Όλα τα παράδοξα της Γαλλίας ενσωματώνονται σε έναν καθεδρικό ναό. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τις αναλύσεις στα ξένα ΜΜΕ, που μελετούν μια κοσμική δημοκρατία, αφιερωμένη στην αρχή του laïcité με έλλειμμα παρουσίας της θρησκείας στη δημόσια ζωή της, η οποία -ω του θαύματος!- αποδεικνύεται ότι έχει αναγάγει σε εθνικό σύμβολο τη Notre Dame. Γιατί το γοτθικό αριστούργημα του Παρισιού φαίνεται πως θα είναι πάντα ο καθεδρικός ναός του λαού.

Είναι όμως μόνο η ομορφιά των γλυπτών ή του γυαλιού, που αυτοί οι καθεδρικοί ναοί είναι ευπρόσδεκτοι σε όλους;

Η κοινότητα του Παρισιού του Μεσαίωνα, που συνέβαλε στην κατασκευή της Notre Dame, ήταν πραγματικά διεθνής, με επιστήμονες, βιοτέχνες και εμπόρους από την Ιταλία, την Αγγλία, τη Σκοτία, τη Φλάνδρα και τη Γερμανία, που όλοι ζούσαν και εργάζονταν μαζί. Η Notre Dame ήταν το προϊόν αυτού του λαμπρού μείγματος.

Εκείνοι οι καθεδρικοί ναοί του 13ου αιώνα, γενικότερα, ήταν κάτι παραπάνω από μνημεία αφιερωμένα στον Θεό. Κτίστηκαν εντέλει από λαούς για τον άνθρωπο με την εξής έννοια: Από τη μια αντιπροσώπευαν μια σκληρή πίστη που βασιζόταν στην αιώνια «ώρα της κρίσεως» και την τιμωρία, στην πατριαρχική ιεραρχία και στους ατσάλινους κανόνες. Στους ναούς όμως αυτούς ερχόταν στην πράξη η εξής επέκταση: Η συγχώρεση, η ισότητα, η τρυφερότητα, η αγάπη. Γι’ αυτό και τόσοι πολλοί από αυτούς τους πρώτους γοτθικούς καθεδρικούς ναούς ήταν αφιερωμένοι στην πολύ ανθρώπινη μορφή της Παναγίας.

Η θρησκευτική διάσταση, οι κοινωνικές συνθήκες του Μεσαίωνα, αλλά και η σπουδαία γοτθική αρχιτεκτονική αναδύονται μέσα από τις σελίδες του αθάνατου βιβλίου του Βίκτορος Ουγκό «Η Παναγία των Παρισίων».

Εκεί αριστουργηματικά ο συγγραφέας πλάθει την ιστορία του δύσμορφου κωδωνοκρούστη Κουασιμόδου και της όμορφης τσιγγάνας Εσμεράλδας. Ο κύριος όμως πρωταγωνιστής του βιβλίου είναι ο ίδιος ο καθεδρικός ναός του Παρισιού και η πυρκαγιά:

«Όλα τα βλέμματα στράφηκαν στο πιο ψηλό μέρος της εκκλησίας. Αυτό που έβλεπαν ήταν κάτι συγκλονιστικό. Μια μεγάλη φλόγα υψωνόταν ανάμεσα στους δυο πύργους με ανεμοστρόβιλους και σπινθήρες, μια τεράστια και ανεξέλεγκτη φλόγα, η οποία πότε φαινόταν και πότε χανόταν από τον πυκνό καπνό», έγραφε χαρακτηριστικά.

Αυτές τις μέρες όμως αναδείχθηκε πάλι το θέμα της ανάγκης διάσωσης των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, που απαντέχουν επί αιώνες και που σήμερα όσο ποτέ στο παρελθόν κινδυνεύουν από τον ανθρώπινο παραλογισμό και τη γενίκευση της επιδημίας του μίσους εναντίον του «άλλου». Του όποιου «άλλου.

Παλιά η μάχη της αντοχής των μνημείων στο χρόνο δινόταν απέναντι στα καιρικά φαινόμενα και τις φυσικές καταστροφές που φέρνουν φθορά.

Τώρα πολύ περισσότερα πράγματα απειλούν τα μνημεία.

Με την ευκαιρία:

Η «κρίση προγραμμάτων» στην ελληνική τηλεόραση είναι το κακό που δεν έχει όνομα. Έχει ειπωθεί και έχει πια αποδειχθεί ότι έχουμε την κυβέρνηση που μας αξίζει, το περιβάλλον που μας αξίζει, τα στερεότυπα που μας αξίζουν και βέβαια την ποιότητα τηλεόρασης που μας αξίζει. Συμβαίνουν άλλωστε αυτά και στις καλύτερες οικογένειες. Μόνο που «οικογένεια» σαν τη δική μας δεν έχει!

Ξέρω από βουβή αποδοκιμασία, έχω εκπαιδευτεί να «διαβάζω» τη μουρμούρα του πλήθους για κάτι που προσβάλλει τα δημόσια πιστεύω και αγγίζει τα όρια της «ύβρεως».

Ε, λοιπόν, δεν είδαμε να ίδρωσε το αυτί των πολλών, επειδή τα κανάλια δεν διέκοψαν το πρόγραμμά τους, για να κάνουν ρεπορτάζ -όπως όφειλαν, σεβόμενα το ρόλο τους- για μια μεγάλη καταστροφή που έφερε μεγάλη συγκίνηση και θλίψη όπως και σκεπτικισμό σε όλο τον πλανήτη.

Είναι γνωστό ότι οι «σχεδιαστές» προγραμμάτων δεν ακολουθούν απλώς «αυτά που θέλει ο κόσμος» -όπως λέει το γνωστό σλόγκαν- αλλά και οι ίδιοι επιθυμούν να «θέλει» ο κόσμος τα προϊόντα τους: τα σαρβάιβορ», τα ριάλιτι και την εύπεπτη ψυχαγωγία. Αφού λοιπόν συμπέραναν εκ των προτέρων ότι ο κόσμος δεν θέλει παραπάνω ενημέρωση για ένα γεγονός με τεράστια απήχηση σε συναισθηματικό και συμβολικό επίπεδο, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν χρειάζονται έκτακτες εκπομπές.

Όλα αυτά σε ζωηρότατη αντίθεση με το γεγονός ότι σε κάποια κανάλια από αυτά που συνέχισαν στη μακαριότητα των ριάλιτι, σαν να μην τρέχει τίποτα, εργάζονται δημοσιογράφοι που συχνά αναφέρονται στις αρετές της εγκυρότητας, της ετοιμότητας και της δεοντολογίας με διδαχές και ορισμούς!

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 21 Απριλίου 2019