09/03/2024 18:00
Μπορεί να είναι γυναίκες της βιοπάλης, άνεργες ή εργαζόμενες, ή να έχουν τη δική τους επιχείρηση. Μπορεί να τελείωσαν τη βασική εκπαίδευση ή να έχουν κάνει σπουδές σε ανώτατο επίπεδο.
Οι κακοποιημένες γυναίκες δεν έχουν ένα συγκεκριμένο «κοινωνικό και οικονομικό προφίλ» λέει στη «ΜτΚ» η Φωστηρία Αμανατίδου, ψυχολόγος στο Συμβουλευτικό Κέντρο Θεσσαλονίκης. Το ίδιο ισχύει και για τους κακοποιητικούς συντρόφους τους -δεν είναι απαραίτητα χαμηλού οικονομικού και μορφωτικού επιπέδου.
«Βία υπάρχει σε όλα τα επίπεδα, δεν κάνει διάκριση ανάλογα με το μορφωτικό ή οικονομικό επίπεδο» ξεκαθαρίζει. Δεν υπάρχει «κανόνας» για το πότε μία γυναίκα ζητά βοήθεια, αν θα το αποφασίσει μετά την πρώτη φορά ή όταν η κατάσταση φτάσει στο μη παρέκει. «Για κάθε μία υπάρχει μια στιγμή που νιώθει ότι είναι έτοιμη. Έχουμε και περιπτώσεις γυναικών που έχουν υποστεί για χρόνια τη βία και απευθύνονται σε εμάς σε μεγάλες σε ηλικία, 65 ή 70 ετών» λέει η κ. Αμανατίδου.
Τα «καμπανάκια»
Οι ενδείξεις ότι μία σχέση είναι κακοποιητική είναι πολλές: «Αν κάποιος χρησιμοποιεί χαρακτηρισμούς και βρισιές, αν υποτιμά και επικρίνει τη γυναίκα, αν δείχνει υπερβολική ζήλια και κτητικότητα, αν ασκεί εξουσιαστική και ελεγκτική συμπεριφορά. Αν λειτουργεί έντονα απαιτητικά αναφορικά με την σεξουαλική επαφή ή αν απαιτεί επαφή χωρίς συναίνεση. Αν έχει στερεοτυπικές απόψεις για τις γυναίκες και τους άνδρες. Αν είχε κατά το παρελθόν κακοποιήσει άλλες γυναίκες.
Αν προσπαθεί να απομονώσει τη γυναίκα από το συγγενικό και φιλικό της περιβάλλον, αν προσπαθεί να της αποστερεί οικονομικούς πόρους και της παίρνει τα χρήματα. Αν της αποδίδει ευθύνες για το καθετί, αν έχει έντονα ξεσπάσματα θυμού, αν σπάει αντικείμενα που έχουν για την ίδια συναισθηματική αξία.
Ακόμα και αν επιδεικνύει σκληρότητα σε ζώα αυτό είναι ένα καμπανάκι γιατί πιθανότατα θα κάνει το ίδιο και σε ανθρώπους» εξηγεί η κ. Αμανατίδου, προσθέτοντας ότι σε αντίθεση με τη σωματική βία που είναι προφανής, είναι πιο δύσκολο για μία γυναίκα να αντιληφθεί ότι δέχεται λεκτική, ψυχολογική, σεξουαλική, οικονομική βία.
«Τα συναισθήματα που νιώθουν οι γυναίκες που υφίστανται σωματική, ή άλλους είδους βία είναι συνήθως ντροπή, ενοχή, θλίψη, άγχος φόβος, αγωνία. Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση γιατί ο σύντροφος προσπαθεί να τις υποτιμήσει και να τις εκμηδενίσει» αναφέρει η κ. Αμανατίδου. Συχνά το κοινωνικό περιβάλλον διερωτάται, από απόσταση ασφαλείας και συχνά εκ των υστέρων: «μα γιατί δεν έφευγε;». «Υπάρχουν πολλοί λόγοι που οι γυναίκες μένουν σε μία κακοποιητική σχέση: η ενοχή και η απόδοση ευθύνης, το στερεότυπο ότι φταίει που ‘διέλυσε’ το σπίτι της, το τι θα πει ο κόσμος, η οικονομική εξάρτηση από τον σύντροφο, το συναίσθημα ότι είναι αβοήθητη και αδύναμη, ο φόβος ή οι απειλές που μπορεί να δέχεται η ίδια ή η πατρική της οικογένεια» εξηγεί η κ. Αμανατίδου.
Συνήθως η κακοποίηση επαναλαμβάνεται
Πολλές φορές οι ίδιες οι γυναίκες που είναι θύματα δικαιολογούν τον σύντροφό τους, προσπαθώντας να πείσουν τον εαυτό τους ότι «ήταν η κακιά στιγμή», «δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τα νεύρα του», «δεν ήταν ο εαυτός του», «δεν θα το ξανακάνει». Συχνά συνεχίζουν να τρέφουν συναισθήματα για τον σύζυγο ή σύντροφό τους, γι’ αυτό τους είναι πολύ δύσκολο για να απεγκλωβιστούν από την κακοποιητική σχέση. «Πολλές φορές ένας άνθρωπος δεν έχει συνεχώς βίαιη συμπεριφορά.
Υπάρχουν και διαστήματα που ονομάζονται ‘μήνας του μέλιτος’ και τότε δημιουργείται ελπίδα στη γυναίκα. Όταν μετά ακολουθεί ξανά βία δημιουργείται στη γυναίκα σύγχυση και ενοχές ότι φταίει η ίδια, ότι κάτι δεν έκανε σωστά και διεκόπη ο ‘μήνας του μέλιτος’» σημειώνει η ψυχολόγος του Συμβουλευτικού Κέντρου Θεσσαλονίκης. «Εμείς λέμε στις γυναίκες ότι η βία δεν είναι αποδεκτή ούτε από την πρώτη φορά. Από τη στιγμή που έγινε μία φορά, αυτό συνήθως επαναλαμβάνεται. Δεν είναι η κακιά στιγμή, η βία είναι επιλογή» προσθέτει.
Το πρώτο βήμα είναι η συνειδητοποίηση
Το πιο δύσκολο για μια γυναίκα που υφίσταται βία είναι η συνειδητοποίηση, δηλαδή να αντιληφθεί ότι αυτό που ζει δεν είναι «αποδεκτό» και ότι δεν «φταίει» η ίδια γι’ αυτό που συμβαίνει. Στην προσπάθεια απεγκλωβισμού η γυναίκα μπορεί είτε απευθυνθεί στο συγγενικό και φιλικό της περιβάλλον είτε χτυπήσει την πόρτα ενός ειδικού. Ό,τι και να αποφασίσει το σημαντικό είναι «να την ακούσουμε χωρίς να την κρίνουμε» τονίζει η κ. Αμανατίδου.
Περισσότερες από 3.500 γυναίκες ζήτησαν βοήθεια στο Συμβουλευτικό Κέντρο ΚΕΘΙ στη Θεσσαλονίκη
Περισσότερες από 350 γυναίκες που υφίστανται βία ή και πολλαπλές διακρίσεις επισκέπτονται κάθε χρόνο το Συμβουλευτικό Κέντρο του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ) που λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη. Από την αρχή της λειτουργίας του, το 2013, το κέντρο έχει δεχτεί 3.511 γυναίκες.
Στο συμβουλευτικό κέντρο υπάρχουν κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι και νομικοί. Αρχικά ο/η κοινωνικός/ή λειτουργός θα κάνει την αρχική εκτίμηση της κατάστασης και θα την ενημερώσει στο πλαίσιο διαχείρισης των αναγκών της σε σχέση με αίτημα φιλοξενίας, θα της παράσχει κοινωνική στήριξη αν έχει οικονομικές ανάγκες, αν πρέπει να λύσει πρακτικά προβλήματα, αν χρειάζεται να αιτηθεί για επιδόματα κ.ά.
Στη συνέχεια θα της παρασχεθεί ψυχολογική στήριξη και νομική συμβουλευτική σχετικά με τα δικαιώματα και τις ενέργειες, στις οποίες μπορεί να προβεί. «Μέσα από τις συνεδρίες εμείς μιλάμε για την έμφυλη βία, για τα στερεότυπα. Η συμβουλευτική δεν καθοδηγεί τη γυναίκα στο τι να κάνει, αν θα φύγει ή όχι. Η ευθύνη της ζωής της είναι δική της. Εμείς εστιάζουμε σε αυτό που θέλει, ώστε να πάρει τις αποφάσεις της όταν νιώσει έτοιμη. Ο στόχος μας είναι η ενδυνάμωση της κακοποιημένης γυναίκας. Θέλουμε να σταθεί στα πόδια της, να κάνει υγιείς σχέσεις» εξηγεί η κ. Αμανατίδου.
Από τον Μάρτιο 2023 έχει ξεκινήσει πιλοτικά στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη η ψηφιακή εφαρμογή panic button η οποία χορηγείται δωρεάν σε γυναίκες θύματα βίας και δίνει τη δυνατότητα άμεσης ειδοποίησης της Ελληνικής Αστυνομίας σε περίπτωση κινδύνου ή απειλής της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας της γυναίκας που τη χρησιμοποιεί. Η εφαρμογή χορηγείται τόσο από τα Συμβουλευτικά Κέντρα όσο και από τα αστυνομικά τμήματα.
Επίσης σε 24ωρη βάση λειτουργεί η Τηλεφωνική Γραµµή SOS 15900 της ΓΓΙΑΔ που προσφέρει υπηρεσίες ενημέρωσης και τηλεφωνικής συµβουλευτικής σε γυναίκες θύµατα βίας.
Το Συμβουλευτικό Κέντρο λειτουργεί στην οδό Αλεξανδρουπόλεως 10 (περιοχή δυτικής εισόδου Θεσσαλονίκης) ανήκει στο δίκτυο δομών της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Μπορείτε να επικοινωνείτε στα τηλέφωνα 2310-528984, 2310-528988 ή στο mail thessaloniki@isotita.gr.
09/03/2024 08:00
Μπορεί να είναι γυναίκες της βιοπάλης, άνεργες ή εργαζόμενες, ή να έχουν τη δική τους επιχείρηση. Μπορεί να τελείωσαν τη βασική εκπαίδευση ή να έχουν κάνει σπουδές σε ανώτατο επίπεδο.
Οι κακοποιημένες γυναίκες δεν έχουν ένα συγκεκριμένο «κοινωνικό και οικονομικό προφίλ» λέει στη «ΜτΚ» η Φωστηρία Αμανατίδου, ψυχολόγος στο Συμβουλευτικό Κέντρο Θεσσαλονίκης. Το ίδιο ισχύει και για τους κακοποιητικούς συντρόφους τους -δεν είναι απαραίτητα χαμηλού οικονομικού και μορφωτικού επιπέδου.
«Βία υπάρχει σε όλα τα επίπεδα, δεν κάνει διάκριση ανάλογα με το μορφωτικό ή οικονομικό επίπεδο» ξεκαθαρίζει. Δεν υπάρχει «κανόνας» για το πότε μία γυναίκα ζητά βοήθεια, αν θα το αποφασίσει μετά την πρώτη φορά ή όταν η κατάσταση φτάσει στο μη παρέκει. «Για κάθε μία υπάρχει μια στιγμή που νιώθει ότι είναι έτοιμη. Έχουμε και περιπτώσεις γυναικών που έχουν υποστεί για χρόνια τη βία και απευθύνονται σε εμάς σε μεγάλες σε ηλικία, 65 ή 70 ετών» λέει η κ. Αμανατίδου.
Τα «καμπανάκια»
Οι ενδείξεις ότι μία σχέση είναι κακοποιητική είναι πολλές: «Αν κάποιος χρησιμοποιεί χαρακτηρισμούς και βρισιές, αν υποτιμά και επικρίνει τη γυναίκα, αν δείχνει υπερβολική ζήλια και κτητικότητα, αν ασκεί εξουσιαστική και ελεγκτική συμπεριφορά. Αν λειτουργεί έντονα απαιτητικά αναφορικά με την σεξουαλική επαφή ή αν απαιτεί επαφή χωρίς συναίνεση. Αν έχει στερεοτυπικές απόψεις για τις γυναίκες και τους άνδρες. Αν είχε κατά το παρελθόν κακοποιήσει άλλες γυναίκες.
Αν προσπαθεί να απομονώσει τη γυναίκα από το συγγενικό και φιλικό της περιβάλλον, αν προσπαθεί να της αποστερεί οικονομικούς πόρους και της παίρνει τα χρήματα. Αν της αποδίδει ευθύνες για το καθετί, αν έχει έντονα ξεσπάσματα θυμού, αν σπάει αντικείμενα που έχουν για την ίδια συναισθηματική αξία.
Ακόμα και αν επιδεικνύει σκληρότητα σε ζώα αυτό είναι ένα καμπανάκι γιατί πιθανότατα θα κάνει το ίδιο και σε ανθρώπους» εξηγεί η κ. Αμανατίδου, προσθέτοντας ότι σε αντίθεση με τη σωματική βία που είναι προφανής, είναι πιο δύσκολο για μία γυναίκα να αντιληφθεί ότι δέχεται λεκτική, ψυχολογική, σεξουαλική, οικονομική βία.
«Τα συναισθήματα που νιώθουν οι γυναίκες που υφίστανται σωματική, ή άλλους είδους βία είναι συνήθως ντροπή, ενοχή, θλίψη, άγχος φόβος, αγωνία. Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση γιατί ο σύντροφος προσπαθεί να τις υποτιμήσει και να τις εκμηδενίσει» αναφέρει η κ. Αμανατίδου. Συχνά το κοινωνικό περιβάλλον διερωτάται, από απόσταση ασφαλείας και συχνά εκ των υστέρων: «μα γιατί δεν έφευγε;». «Υπάρχουν πολλοί λόγοι που οι γυναίκες μένουν σε μία κακοποιητική σχέση: η ενοχή και η απόδοση ευθύνης, το στερεότυπο ότι φταίει που ‘διέλυσε’ το σπίτι της, το τι θα πει ο κόσμος, η οικονομική εξάρτηση από τον σύντροφο, το συναίσθημα ότι είναι αβοήθητη και αδύναμη, ο φόβος ή οι απειλές που μπορεί να δέχεται η ίδια ή η πατρική της οικογένεια» εξηγεί η κ. Αμανατίδου.
Συνήθως η κακοποίηση επαναλαμβάνεται
Πολλές φορές οι ίδιες οι γυναίκες που είναι θύματα δικαιολογούν τον σύντροφό τους, προσπαθώντας να πείσουν τον εαυτό τους ότι «ήταν η κακιά στιγμή», «δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τα νεύρα του», «δεν ήταν ο εαυτός του», «δεν θα το ξανακάνει». Συχνά συνεχίζουν να τρέφουν συναισθήματα για τον σύζυγο ή σύντροφό τους, γι’ αυτό τους είναι πολύ δύσκολο για να απεγκλωβιστούν από την κακοποιητική σχέση. «Πολλές φορές ένας άνθρωπος δεν έχει συνεχώς βίαιη συμπεριφορά.
Υπάρχουν και διαστήματα που ονομάζονται ‘μήνας του μέλιτος’ και τότε δημιουργείται ελπίδα στη γυναίκα. Όταν μετά ακολουθεί ξανά βία δημιουργείται στη γυναίκα σύγχυση και ενοχές ότι φταίει η ίδια, ότι κάτι δεν έκανε σωστά και διεκόπη ο ‘μήνας του μέλιτος’» σημειώνει η ψυχολόγος του Συμβουλευτικού Κέντρου Θεσσαλονίκης. «Εμείς λέμε στις γυναίκες ότι η βία δεν είναι αποδεκτή ούτε από την πρώτη φορά. Από τη στιγμή που έγινε μία φορά, αυτό συνήθως επαναλαμβάνεται. Δεν είναι η κακιά στιγμή, η βία είναι επιλογή» προσθέτει.
Το πρώτο βήμα είναι η συνειδητοποίηση
Το πιο δύσκολο για μια γυναίκα που υφίσταται βία είναι η συνειδητοποίηση, δηλαδή να αντιληφθεί ότι αυτό που ζει δεν είναι «αποδεκτό» και ότι δεν «φταίει» η ίδια γι’ αυτό που συμβαίνει. Στην προσπάθεια απεγκλωβισμού η γυναίκα μπορεί είτε απευθυνθεί στο συγγενικό και φιλικό της περιβάλλον είτε χτυπήσει την πόρτα ενός ειδικού. Ό,τι και να αποφασίσει το σημαντικό είναι «να την ακούσουμε χωρίς να την κρίνουμε» τονίζει η κ. Αμανατίδου.
Περισσότερες από 3.500 γυναίκες ζήτησαν βοήθεια στο Συμβουλευτικό Κέντρο ΚΕΘΙ στη Θεσσαλονίκη
Περισσότερες από 350 γυναίκες που υφίστανται βία ή και πολλαπλές διακρίσεις επισκέπτονται κάθε χρόνο το Συμβουλευτικό Κέντρο του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ) που λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη. Από την αρχή της λειτουργίας του, το 2013, το κέντρο έχει δεχτεί 3.511 γυναίκες.
Στο συμβουλευτικό κέντρο υπάρχουν κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι και νομικοί. Αρχικά ο/η κοινωνικός/ή λειτουργός θα κάνει την αρχική εκτίμηση της κατάστασης και θα την ενημερώσει στο πλαίσιο διαχείρισης των αναγκών της σε σχέση με αίτημα φιλοξενίας, θα της παράσχει κοινωνική στήριξη αν έχει οικονομικές ανάγκες, αν πρέπει να λύσει πρακτικά προβλήματα, αν χρειάζεται να αιτηθεί για επιδόματα κ.ά.
Στη συνέχεια θα της παρασχεθεί ψυχολογική στήριξη και νομική συμβουλευτική σχετικά με τα δικαιώματα και τις ενέργειες, στις οποίες μπορεί να προβεί. «Μέσα από τις συνεδρίες εμείς μιλάμε για την έμφυλη βία, για τα στερεότυπα. Η συμβουλευτική δεν καθοδηγεί τη γυναίκα στο τι να κάνει, αν θα φύγει ή όχι. Η ευθύνη της ζωής της είναι δική της. Εμείς εστιάζουμε σε αυτό που θέλει, ώστε να πάρει τις αποφάσεις της όταν νιώσει έτοιμη. Ο στόχος μας είναι η ενδυνάμωση της κακοποιημένης γυναίκας. Θέλουμε να σταθεί στα πόδια της, να κάνει υγιείς σχέσεις» εξηγεί η κ. Αμανατίδου.
Από τον Μάρτιο 2023 έχει ξεκινήσει πιλοτικά στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη η ψηφιακή εφαρμογή panic button η οποία χορηγείται δωρεάν σε γυναίκες θύματα βίας και δίνει τη δυνατότητα άμεσης ειδοποίησης της Ελληνικής Αστυνομίας σε περίπτωση κινδύνου ή απειλής της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας της γυναίκας που τη χρησιμοποιεί. Η εφαρμογή χορηγείται τόσο από τα Συμβουλευτικά Κέντρα όσο και από τα αστυνομικά τμήματα.
Επίσης σε 24ωρη βάση λειτουργεί η Τηλεφωνική Γραµµή SOS 15900 της ΓΓΙΑΔ που προσφέρει υπηρεσίες ενημέρωσης και τηλεφωνικής συµβουλευτικής σε γυναίκες θύµατα βίας.
Το Συμβουλευτικό Κέντρο λειτουργεί στην οδό Αλεξανδρουπόλεως 10 (περιοχή δυτικής εισόδου Θεσσαλονίκης) ανήκει στο δίκτυο δομών της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Μπορείτε να επικοινωνείτε στα τηλέφωνα 2310-528984, 2310-528988 ή στο mail thessaloniki@isotita.gr.
ΣΧΟΛΙΑ