Nέα εγκύκλιο με οδηγίες για τα μέτρα προφύλαξης που πρέπει να ακολουθούν οι πολίτες τις ημέρες του καύσωνα εξέδωσε το υπουργείο Υγείας.

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο οι δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις από την εμφάνιση των υψηλών θερμοκρασιών, εξετάζοντας και το ενδεχόμενο έκτακτων μεταβολών στα ωράρια λειτουργίας τους. Το ίδιο ισχύει και στον ιδιωτικό τομέα.

Οι νέες οδηγίες για τα μέτρα προφύλαξης

Παθολογικές καταστάσεις από υψηλές θερμοκρασίες και οδηγίες αντιμετώπισης τους.

Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ανέλθει σε όρια μη ανεκτά από τον ανθρώπινο οργανισμό σε συνέργεια με άλλους παράγοντες (υγρασία, άπνοια κ.λ.π. ), δημιουργούνται παθολογικές καταστάσεις ποικίλου βαθμού βαρύτητας, που μπορούν να οδηγήσουν σε βαριά νόσηση έως και στο θάνατο. Τα αρχικά συμπτώματα μπορεί να είναι: δυνατός πονοκέφαλος, ατονία, αίσθημα καταβολής, τάση για λιποθυμία, πτώση της αρτηριακής πίεσης, ναυτία, έμετοι και ταχυπαλμία. Το σύνδρομο της θερμοπληξίας, εκδηλώνεται με: ξαφνική αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος ( >40.5 ο C ), κόκκινο, ζεστό και ξηρό δέρμα (η εφίδρωση έχει σταματήσει), ξηρή πρησμένη γλώσσα, ταχυπαλμία, ταχύπνοια, έντονη δίψα, πονοκέφαλος, ναυτία, έμετος, ζάλη, σύγχυση, αδυναμία προσανατολισμού και καθαρής ομιλίας, επιθετική ή παράξενη συμπεριφορά, σπασμοί, απώλεια συνείδησης ή κώμα.

Η θεραπεία των ατόμων που παρουσιάζουν τα παραπάνω συμπτώματα, όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή, πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση σε νοσηλευτικά ιδρύματα, αλλά ως πρώτες βοήθειες μέχρι τη διακομιδή τους σε αυτά θα πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα μέτρα ελάττωσης της θερμοκρασίας του σώματος: Μεταφορά του θερμόπληκτου άμεσα σε μέρος δροσερό, ευάερο, σκιερό κατά προτίμηση κλιματιζόμενο (ανωτέρω σχετ.), πλήρης έκδυση από τα ρούχα, τοποθέτηση παγοκύστεων ή κρύων επιθεμάτων στον τράχηλο, τις μασχάλες και τη βουβωνική περιοχή, εμβάπτιση σε μπανιέρα με κρύο νερό ή ντους ή ψεκασμό με κρύο νερό, παροχή μικρών γουλιών δροσερών υγρών (νερού ή αραιωμένου χυμού φρούτων, 1 μέρος χυμού σε
4 μέρη νερού) αν μπορεί να καταπιεί κ.λ.π.

Ποιος κινδυνεύει από τις υψηλές θερμοκρασίες:

 ηλικιωμένοι
 μωρά και μικρά παιδιά
 έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες
 άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα
 άτομα που εργάζονται ή ασκούνται έντονα σε ζεστό περιβάλλον
 άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, πνευμονοπάθειες, νεφροπάθειες, ηπατοπάθειες, ψυχική νόσο, άνοια, αλκοολισμό ήκατάχρηση ναρκωτικών ουσιών κ.λ.π.)
 άτομα με οξεία νόσο, όπως λοίμωξη με πυρετό ή γαστρεντερίτιδα (διάρροια ή / και έμετο)
 άτομα που για καθαρά ιατρικούς λόγους παίρνουν φάρμακα για τα χρόνια νοσήματά τους,
όπως π.χ. διουρητικά, αντιχολινεργικά, ψυχοφάρμακα, ορμονούχα (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων). Ιδιαίτερα κατά την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους για την ενδεχόμενη τροποποίηση της δοσολογίας.

Γενικές οδηγίες προφύλαξης:

 Παραμονή σε χώρους που κλιματίζονται.
 Ντύσιμο ελαφρύ και άνετο με ανοιχτόχρωμα ρούχα από πορώδες υλικό, ώστε να διευκολύνεται ο αερισμός του σώματος και η εξάτμιση του ιδρώτα.
 Χρήση καπέλου από υλικό που να επιτρέπει τον αερισμό του κεφαλιού.
 Χρήση μαύρων ή σκουρόχρωμων γυαλιών ηλίου με φακούς που προστατεύουν από την ηλιακή ακτινοβολία.
 Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, ιδίως για τα βρέφη και τους ηλικιωμένους.
 Αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας.
 Αποφυγή πολύωρων ταξιδιών με μέσα συγκοινωνίας που δε διαθέτουν κλιματισμό.
 Τα μέσα μαζικής μεταφοράς πρέπει να φροντίζουν για την καλή λειτουργία του κλιματισμού τους λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερόμενα στο πρώτο εδάφιο των γενικών οδηγιών (ανωτέρω σχετ.), για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού.
 Πολλά χλιαρά ντους κατά τη διάρκεια της ημέρας και τοποθέτηση δροσερών επιθεμάτων στο κεφάλι και στο λαιμό.
 Μικρά σε ποσότητα και ελαφριά γεύματα φτωχά σε λιπαρά, με έμφαση στη λήψη φρούτων και λαχανικών.
 Λήψη άφθονων υγρών (νερού και χυμών φρούτων), ιδιαίτερα από τα βρέφη και τους ηλικιωμένους και αποφυγή του αλκοόλ. Αν η εφίδρωση είναι μεγάλη, συστήνεται η πρόσθετη λήψη μικρών δόσεων αλατιού.
 Άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα θα πρέπει να συμβουλευτούν τον θεράποντα ιατρό τους, από τον οποίο θα λάβουν επιπρόσθετες οδηγίες ανάλογα με την κατάστασή τους καθώς και οδηγίες για την πιθανή αλλαγή της δοσολογίας της φαρμακευτικής τους αγωγής.
 Οι ηλικιωμένοι να μην εγκαταλείπονται μόνοι τους αλλά να εξασφαλίζεται κάποιο άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.
 Οι χώροι εργασίας πρέπει να διαθέτουν κλιματιστικά μηχανήματα ή απλούς ανεμιστήρες, κατά προτίμηση οροφής, και σε κάθε περίπτωση φυσικό αερισμό των χώρων. Το ίδιο ισχύει και για τα ιδρύματα, που περιθάλπουν νεογνά, βρέφη, παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με ειδικές ανάγκες.

Ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δίδεται όταν οι υψηλές θερμοκρασίες συνδυάζονται και με φαινόμενα αυξημένων επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Συγκεκριμένα:

 Για την περίπτωση υπέρβασης των ορίων του όζοντος στον ατμοσφαιρικό αέρα, το Υπουργείο Υγείας έχει εκδώσει σχετικές οδηγίες για την ενημέρωση του κοινού με μέτρα προφύλαξης ειδικά των ευπαθών πληθυσμιακών ομάδων, οι οποίες έχουν ως εξής:

«Άτομα με αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις και γενικότερα άτομα ευαίσθητα στην ατμοσφαιρική ρύπανση συνιστάται να παραμένουν σε εσωτερικούς χώρους και να αποφεύγουν την κυκλοφορία στο εξωτερικό περιβάλλον. Επίσης, συνιστάται στα παραπάνω άτομα καθώς και τα παιδιά να αποφεύγουν την έντονη σωματική άσκηση, η οποία μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό της αναπνευστικής οδού και να οδηγήσει σε αναπνευστικά προβλήματα».

 Για την προστασία της δημόσιας υγείας από αιωρούμενα σωματίδια (Α.Σ.10), το Υπουργείο Υγείας έχει εκδώσει την με αρ. πρωτ. ΔΥΓ2/Γ.Π.οικ.3191/14.1.14 (ΑΔΑ: ΒΙΨΠΘΩΣ1) εγκύκλιο με συστάσεις προς το κοινό. Στον κάτωθι ιστότοπο του Υπουργείου αναρτώνται συστάσεις προς ενημέρωση και μέτρα προφύλαξης του κοινού, οποιαδήποτε ημέρα του έτους σημειωθεί υπέρβαση των συγκεντρώσεων των αιωρούμενων σωματιδίων, από τις οποίες μπορεί να ενημερώνεται το κοινό: (www.moh.gov.gr/articles/health/dieythynsh-dhmosias-ygieinhs/ygieinhperiballontos/prostasia-poiothtas-aera/3005-systaseis-gia-thn-atmosfairikh-rypansh).

Οι ειδικοί του υπουργείου Υγείας

Σύμφωνα με όσα επισήμαναν ειδικοί του υπουργείου Υγείας σε έκτακτη ενημέρωση που έκαναν σήμερα, κινδυνεύουν περισσότερο: μικρά παιδια, ηλικιωμένοι, έγκυες, γυναίκες που θηλάζουν, όσοι έχουν χρόνια προβλήματα με καρδιά ή πνευμονοπάθιες, άτομα που λαμβάνουν φάρμακα, παχύσαρκοι, όσοι εργάζονται σε εξωτερικό χώρο και θέλουμε να περιοριστεί, αυτοί που κάνουν υπερβολική χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών, άτομα που έχουν άλλο νόσημα όπως γαστρεντερίτιδα ή κάνει πυρετό.

Ειδικά για τους ηλικιωμένους ζήτησαν να μην βγαίνουν έξω κι αν χρειάζεται να το κάνουν τις απογευματινές ώρες. 

Οπως τόνισαν τις μέρες του καύσωνα: 
Πρέπει
να πίνουμε υγρά
να έχουμε κλειστά παράθυρα
να κάνουμε χλιαρά ντους
να κάνουμε ελαφρύ ντύσιμο
να έχουμε διατροφή με συχνά μικρά γεύματα όχι λιπαρά

Δεν πρέπει:
να υπάρχει έκθεση στον ήλιο
να κάνουμε χρήση καφέ ή αλκοόλ
να ασκούμαστε
να χρησιμοποιούμε φούρνο
να καπνίζουμε στο σπίτι

Οι οδηγίες για τα παιδιά

Για τα παιδιά η καθηγήτρια Βάνα Παπαευαγγέλου είπε ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι για τα παιδιά κάτω των 3 ετών. Ειδικά για τα παιδιά που νοσούν με γαστρεντερίτιδα ζήτησε να υπάρχει μια αυξημένη προσοχή καλώντας τους γονείς να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε εμέτους και διάρροιες.
«Προσφέρουμε συνεχώς υγρά σε μικρά βρέφη και παιδιά και δεν περιμένουμε να διψάσουν» κατέληξε η κυρία Παπαευαγγέλου.

Η αντίδραση σε θερμοπληξία ή θερμική εξάντληση

«Αν κάποιος εκτεθεί στον ήλιο και τη ζέστη και δεν αισθάνεται καλά τότε κινδυνεύει να έχει θερμική εξάντληση ή θερμοπληξία» εξήγησε από την πλευρά του ο καθηγητής Θεόδωρος Βασιλακόπουλος.

Όπως εξήγησε αν δούμε κάποιον που ζαλίζεται, κάνει εμέτους και κράμπες είναι αυτός που έχει μάλλον θερμική εξάντληση. «Πρέπει να τον πάμε άμεσα σε σκιερό μέρος, άμεσα να τον δροσίσουμε με μικρές γουλιές και ει δυνατόν να τον δροσίσουμε με βρεγμένη πετσέτα».

«Αν δούμε όμως κάποιον να έχει χάσει συνείδηση και πολύ θερμό δρέμα τότε μιλάμε μάλλον για θερμοπληξία. Κάνουμε τα ίδια με βασική διαφορά ότι καλούμε άμεσα το ΕΚΑΒ γιατί αν του δώσουμε νερό κινδυνεύει με εισρόφηση. Τον δροσίζουμε με πάγο και βρεγμένες πετσέτες και του βγάζουμε τα ρούχα για να αποβάλει τη θερμότητα ενώ τον μεταφέρουμε όσο πιο γρήγορα μπορούμε σε νοσοκομείο» πρόσθεσε ο κ. Βασιλακόπουλος.

Ασθενείς με φάρμακα

Ειδικά για άτομα που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή για προβλήματα καρδιολογικά ή αναπνευστικά είπε ότι τις περισσότερες φορές χρειάζεται προσαρμογή της θεραπείας του. Σε περιπτώσεις, δε, που μιλάμε για άτομα σε περιοχές με φωτιά καλό είναι να κλείνουμε παράθυρα και να φοράμε μάσκα όπως αυτή για τον κορονοϊό.