Ξεκινάει και φέτος η περίοδος του αντιγριπικού εμβολιασμού και το υπουργείο Υγείας συστήνει στους πολίτες να μην αμελήσουν τον εμβολιασμό τους, σύμφωνα με τις οδηγίες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού. Υπενθυμίζεται ότι η περίοδος επικράτησης της γρίπης είναι κάθε χρόνο από Οκτώβριο έως Μάρτιο, επομένως είναι σημαντικό οι πολίτες να εμβολιαστούν έγκαιρα ώστε να αποφύγουν τις επιπλοκές της νόσου.

Όλα τα συμβατικά εμβόλια χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή και μπορούν να πραγματοποιηθούν και στα φαρμακεία. Επιπλέον, η χώρα διαθέτει και φέτος όπως και πέρυσι, τα νέου τύπου ανοσοενισχυμένα εμβόλια κατά της γρίπης. Τα νέου τύπου εμβόλια χορηγούνται αποκλειστικά με ιατρική συνταγή και συνιστώνται από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού.

Όπως σημειώνει το υπουργείο Υγείας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος προστασίας από τη γρίπη, καθώς προλαμβάνει σοβαρές επιπλοκές και συμβάλλει στη συνολική μείωση της διασποράς του ιού. Συνιστάται να διενεργείται στο διάστημα από τα μέσα Οκτωβρίου μέχρι το τέλος Νοεμβρίου με βάση τη συνήθη έναρξη της εποχικής έξαρσης της γρίπης στη χώρα μας.

Σημειώνεται ότι ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι ασφαλής και αποτελεσματικός και μπορεί να συγχορηγηθεί με το εμβόλιο κατά του COVID-19, σε διαφορετικά ανατομικά σημεία.

Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα του ΕΟΔΥ, «κατά την περίοδο εποχικής δραστηριότητας της γρίπης 2023-2024 (από την εβδομάδα 40/2023 έως και την εβδομάδα 35/2024), κυκλοφόρησαν σε παρόμοιο βαθμό και οι δύο τύποι γρίπης, Α και Β, με ελαφριά συνολική υπερτέρηση του τύπου Α. Χρονικά, προηγήθηκε η κυκλοφορία του τύπου Α, ενώ η επικράτηση του τύπου Β σημειώθηκε από τα τέλη Φεβρουαρίου και μετά. Όσον αφορά στην κυκλοφορία των στελεχών τύπου Α, σημειώθηκε επικράτηση του υπότυπου Α(Η1)pdm09 έναντι του A(H3). 

Η συχνότητα εμφάνισης της γριπώδους συνδρομής άρχισε να αυξάνει την εβδομάδα 50/2023 (11–17 Δεκεμβρίου 2023) και κορυφώθηκε την εβδομάδα 52/2023 (25–31 Δεκεμβρίου 2023), με σταδιακή αποκλιμάκωση έως την εβδομάδα 12/2024. Κατά την εβδομάδα 13/2024 (25–31 Μαρτίου 2024) παρατηρήθηκε εκ νέου μικρή αύξηση και στην συνέχεια σημειώθηκε περαιτέρω πτωτική τάση και σταθεροποίηση σε χαμηλά επίπεδα. 

Τη φετινή περίοδο (εβδομάδα 40/2023 έως εβδομάδα 35/2024) καταγράφηκαν 149 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα σε νοσηλευόμενους σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας [Μ.Ε.Θ.] έναντι 68 πέρυσι, και 71 θάνατοι έναντι 26 την περσινή περίοδο γρίπης. 

Ο γενετικός χαρακτηρισμός κατέδειξε την κυκλοφορία ιών υποτύπων Α(Η3N2), Α(Η1N1)pdm09 και Β/Victoria, χωρίς σημαντικές αλλαγές, τόσο σε γενετικές όσο και αντιγονικές ιδιότητες που να υποδεικνύουν αντιγονική παρέκκλιση από τα στελέχη του αντιγριπικού εμβολίου. Κατά τη φετινή περίοδο η πλειονότητα των ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε Μ.Ε.Θ. ή απεβίωσαν με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, δεν είχαν κάνει το αντιγριπικό εμβόλιο παρ’ ότι ανήκαν σε ομάδα αυξημένου κινδύνου για την οποία συστήνεται ο εμβολιασμός».

Όπως κάθε χρόνο και επειδή ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται σε διαφορετικούς υποορότυπους, έτσι και για την περίοδο 2024-2025 η σύνθεση του αντιγριπικού εμβολίου περιέχει τα εγκεκριμένα στελέχη του ιού, σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Στη χώρα μας, την χρονική περίοδο 2024 - 2025, αναμένεται να είναι διαθέσιμα τα παρακάτω αντιγριπικά εμβόλια:

• aQIV: Τετραδύναμο αδρανοποιημένο εμβόλιο γρίπης με ανοσοενισχυτικό MF59, QIV-HD: Τετραδύναμο αδρανοποιημένο εμβόλιο υψηλής δόσης, QIVe: Τετραδύναμο αδρανοποιημένο συμβατικό εμβόλιο παρασκευαζόμενο με επώαση σε ωά ορνίθων, QIVc: Τετραδύναμο αδρανοποιημένο εμβόλιο παρασκευαζόμενο σε κυτταροκαλλιέργειες, EMA: European Medicines Agency
• Tα ενισχυμένα τετραδύναμα αδρανοποιημένα εμβόλια QIV-HD (εμβόλιο υψηλής δόσης) και aQIV (εμβόλιο με ανοσοενισχυτικό) έχουν υψηλή ανοσογονικότητα και συστήνονται για την πρόληψη της εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης και των νοσηλειών, σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Έχουν ικανοποιητικό προφίλ ασφάλειας και, παρότι η συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν μεγαλύτερη απ’ ότι μετά τον εμβολιασμό με συμβατικό εμβόλιο γρίπης, στο σύνολό της ήταν χαμηλή.

Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας οι συστάσεις αντιγριπικού εμβολιασμού για την προσεχή περίοδο 2024-2025 περιλαμβάνουν κατά προτεραιότητα τις παρακάτω ομάδες πληθυσμού ή καταστάσεις αυξημένου κινδύνου, οι οποίες δύνανται να εμβολιάζονται κατά της γρίπης από το φαρμακοποιό χωρίς ιατρική συνταγή για τα τετραδύναμα αδρανοποιημένα συμβατικά εμβόλια QIVe – QIVc.

Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω

Βρέφη και παιδιά ηλικίας 6 μηνών ως 5 ετών

Παιδιά ηλικίας άνω των 5 ετών και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:

• Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
• Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή.
• Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη).
• Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών.
• Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες).
• Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα.
• Χρόνια νεφροπάθεια.
• Χρόνιες παθήσεις ήπατος.
• Νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα.
• Σύνδρομο Down

Έγκυες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες.

Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2) και παιδιά με ΔΜΣ >95ηΕΘ.

Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα).

Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.

Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ.), νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης .

Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.

Άστεγοι.

Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς [συμπεριλαμβανομένων εκτροφέων μίνκ (γουνοφόρα θηλαστικά)], σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.