Σε μια λαμπρή Τελετή Απονομής πουπραγματοποιείται σήμερα Τετάρτη 13 Οκτωβρίου 2021 στη Θεσσαλονίκη, στο εμβληματικό μνημείο της Ροτόντας, θα αποδοθεί το φετινό Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» στο ζευγάρι των επιστημόνων που ανέπτυξε το πρώτο εμβόλιο ενάντια στον κορονοϊό, τους δρ. Uğur Şahin και δρ. Özlem Türeci. Οι τιμώμενοι έφτασαν πριν από λίγο στη Θεσσαλονίκη και τους υποδέχτηκε ο πρόεδρος της διοικούσας επιτροπής του Ιδρύματος Θεοφανώ, Σταύρος Ανδρεάδης.

Την εκδήλωση θα τιμήσει με την παρουσία της και θα απευθύνει χαιρετισμό η Α.Ε. η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ενώ η φετινή βράβευση θα φέρει για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη το σύνολο σχεδόν των μελών της Συμβουλευτικής και Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος από όλη την Ευρώπη. Ανάμεσα σε αυτούς που θα επισκεφθούν την Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη για να τιμήσουν με την παρουσία τους την Τελετή Απονομής είναι η Mary McAleese, π. Πρόεδρος της Ιρλανδίας, η Tarja Halonen, π. Πρόεδρος της Φινλανδίας, η Rita Süssmuth, π. Πρόεδρος της Γερμανικής Βουλής, ο Karl Prince zu Schwarzenberg, π. Υπουργός Εξωτερικών της Τσεχίας, και ο Sir Ivan Rogers, π. Πρεσβευτής της Αγγλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το φετινό βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» εστιάζει στην καίρια θέση της επιστήμης στην κοινωνία και τη συνεισφορά της στο Κοινό Καλό. Η Διοικούσα και η Συμβουλευτική Επιτροπή του Ιδρύματος Θεοφανώ επέλεξαν να προβάλλουν τους τρόπους με τους οποίους η επιστήμη παρεμβαίνει αποφασιστικά και καθοριστικά σε κρίσιμες καταστάσεις και βελτιώνει τη ζωή των ανθρώπων. Και η συνεισφορά αυτή της επιστήμης αναγνωρίζεται στη συμβολή του ζευγαριού που ανέπτυξε το πρώτο εμβόλιο κατά του νέου κορονοϊού, δρ. Uğur Şahin και δρ. Özlem Türeci – δυο επιστήμονες-παράδειγμα προς μίμηση που αποτελούν έμπνευση για νέους από όλον τον κόσμο για τη σκληρή, αδιάλειπτη προσπάθεια τους να επιλύσουν μια πρωτοφανή υγειονομική κρίση, όπως και την αφοσίωσή τους στο Κοινό Καλό και την υψηλή ποιότητα έρευνας και ειδημοσύνης που οδήγησαν σε μια ανακάλυψη που χάρισε ελπίδα όχι μόνο στην Ευρώπη μα σε όλη την Ανθρωπότητα.

Παράλληλα, στο πλαίσιο της φετινής βράβευσης και με την παρουσία των κορυφαίων αυτών προσωπικοτήτων από όλη την Ευρώπη, η Διοικούσα και η Συμβουλευτική Επιτροπή του Ιδρύματος Θεοφανώ, υπό την προεδρία του κ. Σταύρου Ανδρεάδη και του Προέδρου Herman Count Van Rompuy αντίστοιχα, πήρε την πρωτοβουλία για τη θέσπιση ενός νέου θεσμού: τη Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης Θεοφανώ, ένα πάνελ συζήτησης πάνω σε καίρια θέματα που θα απασχολήσουν την ανθρωπότητα τις επόμενες δεκαετίες, και που σχετίζονται και εμπνέονται από το βραβείο κάθε χρονιάς. Η φετινή διοργάνωση θα λάβει χώρα την Πέμπτη 14 Οκτωβρίου, με τίτλο «Εξασφαλίζοντας την ευημερία του αύριο μέσω της Επιστήμης» και με θεματικές σχετικές με την επιστήμη για το Κοινό Καλό, επιστήμη και καινοτομία στην Ευρώπη, επιστήμη και ανταγωνιστικότητα, επιστήμη και εκπαίδευση, και επιστήμη και υγιεινή ζωή. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η συμμετοχή των δυο βραβευμένων σε αυτήν τη συζήτηση και σε διάλογο με επιλεγμένα μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής που θα αναπτύξουν το θέμα από διαφορετικές οπτικές (σύντομα αναλυτικές πληροφορίες του προγράμματος).

Από την ίδρυσή του, το Ίδρυμα Αυτοκράτειρα Θεοφανώ έθεσε ως στόχο την αναγνώριση ατόμων και οργανισμών για τη συνεισφορά τους στην κατανόηση και την ενδυνάμωση της σύγχρονης Ευρωπαϊκής Ιδέας, καθώς και στην κοινωνική ευημερία, την πρόνοια και τη βελτίωση της ζωής όλων. Συνεχίζοντας την πορεία που ξεκίνησε πέρσι με επίκεντρο την Εκπαίδευση και το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών ERASMUS, το βραβείο επιδιώκει να εδραιωθεί, χρόνο με τον χρόνο, ως σημείο αναφοράς στην αναγνώριση εκείνων των μελών της κοινωνίας, που συμβάλλουν στην κοινή συνεργασία και την αντιμετώπιση των προκλήσεων της σύγχρονης εποχής, σε ευρωπαϊκό πλαίσιο και πέρα από αυτό.

Την παρουσίαση της Τελετής Απονομής του βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» θα κάνει ο δημοσιογράφος και Διευθυντής της εφημερίδας Καθημερινή, Αλέξης Παπαχελάς.

Δήλωση του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος Θεοφανώ κ. Σταύρου Ανδρεάδη:

Βραβεύουμε την Τετάρτη με το βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» τον Uğur Şahin και την Özlem Türeci, δύο κορυφαίους επιστήμονες αλλά και δύο μοναδικούς στην ευγένεια και την ταπεινότητά τους ανθρώπους, που με την ανακάλυψη του εμβολίου για τον κορονοϊό έσωσαν εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές, ανάμεσά τους ενδεχόμενα και κάποιες από τις δικές μας. Η λαμπρή τελετή θα πραγματοποιηθεί στο μνημείο της Ροτόντας, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, και θα μεταδοθεί ζωντανά από την ΕΡΤ3. Το μεγάλο αυτό γεγονός έχει φέρει στη Θεσσαλονίκη κορυφαίες ευρωπαϊκές προσωπικότητες ανάμεσά τους τις π. Προέδρους της Φινλανδίας και της Ιρλανδίας, την π. Πρόεδρο της Γερμανικής Βουλής, τον Βρετανό Πρέσβη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διακεκριμένους ακαδημαϊκούς και ανθρώπους του πνεύματος. Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι και χαρούμενοι για όλα αυτά. Για δύο μέρες η καρδιά της Ευρώπης θα χτυπάει στη Θεσσαλονίκη!

Αυστηρά τα μέτρα της αστυνομίας

Αυστηρά είναι τα αστυνομικά μέτρα γύρω από την περιοχή της Ροτόντας. Ήδη απομακρύνονται τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα και πραγματοποιούνται έλεγχοι ώστε στην περιοχή ώστε να πραγματοποιηθεί η τελετή με ασφάλεια. Το απόγευμα αναμένεται να αποκλειστεί η περιοχή γύρω από τη Ροτόντα, με αστυνομικές δυνάμεις να την περιφρουρούν.

Λίγα λόγια για το βραβείο

Έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη και θεσμοθετήθηκε το 2020 ένα νέο πανευρωπαϊκού κύρους και εμβέλειας βραβείο, το βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ», που έρχεται να προστεθεί στο ιστορικό βραβείο «Καρλομάγνου», το οποίο απονέμεται από το 1950 στο Άαχεν της Γερμανίας. Η ιδέα γεννήθηκε από κορυφαίες προσωπικότητες της Ευρώπης, που στρέφουν το ενδιαφέρον τους στην ενδυνάμωση της κοινής ευρωπαϊκής ιδέας και ταυτότητας. Με στόχο να αναδείξει τις κοινές ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, τις ιστορικές καταβολές και γεωγραφικές ρίζες, το βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» φιλοδοξεί να είναι μια γέφυρα αλληλοκατανόησης των διαφορετικών λαών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών που συνθέτουν τη σημερινή Ευρώπη.

Θα απονέμεται κάθε χρόνο από το ομώνυμο Ίδρυμα Θεοφανώ-Theophano Foundation μέσα από διαδικασία αξιολόγησης από τη Συμβουλευτική και τη Διοικούσα Επιτροπή του Ιδρύματος, η σύνθεση των οποίων βασίζεται στη συμμετοχή κορυφαίων ευρωπαϊκών προσωπικοτήτων και εκπροσώπων της Θεσσαλονίκης από τον χώρο της πολιτικής, της διπλωματίας, του πολιτισμού, των τεχνών, των γραμμάτων, της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας.

Η επιλογή της Θεσσαλονίκης ως έδρας για την απονομή του βραβείου αποτελεί μια εξαιρετική τιμή για την πόλη αλλά και τη χώρα. Ο συμβολισμός αυτής της επιλογής, αλλά και της Ροτόντας, ενός κορυφαίου μνημείου που μαρτυρεί τη ρωμαϊκή, βυζαντινή, ορθόδοξη, οθωμανική και ελληνική επίδραση στη διαμόρφωση της Ευρώπης, ανοίγουν νέες προοπτικές για τη θέση και τον κομβικό ρόλο της Θεσσαλονίκης στον ευρωπαϊκό χάρτη.

Θα βραβεύει προσωπικότητες ή οργανισμούς για τη συμβολή τους στην κατανόηση και ανάδειξη των αρχών, των αξιών και των δεσμών, που διαμορφώνουν τη σύγχρονη Ευρωπαϊκή ιδέα. Θα προωθεί τη συνειδητοποίηση των κοινών αφετηριών της Ανατολικής και της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, των ιστορικών αλληλεξαρτήσεων των λαών και εθνών της Ευρώπης, και της σημασίας τους για τη σημερινή Ευρωπαϊκή συνεργασία, όπως και για τις σχέσεις της Ευρώπης με τους γειτονικούς της πολιτισμούς. Επισημαίνει και δημοσιοποιεί τη συνεισφορά των βραβευόμενων, διευρύνοντας την αντίληψή μας για την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή συνεργασία και τις ρίζες τους στην ιστορία.

Πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής θα είναι ο επίτιμος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Herman Count Van Rompuy. Η Διοικούσα Επιτροπή του Ιδρύματος, που έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη και αποτελείται κατά πλειοψηφία από Έλληνες, δέχεται τις υποψηφιότητες από τη Συμβουλευτική Επιτροπή και επιλέγει μεταξύ αυτών τον τελικά βραβευόμενο. Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής θα είναι ο κ. Σταύρος Ανδρεάδης, Πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος.

Η πρώτη νικήτρια Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ursula von der Leyen, ήταν το πρώτο πρόσωπο που τιμήθηκε πέρσι τον Οκτώβριο του 2020 με το βραβείο. Αποδέχτηκε το πρώτο βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» εκ μέρους ενός ευρωπαϊκού θεσμού που ενισχύει την κινητικότητα, τη συνεργασία και την αμοιβαία κατανόηση για τους νέους πολίτες Ευρώπης: το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών ERASMUS.

Ποια ήταν η Αυτοκράτειρα Θεοφανώ

Η Αυτοκράτειρα Θεοφανώ, που δίνει έμπνευση σε αυτό το εγχείρημα, είναι μια ιστορική προσωπικότητα της Ευρώπης, η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή της κατά τον 10ο αιώνα μ.Χ. Υπήρξε ανιψιά του αυτοκράτορα Ιωάννη Α’ Τσιμισκή και νυμφεύθηκε τον Όθωνα Β’ και στέφθηκε από κοινού με αυτόν αυτοκράτειρα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Μετά τον θάνατό του διατήρησε η ίδια τον τίτλο της αυτοκράτειρας. Η ιστορική της παρουσία στη Δυτική Ευρώπη, η οποία στόχευε στην βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ανατολής και Δύσης, συνέβαλε καθοριστικά στην πολιτιστική αναγέννηση του δυτικοευρωπαϊκού χώρου, τόσο μεταλαμπαδεύοντας στη Δύση τον σημαντικό ρόλο των γυναικών στη Βυζαντινή κοινωνία, όσο και μεταφέροντας επιρροές της ακμάζουσας Βυζαντινής Αυτοκρατορίας σε ό,τι αφορά στην παιδεία, τις τέχνες, το εμπόριο, την υγεία, και αναβαθμίζοντας το κύρος της πολιτικής διακυβέρνησης έναντι της στρατιωτικής. Βρίσκεται θαμμένη στον Καθεδρικό Ναό του St. Pantaleon στην Κολωνία (Γερμανία).