Με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο έκλεισε ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης το θέμα περί κατάργησης των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, αίτημα που έχει καταθέσει η αυτοδιοίκηση α΄ και β΄ βαθμού (δήμοι και περιφέρειες), αναφορικά με τον έλεγχο νομιμότητας που ασκούν στις αποφάσεις των οργάνων τους.

Μιλώντας από το βήμα του τακτικού συνεδρίου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.ΠΕ) που άρχισε σήμερα στη Ρόδο, ο υπουργός τόνισε ότι το κράτος, σύμφωνα με το σύνταγμα, οφείλει να ασκεί τη διοίκηση κατά το αποκεντρωτικό σύστημα, δηλαδή, όπως είπε, το κράτος οφείλει να έχει αποκεντρωμένες δομές, όπως και το ότι ασκεί την εποπτεία επί των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

«Μπορεί το κράτος να απομακρυνθεί από αυτό; Όχι, γιατί είναι συνταγματική του υποχρέωση. Αν συμφωνούμε σε αυτό τότε η φράση ‘κατάργηση των αποκεντρωμένων διοικήσεων’ πρέπει να πάρει ένα διαφορετικό περιεχόμενο, γιατί συνταγματικά δεν είναι εφικτή» δήλωσε ο κ. Βορίδης.

Ο υπουργός μάλιστα επικαλέστηκε το περίφημο πόρισμα της Επιτροπής, υπό τον καθηγητή Δημοσίου Δικαίου και Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου, Ξενοφών Κοντιάδη, που αφορούσε στη ανακατονομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους και Αυτοδιοίκησης.

«Ο καθηγητής κ. Κοντιάδης δεν έφτασε σε πόρισμα αλλά σε μια πύκνωση, σε μια εκτίμηση. Η επιτροπή αυτή εξέτασε τη δυνατότητα μετακίνησης μεταφορά πρωτοβάθμιας υγείας στην Τ.Α, και τη διαμόρφωση ενός μηχανισμού αρμοδιοτήτων που πρότεινε να πάει στο ΑΣΕΠ, καθώς και για μια σειρά επιμέρους αρμοδιοτήτων που ασκούνται σήμερα από τις αποκεντρωμένες διοικήσεις. Όμως για όλες έβαλε την επιφύλαξη της συνταγματικότητας της μετακίνησης, ενώ και τα πρώτα δυο η θέση της κυβέρνηση διαμορφώθηκε αρνητικά» επισήμανε ο κ. Βορίδης, προσθέτοντας ότι το ζήτημα του ξεκαθαρίσματος των αρμοδιοτήτων είναι και εξαιρετικά σύνθετη και περίπλοκη άσκηση και πως υπάρχει πυρήνας αρμοδιοτήτων που είναι μη τοπικές υποθέσεις, οι οποίες παραμένουν το κράτος.

Νωρίτερα το γάντι πέταξε ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, πρόεδρος της ΕΝ.ΠΕ Απόστολος Τζιτζικώστας, που μεταξύ άλλων είπε πως είναι ώριμες οι συνθήκες για να κάνουμε τη μετάβαση από την περιφερειακή αυτοδιοίκηση στην περιφερειακή διακυβέρνηση με απευθείας πόρους και προσωπικό, προκειμένου να ενισχυθεί ο πολιτικός ρόλος των περιφερειών. «Να πάμε στην κατάργηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, που αποτελεί και δέσμευση της κυβέρνησης για να προχωρήσει η αποκέντρωση στην πράξη» δήλωσε ο κ. Τζιτζικώστας.

Μεγάλη η συζήτηση για τις αρμοδιότητες

Μάλιστα σε ένα σημείο της ομιλίας τους ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας μίλησε για την ανάγκη της εποπτείας, λέγοντας πως αυτό πρέπει να αφορά τη νομιμότητα και όχι στη σκοπιμότητα.

Απάντηση, θέτοντας ερωτήματα, έδωσε στη συνέχεια ο υπουργός Εσωτερικών κ. Βορίδης. «Το ζήτημα της κατανομής των αρμοδιοτήτων είναι ένα ζήτημα μόνο μεταξύ περιφερειακής αυτοδιοίκησης και αποκεντρωμένων διοικήσεων; Σταματά εκεί;. Ξέρουμε π.χ τι θα ασκείται από το κεντρικό κράτος, ως επιτελικό κράτος, και τι ασκείται από το κράτος ως αποκεντρωμένη δομή ; Υπάρχει τέτοια συζήτηση; Υπάρχει συζήτηση για το τι αρμοδιότητες θα ασκεί ο α΄ βαθμός αυτοδιοίκησης και ποιες ο β΄;». Εν τέλει είπε πως και οι φορείς της αυτοδιοίκησης δεν γνωρίζουν πόσες είναι οι κρατικές αρμοδιότητες, σημειώνοντας ότι είναι πάνω από 20.000.

Υπενθυμίζεται ότι οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις ως διοικητική βαθμίδα θεσμοθετήθηκαν ως μεταβατικές το 2011, με τη μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη», όταν οι 13 περιφέρειες της χώρας απέκτησαν αιρετό περιφερειάρχη και κρίθηκε ότι κάποιες αρμοδιότητες θα έπρεπε να παραμείνουν στη δικαιοδοσία του κεντρικού κράτους προς το παρόν, «μέχρι να ωριμάσει η μεταρρύθμιση». Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε εξαγγείλει την κατάργησή τους για την ενίσχυση της αυτοδιοίκησης και τη μείωση της γραφειοκρατίας, αλλά τελικά το 2015 ο γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης αντικαθίσταται ως επικεφαλής των υπηρεσιών από τον λεγόμενο «συντονιστή».