Το κρεσέντο της μουσικής... νίκησε το Αλτσχάιμερ
25/11/2020 19:30
25/11/2020 19:30
Τις τελευταίες ημέρες κάνει τον γύρο του κόσμου ένα συγκινητικό βίντεο, με πρωταγωνίστρια μια πρώην πρίμα μπαλαρίνα με Αλτσχάιμερ, η οποία ακούγοντας τη «Λίμνη των Κύκνων» του Τσαϊκόφκσι αναπαριστά τη χορογραφία που έκανε στην ομώνυμη χορευτική παράσταση πριν από 52 χρόνια. Το βίντεο αυτό σύμφωνα με την Μάγδα Τσολάκη, καθηγήτρια Νευρολογίας του ΑΠΘ και Πρόεδρο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών, μας δίνει δυο δυνατά μηνύματα. Το πρώτο σχετίζεται με τις προσωπικές αναμνήσεις που υπάρχουν σε ασθενείς ακόμα στα τελικά στάδια της νόσου αλλά δεν μπορούν να τις μοιραστούν, γιατί έχει χαθεί η ικανότητα της επικοινωνίας, ενώ το δεύτερο μήνυμα σχετίζεται με τη μουσική και το χορό, που δημιουργεί δυνατές αναμνήσεις, γι’ αυτό και αποτελεί την πιο αποτελεσματική μη φαρμακευτική παρέμβαση σε αυτούς τους ασθενείς.
(Φ) Η Ισπανδία μπαλαρίνα Marta C. Conzalez που έπασχε από νόσο Αλτχάιμερ λίγες ημέρες πριν φύγει από τη ζωή, το 2019, θυμάται τη χορογραφία που έκανε στην παράσταση "Λίμνη των Κύκνων" με το μπαλέτο της Νέας Υόρκης το 1967
Η μουσική «φάρμακο» της μνήμη της
«Όλοι οι άνθρωποι σ' όλο τον κόσμο, που έχουμε κάποια πρόσβαση στο διαδίκτυο, είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε με κομμένη την ανάσα την Ισπανίδα πρώην μπαλαρίνα Marta C. González που πάσχει από νόσο Αλτσχάιμερ να χορεύει ξανά, όταν άκουσε τη Λίμνη των Κύκνων του Τσαϊκόφσκι. Το σώμα της θυμήθηκε και άρχισε να χορεύει με τα χέρια της και να ερμηνεύει τη χορογραφία που τόσο καλά είχε παρουσιάσει στα νιάτα της στη σκηνή το 1967. Το μόνο που χρειάστηκε ήταν η δύναμη του κρεσέντου της μουσικής για να ξεκλειδώσει τη μνήμη των περασμένων μεγαλείων της και να χαθεί μέσα στην ερμηνεία της.
Τα μηνύματα που δίνει αυτή η ιστορία είναι δύο: το πρώτο είναι ότι οι ασθενείς με άνοια, ακόμη και στο τελικό τους στάδιο, συνεχίζουν να είναι ανθρώπινες υπάρξεις με τις προσωπικές τους αναμνήσεις, που όμως δεν μπορούν να μας πουν ποιες είναι, διότι έχουν χάσει την ικανότητα της επικοινωνίας. Τους αξίζει να ασχοληθούμε μαζί τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ίσως εκτός από την συγκίνηση που πήρε ολόκληρος ο πλανήτης από την Marta, έχουμε να πάρουμε και άλλες πολλές ευλογίες, που δεν μπορούμε να τις φανταστούμε.
Το δεύτερο μήνυμα είναι και αυτό επίκαιρο μήνυμα κινητοποίησης: Όσοι ασχολούμαστε με τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο χορός, ο οποίος σχεδόν πάντα συνδυάζεται με την ανάλογη μουσική, αποτελούν ίσως την καλύτερη και την πιο αποτελεσματική μη φαρμακευτική παρέμβαση και για τους ασθενείς με άνοια αλλά και για τους ασθενείς με νόσο Πάρκινσον. Τα δύο αυτά νοσήματα είναι τα πιο συχνά νευροεκφυλιστικά νοσήματα του γήρατος. Είμαστε μέσα στο σπίτι αυτό τον καιρό πολλές ώρες: Ας τραγουδήσουμε και ας χορέψουμε με τους αγαπημένους μας ανθρώπους είτε πάσχουν είτε δεν πάσχουν από άνοια. Όλες αυτές οι μοναδικές χαρούμενες στιγμές καταγράφονται στον εγκέφαλό μας και θα τις ξαναθυμηθούμε, όταν κάποιος επαγγελματίας μουσικοθεραπευτής μας σηκώσει για να χορέψουμε μαζί του σε κάποιο Κέντρο Ημέρας Φροντίδας Ηλικιωμένων ή σε κάποια Μονάδα τελικού σταδίου. Όλοι είμαστε υποψήφιοι για τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα, αλλά και όλοι μπορούμε να προφυλαχτούμε ή να προετοιμαστούμε κατάλληλα» επισημαίνει η κ. Τσολάκη.
"Όλοι είμαστε υποψήφιοι
για τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα,
αλλά και όλοι μπορούμε να προφυλαχτούμε
ή να προετοιμαστούμε κατάλληλα."
Οι επιπτώσεις της πανδημίας
Η νευρολόγος, ψυχίατρος που μελετά τη νόσο Αλτσχάιμερ, μιλάει στη «ΜτΚ» και για την έρευνα που πραγματοποίησε η Ελληνική Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών και σχετίζεται με τις συνέπειες της πανδημίας στα άτομα που πάσχουν από αυτές τις παθήσεις, αλλά και την πιθανή επιβάρυνση που ζουν οι φροντιστές των ατόμων αυτών που σε ένα μεγάλο ποσοστό διαμένουν στο σπίτι τους και φροντίζονται από μέλη της οικογένειάς τους.
«Αυτή την περίοδο τρέξαμε δύο ξεχωριστές μελέτες με σκοπό την καταγραφή των προβλημάτων των ασθενών μας και των περιθαλπόντων τους κατά την διάρκεια του εγκλεισμού κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι ασθενείς μας και οι περιθάλποντές τους δεν έμειναν αβοήθητοι αυτή την περίοδο: το τηλέφωνο, το viber, το Skype, το what’s app, το Ζoom και όποιο άλλο μέσο εμπνευστήκαμε πήραν φωτιά. Συνέχισαν να κάνουν γυμναστική με τους δύο γυμναστές μας, ασκήσεις μνήμης, προσοχής, λόγου, κ.α. με τους ψυχολόγους μας, η οδοντίατρός μας αντιμετώπιζε όλα τα επείγοντα προβλήματα, οι 6 γιατροί μας (5 νευρολόγοι και 1 παθολόγος) κάλυπταν τις ιατρικές ανάγκες τους. Τα αποτελέσματα καταπληκτικά. Δεν παρατηρήθηκε επιδείνωση των ασθενών με Ήπια Νοητική διαταραχή σε όλες τις νευροψυχολογικές δοκιμασίες που κάναμε από το 2018 έως και τον Σεπτέμβριο του 2020. Οι ασθενείς με άνοια παρουσίασαν επιδείνωση, δυστυχώς δεν βρήκαμε ακόμη την μέθοδο που θα σταματάει την εξέλιξη της άνοιας, αλλά η επιδείνωση αυτή από τον Σεπτέμβριο του 2019 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2020 που περιέχει τον χρόνο του εγκλεισμού, ήταν η ίδια με την επιδείνωση που παρατηρήθηκε από τον Σεπτέμβριο του 2018 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2019. Η μελέτη που έγινε διαδικτυακά στους περιθάλποντες ανέδειξε κάποια προβλήματα, τα οποία οφείλονταν στο γεγονός ότι όλοι οι περιθάλποντες που συμμετείχαν στην μελέτη αυτή δεν συμμετείχαν στα προγράμματα στήριξης της Εταιρείας Alzheimer κατά την διάρκεια του εγκλεισμού. Τα αποτελέσματα αυτών των δύο μελετών παρουσιάστηκαν στο συνέδριο που οργάνωσε η Εταιρεία Alzheimer Ηρακλείου Κρήτης».
Η σημασία της στήριξης
«Οι επόμενες ερευνητικές μας προσπάθειες αφορούν την ανάλυση της εξέτασης των περιθαλπόντων πριν και μετά την πανδημία πρόσωπο με πρόσωπο, έτσι ώστε να δούμε αν καταφέραμε να τους διατηρήσουμε ψύχραιμους και ειρηνικούς ή χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια κατά τη διάρκεια του δεύτερου εγκλεισμού που βιώνουμε αυτή την περίοδο. Ο κόσμος και αυτή την περίοδο μπορεί να έχει την στήριξη που χρειάζεται. Μπορεί να επικοινωνεί μαζί μας, μέσα από τα στοιχεία που υπάρχουν στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.alzheimer-hellas.gr για να μάθει τι μπορούμε να προσφέρουμε σε συνεργασία με την πολιτεία στο επίπεδο της πρόληψης, της διάγνωσης, και την αντιμετώπισης σε κάθε στάδιο της άνοιας».
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 22 Νοεμβρίου 2020
Τις τελευταίες ημέρες κάνει τον γύρο του κόσμου ένα συγκινητικό βίντεο, με πρωταγωνίστρια μια πρώην πρίμα μπαλαρίνα με Αλτσχάιμερ, η οποία ακούγοντας τη «Λίμνη των Κύκνων» του Τσαϊκόφκσι αναπαριστά τη χορογραφία που έκανε στην ομώνυμη χορευτική παράσταση πριν από 52 χρόνια. Το βίντεο αυτό σύμφωνα με την Μάγδα Τσολάκη, καθηγήτρια Νευρολογίας του ΑΠΘ και Πρόεδρο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών, μας δίνει δυο δυνατά μηνύματα. Το πρώτο σχετίζεται με τις προσωπικές αναμνήσεις που υπάρχουν σε ασθενείς ακόμα στα τελικά στάδια της νόσου αλλά δεν μπορούν να τις μοιραστούν, γιατί έχει χαθεί η ικανότητα της επικοινωνίας, ενώ το δεύτερο μήνυμα σχετίζεται με τη μουσική και το χορό, που δημιουργεί δυνατές αναμνήσεις, γι’ αυτό και αποτελεί την πιο αποτελεσματική μη φαρμακευτική παρέμβαση σε αυτούς τους ασθενείς.
(Φ) Η Ισπανδία μπαλαρίνα Marta C. Conzalez που έπασχε από νόσο Αλτχάιμερ λίγες ημέρες πριν φύγει από τη ζωή, το 2019, θυμάται τη χορογραφία που έκανε στην παράσταση "Λίμνη των Κύκνων" με το μπαλέτο της Νέας Υόρκης το 1967
Η μουσική «φάρμακο» της μνήμη της
«Όλοι οι άνθρωποι σ' όλο τον κόσμο, που έχουμε κάποια πρόσβαση στο διαδίκτυο, είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε με κομμένη την ανάσα την Ισπανίδα πρώην μπαλαρίνα Marta C. González που πάσχει από νόσο Αλτσχάιμερ να χορεύει ξανά, όταν άκουσε τη Λίμνη των Κύκνων του Τσαϊκόφσκι. Το σώμα της θυμήθηκε και άρχισε να χορεύει με τα χέρια της και να ερμηνεύει τη χορογραφία που τόσο καλά είχε παρουσιάσει στα νιάτα της στη σκηνή το 1967. Το μόνο που χρειάστηκε ήταν η δύναμη του κρεσέντου της μουσικής για να ξεκλειδώσει τη μνήμη των περασμένων μεγαλείων της και να χαθεί μέσα στην ερμηνεία της.
Τα μηνύματα που δίνει αυτή η ιστορία είναι δύο: το πρώτο είναι ότι οι ασθενείς με άνοια, ακόμη και στο τελικό τους στάδιο, συνεχίζουν να είναι ανθρώπινες υπάρξεις με τις προσωπικές τους αναμνήσεις, που όμως δεν μπορούν να μας πουν ποιες είναι, διότι έχουν χάσει την ικανότητα της επικοινωνίας. Τους αξίζει να ασχοληθούμε μαζί τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ίσως εκτός από την συγκίνηση που πήρε ολόκληρος ο πλανήτης από την Marta, έχουμε να πάρουμε και άλλες πολλές ευλογίες, που δεν μπορούμε να τις φανταστούμε.
Το δεύτερο μήνυμα είναι και αυτό επίκαιρο μήνυμα κινητοποίησης: Όσοι ασχολούμαστε με τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο χορός, ο οποίος σχεδόν πάντα συνδυάζεται με την ανάλογη μουσική, αποτελούν ίσως την καλύτερη και την πιο αποτελεσματική μη φαρμακευτική παρέμβαση και για τους ασθενείς με άνοια αλλά και για τους ασθενείς με νόσο Πάρκινσον. Τα δύο αυτά νοσήματα είναι τα πιο συχνά νευροεκφυλιστικά νοσήματα του γήρατος. Είμαστε μέσα στο σπίτι αυτό τον καιρό πολλές ώρες: Ας τραγουδήσουμε και ας χορέψουμε με τους αγαπημένους μας ανθρώπους είτε πάσχουν είτε δεν πάσχουν από άνοια. Όλες αυτές οι μοναδικές χαρούμενες στιγμές καταγράφονται στον εγκέφαλό μας και θα τις ξαναθυμηθούμε, όταν κάποιος επαγγελματίας μουσικοθεραπευτής μας σηκώσει για να χορέψουμε μαζί του σε κάποιο Κέντρο Ημέρας Φροντίδας Ηλικιωμένων ή σε κάποια Μονάδα τελικού σταδίου. Όλοι είμαστε υποψήφιοι για τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα, αλλά και όλοι μπορούμε να προφυλαχτούμε ή να προετοιμαστούμε κατάλληλα» επισημαίνει η κ. Τσολάκη.
"Όλοι είμαστε υποψήφιοι
για τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα,
αλλά και όλοι μπορούμε να προφυλαχτούμε
ή να προετοιμαστούμε κατάλληλα."
Οι επιπτώσεις της πανδημίας
Η νευρολόγος, ψυχίατρος που μελετά τη νόσο Αλτσχάιμερ, μιλάει στη «ΜτΚ» και για την έρευνα που πραγματοποίησε η Ελληνική Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών και σχετίζεται με τις συνέπειες της πανδημίας στα άτομα που πάσχουν από αυτές τις παθήσεις, αλλά και την πιθανή επιβάρυνση που ζουν οι φροντιστές των ατόμων αυτών που σε ένα μεγάλο ποσοστό διαμένουν στο σπίτι τους και φροντίζονται από μέλη της οικογένειάς τους.
«Αυτή την περίοδο τρέξαμε δύο ξεχωριστές μελέτες με σκοπό την καταγραφή των προβλημάτων των ασθενών μας και των περιθαλπόντων τους κατά την διάρκεια του εγκλεισμού κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι ασθενείς μας και οι περιθάλποντές τους δεν έμειναν αβοήθητοι αυτή την περίοδο: το τηλέφωνο, το viber, το Skype, το what’s app, το Ζoom και όποιο άλλο μέσο εμπνευστήκαμε πήραν φωτιά. Συνέχισαν να κάνουν γυμναστική με τους δύο γυμναστές μας, ασκήσεις μνήμης, προσοχής, λόγου, κ.α. με τους ψυχολόγους μας, η οδοντίατρός μας αντιμετώπιζε όλα τα επείγοντα προβλήματα, οι 6 γιατροί μας (5 νευρολόγοι και 1 παθολόγος) κάλυπταν τις ιατρικές ανάγκες τους. Τα αποτελέσματα καταπληκτικά. Δεν παρατηρήθηκε επιδείνωση των ασθενών με Ήπια Νοητική διαταραχή σε όλες τις νευροψυχολογικές δοκιμασίες που κάναμε από το 2018 έως και τον Σεπτέμβριο του 2020. Οι ασθενείς με άνοια παρουσίασαν επιδείνωση, δυστυχώς δεν βρήκαμε ακόμη την μέθοδο που θα σταματάει την εξέλιξη της άνοιας, αλλά η επιδείνωση αυτή από τον Σεπτέμβριο του 2019 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2020 που περιέχει τον χρόνο του εγκλεισμού, ήταν η ίδια με την επιδείνωση που παρατηρήθηκε από τον Σεπτέμβριο του 2018 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2019. Η μελέτη που έγινε διαδικτυακά στους περιθάλποντες ανέδειξε κάποια προβλήματα, τα οποία οφείλονταν στο γεγονός ότι όλοι οι περιθάλποντες που συμμετείχαν στην μελέτη αυτή δεν συμμετείχαν στα προγράμματα στήριξης της Εταιρείας Alzheimer κατά την διάρκεια του εγκλεισμού. Τα αποτελέσματα αυτών των δύο μελετών παρουσιάστηκαν στο συνέδριο που οργάνωσε η Εταιρεία Alzheimer Ηρακλείου Κρήτης».
Η σημασία της στήριξης
«Οι επόμενες ερευνητικές μας προσπάθειες αφορούν την ανάλυση της εξέτασης των περιθαλπόντων πριν και μετά την πανδημία πρόσωπο με πρόσωπο, έτσι ώστε να δούμε αν καταφέραμε να τους διατηρήσουμε ψύχραιμους και ειρηνικούς ή χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια κατά τη διάρκεια του δεύτερου εγκλεισμού που βιώνουμε αυτή την περίοδο. Ο κόσμος και αυτή την περίοδο μπορεί να έχει την στήριξη που χρειάζεται. Μπορεί να επικοινωνεί μαζί μας, μέσα από τα στοιχεία που υπάρχουν στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.alzheimer-hellas.gr για να μάθει τι μπορούμε να προσφέρουμε σε συνεργασία με την πολιτεία στο επίπεδο της πρόληψης, της διάγνωσης, και την αντιμετώπισης σε κάθε στάδιο της άνοιας».
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 22 Νοεμβρίου 2020
ΣΧΟΛΙΑ