Υπάρχουν και ευκαιρίες
Δεν θα πέσω στην παγίδα να κάνω προβλέψεις για φάρμακα και χρόνο λήξης της καραντίνας. Μπορεί σε αυτή την χώρα όλοι να γίνονται κατά καιρούς σεισμολόγοι, δικηγόροι, συνταγματολόγοι, γιατροί, στατιστικοί (στατιστικολόγος δεν υπάρχει: δεν υπάρχει κάποιος που λέει για την στατιστική), κοινωνιολόγοι κλπ. Ξέρουν όλοι τα πάντα και έχουν απόλυτο δίκαιο (κατά την άποψη τους). Έγινα γιατρός και εγώ αλλά ας μην τα πω δημόσια!
Οι πολιτικές επιπτώσεις και οι κοινωνικές συνήθειες από την περιπέτεια αυτή σίγουρα θα μας απασχολήσουν μετά. Ελπίζω, όπως σε άλλες τέτοιες (και σοβαρότερες) κρίσεις να ανακάμψουμε. Τίποτα δεν είναι προφανώς ίδιο, αλλά ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος διατηρήθηκε περισσότερο και είχε τεράστιες επιπτώσεις. Αν μείνουμε έγκλειστοι μερικούς μήνες (2-3 ακόμη) και με υποδομές επικοινωνίας και με επάρκεια τροφίμων και δικτύων με τίποτα η επόμενη μέρα δεν θα θυμίζει την επόμενη μέρα της απελευθέρωσης.
Όμως υπάρχουν πολλά καινούρια χαρακτηριστικά. Το 2003 (17 χρόνια πριν…) κυκλοφόρησε η ποιο γνωστή ηλεκτρονική πλατφόρμα όπου ο καθένας (και η καθεμιά) μπορούσε να φτιάξει μια εικονική προσωπικότητα και να «ζήσει» σε έναν εικονικό χώρο. Μέχρι το 2017 είχε 1 εκατομμύριο παίκτες. Το FB έχει 2.5 δις λογαριασμούς…. Η επιστημονική φαντασία είχε πάντα περιγράψει τέτοιες καταστάσεις, αλλά οι γενιές μέχρι το 2000 είχαν μεγαλώσει στον πραγματικό κόσμο. Η άνθηση μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η επικοινωνία των ανθρώπων μέσω αυτών δημιούργησε την εντύπωση ότι μπορεί να υπάρχουν δύο ή και περισσότερες ζωές. Και κυρίως γενιές ανθρώπων υποβιβάζουν την πραγματικότητα γιατί επικοινωνούν μόνο ή κυρίως έτσι.
Πολλοί και πολλές κατασκευάζουν ζωές (που συνήθως θέλουν να ζήσουν αλλά δεν τις ζουν) και προβάλλουν παράλληλα πρότυπα που έρχονται πολλές φορές σε απόλυτη αντίθεση με το πραγματικό πρότυπο τους. Αν υπάρχουν παράλληλοι κόσμοι ο έλεγχος είναι αμείλικτος. Και τα αποτελέσματα. Αν όμως δεν υπάρχουν; Αν μείνει μόνο ο ψηφιακός κόσμος; Αν νομίσει κανείς ότι ο ψηφιακός είναι ο πραγματικός; Αν η ταυτότητα είναι ίδια, αν η συμπεριφορά είναι ίδια, αν δεν υπάρχουν ψευδο-κατασκευές τότε δεν υπάρχει θέμα. Αλλά αν όχι; Ακόμη και το άτομο που έχει τις διακριτές ταυτότητες, μπερδεύει την πραγματική με την εικονική. Μπορεί φυσικά η εικονική να είναι η πραγματική και η πραγματική να είναι η εικονική. Συμβαίνει και αυτό! Τα βλέπουμε και τα δύο γύρω μας.
Θα μας κάνουν 2-3 μήνες να γίνουμε ηλεκτρονική κοινωνία; Υποθέτω πως όχι. Αλλά καλό είναι να φροντίσουν όλοι να αποφύγουν την έκθεση στο διαδίκτυο. Δεν εννοώ να μην λένε την άποψη τους ή να μην αλληλεπιδρούν. Να καταλάβουν ότι είναι και αυτό δημόσιος χώρος και ότι λένε και δείχνουν θα μεταφερθεί στην πραγματικότητα τους. Στα κοινωνικά τους δίκτυα. Και ίσως το αποτέλεσμα δεν τους αρέσει….
Μέσα σε όλα υπάρχουν και θετικά. Η λεγόμενη ηλεκτρονική διακυβέρνηση ευκολότερα θα προχωρήσει. Είναι μια καλή ευκαιρία επίσης να γενικεύσουμε βοηθητικά εργαλεία στην εκπαίδευση. Μακάρι. Αλλά αυτή είναι μια ιστορία που θα πούμε όταν επανέλθουμε. Ας είμαστε όλοι και όλες καλά.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Μαρτίου 2020