Η Τουρκία, χώρα που φιλοξενεί περίπου 3 εκατομμύρια Σύρους, προβλέπει ότι θα υπάρξει κύμα επιστροφής των προσφύγων στη βόρεια Συρία εάν σταθεροποιηθεί η κατάσταση γύρω από το Χαλέπι, το οποίο κατέλαβαν την περασμένη εβδομάδα οι αντάρτες που αντιτίθενται στο καθεστώς της Δαμασκού.

«Ξέρουμε ότι οι Χαλεπιανοί αγαπούν πολύ το Χαλέπι. Τους συναντούμε (…) και είναι πολύ ενθουσιασμένοι. Αλλά σε εκείνους που λένε ότι θέλουν να επιστρέψουν τώρα (στη Συρία), λέμε: περιμένετε, δεν είναι ασφαλές προς το παρόν», είπε ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια.

«Όλοι επιθυμούν να επιστρέψουν στα εδάφη αυτά, μόλις δουν ότι επικρατεί ειρήνη και ασφάλεια», πρόσθεσε. Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό, το 42% των Σύρων προσφύγων που ζουν στην Τουρκία κατάγονται από την περιοχή του Χαλεπιού, συνολικά 1,25 εκατ. άνθρωποι. «Θα υπάρξει ισχυρό ενδιαφέρον» για την επιστροφή τους, προέβλεψε.

Το ζήτημα της επιστροφής των προσφύγων –κάτι που ζητούν ένα μέρος της αντιπολίτευσης και των Τούρκων πολιτών – είχε βρεθεί στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας του 2023 για τις προεδρικές εκλογές. Περίπου 880.000 Σύροι έχουν καταφύγει στις επαρχίες Γκαζίαντεπ, Σανλιούρφα και Χατάι, που συνορεύουν με τη Συρία. Άλλες 500.000 πήγαν στην Κωνσταντινούπολη, τη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία.

Η Τουρκία, ο στρατός της οποίας έχει θέσει υπό τον έλεγχό του ζώνες στη βόρεια Συρία, λέει ότι περισσότεροι από 110.000 Σύροι επέστρεψαν στη χώρα τους από τις αρχές του έτους. Οι αναλυτές ωστόσο αμφιβάλλουν κατά πόσο θα υπάρξει ένα κίνημα επιστροφής, δεδομένου ότι ορισμένοι πρόσφυγες ζουν στο τουρκικό έδαφος εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Επίσης, 1,5 εκατομμύριο από αυτούς είναι μικρότεροι των 18 ετών και έχουν φοιτήσει σχεδόν αποκλειστικά σε τουρκικά σχολεία.

«Αυτόν τον χειμώνα επομένως οι άνθρωποι δεν θα θέλουν να επιστρέψουν σε κατεστραμμένα σπίτια (…) και, επιπλέον, χωρίς εργασία, ούτε συστήματα εκπαίδευσης και υγείας», είπε ένας εργαζόμενος ανθρωπιστικής υπηρεσίας. Ο ίδιος όμως θεωρεί πιθανόν ορισμένοι να ταξιδέψουν μέχρι το Χαλέπι για να εκτιμήσουν την κατάσταση. Η επιστροφή, πρόσθεσε, «θα εξαρτηθεί επίσης σε μεγάλο βαθμό από το κατά πόσο οι αντάρτες θα καταφέρουν να εδραιώσουν ή όχι την παρουσία τους στα εδάφη που κατέλαβαν».