«Σωσίβιο» στους δήμους για να σωθούν εκατοντάδες έργα υποδομής που είχαν κολλήσει και κινδύνευαν να μην ολοκληρωθούν, εξαιτίας της εκτίναξης των τιμών, πετά η κυβέρνηση, μέσω τροπολογίας που ψηφίστηκε από τη βουλή στις 2 Ιουνίου, για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους υλικών και τη διασφάλιση των δημόσιων έργων.

Μετά τις πιέσεις που άσκησαν οι αιρετοί, οι οποίοι βρέθηκαν σε απόγνωση που είδαν πολλά έργα να τα σταματούν οι εργολάβοι και την παρέμβαση - έκκληση της ΚΕΔΕ να ληφθούν μέτρα με νέες και ρεαλιστικές αναθεωρήσεις τιμών σε όλες τις εργασίες, το υπουργείο Υποδομών κατέθεσε σχετική τροπολογία στην Ολομέλεια της βουλής για την κάλυψη της δαπάνης από την αύξηση του κόστους εκτέλεσης των δημοσίων έργων (κόστος υλικών).

Σύμφωνα μάλιστα με τον υφυπουργό Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιο για τις υποδομές, Γιώργο Καραγιάννη με την τροπολογία αυτή στηρίζονται και διασώζονται κυρίως μικρότερα έργα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

«Με τη νομοθετική ρύθμιση στηρίζονται κατά κύριο λόγο τα μικρότερα έργα που γίνονται από δήμους, Περιφέρειες και μικρές αναθέτουσες αρχές, έργα καθημερινότητας έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα» είπε στην Ολομέλεια της βουλής ο υφυπουργός, ενώ ανέφερε ότι ο χώρος των υποδομών απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους, και όταν σταματούν τα έργα απολύεται κόσμος. «Αυτό δεν αφορά μεγαλοεργολάβους, αλλά μικρούς εργολήπτες σε όλη τη χώρα» σχολίασε ο κ. Καραγιάννης.

Υπενθυμίζεται ότι η αύξηση του κόστους των υλικών επηρέασε έργα δήμων ζωτικής σημασίας, όπως ύδρευσης και αποχέτευσης, κτιριακές υποδομές και δεκάδες έργα ασφαλτόστρωσης που σχεδιάστηκαν για να διευκολύνουν την καθημερινότητα των πολιτών.

Τι προβλέπει η τροπολογία

Η τροπολογία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, για την κάλυψη της δαπάνης από την αύξηση του κόστους εκτέλεσης των δημοσίων έργων (κόστος υλικών) και τη δαπάνη για το αυξημένο ενεργειακό κόστος περιλαμβάνει:

* Τιμολόγηση ασφάλτου, PVC και Πολυαιθυλενίου με απολογιστικό τρόπο για χρονικό διάστημα 6 μηνών από την έναρξη ισχύος της ρύθμισης και με αναδρομική ισχύ από την 01/01/2022 (Άρθρο 1).

* Επιμήκυνση των προθεσμιών εκτέλεσης των έργων έως έξι μήνες στις εργοληπτικές επιχειρήσεις που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν συνδυαστικά στις αυξήσεις των τιμών των υλικών με τις υψηλές εκπτώσεις εργολαβιών. Το αίτημα των αναδόχων θα είναι δεσμευτικό για τις αναθέτουσες αρχές που πρέπει να το αποδεχθούν.

* Ενεργοποίηση Επιτροπής Διαπίστωσης Τιμών Δημόσιων Έργων. Η ενεργοποίηση της επιτροπής αποτελεί αίτημα των φορέων του κατασκευαστικού κλάδου, για χρονικό διάστημα μέχρι την έναρξη της λειτουργίας του Παρατηρητηρίου Τιμών που θεσπίσαμε με τον Ν.4782/21 (Άρθρο 2).

* Θέσπιση πριμ ολοκλήρωσης έργων που προβλέπεται σε ποσοστό 5% του ανεκτέλεστου υπολοίπου κάθε σύμβασης, υπό τον όρο της εμπρόθεσμης ολοκλήρωσης των έργων σύμφωνα με τα ισχύοντα χρονοδιαγράμματά τους κατά το χρόνο έναρξης εφαρμογής της παρούσας και υπό τον όρο ότι δεν θα γίνει χρήση του δικαιώματος επιμήκυνσης του χρονοδιαγράμματος (Άρθρο 3).

Πάντως ο υφυπουργός Υποδομών κ. Καραγιάννης αναφερόμενος στις αυξημένες τιμές, είπε ότι το πρόβλημα εντείνεται στις περιπτώσεις εργολαβιών με υψηλές εκπτώσεις, όπου συναντώνται περιπτώσεις που εργολάβοι προτιμούν να κηρυχτούν έκπτωτοι και να καταπέσει η εγγυητική τους, παρά να συνεχίσουν έργα υπό αυτές τις συνθήκες. Ο ίδιος ξεκαθάρισε και το αίτημα των αναδόχων για πάγωμα της εργολαβίας, λέγοντας ότι θα είναι δεσμευτικό για τις αναθέτουσες αρχές και ο χρόνος αυτός δεν θα προσμετράται ως παράταση των έργων.

Σε ό,τι αφορά το πριμ το οποίο προβλέπεται στη ρύθμιση ο υφυπουργός δήλωσε ότι οι εργολήπτες ή παίρνουν παράταση για έξι μήνες ή μπόνους 5% και ολοκληρώνουν το έργο στην ώρα τους.

Ανταπόκριση στο αίτημα της αυτοδιοίκησης

Την ανάγκη να ληφθούν από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών άμεσα μέτρα και αποφάσεις προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εκτίναξη των τιμών και να προχωρήσει ομαλά η υλοποίηση των έργων υποδομών, που εκτελούνται ή πρόκειται να εκτελεστούν σε όλους τους δήμους της χώρας είχα επισημάνει έγκαιρα η ΚΕΔΕ, η οποία άσκησε μεγάλες πιέσεις στην ηγεσία του υπουργείου προκειμένου να δρομολογηθεί λύση στο πρόβλημα.

Μάλιστα, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ είχε αποστείλει σχετική επιστολή προς τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλή, μεταφέροντας ην έντονη ανησυχία των δημάρχων της χώρας σχετικά με τις επιπτώσεις που έχει στην ομαλή υλοποίηση των έργων υποδομών που εκτελούνται ή πρόκειται να εκτελεστούν στο επόμενο διάστημα, η εκτίναξη του κόστους κατασκευής τους.

Επισήμανε ότι το πρόβλημα ξεκίνησε μεν από τα τέλη του 2020, αλλά οξύνθηκε με την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων στην Ουκρανία μέχρι σήμερα, οπότε και έχουν σταματήσει να υλοποιούνται πολλά έργα ύδρευσης και αποχέτευσης με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το πρόγραμμα ΦιλόΔημος, εξαιτίας της μεγάλης αύξησης στις τιμές των σωληνώσεων PVC, που ξεπερνά το 100%.

Αντίστοιχο πρόβλημα σύμφωνα με την ΚΕΔΕ δημιουργήθηκε στην υλοποίηση έργων που αφορούν νέες κτιριακές υποδομές και μεταλλικά κτίρια, λόγω της αύξησης των τιμών χάλυβα - οικοδομικού σιδήρου άνω του 100%. Στα δε έργα ασφαλτόστρωσης, όπου το κόστος της ασφάλτου έχει αυξηθεί κατά 200%, το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο.

«Προίκα» 675 εκατ. ευρώ στις περιφέρειες για οδικά έργα

Γενναιόδωρο προς τις 13 περιφέρειες της χώρας εμφανίζεται το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, καθώς όπως εξήγγειλε προ ημερών ο υπουργός Κώστας Καραμανλής, πρόκειται να υλοποιηθεί ειδικό πρόγραμμα για σημειακές παρεμβάσεις οδικής ασφάλειας, σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, προϋπολογισμού 675 εκατ. ευρώ.

Εξάλλου, στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, μόνιμο πρόβλημα για τη διοίκηση της αποτελεί η πενιχρή κρατική χρηματοδότηση για έργα οδικής ασφάλειας, στο εθνικό και επαρχιακό δίκτυο της ΠΚΜ, το οποίο χρήζει ολικής ανακατασκευής, ωστόσο επιχειρούνται παρεμβάσεις που αφορούν σε συντήρηση συγκεκριμένων τμημάτων των δρόμων που ελοχεύουν σοβαρούς κινδύνους για τους οδηγούς.

Το πρόβλημα αυτό υπογραμμίστηκε και κατά τη διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού για το 2022 με την αντιπεριφερειάρχη Οικονομικών Αθηνά Αηδονά, να επισημαίνει ότι τη μεγάλη υποχρηματοδότηση στον τομέα της συντήρησης του οδικού δικτύου αρμοδιότητάς της ΠΚΜ, λέγοντας πως είναι ένας μόνιμος προβληματισμός. Παρ’ όλα αυτά, είπε, αυτή τη στιγμή «τρέχουν» συντηρήσεις οδικού δικτύου σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες για τη βελτίωση του και, πρωτίστως, για την ασφάλεια των πολιτών. Ωστόσο «ανάσα» για την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αποτελεί η αύξηση εσόδων από Ευρωπαϊκά Προγράμματα στα οποία συμμετέχει η ΠΚΜ, καθώς από τα 146.000 το 2021 αυξήθηκαν σε περίπου μισό εκατ. ευρώ για το 2022.

Παρεμβάσεις σε 7.000 επικίνδυνα σημεία

Συγκεκριμένα, ο υπουργός κ. Καραμανλής μιλώντας στο 8ο Συνέδριο Οδικής Ασφάλειας αναφέρθηκε στο νέο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας για την περίοδο 2021-2030, ενώ αναφερόμενος στις περιφέρειες είπε το νέο πρόγραμμα θα αφορά σε παρεμβάσεις που θα γίνουν σε 7.000 επικίνδυνα σημεία κατά μήκος του εθνικού και επαρχιακού οδικού δικτύου.

Παράλληλα, τόνισε ο υπουργός προχωρά και η ολοκλήρωση των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων, που για χρόνια ήταν μπλοκαρισμένοι. «Δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην αναβάθμιση της ασφάλειας του οδικού δικτύου. Γιατί πιο σύγχρονοι δρόμοι, σημαίνει ασφαλέστεροι δρόμοι και λιγότερα οδικά ατυχήματα» δήλωσε ο κ. Καραμανλής.

Αναφέρθηκε επίσης στα σύγχρονα οδικά έργα σε κάθε περιφέρεια της Ελλάδας, από τον Ε65 στην κεντρική Ελλάδα και τη δυτική Μακεδονία ως το Άκτιο-Αμβρακία στην Αιτωλοακαρνανία. Από το Μπράλος-Άμφισσα στη Φωκίδα και τη Φθιώτιδα, ως την παράκαμψη Χαλκίδας και Ψαχνών στην Εύβοια. Και από την Περιφερειακή της Αλεξανδρούπολης στον Έβρο, ως το Θέρμη-Γαλάτιστα στη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική.

Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, από το βήμα του συνεδρίου Οδικής Ασφάλειας, μίλησε και για τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, που όπως είπε, αποτελεί εθνικό στόχο μία ολοκληρωμένη πολιτική, ανέφερε, που εδράζεται στο τετράπτυχο: Ασφαλείς δρόμοι, Υπεύθυνοι οδηγοί, Κυκλοφοριακή παιδεία και Δίκαιοι κανόνες για όλους.

Επισήμανε ότι στο πλαίσιο αυτό τίθενται συγκεκριμένοι ποσοτικοί στόχοι: Αφενός για τη μείωση των θανατηφόρων τροχαίων κατά 50% έως το 2030 και αφετέρου, για τη βελτίωση όλων των επιδόσεων οδικής ασφάλειας.

Ειδικότερα μίλησε για βελτίωση σε δείκτες όπως είναι: η υπέρβαση ταχύτητας, η μη χρήση κράνους και ζώνης, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση και το κρίσιμο ζήτημα της αντιμετώπισης μετά το ατύχημα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.06.2022