Ο Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Έρευνας και Διάσωσης ''Θεοφάνης Ερμής Θεοχαρόπουλος'', θα συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση της αποστολής του Πυροσβεστικού Σώματος, για έρευνα και διάσωση στο χερσαίο χώρο, ανέφερε ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Ευάγγελος Τουρνάς, μιλώντας νωρίτερα στη Βουλή. 

«Ο Μηχανισμός αυτός δεν θα έχει αποστολή τη διάσωση μόνο των ορειβατών και φυσιολατρών, αλλά και τη διάσωση κατοίκων των ορεινών όγκων», είπε ο κ. Τουρνάς που για δεύτερη φορά, υπογράμμισε ότι η δαπάνη για συνδρομή του Εθνικού Μηχανισμού θα βαρύνει αποκλειστικά το κράτος, και δεν θα πληρώνει ο πολίτης που βρίσκεται σε κίνδυνο, για τις ανάγκες διάσωσης και αεροδιακομιδής του.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, όπου συζητείται το σχετικό σχέδιο νόμου, ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελος Τουρνάς επισήμανε εξάλλου ότι:

-θα είναι διακριτοί οι ρόλοι του νέου μηχανισμού, με το ΕΚΑΒ και το ΕΚΣΕΔ (Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης). Ο ρόλος του ΕΚΣΕΔ έχει να κάνει με την έρευνα και διάσωση στο θαλάσσιο χώρο και με την αντιμετώπιση κυρίως ναυτικών και αεροπορικών ατυχημάτων. Το ΕΚΣΕΔ διαθέτει, για την άσκηση του ρόλου του, τα πλωτά μέσα του λιμενικού και τα εναέρια μέσα της Πολεμικής Αεροπορίας. Στους υψηλούς ορεινούς όγκους καταλληλότερο μέσο, για τις ανάγκες αεροδιάσωσης, είναι το ελικόπτερο. ΤΟ ΕΚΑΒ έχει ρόλο στη δευτερογενή διακομιδή.

-Η ευθύνη για την έρευνα και διάσωση στο χερσαίο χώρο εμπίπτει στην αποστολή του Πυροσβεστικού Σώματος. Για την εκπλήρωση της αποστολής του διαθέτει τις πυροσβεστικές υπηρεσίες και τις ΕΜΑΚ στην επικράτεια.

-το Πυροσβεστικό Σώμα επεμβαίνει για τη διάσωση κάθε ανθρώπου που βρίσκεται σε κίνδυνο στο χερσαίο χώρο (ορεινοί όγκοι, σπηλιές, χαράδρες, ποτάμια, λίμνες). Στις περιπτώσεις που χρειάζεται διακομιδή, είναι αναγκασμένο να καλέσει το ΕΚΣΕΔ για να συνδράμει με τα δικά του μέσα, όμως, όπως συνέβη στην περίπτωση του άτυχου Θεοχαρόπουλου.

-δεν θα πάψει να υφίσταται η σχέση του Πυροσβεστικού Σώματος με το ΕΚΣΕΔ και το ΕΚΑΒ. Μέχρι να δημιουργηθεί ο νέος μηχανισμός, θα συνεχίσει η άντληση δυνάμεων από το ΕΚΣΕΔ, όποτε προκύπτει ανάγκη διάσωσης στο χερσαίο χώρο.

-«Το να στήσεις έναν τέτοιο μηχανισμό, είναι διαδικασία χρονοβόρα. Θα πρέπει να αγοραστούν τα κατάλληλα ελικόπτερα, ώστε να επεμβαίνουν στους ορεινούς όγκους και οπουδήποτε απαιτηθεί στο χερσαίο χώρο», είπε ο κ. Τουρνάς και επισήμανε ότι θα προηγηθούν προδιαγραφές, μελέτες, διεθνής διαγωνιστική διαδικασία. Όταν ευδοκιμήσει ο διαγωνισμός, θα πρέπει να συναφθούν συμβάσεις, να αρχίσει η παραγωγή και να ακολουθήσει η διάθεση των μέσων, τα οποία δεν είναι έτοιμα στην αγορά. Παράλληλα, θα πρέπει να υπάρξει εκπαίδευση πιλότων, μηχανικών, γιατρών και λοιπών ειδικοτήτων.

-Μέχρι την αγορά των εναέριων μέσων και προκειμένου να λειτουργήσει άμεσα ο μηχανισμός, με το νομοσχέδιο εισάγεται μεταβατική διάταξη, για να υποστηριχθεί το πυροσβεστικό σώμα στην εκτέλεση της αποστολής του. Προβλέπεται η σύναψη συμβάσεων για την παροχή υπηρεσιών έρευνας και διάσωσης με εναέρια ιδιωτικά μέσα και προσωπικό (μέλη πληρώματος, χειριστές, τεχνικοί, διασώστες, ορειβάτες και υγειονομικό προσωπικό) καθώς και για τη μίσθωση των αναγκαίων εναέριων μέσων έρευνας και διάσωσης.

-αποκλείστηκε η λύση ασφαλιστικού πακέτου, για την κάλυψη της δαπάνης που απαιτεί η υλοποίηση της αποστολής του Μηχανισμού. «Αποφασίστηκε η ανάληψη αυτής της υποχρέωσης, εξ ολοκλήρου, από το κράτος. Η δε παροχή αυτής της υπηρεσίας προς κάθε πολίτη, θα είναι εντελώς δωρεάν», είπε ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και ξεκαθάρισε: «Δεν τίθεται θέμα για κάποιον που θα κινδυνεύσει και θα πάμε να τον σώσουμε ότι θα τον βάλουμε να πληρώσει τις διαδικασίες διάσωσης του ή τις διαδικασίες αεροδιακομιδής του».

-ο ρόλος της ΕΜΑΚ παραμένει ο ίδιος, όπως αυτός περιγράφεται στο Προεδρικό Διάταγμα για τη σύστασή της.

-Υπάρχει σχέδιο για τη σταδιακή ενίσχυση του Πυροσβεστικού Σώματος, με προσλήψεις και μέσα.

-Ανοιχτός θα είναι ο σχεδιασμός για τα σημεία που θα εγκατασταθούν οι Βάσεις Ετοιμότητας και Επιφυλακής.

Επιφύλαξη, για την τελική στάση τους στην ολομέλεια δήλωσαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Εξαίρεση το ΚΚΕ, που δήλωσε ότι καταψηφίζει επί της αρχής το νομοσχέδιο.

Ο εισηγητής της ΝΔ Στέφανος Γκίκας επισήμανε ότι η θέσπιση του Εθνικού Μηχανισμού έχει σκοπό την υποστήριξη του έργου του Πυροσβεστικού Σώματος, με τον απαραίτητο υλικοτεχνικό εξοπλισμό και με προσωπικό, προκειμένου να μπορεί να ανταποκριθεί με επιτυχία στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης που υπάγονται στην αρμοδιότητά του, δηλαδή σε περιστατικά στον χερσαίο χώρο. Επισήμανε, εξάλλου, ότι κάθε Βάση Επιφυλακής, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Ηράκλειο, 'Ακτιο, Ανδραβίδα, θα διαθέτει τα δικά της εναέρια μέσα και το αναγκαίο σε ειδικότητες και σε αριθμό προσωπικό. Ο αριθμός των Βάσεων Επιφυλακής, θα μπορεί να τροποποιείται, ανάλογα με τις ανάγκες. Ο βουλευτής επισήμανε εξάλλου ότι στο νομοσχέδιο προβλέπεται σαφές χρονοδιάγραμμα, για τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν.

Η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ Χαρά Καφαντάρη υπογράμμισε εκ προοιμίου πως «για τον ΣΥΡΙΖΑ, η ανθρώπινη ζωή είναι πάνω από όλα και γι΄αυτό, ό,τι νομοθετείται για στην κατεύθυνση της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, είναι σε θετική κατεύθυνση». Σε σχέση όμως με τις επιμέρους διατάξεις του νομοσχεδίου, είπε ότι δείχνουν προχειρότητα, αφήνουν πολλές εκκρεμότητες και δημιουργούν πολλά ερωτηματικά. «Κύριο χαρακτηριστικό είναι η επικοινωνία», είπε η Χαρά Καφαντάρη που παρατήρησε ότι κρίσιμα ζητήματα θα ρυθμιστούν με Προεδρικά Διατάγματα. Σοβαρές ενστάσεις ήγειρε η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, για το άρθρο του νομοσχεδίου που εισάγει μεταβατικές διατάξεις για τη σύναψη συμβάσεων μίσθωσης υπηρεσιών έρευνας και διάσωσης για μια 5ετία, με πιστοποιημένες ιδιωτικές εταιρείες που διαθέτουν εναέρια μέσα και προσωπικό. «Θα έχουν ρόλο οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες; Θέτουμε συγκεκριμένο ερώτημα. Ο υφυπουργός μας έχει πει ότι δεν το βλέπει η κυβέρνηση, επί του παρόντος. Θέλουμε σαφή απάντηση αν η εναέρια έρευνα και διάσωση θα είναι δωρεάν», είπε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.

Η ειδική αγορήτρια του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛΛ Τόνια Αντωνίου υπογράμμισε πως το τραγικό θέμα της απώλειας του Θεοφάνη Ερμή Θεοχαρόπουλου και οι προσπάθειες των γονιών του να αναδείξουν τις ελλείψεις του κρατικού μηχανισμού διάσωσης, καταδεικνύουν ότι ένας αποτελεσματικότερος και ταχύτερος μηχανισμός εναέριας διάσωσης, θα μπορούσε να σώσει τον Ερμή και πριν από αυτόν και άλλους πολίτες. «Γι΄αυτό θεωρούμε αναγκαία τη δημιουργία Εθνικού Μηχανισμού Εναέριας Έρευνας και Διάσωσης», είπε η Τόνια Αντωνίου. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι η κυβέρνηση προσεγγίζει ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, επιπόλαια. Η ειδική αγορήτρια του ΠΑΣΟΚ υπογράμμισε πως στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει καμία ουσιαστική ρύθμιση. Αντιθέτως, βρίθει γενικοτήτων και εξουσιοδοτήσεων, και αυτό δεν δικαιολογείται δέκα μήνες μετά την απώλεια του Ερμή Θεοχαρόπουλου και τη δέσμευση που είχε αναλάβει ο πρωθυπουργός, για τη δημιουργία Εθνικού Μηχανισμού. Η κ. Αντωνίου στάθηκε κυρίως στις μεταβατικές διατάξεις για τη μίσθωση μέσων εναέριας έρευνας και διάσωσης και για προσωπικό, μέχρι την πλήρη υλοποίηση του μόνιμου μηχανισμού, σε βάθος πενταετίας. «Εμείς δεν υπογράφουμε λευκές επιταγές», είπε η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και ζήτησε απαντήσεις, ποιες «είναι ελάχιστες επιχειρησιακές απαιτήσεις για τα ιδιωτικά μέσα» και πώς θα αντιμετωπιστεί το θέμα της έλλειψης καταρτισμένου προσωπικού.

Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Ιωάννης Δελής παρατήρησε πως βάσει της αιτιολογικής έκθεσης του νομοσχεδίου, ο Εθνικός Μηχανισμός δημιουργείται ενόψει και της διαρκούς διεύρυνσης του τουριστικού προϊόντος σε εναλλακτικές μορφές τουρισμού. «Δηλαδή τη σύσταση αυτού του Μηχανισμού δεν την υπαγορεύει μια κρίσιμη, μια σοβαρή κοινωνική ανάγκη, αλλά την υπαγορεύει η τουριστική ανάπτυξη», είπε ο κ. Δελής και σχολίασε πως η κυβέρνηση επιδιώκει απομείωση της αποστολής, του ρόλου και του προσωπικού του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης και της ΕΜΑΚ. Επισήμανε δε πως ο Μηχανισμός μέχρι να δημιουργηθεί, λαμβάνει προθεσμία 5 ετών, εντός της οποίας θα συναφθούν συμβάσεις με ιδιωτικές εταιρείες, «που για μια πενταετία τουλάχιστον, θα θησαυρίσουν και πάλι».

Η ειδική αγορήτρια της Ελληνικής Λύσης Μαρία Αθανασίου δήλωσε σύμφωνη με τη δημιουργία Εθνικού Σχεδίου και Εθνικού Μηχανισμού Εναέριας Έρευνας και Διάσωσης. Παράλληλα όμως έθεσε ζήτημα για την έλλειψη υποστήριξης των κρατικών δομών υγείας που μπορούν να αντιμετωπίσουν σοβαρά περιστατικά και ζήτημα για τη σύμπραξη ιδιωτών, με δημόσιες συμβάσεις, από τις οποίες «πολλές φορές ελλείπει η αντικειμενικότητα και η διαφάνεια». Η προστασία της ανθρώπινης ζωής είναι αδιαμφισβήτητα αναγκαία, είπε η κ. Αθανασίου. Σημείωσε, ωστόσο, ότι το νομοσχέδιο δεν προβλέπει ούτε οργανόγραμμα, ούτε περιλαμβάνει σαφή μνεία για τη χρηματοδότηση του Εθνικού Μηχανισμού ενώ όλα τα σημαντικά ζητήματα παραπέμπονται είτε σε Προεδρικά Διατάγματα είτε σε ΚΥΑ.

Ο ειδικός αγορητής του ΜέΡΑ25 Γιώργος Λογιάδης επισήμανε το σχέδιο νόμου, στην αρχική του εκδοχή και όπως είχε δημοσιευθεί στη δημόσια διαβούλευση, προέβλεπε την καθιέρωση ειδικής εισφοράς για την υπηρεσία εναέρια έρευνας και διάσωσης. «Η πρόβλεψη αυτή αφαιρέθηκε, μετά από διαφωνία της FRAPPORT», είπε ο βουλευτής και σχολίασε ότι για άλλη μια φορά η κυβέρνηση, «δείχνει προχειρότητα, αλαζονεία και επιπολαιότητα, χωρίς σχέδιο και δομές, καταστρέφοντας τις υφιστάμενες δομές». Την πρακτική αυτή, ο βουλευτής ενέταξε, στην επικοινωνιακή διαχείριση της κυβέρνησης, για τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας. Τόνισε δε πως δομές υπάρχουν, όπως είναι το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, το Πυροσβεστικό Σώμα, οι ΕΜΑΚ, η Πολεμική Αεροπορία, η οποία κινητοποιείται σε πολλές καταστάσεις και συμφορές. Ανέφερε εξάλλου ότι με το νομοσχέδιο εισάγεται ένα μοντέλο που ισχύει σε χώρες όπως η Ελβετία και η Αυστρία, που έχουν εντελώς άλλα δεδομένα με τεράστιους αριθμούς ορειβατών.