερευνητής του ΕΚΕΤΑ. Μπορεί να γυρίσει την κάμερα, να πάει γύρω από αυτόν/ην που χρησιμοποιεί το φάρμακο και να κάνει ζουμ στις λεπτομέρειες που πρέπει να προσέξει, περιγράφει ο κ. Λάλας.
Αυτή τη στιγμή το Take A Breath βρίσκεται στο στάδιο μαζικής παραγωγής για πιλοτικές δοκιμές. Στον επόμενο μήνα θα κατασκευαστούν συσκευές για τους εθελοντές-ασθενείς που θα συμμετάσχουν. Καθώς ένας από τους εταίρους του έργου είναι η Πνευμονολογική κλινική του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, αρκετές θέσεις έχουν, ήδη, καλυφθεί από εκεί. Ωστόσο, αν κάποιος ασθενής θέλει να συμμετάσχει στις πιλοτικές δοκιμές, μπορεί να επικοινωνήσει με το ΕΚΕΤΑ και συγκεκριμένα με τον κ. Λάλα, είτε στο τηλ: 6932367909, είτε με e-mail στη διεύθυνση: lalas@iti.gr, διαμηνύει ο ερευνητής του έργου.
Όταν ολοκληρωθεί το έργο και ληφθούν υπ' όψιν οι παρατηρήσεις γιατρών και ασθενών, το σύστημα θα μπορεί να εμπορευματοποιηθεί και να κυκλοφορήσει, καταλήγει ο κ. Λάλας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ειδικά η ΧΑΠ και το άσθμα, θεωρούνται από τα μεγαλύτερα προβλήματα υγείας της σύγχρονης εποχής. Είναι χαρακτηριστικό πως η ΧΑΠ αποτελεί την τέταρτη αιτία θανάτου στις ΗΠΑ, ενώ προβλέπεται να «σκαρφαλώσει» στην τρίτη θέση μέσα στα επόμενα τέσσερα με πέντε χρόνια. Επίσης, στην Ελλάδα οι στατιστικές δείχνουν ότι το 8,5% του πληθυσμού πάσχει από ΧΑΠ, ενώ από το 2011 έχουν αναφερθεί, παγκοσμίως, 300 εκατ. κρούσματα άσθματος, συμπεριλαμβανομένων και 250.000 θανάτων, υπενθυμίζει το ΕΚΕΤΑ στη σχετική ανακοίνωσή του.
Δείτε φωτογραφίες και βίντεο που παραχώρησαν ο κ. Λάλας και το ΕΚΕΤΑ στο makthes.gr:
Δείτε και τα σχετικά βίντεο που έχει ετοιμάσει η ερευνητική ομάδα του ΕΚΕΤΑ:
Παρουσίαση της κινητής εφαρμογής Take-A-Breath για εισπνευστική συσκευή, συγκεκριμένης μάρκας. Σενάρια χρήσης και εντοπισμός κοινών λαθών των ασθενών:
Εκπαιδευτικό υλικό για την ορθή χρήση συγκεκριμένης εισπνευστικής συσκευής:
Εκπαιδευτικό υλικό για την ορθή χρήση συγκεκριμένης εισπνευστικής συσκευής:
Στο κανάλι του Take-A-Breath, θα μπορείτε να βρείτε και άλλα χρήσιμα βίντεο στο εγγύς μέλλον.
Τέλος, να σημειωθεί, ότι τo έργο Take-A-Breath συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικούς πόρους, μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία, υπό την πρόσκληση ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ (Κωδικός: Τ1ΕΔΚ-03832).
ΣΧΟΛΙΑ