Σοβαρά τραυματισμένος αλλά ζωντανός, πιο δυνατός και πιο… σοφός μετά την άνευ προηγουμένου δοκιμασία του 2020 ελέω πανδημίας και έτοιμος να ριχτεί και πάλι στον «πόλεμο» του διεθνούς ανταγωνισμού είναι ο τουριστικός κλάδος της χώρας, προσβλέποντας σε μία χρονιά η οποία θα καλύψει ένα μέρος των απολεσθέντων εσόδων του 2019. Το πιστοποιητικό εμβολιασμού που θα τεθεί σε εφαρμογή τον Ιούνιο συμβάλλει καθοριστικά και διευκολύνει την προσπάθεια ανάταξης του τουριστικού κλάδου.

Η πρώτη «μάχη», την οποία οι ξενοδόχοι επιθυμούν να κερδίσουν, θα δοθεί το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος (19-21 Ιουνίου) ενώ η σεζόν ουσιαστικά αναμένεται να εκκινήσει τον Ιούλιο χωρίς να αποκλείεται να τραβήξει ως και τον Οκτώβριο, με τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής να παίζουν κομβικό ρόλο για να καλυφθεί μέρος των τρομακτικών απωλειών που υπέστη το 2020 η ναυαρχίδα της ελληνικής οικονομίας. Την ίδια στιγμή, η ασφάλεια και η σταθεροποίηση των επιδημιολογικών δεδομένων αποτελούν κορυφαίες προτεραιότητες για τουρίστες και εργαζόμενους στο τουριστικό χώρο.

Οι τουριστικές επιχειρήσεις σε Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική χαροπάλεψαν την περσινή εφιαλτική χρονιά με τους επαγγελματίες να ελπίζουν σε μία νέα αρχή φέτος, έχοντας ως σύμμαχο και το εμβόλιο, κάτι που δεν υπήρχε πέρσι. Ποντάρουν στις βαλκανικές αγορές (Ρουμανία, Βουλγαρία, Σερβία) αλλά και στους ισραηλινούς, ιδιαίτερα η Θεσσαλονίκη, στην οποία τα ξενοδοχεία βίωσαν μία πρωτόγνωρη σεζόν πέρσι με τον τζίρο να εξαϋλώνεται, καθώς η πτώση στις κρατήσεις άγγιξε το 70% ενώ τη χαριστική βολή έδωσε η ακύρωση της ΔΕΘ.

Μετά από μία χρονιά που κύλησε μέσα στην αγωνία, την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα και αφού είδαν τον τζίρο τους να βουλιάζει μέχρι και 72%, οι επαγγελματίες της Χαλκιδικής δηλώνουν συγκρατημένα αισιόδοξοι, για το καλοκαίρι του 2021, ελπίζοντας να καλύψουν ένα μέρος των απωλειών του 2020.

Με τον τουριστικό κλάδο και τις συναφείς με αυτόν δραστηριότητες να συνεισφέρουν περίπου 30% στο ΑΕΠ, η επιστροφή της οικονομικής δραστηριότητας σε αναπτυξιακή ρότα συναρτάται σε μεγάλο βαθμό από το… ξύπνημα του κοιμώμενου γίγαντα της ελληνικής οικονομίας. Στην καλύτερη περίπτωση και εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά, εκτιμάται πως φέτος δύναται να καλυφθεί το 50% του χαμένου τζίρου του 2019 (έσοδα περίπου 9 δισ. ευρώ από 18 δισ. ευρώ δύο χρόνια πριν). Πιο εφικτός θεωρείται ο στόχος για έσοδα στο 40% του τζίρου του 2019, αν και ουδείς βάζει το χέρι του στην φωτιά ακόμα και γι’ αυτό. Βέβαια, όπως μας έδειξε και η περσινή σεζόν, οι εκτιμήσεις θα γίνονται μέρα μέρα καθώς η πανδημία και η συνεχείς ανατροπές των δεδομένων δεν επιτρέπουν σενάρια επί χάρτου και μακροπρόθεσμες προβλέψεις. Έλευση τουριστών από τον Ιούλιο και μετά «βλέπουν» τουριστικοί παράγοντες που μίλησαν στη «ΜτΚ» για την τουριστική σεζόν που έρχεται.

«Η σεζόν θα αρχίσει τον Ιούλιο»

«Για Ιούλιο και Αύγουστο έχουμε μερικές κρατήσεις, πολύ λίγα πράγματα για τον Ιούνιο και το τριήμερο του Αγ. Πνεύματος. Δεν έχουν δοθεί προκαταβολές γιατί δεν ξέρει ο κόσμος αν θα μπορέσει να έρθει. Η πλειοψηφία των ξενοδοχείων θα επαναλειτουργήσει τον Ιούνιο. Για τις τιμές όλα είναι προσφορά και ζήτηση, αν δεν υπάρχει ζήτηση οι τιμές θα είναι μειωμένες και θα υπάρχουν προσφορές. Ελπίζουμε σε Ιούλιο και Αύγουστο, πάντα όμως αν είμαστε πράσινοι, αλλιώς θα δυσκολευτούμε πολύ», τονίζει στη «ΜτΚ» ο Γιάννης Κουφίδης, πρόεδρος του επιμελητηρίου Χαλκιδικής. «Το κυριότερο είναι να είμαστε πράσινοι, από εκεί και πέρα και με τις καμπάνιες που τρέχουν θα κοιτάξουμε να φέρουμε όσο περισσότερους τουρίστες γίνεται (Βαλκάνιους και Δυτικούς)», αναφέρει. «Ακριβείς εκτιμήσεις και προβλέψεις για τα έσοδα θα έχουμε μετά τις 15 Μαΐου. Πρέπει να ξεκινήσει η αγορά για να ξέρουμε ποιος άντεξε και ποιος όχι, μετά τον Οκτώβριο θα έχουμε καλύτερη εικόνα», προσθέτει.

«Δεν θα πρέπει να περιμένουμε αρχές Ιουλίου να έχουμε εισροή τουριστών (Βαλκάνιων και Ισραηλινών), από τα τέλη του Ιουλίου θα αρχίσουν σταδιακά να έρχονται οι τουρίστες. Μάιο και Ιούνιο δεν θα υπάρχουν τουρίστες, τα ξενοδοχεία της πόλης θα αρχίσουν σταδιακά να ανοίγουν από τις 15 Μαΐου», σημειώνει ο Ανδρέας Μανδρίνος, πρόεδρος των ξενοδόχων Θεσσαλονίκης.

«Είμαστε επιφυλακτικοί και συγκρατημένα αισιόδοξοι. Προκρατήσεις δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Οι τιμές θα είναι στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας, είναι φυσικό όταν δεν υπάρχει ζήτηση να πιέζονται. Το σενάριο να πιάσουμε το 50% των εσόδων του 2019 στον τουρισμό είναι στα όρια της φαντασίας, το 40% θεωρείται πιο εφικτό», υποστηρίζει.

«Ευελπιστούμε να παραταθεί η σεζόν για να καλύψουμε τις ζημιές, τα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης σε γενικές γραμμές, και λόγω των μέτρων στήριξης, άντεξαν και έμειναν ζωντανά. Οι απώλειες είναι υπαρκτές μεν αλλά περιορισμένες. Μόλις αρθούν τα μέτρα στήριξης θα φανεί πόσοι και ποιοι θα επιβιώσουν, δεν έχει τελειώσει τίποτα ακόμα», καταλήγει.

Μία σεζόν «μαχαιριά»

Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας της Interview για λογαριασμό του επιμελητηρίου Χαλκιδικής, η μέση μείωση τζίρου των τοπικών επιχειρήσεων την περασμένη χρονιά άγγιξε το 60% στο πρώτο εξάμηνο. Στον τουρισμό έφτασε το 72%, στη μεταποίηση το 58%, στις υπηρεσίες (πολλές σχετίζονται με τον τουρισμό) στο 57% και, στο εμπόριο, στο 54%.

Η Νότια Χαλκιδική, σαν τουριστική περιοχή, δέχθηκε μεγαλύτερο πλήγμα με τη μέση μείωση του τζίρου να φτάνει στο 61%, όταν στη Βόρεια, ήταν στο 57%.

Σε μειώσεις προσωπικού προχώρησε μόνο το 13% των επιχειρήσεων, το 50% ανέφερε ότι διατήρησε το προσωπικό του, ενώ το 37% δεν έχει προσωπικό επειδή είναι πολύ μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενοι.

Αν και τo 77% των επιχειρήσεων έκανε χρήση των κρατικών μέτρων στήριξης, το 73% δηλώνει λίγο ως καθόλου ικανοποιημένο από αυτά. Το 28% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι θα βοηθήσει ιδιαίτερα η μείωση του ΦΠΑ, ενώ αμέσως μετά με 19% ακολουθεί η κατάργηση της προκαταβολής φόρους και, με 18% η μείωση των εισοδηματικών φορολογικών συντελεστών.

Bάσει στοιχείων της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, από το σύνολο των 540 ξενοδοχείων της Χαλκιδικής τον Ιούλιο είχαν ανοίξει τα 380, ενώ στις αρχές Σεπτεμβρίου εν λειτουργία παρέμεναν τα 200.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το περασμένο έτος, τις μεγαλύτερες απώλειες είχε ο κλάδος των υπηρεσιών παροχής καταλύματος με πτώση 67,5% σε σύγκριση με το 2019.

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της κατρακύλας στη βαριά βιομηχανία της χώρας το 2020, αρκεί να αναφερθεί ότι οι εισπράξεις από τον τουρισμό, σύμφωνα με την ΤτΕ, διαμορφώθηκαν στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 σε μόλις 3,5 δισ. ευρώ, από 16,1 δισ. ευρώ στην αντίστοιχη περίοδο του 2019, δηλαδή κατέγραψαν πτώση 78,2% (έκαναν φτερά δηλαδή 13 δισ. ευρώ σε απόλυτα νούμερα).

Σύμφωνα με στοιχεία της Fraport για τον Αύγουστο του 2020, οι πτήσεις από το εξωτερικό στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» σημείωσαν κατακόρυφη πτώση κατά 57,3% ενώ αντίστοιχα οι εγχώριες μειώθηκαν κατά 40,3%. Μειωμένοι κατά 74,5% ήταν οι επιβάτες που διακινήθηκαν στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της εταιρείας το οκτάμηνο. Σε ό,τι αφορά τις διεθνείς πτήσεις, η πτώση της επιβατικής κίνησης ήταν 79%, από 16,9 εκατομμύρια επιβάτες πέρσι, σε μόλις 3,6 εκατομμύρια φέτος. Συνολικά (εσωτερικό και εξωτερικό), οι επιβάτες ήταν 5,53 εκατ. έναντι 21,73 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο πέρσι. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα Αυγούστου, στα αεροδρόμια διακινήθηκαν 2,4 εκατ. επιβάτες έναντι 5,4 εκατ. τον Αύγουστο του 2019, παρουσιάζοντας μείωση 55,5%.

«Πετάει» σε νέα εποχή η Θεσσαλονίκη

Με την ριζική αναβάθμιση του αεροδρομίου «Μακεδονία» η Θεσσαλονίκη δηλώνει δυναμικό παρών στην αρχή της τουριστικής σεζόν, ευελπιστώντας να υποδεχτεί όσο το δυνατόν περισσότερους τουρίστες (το νέο αεροδρόμιο έχει τη δυνατότητα να διαχειρίζεται 10 εκατ. ταξιδιώτες).

Το ύψος της επένδυσης ανέρχεται στα 100 εκατ. ευρώ επί συνόλου 440 εκατ. ευρώ που είναι η συνολική σημαντική επένδυση της Fraport Greece για την αναβάθμιση 14 περιφερειακών αεροδρομίων που της παραχώρησε το ελληνικό δημόσιο. Το νέο αεροδρόμιο «Μακεδονία» παραδόθηκε πλήρως λειτουργικό τον Ιανουάριο, τρεις μήνες νωρίτερα από την συμβατική υποχρέωση.

Το «Μακεδονία», είναι το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Ελλάδας και ένα από τα πιο σύγχρονα της Ευρώπης. Η υφιστάμενη πτέρυγα 26.000m2 αναβαθμίστηκε και εκσυγχρονίστηκε, ενώ παράλληλα κατασκευάστηκε νέα πτέρυγα 34.000m2. Τα δύο κτίρια συνενώθηκαν μέσω δύο πεζογεφυρών στο επίπεδο των αναχωρήσεων, ενώ προστέθηκε και νέα γέφυρα αναχωρήσεων, ένας νέος πυροσβεστικός σταθμός και δύο φυλάκια.

Το έργο κατασκευάστηκε σύμφωνα με τα σύγχρονα πρότυπα αρχιτεκτονικής και τεχνικούς κανονισμούς, ακολουθώντας τις προδιαγραφές της σύμβασης και της ελληνικής νομοθεσίας και τηρώντας αυστηρά μέτρα ασφαλείας. Λειτουργικά πλέον το αεροδρόμιο διαθέτει νέους χώρους check-in, διπλάσιες πύλες αναχώρησης, μοντέρνο σύστημα ελέγχου και διαχείρισης αποσκευών, νέα καταστήματα εστίασης και αγορών. Έχει δημιουργηθεί ένα σύγχρονο και αισθητικά εξαιρετικό, αεροδρομικό περιβάλλον που ανταγωνίζεται επάξια τα μεγάλα αεροδρόμια της Ευρώπης.

Τι επιτυγχάνεται με το νέο αυτό σχεδιασμό του αεροδρομίου

Βάσει του νέου σχεδιασμού του αεροσταθμού παρέχεται ένα υψηλό επίπεδο υπηρεσιών στους επιβάτες, που περιλαμβάνει κεντρικός χώρο ελέγχου της ασφάλειας, σύμφωνα με τις νέες διεθνείς πρακτικές, υπηρεσίες ελέγχου εισιτηρίων και στις δύο πτέρυγες του αεροσταθμού, μείωση αποστάσεων μεταξύ των βασικών λειτουργικών περιοχών και των αλλαγών επιπέδου μέσα στον αεροσταθμό, ευκολία στις προσβάσεις, με μία ξεκάθαρη ροή κίνησης («back flow») εντός του αεροσταθμού, αύξηση εμπορικών χώρων, εύκολη διασύνδεση του αεροσταθμού με τη δημόσια συγκοινωνία (λεωφορεία), επαρκή χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων πλησίον του αεροσταθμού.

Αναλυτικά, τα έργα που μεταμόρφωσαν ολοκληρωτικά το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης περιελάμβαναν την κατασκευή νέου αεροσταθμού επιφάνειας 34.100 τ.μ. ως επέκταση του υφιστάμενου και δημιουργία νέας πρόσβασης και ανακαίνιση του υπάρχοντος αεροσταθμού. Τα σημεία check-in αυξήθηκαν κατά 45%, ήτοι από 30 σε 44 ενώ τα σημεία ασφάλειας και ελέγχου έγιναν από έξι, 14. Εγκαταστάθηκαν καινούργιο σύστημα διαχείρισης αποσκευών και μοντέρνο σύστημα ελέγχου. Οι πύλες αναχώρησης από 16 που ήταν έγιναν 24, ενώ οι ιμάντες παραλαβής αποσκευών αυξήθηκαν κατά τρεις, δηλαδή σε επτά από τέσσερις.