Μια ολλανδική εταιρία προσπάθησε να αποδείξει ότι έχει το μονοπώλιο της γεύσης ενός τυριού που βγαίνει σε μορφή αλοιφής. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αφού ζύγισε τα δεδομένα των δυο διαδίκων – δυο παραγωγών τυριού- αποφάνθηκε πως  η γεύση δεν έχει δικαιώματα, δεν έχει σήμα κατατεθέν.

Η γεύση είναι περισσότερο μια «ιδέα» από ό,τι μια έκφραση αυθεντικής νοητικής δημιουργίας» και αν κάτι δεν μπορεί να το ορίσει κάποιος συγκεκριμένα και ακριβώς τότε δεν μπορεί και να του δώσει δικαιώματα ή σήμα κατατεθέν.

Γιατί ασχολήθηκε το δικαστήριο με αυτή την υπόθεση;

Αρχικά η υπόθεση είχε απασχολήσει την Ολλανδία αλλά τελικά οι εναγόμενοι ζήτησαν την απόφαση του ευρωπαϊκού δικαστηρίου ώστε να εκδοθεί μια απόφαση που θα εφαρμοστεί σε όλη την ΕΕ. Ο Λέβολα Ένγκελο, παραγωγός τυριού, άσκησε αγωγή κατά των SMilde Foods, μιας άλλης εταιρίας, επειδή θεώρησε πως έκλεψε τα δικαιώματά του πάνω σε ένα συγκεκριμένο τυρί αλοιφή. Το πρώτο παρασκευάζεται από κρεμώδες τυρί, βότανα και λαχανικά συμπεριλαμβανομένου και του μαϊντανού και του σκόρδου. Το δεύτερο περιέχει πολλά από τα ίδια συστατικά κι έχει κι αυτό όνομα που παραπέμπει σε μάγισσες όπως ακριβώς και το πρώτο. Η πρώτη εταιρία  επιχειρηματολόγησε στη βάση ότι η γεύση του τυριού όπως τα προϊόντα πνευματικής, επιστημονικής, καλλιτεχνικής δημιουργίας μπορούν να φέρουν σήμα κατατεθέν. Μάλιστα επικαλέστηκε μια υπόθεση γνωστής εταιρίας αρώματος η οποία παραδέχτηκε πως το άρωμα μπορεί να αποκτήσει σήμα κατατεθέν.

Η αντίδικος αντιπρότεινε πως η γεύση είναι υποκειμενική και πως το γεγονός αυτό της στερεί τη δυνατότητα να αποκτήσει την προστασία που φέρει το σήμα κατατεθέν. Η πρώτη εταιρία προσέλαβε έναν γευσιγνώστη για να τη βοηθήσει στην επιχειρηματολογία αλλά δεν κατάφερε να πείσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. «Ακόμη κι ο ειδικός δυσκολεύτηκε να αποδείξει τι ακριβώς είναι η γεύση» ανέφερε ο Τομπίας Κοέν Γεχοράμ, ένας εκ των δικηγόρων της εναγόμενης. Το επιχείρημά μας είναι ότι αν δεν μπορείς να περιγράψεις τι ακριβώς είναι το μονοπώλιό σου τότε δεν έχεις δέσει το επιχείρημά σου»…

Σε ό,τι αφορά το πώς κατέληξε το δικαστήριο στην απόφαση αυτή αξίζει να αναφερθεί πως δεν δοκίμασε το τυρί. Αλλά συμφώνησε με το επιχείρημα της εναγόμενης πως η γεύση του τυριού δεν μπορεί να οριστεί επαρκώς και αντικειμενικώς ώστε να ξεκαθαριστεί αν άλλες εταιρίες μπορούν να την χρησιμοποιήσουν. Μάλιστα, χρησιμοποιούν ως παράδειγμα πως αντίθετα ένα κινηματογραφικό ή μουσικό έργο έχει ξεκάθαρη αντικειμενική προσέγγιση, η γεύση δεν μπορεί να συγκεκριμενοποιηθεί στη βάση των αισθήσεων και των εμπειριών οι οποίες είναι υποκειμενικές και ποικίλουν, αναφέρει το αιτιολογικό της απόφασης.

Αξίζει να αναφερθεί πως για να αποκτήσει δικαιώματα ένα έργο θα πρέπει να είναι έκφραση μια γνήσιας πνευματικής δημιουργίας. Τα πνευματικά δικαιώματα θεωρητικά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για να σταματούν τη διάχυση και τη χρήση των ιδεών. Είναι ωστόσο διαφορετικό από ένα έργο για παράδειγμα μια όμορφα διακοσμημένη τούρτα…