Με τρεις στους δέκα Έλληνες να ζουν στις δαγκάνες της ανέχειας, βάσει των πρόσφατων στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, καθίσταται σαφές πως η ευημερία των αριθμών αργεί ακόμα να αντικατοπτριστεί εμπράκτως στην καθημερινή ζωή των πολιτών.

Η ανάπτυξη έτρεξε με 16,2% το β’ τρίμηνο του 2021, οι εξαγωγές σπάνε τα κοντέρ, η κατανάλωση έχει πάρει τα πάνω της, οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών απογειώθηκαν όμως ένα μεγάλο μέρος των νοικοκυριών δυσκολεύεται να βγάλει το μήνα.

Μπορεί διακηρυγμένος κυβερνητικός στόχος να αποτελεί το άνοιγμα ενός μεγάλου κύκλου ανάπτυξης που θα τους χωράει όλους και θα διαχύσει τα οφέλη στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, ωστόσο όταν ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών δεν ξέρει αν θα είναι σε θέση να πληρώσει τους λογαριασμούς του στο τέλος του μήνα, η καλή εικόνα των αριθμών «κρύβει» την πραγματικότητα που βιώνουν τα νοικοκυριά.

Σε αυτό το πλαίσιο, στο 28,9% του πληθυσμού της χώρας (3.043.869 άτομα) ανήλθε το 2020 ο πληθυσμός σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό, παρουσιάζοντας μείωση σε σχέση με το 2019 κατά 1,1 ποσοστιαίες μονάδες (3.161.936 άτομα που αντιστοιχούσαν στο 30,0% του πληθυσμού), σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών 2020 της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.

Ειδικότερα, με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ:

- Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικός αποκλεισμός είναι υψηλότερος στην περίπτωση των ατόμων ηλικίας 18-64 ετών (31,9%).

- Από τον πληθυσμό ηλικίας 18-64 ετών που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό εκτιμάται ότι το 30,0% είναι Έλληνες και το 52,2% είναι αλλοδαποί που διαμένουν στην Ελλάδα.

- Από τον πληθυσμό ηλικίας 18 ετών και άνω που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό εκτιμάται ότι το 27,0% είναι Έλληνες και το 55,7% είναι αλλοδαποί εκτός χωρών της ΕΕ των 28 που διαμένουν στην Ελλάδα.

- Από τους αλλοδαπούς που διαμένουν στην Ελλάδα, ηλικίας 18-64 ετών και βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό το 49,9% γεννήθηκαν σε άλλη χώρα, ενώ το 29,8% είναι αλλοδαποί που γεννήθηκαν και διαμένουν στην Ελλάδα.

- Το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας, αλλά διαβιεί σε νοικοκυριά χωρίς υλική στέρηση και χωρίς χαμηλή ένταση εργασίας ανέρχεται σε 7,1%.

- Το 17,7% του πληθυσμού βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας (μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις), το 16,6% βρίσκεται σε υλική στέρηση και το 12,6% του πληθυσμού ηλικίας 0-59 ετών διαβιεί σε νοικοκυριά με χαμηλή ένταση εργασίας.

- Το ποσοστό του πληθυσμού που δεν βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας και διαβιεί σε νοικοκυριά χωρίς υλική στέρηση, αλλά με χαμηλή ένταση εργασίας ανέρχεται σε 3,5%.

- Το ποσοστό του πληθυσμού που δεν βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας και διαβιεί σε νοικοκυριά με υλική στέρηση, αλλά χωρίς χαμηλή ένταση εργασίας ανέρχεται σε 7,4%.

Πόσοι βρίσκονται στο κατώφλι της φτώχειας

Το κατώφλι της φτώχειας ανέρχεται στο ποσό των 5.269 ευρώ ετησίως ανά μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 11.064 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, και ορίζεται στο 60% του διάμεσου συνολικού ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, το οποίο εκτιμήθηκε σε 8.781 ευρώ, ενώ το μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών της xώρας εκτιμήθηκε σε 17.263 ευρώ.

Το έτος 2020 (περίοδος αναφοράς εισοδήματος 2019), το 17,7% του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας ήταν σε κίνδυνο φτώχειας. Ο δείκτης αυτός που κατά το έτος 2005 (με περίοδο αναφοράς εισοδήματος το έτος 2004) ανερχόταν στο 19,6%, σημείωσε αυξητική πορεία έως το έτος 2012 όπου εκτιμήθηκε στο 23,1% ενώ άρχισε να μειώνεται από το έτος 2014.

Τα νοικοκυριά που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας εκτιμώνται σε 701.405 σε σύνολο 4.115.678 νοικοκυριών και τα μέλη τους σε 1.856.081 στο σύνολο των 10.514.769 ατόμων του εκτιμώμενου πληθυσμού της χώρας.

Ο κίνδυνος φτώχειας για παιδιά ηλικίας 0-17 ετών (παιδική φτώχεια) ανέρχεται σε 20,9% σημειώνοντας πτώση κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2019, ενώ για τις ομάδες ηλικιών 18-64 ετών και 65 ετών και άνω ανέρχεται σε 18,4% και 13,0%, αντίστοιχα.

Ο κίνδυνος φτώχειας, υπολογιζόμενος με κατώφλια διαφορετικά του 60% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος, ανέρχεται σε:

- 7,3%, αν το κατώφλι οριστεί στο 40% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος,

- 11,8%, αν το κατώφλι οριστεί στο 50% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος και

- 25,6%, αν το κατώφλι οριστεί στο 70% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος, αντίστοιχα.

Σε πέντε Περιφέρειες (Ιόνια Νησιά, Αττική, Κρήτη, Νότιο Αιγαίο και Ήπειρος) καταγράφονται ποσοστά κινδύνου φτώχειας χαμηλότερα από αυτό του συνόλου της χώρας, ενώ σε οκτώ Περιφέρειες (Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος, Βόρειο Αιγαίο, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και Δυτική Ελλάδα) τα αντίστοιχα ποσοστά είναι υψηλότερα.

Σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία κρούουν ηχηρό καμπανάκι κινδύνου ενώ παραμένει πάντα ζητούμενο να απολαύσει το σύνολο της κοινωνίας τους καρπούς της κυοφορούμενης οικονομικής άνθισης.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 3 Οκτωβρίου 2021