ΑΠΟΨΕΙΣ

Ξανά στην Ευρώπη από την… ουκρανική πόρτα;

 15/05/2022 18:24

Ξανά στην Ευρώπη από την… ουκρανική πόρτα;

Κώστας Μπλιάτκας

Ακόμα κι αν αποδειχθεί ότι το Brexit υπήρξε μια επικίνδυνη για την οικονομία και το κύρος της Βρετανίας «φούσκα», ο Μπόρις Τζόνσον έχει ακόμα μυριάδες λόγους να μην το παραδέχεται.

Ο βρετανός πρωθυπουργός χρησιμοποιεί την κρίση της Ουκρανίας για να ξεκινήσει ένα είδος βρετανικής επιστροφής στην Ευρώπη.

Το ιδανικό γι' αυτόν είναι να αντλεί κύρος και επιρροή χειριζόμενος ή συμμετέχοντας σε μεγάλα εγχειρήματα της Ευρώπης ως φίλος και σύμμαχος που μοιράζεται τις ίδιες αξίες με την ΕΕ .

«Η αναβίωση παλιών συμμαχιών του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ανατολική Ευρώπη και τη Σκανδιναβία για να βοηθήσει στην αποτροπή της Ρωσίας τροφοδοτεί νέες εντάσεις με την ΕΕ καθώς πλησιάζει η διαμάχη στη Βόρεια Ιρλανδία» γράφει στον Guardian ο Simon Tisdall.

Ω η ειρωνεία! Ο Μπόρις Τζόνσον, ο αρχηγός του Brexit που γύρισε την πλάτη του στην ΕΕ, τώρα ηγείται με τόλμη της υπεράσπισης της Ευρώπης απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα.

«Υπερβολή; Ναι» , σημειώνει ο ίδιος , αλλά πίσω από τη διαφημιστική εκστρατεία κρύβεται μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Παρόλο που κινδυνεύει με μια άλλη μεγάλη ρήξη με τις Βρυξέλλες για τη Βόρεια Ιρλανδία, ο Τζόνσον χρησιμοποιεί την κρίση στην Ουκρανία για να «διορθώσει τους φράχτες» με κάποιους παλιούς ευρωπαίους συμμάχους. Στόχος του: να αποκαταστήσει το Ηνωμένο Βασίλειο ως μια ηπειρωτική δύναμη και όχι ως μια παλιά δόξα που περιορίζεται πια στο νησί -«καβούκι» της..

«Η υπογραφή την περασμένη εβδομάδα διμερών αμυντικών συμφώνων με τις υποψήφιες προς το ΝΑΤΟ Σουηδία και Φινλανδία - «τους φίλους μας στο βορρά» - ήταν η τελευταία εκδήλωση μιας φαινομενικά συντονισμένης βρετανικής προσπάθειας για αναζωογόνηση πολιτικών δεσμών με χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης και τις σκανδιναβικές χώρες που ήταν φυσικοί σύμμαχοι του Ηνωμένου Βασιλείου. πριν από τη ρήξη του Brexit. Ο Τζόνσον και ανώτεροι υπουργοί έχουν επισκεφθεί επανειλημμένα την Πολωνία και τις δημοκρατίες της Βαλτικής καθώς εκτυλίσσεται η κρίση στην Ουκρανία».

Η ταχεία ανάπτυξη επιπλέον στρατευμάτων και εξοπλισμού της Βρετανίας κατά μήκος της «πρώτης γραμμής» του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, και η υπόσχεση αυτού του μήνα για επιπλέον 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε εξελιγμένα όπλα και βοήθεια προς την ίδια την Ουκρανία, έχουν επαινεθεί από τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Volodymyr Zelenskiy, ο οποίος φιλοξένησε Τζόνσον τον περασμένο μήνα. Σε έντονη αντίθεση, οι δύο κορυφαίοι της ΕΕ, ο Γάλλος Emmanuel Macron και ο Γερμανός Olaf Scholz, δεν έχουν επισκεφτεί ακόμη το Κίεβο εν καιρώ πολέμου.

Κεντρική θέση στη βρετανική επάνοδο στην Ευρώπη είναι η Κοινή Εκστρατευτική Δύναμη ( Joint Expeditionary Force ), μια στρατιωτική ομάδα ευθυγραμμισμένη με το ΝΑΤΟ, εκτός ΕΕ , που περιλαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία, τη Δανία, τη Φινλανδία, τη Σουηδία, την Ισλανδία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία και τις Κάτω Χώρες. Το JEF εμπλέκεται βαθιά στην άμυνα που σχετίζεται με την Ουκρανία. Από μια άποψη, είναι κάτι σαν ευρωπαϊκό στρατό» για τον οποίο η ΕΕ μιλά συχνά, αλλά δεν καταφέρνει ποτέ να οργανώσει – και ηγείται η Βρετανία.

Ο Τζόνσον είναι αναμφίβολα ειλικρινής δίνοντας προτεραιότητα στην ήττα της Ρωσίας. Για αυτόν, ο πόλεμος συμβολίζει την παγκόσμια πάλη μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού. Σε αυτό, παραμένει κοντά στις ΗΠΑ, τον ηγέτη του ΝΑΤΟ και βασικό σύμμαχο της Βρετανίας μετά το Brexit, χωρίς τη συμφωνία των οποίων σπανίως τολμά να κάνει κάτι και τελικά κάνει λίγα.

Ωστόσο, ο ανταγωνισμός με τη Γαλλία και τη Γερμανία για δύναμη και επιρροή στην Ευρώπη και η αμφισβήτηση των μεγαλύτερων πανδαισίων των Βρυξελλών, σε μια εποχή βαθιάς γεωπολιτικής αναταραχής είναι για αυτόν ένα πολύ διαφορετικό θέμα – και μια δυνητικά ανταποδοτική επιδίωξη πολιτικά.

Πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο Τζόνσον είχε ήδη φλερτάρει με δεξιές κυβερνήσεις στη Βαρσοβία και τη Βουδαπέστη, οι οποίες, όπως και η Βρετανία, δίνουν μάχες κατά της ΕΕμε αφορμή βασικές πολιτικές της τελευταίας. 

Ο Βίκτορ Όρμπαν, ο ακροδεξιός ηγέτης της Ουγγαρίας, ο οποίος εμποδίζει τις πετρελαϊκές κυρώσεις στη Ρωσία, έγινε δεκτός θερμά στην Ντάουνινγκ Στριτ πέρυσι.

Ακόμα κι αν αποδειχθεί ότι το Brexit υπήρξε μια επικίνδυνη για την οικονομία και το κύρος της Βρετανίας «φούσκα», ο Μπόρις Τζόνσον έχει ακόμα μυριάδες λόγους να μην το παραδέχεται.

Ο βρετανός πρωθυπουργός χρησιμοποιεί την κρίση της Ουκρανίας για να ξεκινήσει ένα είδος βρετανικής επιστροφής στην Ευρώπη.

Το ιδανικό γι' αυτόν είναι να αντλεί κύρος και επιρροή χειριζόμενος ή συμμετέχοντας σε μεγάλα εγχειρήματα της Ευρώπης ως φίλος και σύμμαχος που μοιράζεται τις ίδιες αξίες με την ΕΕ .

«Η αναβίωση παλιών συμμαχιών του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ανατολική Ευρώπη και τη Σκανδιναβία για να βοηθήσει στην αποτροπή της Ρωσίας τροφοδοτεί νέες εντάσεις με την ΕΕ καθώς πλησιάζει η διαμάχη στη Βόρεια Ιρλανδία» γράφει στον Guardian ο Simon Tisdall.

Ω η ειρωνεία! Ο Μπόρις Τζόνσον, ο αρχηγός του Brexit που γύρισε την πλάτη του στην ΕΕ, τώρα ηγείται με τόλμη της υπεράσπισης της Ευρώπης απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα.

«Υπερβολή; Ναι» , σημειώνει ο ίδιος , αλλά πίσω από τη διαφημιστική εκστρατεία κρύβεται μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Παρόλο που κινδυνεύει με μια άλλη μεγάλη ρήξη με τις Βρυξέλλες για τη Βόρεια Ιρλανδία, ο Τζόνσον χρησιμοποιεί την κρίση στην Ουκρανία για να «διορθώσει τους φράχτες» με κάποιους παλιούς ευρωπαίους συμμάχους. Στόχος του: να αποκαταστήσει το Ηνωμένο Βασίλειο ως μια ηπειρωτική δύναμη και όχι ως μια παλιά δόξα που περιορίζεται πια στο νησί -«καβούκι» της..

«Η υπογραφή την περασμένη εβδομάδα διμερών αμυντικών συμφώνων με τις υποψήφιες προς το ΝΑΤΟ Σουηδία και Φινλανδία - «τους φίλους μας στο βορρά» - ήταν η τελευταία εκδήλωση μιας φαινομενικά συντονισμένης βρετανικής προσπάθειας για αναζωογόνηση πολιτικών δεσμών με χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης και τις σκανδιναβικές χώρες που ήταν φυσικοί σύμμαχοι του Ηνωμένου Βασιλείου. πριν από τη ρήξη του Brexit. Ο Τζόνσον και ανώτεροι υπουργοί έχουν επισκεφθεί επανειλημμένα την Πολωνία και τις δημοκρατίες της Βαλτικής καθώς εκτυλίσσεται η κρίση στην Ουκρανία».

Η ταχεία ανάπτυξη επιπλέον στρατευμάτων και εξοπλισμού της Βρετανίας κατά μήκος της «πρώτης γραμμής» του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, και η υπόσχεση αυτού του μήνα για επιπλέον 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε εξελιγμένα όπλα και βοήθεια προς την ίδια την Ουκρανία, έχουν επαινεθεί από τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Volodymyr Zelenskiy, ο οποίος φιλοξένησε Τζόνσον τον περασμένο μήνα. Σε έντονη αντίθεση, οι δύο κορυφαίοι της ΕΕ, ο Γάλλος Emmanuel Macron και ο Γερμανός Olaf Scholz, δεν έχουν επισκεφτεί ακόμη το Κίεβο εν καιρώ πολέμου.

Κεντρική θέση στη βρετανική επάνοδο στην Ευρώπη είναι η Κοινή Εκστρατευτική Δύναμη ( Joint Expeditionary Force ), μια στρατιωτική ομάδα ευθυγραμμισμένη με το ΝΑΤΟ, εκτός ΕΕ , που περιλαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία, τη Δανία, τη Φινλανδία, τη Σουηδία, την Ισλανδία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία και τις Κάτω Χώρες. Το JEF εμπλέκεται βαθιά στην άμυνα που σχετίζεται με την Ουκρανία. Από μια άποψη, είναι κάτι σαν ευρωπαϊκό στρατό» για τον οποίο η ΕΕ μιλά συχνά, αλλά δεν καταφέρνει ποτέ να οργανώσει – και ηγείται η Βρετανία.

Ο Τζόνσον είναι αναμφίβολα ειλικρινής δίνοντας προτεραιότητα στην ήττα της Ρωσίας. Για αυτόν, ο πόλεμος συμβολίζει την παγκόσμια πάλη μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού. Σε αυτό, παραμένει κοντά στις ΗΠΑ, τον ηγέτη του ΝΑΤΟ και βασικό σύμμαχο της Βρετανίας μετά το Brexit, χωρίς τη συμφωνία των οποίων σπανίως τολμά να κάνει κάτι και τελικά κάνει λίγα.

Ωστόσο, ο ανταγωνισμός με τη Γαλλία και τη Γερμανία για δύναμη και επιρροή στην Ευρώπη και η αμφισβήτηση των μεγαλύτερων πανδαισίων των Βρυξελλών, σε μια εποχή βαθιάς γεωπολιτικής αναταραχής είναι για αυτόν ένα πολύ διαφορετικό θέμα – και μια δυνητικά ανταποδοτική επιδίωξη πολιτικά.

Πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο Τζόνσον είχε ήδη φλερτάρει με δεξιές κυβερνήσεις στη Βαρσοβία και τη Βουδαπέστη, οι οποίες, όπως και η Βρετανία, δίνουν μάχες κατά της ΕΕμε αφορμή βασικές πολιτικές της τελευταίας. 

Ο Βίκτορ Όρμπαν, ο ακροδεξιός ηγέτης της Ουγγαρίας, ο οποίος εμποδίζει τις πετρελαϊκές κυρώσεις στη Ρωσία, έγινε δεκτός θερμά στην Ντάουνινγκ Στριτ πέρυσι.

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία