Η περουβιανή εισαγγελία ανακοίνωσε χθες Τρίτη πως άρχισε να διενεργεί προκαταρκτική έρευνα για «γενοκτονία», «ανθρωποκτονίες» κατά συρροή και «πρόκληση σοβαρών σωματικών βλαβών», η οποία βάζει στο στόχαστρο τη νέα πρόεδρο Ντίνα Μπολουάρτε και κορυφαία στελέχη της κυβέρνησής της για τον ρόλο τους στην αιματηρή καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων με απολογισμό τουλάχιστον 40 νεκρούς από την 7η Δεκεμβρίου.

Η εισαγγελέας Πατρίσια Μπεναβίδες «αποφάσισε να αρχίσει να διενεργεί προκαταρκτική έρευνα» σε βάρος της προέδρου Μπολουάρτε, του πρωθυπουργού Αλμπέρτο Οταρόλα, του υπουργού Εσωτερικών Βίκτορ Ρόχας και του υπουργού Άμυνας Χόρχε Τσάβες, διευκρίνισαν οι υπηρεσίες της μέσω Twitter.

Η έρευνα αυτή αφορά τη φερόμενη διάπραξη των αδικημάτων «της γενοκτονίας», «της ανθρωποκτονίας με επιβαρυντικές περιστάσεις» και «της πρόκλησης σωματικών βλαβών» κατά τη διάρκεια «των διαδηλώσεων του Δεκεμβρίου του 2022 και του Ιανουαρίου του 2023 στις περιφέρειες Απουρίμακ, Λα Λιμπερτάδ, Πούνο, Χουνίν, Αρεκίπα και Αγιακούτσο», πρόσθεσαν.

Στο στόχαστρο της έρευνας βρίσκονται επίσης ο πρώην πρωθυπουργός της κυρίας Μπολουάρτε, ο Πέδρο Ανγκούλο, κι ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Σέσαρ Σερβάντες, που υπηρέτησαν στην κυβέρνησή της από την 7η ως την 21η Δεκεμβρίου. Αυτές τις δύο εβδομάδες σκοτώθηκαν στις αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις τουλάχιστον 22 άνθρωποι.

Συνολικά, τουλάχιστον 40 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους και άλλοι 600 και πλέον έχουν τραυματιστεί στις διαδηλώσεις μετά την παύση από το Κογκρέσο, τη σύλληψη και την προφυλάκιση την 7η Δεκεμβρίου του πρώην προέδρου Πέδρο Καστίγιο, που κατηγορήθηκε για «πραξικόπημα» λόγω της προσπάθειάς του να διαλύσει το Κογκρέσο, το οποίο ετοιμαζόταν να τον απομακρύνει από το αξίωμα.

Απεργία επ’ αόριστον

Οι συμμετέχοντες στις μαζικές κινητοποιήσεις ζητούν μεταξύ άλλων να παραιτηθεί η κυρία Μπολουάρτε, η πρώην αντιπρόεδρος του κ. Καστίγιο που τον διαδέχθηκε, και να διεξαχθούν άμεσα εκλογές, που έχει στο μεταξύ ανακοινωθεί ότι θα διεξαχθούν πρόωρα, τον Απρίλιο του 2024 αντί του 2026.

Η κυρία Μπολουάρτε, που εξελέγη με το ίδιο κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς —το Perú Libre («Ελεύθερο Περού»)— που ανέδειξε τον κ. Καστίγιο, χαρακτηρίζεται «προδότρια» από τους διαδηλωτές.

Επίκεντρο του κινήματος αμφισβήτησης είναι πλέον η περιφέρεια Πούνο, όπου ζουν κυρίως μέλη της φυλής αυτοχθόνων Αϊμάρα, στα σύνορα με τη Βολιβία, στις όχθες της λίμνης Τιτικάκα, όπου έχει προκηρυχθεί γενική απεργία επ’ αόριστον από την 4η Ιανουαρίου και όπου έχουν εκτυλιχτεί εκτεταμένα επεισόδια, καταστροφές, λεηλασίες.

Χθες Τρίτη, οι αρχές επέβαλαν απαγόρευση κυκλοφορίας για τρεις ημέρες στην περιφέρεια αυτή, μετά τον θάνατο 18 ανθρώπων στις διαδηλώσεις και τις ταραχές από τη Δευτέρα.

Στη Χουλιάκα, 1.300 χιλιόμετρα νότια της Λίμας, δεκάδες μέλη οικογενειών θυμάτων, ντυμένα στα μαύρα, σχημάτιζαν ουρά έξω από νεκροτομείο για να παραλάβουν τα πτώματα των δικών τους, μετά τα πολύνεκρα επεισόδια στην περιοχή του αεροδρομίου της πόλης αυτής της περιφέρειας Πούνο. «Ο αδελφός μου είναι νεκρός επειδή τον σκότωσαν, τον σκότωσε η αστυνομία», είπε άνδρας στον τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό La Decana.

Εν μέσω βαθιάς πολιτικής και θεσμικής κρίσης, η περουβιανή κυβέρνηση εξασφάλισε χθες Τρίτη το βράδυ ψήφο εμπιστοσύνης από το Κογκρέσο (73 ψήφοι υπέρ, 43 κατά, έξι αποχές). Θα ήταν υποχρεωμένη να παραιτηθεί εάν έχασε στην ψηφοφορία αυτή, που ήταν επιβεβλημένη δυνάμει του Συντάγματος.

Στο Περού αναμένεται σήμερα αποστολή της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΔΕΑΔ), με εντολή να ερευνήσει τις διαδηλώσεις και την αντίδραση των δυνάμεων επιβολής της τάξης.

Χθες οι μαζικές κινητοποιήσεις συνεχίζονταν, με αποκλεισμούς δρόμων σε έξι περιφέρειες του Περού.

Στην Αγιακούτσο, στις νότιες Άνδεις, χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στους δρόμους της πόλης Ουαμάγκα.

Σε ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα χθες Τρίτη η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα εξέφρασε «ανησυχία» για την κλιμάκωση της βίας στο Περού, κάλεσε «τους διαδηλωτές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση» και την αστυνομία να φροντίσει να μη χρησιμοποιείται βία παρά μόνο όταν είναι «απόλυτα απαραίτητο».

«Είμαστε στα χέρια της βαρβαρότητας», είπε ο καρδινάλιος Πέδρο Μπαρέτο, αρχιεπίσκοπος της Ουανκάγιο, στον ραδιοφωνικό σταθμό RPP.

Ενώ η επικεφαλής του Συνηγόρου του Λαού, η Ελιάνα Ρεβογιάρ, έκρινε πως η βία στη χώρα έχει φθάσει «σε αδιανόητα επίπεδα».