Το χούι, λένε (και πολύ καλά κάνουν), δύσκολα κόβεται και εμάς το αγαπημένο μας είναι πάντα να παθαίνουμε και ποτέ, μα ποτέ, να μη μαθαίνουμε.

Και αυτό το δύσκολο, σκληρό και σκοτεινό παρά τον σκληρό ήλιο καλοκαίρι που βρίσκεται πια σε αποδρομή, πάθαμε πολλά. Και κυρίως μαζεμένα. Από τις πανταχού παρούσες και τα πάντα καίουσες πυρκαγιές που μας έκαναν πρώτο θέμα στα διεθνή δίκτυα μέχρι τη... φυγάδευση των F16 και από τη δολοφονία ενός ακόμα νέου ανθρώπου από φασιστικά-χουλιγκανικά στοιχεία μέχρι το ελαιόλαδο που «πετάει» μαζί με τα κρεμμύδια και τα γαλακτομικά μέχρι τους χιλιάδες εγκλωβισμένους εν μέσω καύσωνα στην εθνική οδό, αυτό το καλοκαίρι το ερώτημα «τι άλλο θα μας συμβεί;» δεν ήταν πια ρητορικό, αλλά κυριολεκτικά αγωνιώδες.

Στον αντίποδα η Κίνηση Πολιτών για Ελεύθερες Παραλίες που ξεκίνησε (ποιος να το φανταζόταν και αυτό!) από τη... μυκονοποιημένη Πάρο και εξαπλώθηκε όπου υπάρχει βοτσαλάκι, άμμος και θαλασσινό νερό, ήταν η ευχάριστη θερινή έκπληξη, η οποία, όμως, αν το καλοσκεφτούμε ξεπερνά τα στενά όρια της κόντρας μεταξύ «ξαπλωστράκηδων» και «πετσετάκηδων» και δείχνει τη δύναμη της κοινωνίας των πολιτών αλλά και το τι σημαίνει και τι πρέπει να σημαίνει ενεργός πολίτης.

Το κράτος, είτε το πούμε επιτελικό είτε... απλό, απέδειξε περίτρανα ειδικά το 2023 πώς πάσχει σοβαρά και πώς συγκεκριμένες και κρίσιμες υπηρεσίες του χρειάζονται όχι απλώς αναδιάταξη, αλλά ακόμα και... μεταμόρφωση.

Τι απομένει, λοιπόν; Το «σώζων εαυτόν σωθήτω» αλλά με σύγχρονους, επίμονους, καθημερινούς και μόνιμους όρους. Όχι δηλαδή να ακούμε συναγερμό και να τρέχουμε όλοι μαζί προς το Θερμαϊκό, βουτώντας σε θολά νερά, αλλά να γίνουμε ενεργοί πολίτες, χωρίς προσκόμματα, χωρίς παρωπίδες, χωρίς πάτρωνες και καπελώματα.

Και επειδή στην Ελλάδα τα βλέπουμε όπως μας βολεύουν (για να μη μας ξεβολεύουν) ενεργοί πολίτες δεν είναι οι φασαριόζοι για τη φασαρία, ούτε εκείνοι που έχουν το αλάθητο της επανάστασης γιατί το κληρονόμησαν από τον παππού ή το κόμμα τους.

Αντίθετα είναι εκείνοι που ξεκινώντας από την εξώπορτά τους, από το χωριό ή την πόλη τους, από το δήμο τους, από το μέρος που περνούν τα καλοκαίρια τους, εντοπίζουν το πρόβλημα, το καταγράφουν, ενώνονται με τον διπλανό τους και βρίσκουν δημιουργικούς, ευφάνταστους και κυρίως ειρηνικούς τρόπους να διαμαρτυρηθούν, αναγκάζοντας στην τελική και το κράτος να αλλάξει, γιατί δεν το... παίρνει πια να είναι απών, άστοχο ή ακόμα και επικίνδυνο.

Και αφού με τα του αιγιαλού, του δημόσιου δηλαδή αγαθού, έγινε μία ωραία και οργανωμένη αρχή, το θέμα πια είναι το επόμενο βήμα της κοινωνίας των πολιτών, που δεν μπορεί παρά να κατάλαβε και τη δύναμή της και την υποχρέωσή της προς τον τόπο, το διπλανό, τον λιγότερο προνομιούχο.

Σεπτέμβρης φτάνει, ο κάθε κατεργάρης θα γυρίσει θέλοντας και μη στον πάγκο του και θα αναγκαστεί να ανοίξει τα φακελάκια με τους λογαριασμούς που άφηνε στην άκρη και να πάει στο σουπερμάρκετ. Και εκεί αρχίζουν τα δύσκολα...

Η ακρίβεια που πλέον έχει φτάσει σε ύψη δύσκολα και απελπιστικά ακόμα και για τους «μεσαίους» (αν υπάρχουν, τελοσπάντων, αυτοί στη χώρα μας, όπως τους εννοούμε στην υπόλοιπη Δύση) όχι μόνο δε δείχνει σημεία υποχώρησης αλλά καλπάζει και όπως αποκαλύπτει και το σημερινό φύλλο της «ΜτΚ» θα μας ρίξει ακόμα πιο βαθιά στην απελπισία.

Οι τακτικές των πολιτών δε μπορούν να είναι ίδιες με του καλοκαιριού, γιατί ούτε τραπεζάκια έξω έχουν τα σουπερμάρκετ να τα διπλοτσεκάρουμε με την κτηματική ούτε παρανομούν με τη στενή έννοια του όρου.

Εδώ το θέμα είναι πιο πολύπλοκο και ταυτόχρονα επιτακτικό γιατί εάν δεν τα φέρνουν βόλτα οι άνθρωποι με δύο αξιοπρεπείς (για τους παλιούς πληθωρισμούς) μισθούς και χωρίς άλλες υποχρεώσεις, εκείνοι με τους βασικούς και τα παιδιά, θα πρέπει να δέσουν μία πέτρα στο λαιμό τους...

Και καθώς αυτό δεν πρέπει να γίνει, ούτε φυσικά να επέλθει περαιτέρω φτωχοποίηση του πληθυσμού, πρέπει να υπάρχει σοβαρή οργάνωση και ακόμα σοβαρότερη αντιμετώπιση. Να αφήσουμε δηλαδή στην άκρη τα σόσιαλ μίντια, όπου ξεσπάμε την οργή μας με καταγγελτικά ποσταρίσματα και να δούμε τον κόσμο κατάματα και όχι μέσα από τις οθόνες.

Βλέπω, λοιπόν, τις τελευταίες ημέρες πως κάποιοι προκειμένου να τονίσουν τη διάσταση της ακρίβειας, ποστάρουν φωτογραφίες από το πόσο κόστιζε το «χι» ελαιόλαδο το 2020 και πόσο το ίδιο ελαιόλαδο το 2023. Από το ’20 μέχρι σήμερα, βέβαια, μεσολάβησε μία πανδημία που άλλαξε λόγω των lockdown και τα οικονομικά του πλανήτη και φυσικά ένας πόλεμος.

Όμως, από το καλοκαίρι του ’22 μέχρι το φετινό, τι μεσολάβησε; Σε παγκόσμιους όρους, απολύτως τίποτα και το πιο τρανταχτό παράδειγμα είναι πως ενώ σε όλη την ΕΕ αλλά και τη Βρετανία οι πληθωρισμοί το χειμώνα εκτοξεύτηκαν, μετά τις μαζικές αντιδράσεις των πολιτών αλλά και τον φόβο των πολιτικών πώς αυτές θα έρθουν, το πράγμα μαζεύτηκε ξανά και ξανά και ενώ οι τιμές τόσο των τροφίμων όσο και της ενέργειας και των καυσίμων δεν επανήλθαν σε προπανδημικά και προπολεμικά επίπεδα, μαζεύτηκαν.

Το θέμα της ενέργειας είναι πιο σύνθετο, όμως το ζήτημα του πληθωρισμού των τροφίμων εμπίπτει πια ξεκάθαρα στον νέο όρο «greedflation», δηλαδή του «πληθωρισμού της απληστίας». Δεν είναι, λοιπόν, παράνομο αλλά ακόμα και το επιχειρείν έχει και πρέπει να έχει κανόνες και ηθικής τάξης. Και η απληστία με την ηθική δεν υπήρξαν ποτέ καλές φίλες...

Είναι η ώρα, λοιπόν, των καταναλωτών, μακριά από καπελώματα και συμφεροντολογικές... ομπρέλες να οργανωθούν, να αποκτήσουν καταναλωτική συνείδηση και να δημιουργήσουν ένα κίνημα από την κοινωνία για την κοινωνία... Όσο για τη μανία με το Facebook, ε, αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δίνουν τα ραντεβού τους...

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 20.08.2023