Το μάθημα… αλλιώς, είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν πριν λίγες ημέρες στο αμφιθέατρο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης οι φοιτητές και οι φοιτήτριες της Ιατρικής Σχολής του ιδρύματος. Αντί να πάρουν τη θέση τους και να βγάλουν το σημειωματάριο από τις τσάντες, προκειμένου να κρατήσουν σημειώσεις από την παράδοση του μαθήματος από τον καθηγητή, σηκώθηκαν και παρουσίασαν οι ίδιοι το μάθημα στους συμφοιτητές τους. Η μέθοδος της «ανεστραμμένης διδασκαλίας» όπως ονομάζεται η συγκεκριμένη μέθοδος είναι μια ακόμα καινοτομία στην ιατρική εκπαίδευση του ΑΠΘ.

Η πρωτότυπη αυτή εμπειρία εκπαίδευσης πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος «Ιατρική Εκπαίδευση». Η θεματική ενότητα «Επαγγελματισμός στο Ιατρικό Λειτούργημα» διδάχτηκε μέσω «ανεστραμμένης διδασκαλίας», μιας καινοτόμου παιδαγωγικής μεθοδολογίας που βάζει στο επίκεντρο της τον φοιτητή, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στο μάθημα.

Οι φοιτητές, τις προηγούμενες ημέρες είχαν ενημερωθεί και είχαν λάβει όλο το υλικό (φωτογραφίες, βίντεο, θεωρία), διάβασαν και στη συνέχεια παρέδωσαν οι ίδιοι το μάθημα στους συμφοιτητές τους, με τον διδάσκοντα να γίνεται με τον τρόπο αυτό «ο καθοδηγητής της γνώσης». Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνονται πολλαπλά παιδαγωγικά οφέλη πέρα από την μεταφορά γνώσης. Συγκεκριμένα μέσω της «ανεστραμμένης διδασκαλίας» αναπτύσσονται στους φοιτητές: υπευθυνότητα και πρωτοβουλία, δεξιότητες συνεργασίας και δημιουργικότητας, αίσθηση αυτοπεποίθησης και αυτοδυναμίας στην κατάκτηση της γνώσης και ικανότητες παρουσίασης και έκθεσης σε κοινό σε ένα ασφαλές εκπαιδευτικό περιβάλλον.

Διαδραστικό μάθημα

Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες και ανέλαβαν να παρουσιάσουν το μάθημα μέσα από τρία διαδραστικά περιστατικά που φώτιζαν σημαντικές πλευρές του θέματος μέσα από την αφήγηση τους. Κατά την διάρκεια του μαθήματος ανέπτυξαν την θεώρηση τους για τα περιστατικά, αποτύπωσαν την σχέση της θεωρίας με την δική τους πράξη και, συνολικά, έφεραν την θεματική ενότητα στις δικές τους εμπειρίες και καταστάσεις, κατακτώντας πιο βιωματικά την γνώση.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η μέθοδος της «αναστραμμένης διδασκαλίας» επιλέγεται στο μάθημα «Ιατρική Εκπαίδευση». Η μεθοδολογία εφαρμόζεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Συγκεκριμένα ο διευθυντής του εργαστηρίου καθηγητής Ιατρική Φυσικής και Πληροφορικής στην Ιατρική Εκπαίδευση Παναγιώτης Μπαμίδης, που είναι και υπεύθυνος του μαθήματος Ιατρικής Εκπαίδευσης, έχει μακροχρόνια εμπειρία σε καινοτόμες μεθοδολογίες εκπαίδευσης και διδασκαλίας στις επιστήμες υγείας. Σε συνεργασία με τους μεταδιδακτορικούς ερευνητές, υπότροφους του ΙΚΥ και επί συμβάσει επίκουρους καθηγητές του ΑΠΘ Δρ. Ελένη Ντάφλη, διδάσκουσα του μαθήματος και Δρ. Παναγιώτη Αντωνίου, μεθοδολογικό συντονιστή στην ανάστροφη μάθηση, οργάνωσαν και ενέταξαν την εκπαιδευτική καινοτόμο δράση στα πλαίσια των τρεχόντων ερευνητικών τους δράσεων για την εκπαίδευση στην Υγεία.

Όπως υποστηρίζει στη «ΜτΚ» η Δρ. Ελένη Ντάφλη, το μάθημα είναι επιλεγόμενο από το 2002 και το παρακολουθούν φοιτητές της Ιατρικής και της Οδοντιατρικής. «Πρόκειται για ένα μοντέλο διδασκαλίας με το οποίο επιδιώκεται να γίνει το μάθημα πιο διαδραστικό. Εφοδιάζουμε τους φοιτητές με το υλικό του μαθήματος και το παρουσιάζουν αυτοί. Με τον τρόπο αυτό οι φοιτητές δεν παρακολουθούν απλά το μάθημα αλλά έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή σε αυτό» σχολιάζει η κ. Ντάφλη. Η ίδια εξηγεί πως οι τρεις ομάδες φοιτητών κλήθηκαν να παρουσιάσουν τρία σενάρια εκπαίδευσης τρία διαφορετικά περιστατικά ασθενών και τον τρόπο αντιμετώπισης της κάθε πρόκλησης. «Πρόκειται για μια μέθοδο διδασκαλίας με την οποία το μάθημα γίνεται βιωματικό» αναφέρει η κ. Ντάφλη.

Προσεχώς και… escape rooms

Οι καινοτομίες όμως στην διδασκαλία στην Ιατρική Σχολή του ΑΠΘ δεν σταματούν εδώ, καθώς πρόθεση των υπευθύνων είναι η ένταξη στην εκπαιδευτική πράξη δωματίων απόδρασης (escape rooms) ιατρικής θεματολογίας, προκειμένου το συγκεκριμένο μάθημα να γίνει ακόμα πιο διαδραστικό.

Σύμφωνα με τους υπεύθυνους του μαθήματος μέσα από τις παραπάνω δράσεις, καθώς και από την άμεση εμπλοκή του συνόλου των φοιτητών με καινοτόμες πρακτικές εκπαίδευσης όπως η «ανεστραμμένη διδασκαλία» το ΑΠΘ στοχεύει στην ανάδειξη νέων ενεργών επιστημόνων που εκτός από άρτια τεχνοκρατικά επιστημονική κατάρτιση θα κατέχουν και κρίσιμες ήπιες προσωπικές δεξιότητες για να κυριαρχήσουν στην αγορά εργασίας του 21^ου αιώνα.

Η Ελένη Ιωαννίδου είναι πρωτοετής φοιτήτρια της Ιατρικής ΑΠΘ και συμμετείχε σε μια από τις τρεις ομάδες που παρέδωσαν το μάθημα. «Ήταν μια διαφορετική και ωραία εμπειρία, γιατί βρεθήκαμε στη θέση των καθηγητών. Αυτό που ήταν δύσκολο ήταν να κρατήσουμε το ενδιαφέρον του κοινού. Με ικανοποίησε το αποτέλεσμα, ήταν μια διαφορετική ευχάριστη εμπειρία. Είχαμε καλό συντονισμό και συνεργασία με τους συμφοιτητές μου» αναφέρει στη «ΜτΚ» η κ. Ιωαννίδου.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "ΜτΚ" στις 23-24.04.2022