Γράφει η Ζέττα Μ. Μακρή

Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Η εθνική στρατηγική της κυβέρνησης για την ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση, την αποκάλυψη, τη διαχείριση και την αντιμετώπιση περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού είναι ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός.

Παρεμβαίνουμε σε μία σκληρή πραγματικότητα και αυτή η παρέμβαση είναι η πολυεπίπεδη δράση μας απέναντι σε ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, όπως αυτό της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού.

Η συχνότητα και η ένταση της αγριότητας του φαινομένου μάς προβληματίζει, μας κινητοποιεί και μας ωθεί στη λήψη νέων μέτρων και στην επικαιροποίηση των ήδη υπαρχόντων με την αυστηροποίησή τους ως προς τις συνέπειες και την κλιμάκωσή τους.

Το πρόβλημα είναι μπροστά μας αλλά μπροστά μας είναι και οι λύσεις!

Η πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr για την καταγραφή καταγγελιών από γονείς και μαθητές, ξεκίνησε τη λειτουργία της από την προηγούμενη σχολική χρονιά και, από τον Απρίλιο του 2024 ως τις 29 Σεπτεμβρίου 2024, έχουν γίνει 407 αναφορές. Από αυτές, το 53% αφορά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το 47% στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ενώ η συντριπτική πλειονότητα των αναφορών, 359, έχει υποβληθεί από γονείς και 48 από μαθητές.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στατιστικά στοιχεία για το είδος εκφοβισμού που έχει καταγγελθεί. Πιο συγκεκριμένα, από τις 407 αναφορές που έχουν υποβληθεί το 77% αφορά σε ψυχολογικό bullying, το 48% σε κοινωνικό bullying, το 56% σε σωματικό bullying και το 18% αφορά σε ηλεκτρονικό /διαδικτυακό bullying.

Η αποτίμηση της έκτασης του φαινομένου της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, η ενημέρωση των γονέων, η διενέργεια ανώνυμων διαδικτυακών ερευνών προς τους μαθητές, η προστασία των προσωπικών δεδομένων, η άμεση διερεύνηση και η διακριτική, αποτελεσματική και στοχευμένη παρέμβαση δηλώνουν, απερίφραστα, την προτεραιότητά του ΥΠΑΙΘΑ για την πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου.

Κάθε μία καταγγελία, από γονέα, θύμα ή παρατηρητή περιστατικών βίας, καταφέρνει και ένα βαρύ πλήγμα στη βία, κάθε φωνή που ακούγεται δυναμώνει το μήνυμά μας ότι η βία δεν έχει καμία θέση στα σχολεία μας.

Ταυτόχρονα, η αύξηση των ψυχολόγων και των κοινωνικών λειτουργών στα σχολεία αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην υποστήριξη μαθητών και εκπαιδευτικών στο σχολικό περιβάλλον.

Από τους, σχεδόν, 360 μόνιμους το 2020, πριν από την έναρξη των διορισμών, πλέον αγγίζουν τους 4.800 και θα ενισχύονται διαρκώς, ενώ κάθε χρόνο προσλαμβάνονται, περίπου, 2.000 αναπληρωτές.

Για την τρέχουσα σχολική χρονιά, έχουν προσληφθεί 761 ψυχολόγοι και 760 κοινωνικοί λειτουργοί και υπολογίζεται ότι θα προσληφθούν άλλοι 1.000 αναπληρωτές των ειδικοτήτων αυτών, εκ των οποίων τα 2/3 θα είναι ψυχολόγοι.

Παράλληλα, η θεσμοθέτηση του συμβούλου σχολικής ζωής, οι 150.000 επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, η ενδυνάμωση των υποστηρικτικών φορέων με αύξηση του συνολικού προϋπολογισμού τους κατά 152%, η συνεργασία με αρμόδιους φορείς για στοχευμένες παρεμβάσεις στα σχολεία, η ένταξη αρχών και αξιών στη διδασκαλία των παιδιών μας, όπως ο σεβασμός, η ανεκτικότητα, η διαφορετικότητα κ.ά. μέσω των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων, την υλοποίηση των νέων Προγραμμάτων Σπουδών και τις δράσεις Ενεργού Πολίτη, είναι η απάντησή μας στο bullying.

Ενώ, το πιο πρόσφατο μέτρο του ΥΠΑΙΘΑ, όπως αποτυπώνεται στο νέο κανονισμό λειτουργίας των σχολείων, είναι η αυστηροποίηση στην αντιμετώπιση του φαινομένου της χρήσης των κινητών τηλεφώνων στο σχολικό περιβάλλον, που συνδέεται σε πολλές περιπτώσεις και με εκδηλώσεις ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού.

Μέσα από ένα καθορισμένο και δομημένο πλαίσιο κλιμακούμενων συνεπειών, απαγορεύεται, ρητά, η εμφανής κατοχή και η χρήση κινητών τηλεφώνων ακόμη και στο διάλειμμα. Οι κυρώσεις είναι αυστηρές για τους μαθητές που φωτογραφίζουν, μαγνητοφωνούν ή βιντεοσκοπούν συμμαθητές ή καθηγητές τους μέσα στο σχολείο, ξεκινώντας από ημερήσια έως και πενθήμερη αποβολή και θα καταλήγουν ακόμα και στην αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος για παιδιά που παραβίασαν τα προσωπικά δεδομένα των συμμαθητών τους.

Η εκπαιδευτική κοινότητα ζητούσε την επιβολή συνεπειών μια και η απαγόρευση χρήσης των κινητών ίσχυε, ήδη, χωρίς όμως επιπτώσεις.

Στα πρώτα αποτελέσματα του πλαισίου παρεμβάσεων του υπουργείου Παιδείας έχουν, ήδη, επιβληθεί αποβολές για χρήση κινητών και επιμένουμε στην εφαρμογή του μέτρου.

Θέλουμε να αποβάλουμε τη χρήση των κινητών εντός του σχολικού ωραρίου και οι μαθητές μόνοι τους να αποβάλουν τη συνήθεια αυτή που μόνο επιζήμια είναι.

Η βία δεν έχει καμία θέση στα σχολεία μας και αυτό δεν είναι μια απλή διαπίστωση αλλά μια κάθετη δήλωση που απαιτεί δραστική πρόληψη και συστηματική αντιμετώπιση.

Το σχολικό περιβάλλον πρέπει να είναι ένα φιλόξενο και ασφαλές περιβάλλον μάθησης, κοινωνικοποίησης, καλλιέργειας δεξιοτήτων, αρχών και αξιών.

Η ανοχή μας απέναντι στην ενδοσχολική βία και τον εκφοβισμό είναι μηδενική για χάρη των παιδιών μας. Ο αγώνας μας κατά του bullying είναι διαρκής και αδιαπραγμάτευτος και θα εφαρμόσουμε, απαρέγκλιτα, όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της σχολικής κοινότητας.