Μπαίνει μπροστά το σχέδιο του ΥΠΟΜΕ για τη οργανωτική μεταρρύθμιση του ελληνικού σιδηροδρόμου, καθώς με απόφαση του υπουργού, Χρήστου Σταϊκούρα, συστήνεται και συγκροτείται Ομάδα Εργασίας (Working Group), η οποία θα πρέπει μέχρι τον Ιούνιο να έχει καταρτίσει το αναλυτικό σχέδιο της οργανωτικής μεταρρύθμισης των ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ, αλλά και να προετοιμάσει το σχέδιο του θεσμικού πλαισίου για τη δημιουργία ενός, δημόσιου, φορέα για το σιδηρόδρομο.

Το πλάνο για το «Νέο ΟΣΕ» ή, της «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος», είχε παρουσιαστεί με την έναρξη της φετινής χρονιάς, τον Ιανουάριο και, αφορούσε αφ’ ενός τη θεσμική μεταρρύθμιση του δημόσιου σιδηροδρομικού τομέα και, αφ’ ετέρου, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης έργων υποδομής, σε βάθος 20ετίας, ξεκινώντας από τα έχοντα χρηματοδότηση, τα υπό χρηματοδότηση και εκείνα, για τα οποία θα αναζητηθούν χρηματοδοτικοί πόροι

Έχει καταστεί πάμπολλες φορές ορατό, ότι το «σπάσιμο» ο «τεμαχισμός» του ΟΣΕ σε πολλές εταιρείες ( σ.σ. ήδη δύο εταιρείες πέρασαν σε ιδιώτη) – κάτι που υλοποιήθηκε στα χρόνια των μνημονίων- δεν απέδωσε τα προσδοκώμενα, ούτε από πλευράς ανοίγματος της σιδηροδρομικής αγοράς στον ανταγωνισμό, ούτε από πλευράς βελτιωμένης απόδοσης των σιδηροδρομικών εταιρειών του δημοσίου.

Ευτυχώς η κυβέρνηση κατέληξε έστω με καθυστέρηση, στο συμπέρασμα, ότι το μοντέλο λειτουργίας του ελληνικού σιδηροδρόμου, με τις αλληλοεπικαλύψεις και τη δυσκολία συντονισμού των εμπλεκόμενων φορέων, είναι αναποτελεσματικό, γι’ αυτό και θα πρέπει να αλλάξει.

Οι στόχοι της μεταρρύθμισης

Και όπως επισημαίνεται στο κείμενο της υπουργικής απόφασης «Η Οργανωτική Μεταρρύθμιση του Σιδηροδρομικού Τομέα, στοχεύει στην αντιμετώπιση των χρόνιων παθογενειών του τομέα, μέσω της ενοποίησης των αρμοδιοτήτων των σημερινών σιδηροδρομικών φορέων ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και μέρους της ΓΑΙΑΟΣΕ, σε μια νέα ενιαία εταιρία. Η νέα εταιρία θα αναλάβει, ως Διαχειριστής Υποδομής (Infrastructure Manager), την αποκλειστική ευθύνη για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, τη συντήρηση και την ασφαλή διαχείριση των σιδηροδρομικών υποδομών και του τροχαίου υλικού της χώρας».

Παρουσιάστηκε λοιπόν τον Ιανουάριο του 2024 το πλαίσιο αυτής της μετάβασης και ενάμισι μήνα μετά τις σχετικές ανακοινώσεις, συστήνεται η 11μελής Ομάδα Εργασίας που αναλαμβάνει την πολύ σημαντική δουλειά της επεξεργασίας του αναλυτικού σχεδίου οργανωτικής μεταρρύθμισης.

Στην Ομάδα μετέχουν υπηρεσιακά στελέχη, εκπρόσωποι του ΟΣΕ, της ΓΑΙΑΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ, ενώ οι εργασίες του Working Group θα υποστηρίζονται από τον Σύμβουλο Παρακολούθησης της Εφαρμογής της Μεταρρύθμισης , που είναι η PLANET, η οποία επίσης θα συμμετέχει στην ομάδα εργασίας.

Τα τέσσερα στάδια της μεταρρύθμισης

Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο για τη δημιουργία της «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Α.Ε.» προβλέπει συγκεκριμένα στάδια, σε διάστημα διετίας. Συγκεκριμένα:

• Β’ τρίμηνο ‘24: Παρουσίαση του Σχεδίου Δράσης για τη νέα ενοποιημένη εταιρεία («Νέος ΟΣΕ») που θα περιλαμβάνει το αρχικό σχέδιο των απαραίτητων νομοθετικών αλλαγών, καθώς και σχέδιο των τευχών διακήρυξης διεθνούς διαγωνισμού για την πρόσληψη Τεχνικού Συμβούλου Διοίκησης της νέας εταιρείας.

• Δ’ τρίμηνο ‘24: Έναρξη ισχύος των τροποποιήσεων του νόμου 4974/2022 και της δευτερογενούς νομοθεσίας για μια νέα ενιαία εταιρεία με πυρήνα τον ΟΣΕ (Νέος ΟΣΕ), στην οποία θα ενσωματωθεί η ΕΡΓΟΣΕ. Η νέα εταιρεία θα αναλάβει τη συνολική ευθύνη για θέματα ασφάλειας σιδηροδρομικής υποδομής και θα συνεργάζεται πλήρως με τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις για την εφαρμογή μέτρων ελέγχου των κινδύνων. Προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού για την υπογραφή σύμβασης με Τεχνικό Σύμβουλο Διοίκησης, υπεύθυνο για τη διαχείριση των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων του ΟΣΕ.

• Β’ τρίμηνο ‘25: Υιοθέτηση πολυετούς στρατηγικού προγράμματος που περιλαμβάνει τις αναμενόμενες στρατηγικές επενδύσεις και εργασίες συντήρησης. Υπογραφή σύμβασης απόδοσης με συγκεκριμένα ορόσημα και δείκτες KPIs που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, την ολοκλήρωση των επενδύσεων για βασικά συστήματα ασφαλείας και υποδομές, την τακτική συντήρηση, και την εφαρμογή κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης της εταιρείας.

• Δ’ τρίμηνο ‘25: Εφαρμογή της οργανωτικής μεταρρύθμισης του σιδηροδρομικού τομέα. Η νέα εταιρεία, η οποία και θα ονομάζεται «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος», θα είναι πλήρως λειτουργική.