Ένα ρολόι τσέπης επέστρεψε μετά από ογδόντα χρόνια στην οικογένεια ενός Έλληνα κρατούμενου σε ναζιστικά στρατόπεδα. Το ρολόι ανήκε στον 27χρονο τότε Βασίλειο Κοντογεωεργίου, από το Βόλο που συνελήφθη από τα SS τον Μάιο του 1944, για την αντιστασιακή του δράση και φυλακίστηκε. Ο Κοντογεωργίου μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Neuengamme και από εκεί στο Salzgitter-Watenstedt και το Ravensbrück. Επέζησε και επέστρεψε στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τρεις φίλους του που ήταν στην ίδια αντιστασιακή οργάνωση, εκτοπίστηκαν μαζί του αλλά δεν επέζησαν. Ο Κοντογεωργίου δούλεψε στην Αθήνα ως τραπεζικός και μετά τη συνταξιοδότησή του εγκαταστάθηκε στη Λάρισα, όπου και πέθανε το 1997 σε ηλικία 80 ετών.

Το ρολόι που του πήραν οι ναζί κατά τη φυλάκιση του φυλάσσονταν μαζί με άλλα αντικείμενα και 30 εκατομμύρια έγγραφα στα Αρχεία Arolsen, έναν διεθνή οργανισμό με έδρα τη γερμανική πόλη Bad Arolsen, που κατέχει και διαχειρίζεται το Αρχείο των ναζιστικών Στρατοπέδων Συγκέντρωσης και καταναγκαστικής εργασίας καθώς και των μεταπολεμικών αναζητήσεων για τον εντοπισμό θυμάτων του Ολοκαυτώματος.. Τα αρχεία κατέχουν πληροφορίες και έγγραφα για 17,5 εκατομμύρια ανθρώπους που διώχθηκαν από τους Ναζί. Επίσης, αποτελεί ένα βασικό κέντρο τεκμηρίωσης των ναζιστικών διωγμών και μεριμνά για την παροχή πληροφοριών στα θύματα των Ναζί και τις οικογένειές τους σχετικά με τον εγκλεισμό στα στρατόπεδα, την υποχρεωτική εργασία και τη μεταπολεμική βοήθεια των Συμμάχων.

Η Ελλάδα αναλαμβάνει την προεδρία

Στη Διεθνή Επιτροπή που διαχειρίζεται τα Αρχεία Arolsen συμμετέχουν 11 χώρες: Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ισραήλ, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πολωνία. Η προεδρία της Διεθνούς Επιτροπής ανατίθεται, σε ετήσια βάση, σε ένα από τα ένδεκα συμμετέχοντα κράτη-μέλη βάσει της Συμφωνίας της Βόννης –που υπογράφηκε το 1955 και τροποποιήθηκε το 2006 και το 2011. Φέτος η Ελλάδα αναλαμβάνει ξανά την προεδρία, πέντε χρόνια μετά την προηγούμενη θητεία της το 2019.

Επί τη ευκαιρία της ανάληψης της Προεδρίας της Διεθνούς Επιτροπής των Αρχείων Arolsen από την Ελλάδα διοργανώθηκε εκδήλωση στην Πρεσβεία της Ελλάδας στο Βερολίνο κατά την οποία παραδόθηκε στην εγγονή του Βασιλείου Κοντογεωργίου, το ρολόι του παππού της που εντοπίστηκε σε ευρεθέντα αντικείμενα πρώην κρατουμένων στρατοπέδων συγκέντρωσης, στο πλαίσιο της Εκστρατείας των Αρχείων Arolsen #StolenMemory ("Κλεμμένη Μνήμη"). Όπως ανέφερε η εγγονή του πρώην κρατουμένου η ίδια δεν γνώριζε πολλές λεπτομέρειες για την περίοδο της φυλάκισης του παππού της. Προσπάθησε να αναζητήσει πληροφορίες στο διαδίκτυο αλλά δεν εντόπισε, καθώς οι Γερμανοί είχαν καταγράψει τον κρατούμενο με διαφορετική ορθογραφία απο αυτή που έψαχνε.

Τελικά ένας Έλληνας εθελοντής της καμπάνιας #StolenMemory και η εγγονή ενός άλλου κρατουμένου του στρατοπέδου Neuengamme από τη Λάρισα εντόπισαν τον γιο του Κοντογεωργίου και την εγγονή του που βρίσκεται αυτό το διάστημα στο Βερολίνο. Για την ίδια ο παππούς της ήταν πρότυπο και η συγκίνηση ήταν μεγάλη όταν έπιασε στα χέρια της το ρολόι του, μετά από 80 χρόνια.

Τη σημασία του έργου των Αρχείων Arolsen υπογράμμισαν στους εναρκτήριους χαιρετισμούς τους κατά τη σημερινή εκδήλωση η Επιτετραμμένη της Πρεσβείας της Ελλάδας στο Βερολίνο, κα Παναγιώτα Κωνσταντινοπούλου, η Διευθύντρια των Αρχείων, κα Floriane Azoulay, καθώς και ο κ. Γεώργιος Πολυδωράκης, προϊστάμενος του Ιστορικού και Διπλωματικού Αρχείου του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών

Το 2019, όταν και πάλι η Ελλάδα είχε την προεδρία της Επιτροπής, πραγματοποιήθηκε μια έκθεση για την καμπάνια #StolenMemory και φιλοξένησε μια έκθεση με αρχεία που ανήκαν σε Έλληνες φυλακισμένους, κάτι που συνέβαλε στο να εντοπιστούν απόγονοι τους που είχαν μεταναστεύσει στο μεταξύ στην Αυστραλία.

Πολλά από τα τεκμήρια που φυλάσσονται στα Αρχεία Arolsen είναι Θεσσαλονικέων κρατουμένων- όπως το παρακάτω δελτίο ταυτότητας του Ντανιέλ Μανού. Ο ίδιος και η οικογένεια του εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς Μπίρκενάου. Ο Ντανιέλ ήταν ο μόνος που επέζησε. Tα αρχεία που βρήκε ο γιος του μέσω του Αrolsen ήταν τα μοναδικά τεκμήρια από τη ζωή του πατέρα του πριν τον πόλεμο και κατά τη διάρκεια της ομηρίας του στα στρατόπεδα. 

Οι συγγενείς ανθρώπων που έπεσαν θύματα των Ναζί μπορούν να αναζητούν διαδικτυακά πληροφορίες για τους συγγενείς τους στα αρχεία Arolsen https://collections.arolsen-archives.org/en/search