Σε μια κατάμεστη από νέους, μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές αίθουσα, εορτάστηκε χθες παρουσία της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, η ολοκλήρωση του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας 2022, η πρωτοβουλία που σηματοδότησε μία νέα αρχή για τον συνολικό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τους νέους μας.

Στο πλαίσιο αυτό, η Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας και η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης ανέλαβαν την πρωτοβουλία θεσμοθέτησης του Τιμητικού Τίτλου της «Εθνικής Πρωτεύουσας Νεολαίας» για τους Δήμους της Ελλάδας, που θα απονέμεται κάθε χρόνο σε ένα Δήμο της χώρας.

Το μνημόνιο συνεργασίας για την πρωτοβουλία «Εθνική Πρωτεύουσα Νεολαίας» υπεγράφη από τον Γιώργο Βούτσινο, Γ.Γ. Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας, τον Πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας και Δήμαρχο Τρικκαίων Δημήτρη Παπαστεργίου και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Ε.Ε.Τ.Α.Α. Σπύρο Σπυρίδων.

Η τοποθέτηση του Προέδρου της Κ.Ε.Δ.Ε. και Δημάρχου Τρικκαίων, Δημήτρη Παπαστεργίου:

“Έβλεπα νωρίτερα τον νεαρό με τα ακουστικά να ακούει κάτι και να χαίρεται και σκεφτόμουνα “τι να ακούει άραγε τώρα αυτός ο άνθρωπος και να χαίρεται”;

Το Δήμαρχο της πόλης του και να του λέει γιατί είναι χαλασμένες οι παιδικές χαρές; Δύσκολο.

Διαξιφισμούς μεταξύ πολιτικών; Δύσκολο.

Τι θα έπρεπε να ακούει πιθανώς; Το Δήμαρχο του να του λέει ότι αυτά που καθίσαν και συζήτησαν και συνομολόγησαν μπορούν να γίνουν πράξη.

Ότι μπορεί τελικά η πόλη του να μετασχηματιστεί σε μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή πόλη χάρη και στις δικές του (του νεαρού) υποδείξεις, ή έναν πολιτικό αρχηγό να του λέει πως μπορούμε να φύγουμε γρήγορα μπροστά.

Στην ουσία αυτό πρέπει να δούμε από εδώ και πέρα. Ποια είναι η Ευρώπη και ποιες είναι οι Ευρωπαϊκές πόλεις που θέλουμε να δημιουργήσουμε!

Τελικά “έξυπνη πόλη” είναι μια πόλη που έχει τεχνολογία; Κατά την άποψη μου σε καμία περίπτωση. “Έξυπνη πόλη” είναι μια πόλη που έχει αισθήσεις, αφουγκράζεται, ακούει, αλληλεπιδρά και αντιδρά. Αυτές τις πόλεις πρέπει να δημιουργήσουμε ακούγοντας το πιο δυναμικό κοινό, πιθανώς και το πιο αθόρυβο αυτήν την ώρα κοινό των πόλεων μας, που είναι οι νέοι άνθρωποι.

Αυτήν την Ευρώπη πρέπει να χτίσουμε, γιατί «Ευρώπη» είναι η 14χρονη κόρη μου που αυτήν την ώρα είναι στην Πορτογαλία με τα Erasmus και μου στέλνει φωτογραφίες στο Viber. Είναι αυτή η Ευρώπη που θα μείνει ζωντανή όχι γιατί έτσι έτυχε ή γιατί ήταν ένας οικονομικός οργανισμός, αλλά γιατί το θέλουν οι νέοι της Ευρώπης.

Πάμε να φτιάξουμε αυτές τις πόλεις και αυτήν την Ευρώπη.”

Η Υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως μεταξύ άλλων τόνισε στο χαιρετισμό της: Θέτοντάς τους νέους στο επίκεντρο των πολιτικών μας, κάνοντας τη φωνή τους να ακουστεί, αναδεικνύουμε τη σημασία της συμμετοχής τους στη διαμόρφωση του μέλλοντος, για ένα αύριο πιο πράσινο, πιο συμπεριληπτικό, πιο ψηφιακό, στο σπίτι μας, την Ευρώπη. Η χώρα μας μάλιστα διακρίθηκε στις δράσεις του Έτους, ως καλή πρακτική, στη θεματική «Έρευνες για τη Νεολαία, Δεδομένα, Στοιχεία».

Στην εκδήλωση παρέστησαν επίσης οι Υφυπουργοί του Υπουργείου Παιδείας Ζέτα Μακρή και Άγγελος Συρίγος, η Γενική Διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG EAC) κ. Θέμιδα Χριστοφίδου, ο Πρόεδρος του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης Κώστας Δέρβος και στελέχη του Υπουργείου Παιδείας, του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π., της Κ.Ε.Δ.Ε, της UNICEF, του Πανεπιστημίου Αθηνών και όλων των συμπραττόντων φορέων.

O θεσμός της Εθνικής Πρωτεύουσας Νεολαίας έχει διττό στόχο:

• να προάγει τη συμμετοχή των νέων 15 - 29 χρονών στην πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου, δίνοντας τα κατάλληλα κίνητρα μέσω ενός προγράμματος δράσεων και παρεμβάσεων, ούτως ώστε να καταστούν ενεργοί πολίτες και να συμβάλουν με τη δική τους νεανική, ουσιαστική συμμετοχή σε όλες τις πτυχές της ζωής της πόλης,
• .να προβάλει τον Δήμο σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο־

Η καθιέρωση της Εθνικής Πρωτεύουσας Νεολαίας αφορά σε όλους τους Δήμους της χώρας και προϋποθέτει την υιοθέτηση καλών πρακτικών συνεργασίας των δημοτικών αρχών σε στενή συνεργασία με τους νέους και τις νέες που κατοικούν σε αυτούς, προκειμένου να συνδιαμορφώσουν την κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική και πολιτισμική ζωή του τόπου που ζουν.

Αναλυτικότερα, ο θεσμός της Εθνικής Πρωτεύουσας Νεολαίας στοχεύει στη δημιουργία πόλεων φιλικών και εναρμονισμένων με τις ανάγκες των νέων, διασφαλίζοντας ότι η νεολαία θα συμμετέχει σε συζητήσεις και δράσεις για διαφορετικούς τομείς της καθημερινότητας, όπως το περιβάλλον, η κοινωνική ένταξη και συνοχή, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός, η εργασία, η εκπαίδευση, η αστική ανάπτυξη, η κοινωνική πολιτική, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ψυχική υγεία, η αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης και η διαφάνεια.

Η επιλογή ενός Δήμου ως Εθνικής Πρωτεύουσας Νεολαίας πρέπει να συνοδεύεται από ένα πρόγραμμα που θα διασφαλίζει ότι οι νέες και οι νέοι, μέσω της ενθάρρυνσης της ενεργής συμμετοχής τους και έχοντας ίσες ευκαιρίες, θα βρίσκονται στον πυρήνα των διαδικασιών λήψης αποφάσεων, δημιουργώντας έτσι βιώσιμους μηχανισμούς και λειτουργικές δομές συμμετοχής σε τοπικό επίπεδο.

Προς αυτή την κατεύθυνση, η Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας (ΓΓ ΕΕΚΔΒΜ&Ν) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) και η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ) καλούν τους Δήμους της χώρας να υποβάλουν Αίτηση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για την

Εθνική Πρωτεύουσα Νεολαίας 2024

Αναμενόμενοι Στόχοι

Κοινή επιδίωξη του εν λόγω θεσμού είναι:

• η ενδυνάμωση των νέων, η ενίσχυση της ενεργής συμμετοχής τους στα κοινά και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης τους απέναντι στο θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
• η προώθηση της αξιοπρέπειας, της ισότητας, της ισονομίας, της ισηγορίας, της ισοκρατίας, της ίσης αντιμετώπισης, του σεβασμού, της διαφάνειας και της διαβούλευσης.
• η ενημέρωση, η εκπαίδευση και η κατάρτιση των νέων σε αντικείμενα που σχετίζονται με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τις πολιτικές επιστήμες, την εκπαίδευση και την οικονομική επιστήμη, καθώς και άλλες συναφείς επιστήμες.
• η βελτίωση της σχέσης των νέων με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με στόχο την ανάπτυξη βιώσιμων παραγωγικών σχέσεων και τη γεφύρωση του χάσματος που εντοπίζεται μεταξύ των νέων και του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
• η ανάδειξη των τοπικών ιδιαιτεροτήτων και των χαρακτηριστικών της περιοχής, της τοπικής ιστορίας και πολιτισμού, καθώς και των στοιχείων που αποτελούν ορόσημα για την περιοχή.
• η συμβολή στη χάραξη τοπικής στρατηγικής για τη νεολαία.

Ένας Δήμος, προκειμένου να λάβει τον Τιμητικό Τίτλο της Εθνικής Πρωτεύουσας Νεολαίας, πρέπει να δημιουργήσει από κοινού με τις νέες και τους νέους της πόλης μια πρόταση και ένα πρόγραμμα που θα ταυτίζονται με τους στόχους του θεσμού και, παράλληλα, θα αποφέρουν οφέλη στην ίδια την πόλη και στην κοινωνία των πολιτών της.

Ποιος μπορεί να υποβάλει αίτηση; Όλοι οι Δήμοι της χώρας.

Οι δημοτικές αρχές που επιθυμούν η πόλη τους να λάβει τον Τιμητικό Τίτλο της Εθνικής Πρωτεύουσας Νεολαίας 2024 πρέπει να σχεδιάσουν και να παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα που θα πληροί τα ακόλουθα κριτήρια:

Κριτήρια

Κριτήρια αξιολόγησης του προτεινόμενου προγράμματος για την Εθνική Πρωτεύουσα Νεολαίας 2024 των υποψηφίων είναι:

• Συμμετοχή – Συναπόφαση των νέων: Οι νέες και οι νέοι πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της υποψηφιότητας του Δήμου. Οι θέσεις και οι προτάσεις τους πρέπει να έχουν ληφθεί υπόψη στις αποφάσεις του Δήμου. Αυτό ισχύει τόσο για την ανάπτυξη και το σχεδιασμό του προτεινόμενου προγράμματος, όσο και για τις δομές διακυβέρνησης και υλοποίησής του.

• Ευρωπαϊκή Διάσταση: Στόχος του προτεινόμενου προγράμματος είναι η ενίσχυση της συνεργασίας σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να επιδιώκεται η δημιουργία ευκαιριών για τις νέες και τους νέους σε τοπικό επίπεδο, να συζητήσουν ευρωπαϊκά θέματα και να εμπνεύσουν άλλες πόλεις στη χώρα για να αναπτύξουν ένα καλύτερο περιβάλλον για τις/τους νέες/ νέους.

• Θεματικά Πεδία Προτεινόμενου Προγράμματος: Θεματικά πεδία, που χωρίς να είναι περιοριστικά, θα συνυπολογιστούν στην αξιολόγηση του προτεινόμενου προγράμματος είναι η Παιδεία & η Διά Βίου Μάθηση, ο Πολιτισμός, το Περιβάλλον/η Κλιματική Αλλαγή, η Κοινωνική Συμπερίληψη και η Νεανική Επιχειρηματικότητα. Αντίστοιχα, θα συνυπολογιστούν θεματικά πεδία που άπτονται του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι και των τοπικών ιδιαιτεροτήτων του υποψήφιου Δήμου.

• Τοπική Ιδιαιτερότητα: Το προτεινόμενο πρόγραμμα πρέπει να είναι ευέλικτο και οι δράσεις του να προσαρμόζονται στις κατά τόπους ιδιαιτερότητες, με σκοπό να επιλύονται τα τοπικά προβλήματα της νεολαίας.
• Συνοχή – Συνάφεια με στρατηγική: Η υποψηφιότητα πρέπει να χαρακτηρίζεται από ολοκληρωμένη προσέγγιση και συνεκτικότητα. Οι δράσεις του προτεινόμενου προγράμματος πρέπει να τεκμηριώνουν τη σκοπιμότητά τους και τη συμβολή τους στην επίτευξη του οράματος του Δήμου.

Χρηματοδότηση

Οι χρηματοδοτικές πηγές που θα αναφέρει ο υποψήφιος Δήμος ότι έχει ή θα εξασφαλίσει ως οικονομικούς πόρους για την κάλυψη των δαπανών υλοποίησης δράσεων του προγράμματός του θα συνυπολογιστούν στην αξιολόγηση της υποψηφιότητάς του, σε σχέση με το συνολικό προϋπολογισμό του προτεινόμενου προγράμματος.

Εν δυνάμει χρηματοδοτικές πηγές που μπορεί να αξιοποιηθούν είναι: ΕΣΠΑ 2021 – 2027, Ευρωπαϊκά Ανταγωνιστικά Προγράμματα (π.χ. Erasmus+, CERV, Solidarity Corps, κ.ά.), καθώς και χορηγίες.